2008 ވަނަ އަހަރު ބޭއްވުނު ރިޔާސީ އިންތިހާބާ ގުޅިގެން ތައާރަފްވެގެން އައި ކަމެކެވެ. ވެރިކަމަށް ވާދަކުރައްވާ ފަރާތްތަކުން ރައްޔިތުންނަށް ކޮށްދޭނެ ކަންކަން ބަޔާންކޮށް ތަފާތު އެކިއެކު ވައުދުތައް ވެއެވެ. މިވެނި ކަމެއް ކޮށްދޭނަމޭ އެވެނި ކަމެއް ކޮށްދޭނަމޭ ބުނެ ރައްޔިތުންގެ ކުރިމަތީގައި އެތައް އަހުދެއްވެއެވެ.

މިހާރު ކޮންމެ ކަހަލަ އިންތިހާބެއް ބޭއްވިޔަސް ވައުދު ނުވާ ބަޔަކު ނޫޅެއެވެ. ރިޔާސީ އިންތިހާބާއި މަޖިލިސް އިންތިހާބާއި ކައުންސިލް އިންތިހާބެއް ވިޔަސް މިފަދައެވެ. އިންތިހާބީ މަގާމަކަށް ވާދަކުރަނީނަމަ، ވައުދުނާމާއެއް ނުވާ ފަރާތެއް ނޫޅެއެވެ. މިހާރު އިންތިހާބުވާ ފަރާތެއްގެ ދައުރުގައި ކުރެވުނު މަސައްކަތްތައް މިނެކިރަން ބޭނުންކުރާ މިންގަނޑަކީވެސް މި ވައުދުނާމާއެވެ.

ދެން މިހާރު އިދިކޮޅުގައި އޮތް ޕީޕީއެމްގެ ވާހަކައެވެ. ކައުންސިލް އިންތިހާބު ބޯމަތިވެފައި އޮތުމާއިއެކު މިހާރު އެކި ރަށްތަކަށް ގޮސް ވަރަށް ގިނަ ވާހަކަތަކެއް ލިބޭ ކޮންމެ ފުރުސަތެއްގައި ދެކެވޭތީ، އަޅުގަނޑުވެސް އެ ވާހަކަތައް އަޑުއަހާލީމެވެ. ފާހަގަކުރެވުނު އެއް ކަމެކެވެ. ވަރަށް ބައިވަރު ވައުދުތަކެއް ފުއްދި ކަމަށް ދައުވާކުރެއެވެ. ދެން މިވަރަށް ވައުދު ފުއްދި ވާހަކަ ދައްކަވަމުން ގެންދާ އެ ޕާޓީގެ އިސްވެރިން ދައްކާ ވާހަކައެއްގެ ތެދު ދޮގު ބަލާލުމުގެ މަސައްކަތް ކޮށްލީމެވެ.

ތެދެކެވެ. އުމްރާނީ ތަރައްގީގައި މެކުހުގައެވެ. ބޮޑު ބްރިޖަކާއި، މައްޗަށް ބެލުމުން ކަރަށް ނާރު އަރާ ވަރުގެ އުސް އިމާރާތްތައް އެވެރިކަމުގައި އަޅާފައިވެއެވެ. ވައިގެ ދަތުރުފަތުރުގެ ނިޒާމުން މުޅި ރާއްޖޭގެ އެއްވެސް ސަރަހައްދެއް އިސްތިސްނާ ނުވާނެހެން، އެކި ސަރަހައްދުތަކުގައި ވައިގެ ބަނދަރުތައް ގާއިމްކުރަން ފެށި، އެތައް ސަރަހައްދެއްގައި އެ މަސައްކަތް ވަނީ ނިމިފައެވެ. ބޯވާރޭގައި ތެމި ފޯވެ ހުންނަވަން ޖެހުނު ނަމަވެސް، ތަސައްވުރު ސާފެވެ.

ވަރުވަރުން އެކި ރަށްރަށުގައި ދަމާފައި ހުރި ބެނަރތަކުގައި އަދިވެސް އެ ލިޔެކިޔުންތައް އެބަހުއްޓެވެ. ދަނޑުވެރިންގެ އާމްދަނީ 10000ރ. އިތުރުކުރަން ވީވައުދު ނުފުއްދެއެވެ. 10000 ދަނޑުވެރިން އުފައްދަން ވީވައުދު ނުފުއްދެއެވެ. މަސްވެރިކަމުގެ ސިނާއަތަށް 10000 ޒުވާން މަސްވެރިން އުފައްދަން ވީވައުދު ނުފުއްދެއެވެ. ބެޔަސް ނުބެޔަސް ދޭންބުނި 10000ރ. އޮތީ ކަޅުވެން ބަނޑުގައެވެ.

ކަރަންޓު ބިލް ކުޑަކުރަންވެސް ވައުދުވިއެވެ. ފަސް އަހަރު ދުވަހުގެ ވެރިކަމެއްކޮށް ފައިބައިގެން ދިޔައިރުވެސް ކަރަންޓް ބިލަށް ލިބުނު ލުޔެއް ފެންނާކަށް ނެތެވެ. އާންމު ރައްޔިތު މީހާގެ އާމްދަނީ އިތުރުވާނެ ކަމަށްވީ ވައުދަށް ވީނުވީއެއް ނޭނގެއެވެ. ކައިރީގައި އުޅުނު ބަޔެއްގެ ޖީބު ބަރުވުން ފިޔަވައި، ދެން އެހެން ބަޔެއްގެ ޖީބަށް ލޯ ލާރިއެއް ވަންކަމެއް ނޭނގެއެވެ.

އަނެއް ކަމަކަށް އުފައްދަން ބުނި ވަޒީފާތަކެވެ. ދައުލަތުގެ އެކި ކުންފުނިތަކުން ވަޒީފާ ޒުވާނުންނަށް ދިނެވެ. އެއީ ތެދެކެވެ. އެކަމަކު، ވައުދުވީ 95000 ވަޒީފާ އުފެއްދުމަށެވެ. އަދި އޭގެތެރެއިން 70000 ވަޒީފާ އުފެއްދީމޭވެސް ބުނެފައި އެބަހުއްޓެވެ. ވަޒީފާ އުފެއްދީމާ ބުނާއިރު، އެއީ ކޮން ދާއިރާއަކުން ކާކަށް ދިން ވަޒީފާއެއްތޯ ފާހަގަކުރަން ރަނގަޅެވެ.

އުފެއްދިހާ ރިސޯޓު ވަޒީފާތަކުގައި ގިނައީ ބިދޭސީންނެވެ. ރިސޯޓު މުވައްޒަފުންނަށް ދޭން ބުނި ހިއްސާތައް ބޮޑުވާ ބިއްލޫރި އަޅައިގެންވެސް ނުފެނެއެވެ. ކޮންމެ އަހަރަކު 10 ރިސޯޓު ހުޅުވައި އުފައްދަން ބުނި ވަޒީފާތައް ކޮބާ ހެއްޔެވެ. ދެންވެސް މި ދައުވާކުރަނީ ވައުދު ފުއްދީމޭ ބުނެއެވެ.

ދައުރު ނިމެން ކުޑަ ދުވަސްކޮޅަކަށް ވެފައި ވަނިކޮށް، ފެށި ހިޔާ މަޝްރޫއު ފިޔަވައި، ދިވެހިންނަށް ބޯހިޔާވަހިކަން ފޯރުކޮށްދޭން ކުރެވުނު މަސައްކަތެއް ނެތެވެ. ހުޅުމާލޭ ފޭސް-2 ހިއްކައި، އެކަން ކޮށްދެއްވާނެ ކަމަށް ވައުދުވުމުން ދިވެހިން ކުރި އިންތިޒާރަށް އިތުރުވީ ބޮޅުތަކެކެވެ.

ކުރީ ސަރުކާރުތަކުން ނިންމާފައި ހުރި ފްލެޓްތައް ދިނުމުގައިވެސް އިސްކުރީ މިނިސްޓަރުންނާއި ޕާޓީގެ ނުފޫޒުގަދަ ބޭފުޅުންގެ ލިސްޓެވެ. ނިންމާފައި ހުރި އެތައް ފްލެޓަކާއި ރޯހައުސްތައް، ހަވާލުނުކުރެވި ހުއްޓާ އެކަންވެސް ކުރީ ދައުރު ނިމެން ކައިރިވެފައި ވަނިކޮށް އަވަސް އަރުވާލައިގެންނެވެ.

އެތަންތަން ލިބުނު މީހުންނަކަށް މިއަދުވެސް އެތަންތަނަކަށް ނުވަދެއެވެ. އަނެއްކާވެސް އިތުރު މަރާމާތުތަކެއް ކުރަން ޖެހޭތީއެވެ. ދެން މޭގައި އަތްޖަހާ ވައުދު ފުއްދީމޭ ބުނުމުން ގަބޫލުކުރާނީ ވަކި ކާކުހެއްޔެވެ.

ކަނޑުމަތީގެ ހޮސްޕިޓަލް ގައުމުގެ ދެ ބިތުގައި ބާއްވާނެ ކަމަށް ވައުދުވިއެވެ. ސިއްހީ ދާއިރާއަށް އިންގިލާބީ ބަދަލެއް ގެންނާނެ ކަމަށް ވައުދުވިއެވެ. އަދި ރާއްޖޭގެ ކޮންމެ އާއިލާއަކަށް ޑޮކްޓަރެއް ހަމަޖައްސާނެ ކަމަށްވެސް ވައުދުވިއެވެ. އެ ޑޮކްޓަރުންގެ ރަޖިސްޓްރޭޝަން ކަންކަން ފެއްޓެވި ވާހަކަވެސް 31 އޮކްޓޫބަރު 2016ގައި އޭރުގެ ހެލްތް މިނިސްޓަރު ވިދާޅުވިއެވެ. ފަހަރުގައި އެ ޑޮކްޓަރުން ރަށްރަށުގެ މަލަމަތިން އަދި ދައްކާ ނުލަނީ ކަމުގައި ވެދާނެއެވެ.

24 ގަޑިއިރަށް ސިއްހީ މަރުކަޒުތައް ބަދަލުކުރީ ނަމެއްގައެވެ. އަތޮޅުތަކަށް ބޮޑު ސަމާލުކަމެއް ދީގެން ހޮސްޕިޓަލުތައް ތަރައްގީކުރާނެ ކަމަށް ވައުދުވީއިރު، މިއަދުވެސް އެއިން ހޮސްޕިޓަލެއްގެ ހާލަތު ބަލާލަން ދިޔަ މީހަކަށް އެވައުދަށް ވީގޮތް ވަރަށް ރަނގަޅަށް ފަހުމްވާނެއެވެ. 2018ގެ ޖުލައި މަހު ހުޅުވަން ބުނި ދަރުމަވަންތަ ހޮސްޕިޓަލުގެ "ދަރުމަ" އަދިވެސް ދިވެހިންނަކަށް ނުލިބެއެވެ.

ހަގީގަތަކީ ޕީއާރް ވީޑިއޯތަކުގައި ބޭނުންކުރާނެ ރީތި މަންޒަރުތަކެއް ފެންނަ އުމްރާނީ ތަރައްގީގެ މަޝްރޫއުތަކެއް ފިޔަވައި ދެން ފުއްދުނު ވައުދެއް ނެތެވެ. ތިން ބިލިއަން ޑޮލަރު ހަރަދުކޮށްގެން ގައުމުގެ ބޮލުގައި ބޮޑު ދަރަންޏެއް އަޅުވާފައި ދިޔަ ސަރުކާރުގެ ދައުރު ނިމުނުއިރު، ފެނާއި ނަރުދަމާގެ ހިދުމަތް ނުލިބޭ ރަށްތައް ހުރުން ބުއްދި ގަބޫލުކުރޭތޯއެވެ.

ވައުދުވެފައި އެ ވައުދުތައް ފުއްދީމޭ ބުނާނީ، ވައުދުތައް ފުއްދުނު ނަމައެވެ. ކިތަންެ ހިތްހަމައެއް ބަޔަކު ނުޖެހުނަސް، 2013 ވަނަ އަހަރުގެ ރިޔާސީ މެނިފެސްޓޯގެ 30 އިންސައްތަވެސް ނުފުއްދެއެވެ. ބަލިވެވަޑައިގަތުމުން ދިވެހިންގެ ބޮޑާކަމޭ ވިދާޅުވި ރައީސްގެ ވެރިކަން ނިމުމުގެ ފަހަތުގައި ނުފުއްދި ހުރި ވައުދުތަކުގެ ދައުރު ބޮޑެވެ. މިއީ މިހާރުގެ ސަރުކާރުންވެސް އިބުރަތް ލިބިގަންނަން ޖެހޭ ކަމެކެވެ.