ނެކްޓަންގެ މިޝަން އަކީ ރާއްޖޭގެ މެރިން ދާއިރާއަށް ލިބުނު ބޮޑު ކުރިއެރުމެއް ކަމަށް މޯލްޑިވްސް މެރިން ރިސާޗް އިންސްޓިޓިއުޓްގެ މެރިން ބަޔޮލޮޖިސްޓް މުހައްމަދު ޝިމާލް ވިދާޅުވެއްޖެއެވެ.

ރާއްޖެޓީވީގެ ފަލަސުރުހީ ޕްރޮގްރާމުގައި ވާހަކަ ދައްކަވަމުން ޝިމާލް ވިދާޅުވީ މި މަސައްކަތް ރޭވިއިރު ނިންމާފައިވަނީ އަމަލީ ގޮތުން ދިވެހިން ބައިވެރިކޮށްގެން ކުރިއަށް ގެންދިޔުމަށް ކަމަށެވެ.

މިހާ ފުންމިނަށް ދިޔުމަކީ ވަރަށް މަދުން ލިބޭ ފުރުސަތެއް ކަމަށާއި ވަރަށް ތަފާތު އިހުސާސެއް ކުރެވުނު ކަމަށް ވެސް ވިދާޅުވިއެވެ.

ރާއްޖޭގެ ކަނޑުގެ އަޑީގައި ކަޑުގެ ދިރުން ހުރި ގޮތާއި ގާތަކަށް ހުންނަ ތަފާތު ގޮތްތައް ފެނުނު ކަމަށް ވެސް ވިދާޅުވިއެވެ.

ތަފާތު މަންޒަރުތައް ފެނުނުކަން ފާހަގަކުރައްވާ ޝިމާލް ވިދާޅުވީ އެ ކުޑަ ސަރަހައްދުތަކުގައި ވެސް އެކި ކަހަލަ ތަފާތު ދިރުންތައް ހުރި ކަމަށެވެ.

އަދި ކުރިއަށް އޮތް ތާނގައި މި ދިރުންތަކަށް ތަފާތު ދިރާސާތައް ކުރުމަށް މިއީ ލިބުނު އިތުރު ފުރުސަތެއް ކަމަށް ވެސް ފާހަގަކުރެއްވިއެވެ.

ޕްރޮގްރާމުގައި ވާހަކަދައްކަވަމުން މޯލްޑިވްސް މެރިން ރިސާޗް އިންސްޓިޓިއުޓްގެ ސީނިއަރ ރިސާޗް އޮފިސަރު މުހައްމަދު އަހްސަން ވިދާޅުވީ އެތަނުން މެދުވެރިއެއްގެ ރޯލު އަދާކުރި ކަމަށާއި ބައްދަލުވުންތައް ބާއްވާ، އެކްސްޕެޑިޝަން ރޭވުމުގައި ހަރަކާތްތެރިވި ކަމަށެވެ.

މި ދިރާސާގެ މައިގަނޑު މަޤްސަދަކަށްވީ ކަނޑުގައިވާ ދިރުންތަކާއި އޮތް ގުޅުންތަކާއި އަސަރު ކުރާ މިންވަރު ބެލުން ކަމަށް ވެސް ވިދާޅުވިއެވެ.

ދިރާސާ ކުރިއިރު ކޮން ދިމާލަކަށްތޯ ދާނީ ނިންމީ މޫސުމާއި ކަނޑުގެ އޮޔެވަރުކަން ފާހަގަކުރައްވާ އަހްސަން ވިދާޅުވީ ސަބްމާސިބަލް ކަނޑަށް ބޭލުމުގެ ކަންތައްތައް ކުރެވޭނީ މޫސުމަށް ބެލުމަށްފަހު ކަމަށެވެ. އަދި ރަށަކަށް ދިޔުމަށްފަހު ޑައިވް ކުރާ ސަރަހައްދުތައް ކަނޑައެޅީ ވެސް ވަރަށް ބެލުމަށްފަހު ކަމަށެވެ.

ނެކްޓަން މޯލްޑިވްސް މިޝަންގެ ސައިންޓިސްޓުން ރާއްޖޭގެ ފުން ކަނޑުތަކުގައި ކުރި ދިރާސާގައި، ކަނޑުގެ 500 މީޓަރުގެ ފުނުން ދިރުންތަކުން ފުރިގެންވާ ސަރަޙައްދެއް ވަނީ ހޯދާފައެވެ.

މި ދިރާސާއާ ގުޅޭގޮތުން ނެކްޓަންއާއި ދިވެހި ސަރުކާރުން ނެރުނު ނޫސްބަޔާނުގައި ބުނީ "ދަ ޓްރެޕިންގ ޒޯން" ގެ ނަމުން ނަންދެވިފައިވާ މި ސަރަޙައްދަކީ މީގެ ކުރިން ދެނެގަނެވިފައި ނުވާ ސަރަޙައްދަކަށްވުން އެކަށީގެންވާ ކަމަށެވެ.

ރާއްޖޭގެ އަތޮޅުތަކުގެ ބިންގާ ކަމަށްވާ އަލިފާން ފަރުބަދައިގެ ކަނޑު އަޑީގެ ބިންގަނޑުތަކުގައާއި، މަރުވެފައިވާ ދިރުން ހިމެނިގެން އުފެދިފައިވާ ގަދީމީ ފަރުތަކުގައި ގުންޑޮޅި ތެދު އުސް ބިންތަކާއި، ގުންޑޮޅި ފެތުރިފައިވާ ބިންތައް ހިމެނިފައި ވުމަކީ، ކުދި ދިރުންތައް ދުވާލުގެ ވަގުތުތަކުގައި ފުން ކަނޑަށް އަނބުރާ ދިއުމަށް ހުރަސްއެޅޭ ސަބަބެއްގެ ގޮތުގައި ބެލެވޭ ކަމަށް ނެކްޓަންއިން ބުނެފައިވެއެވެ.

މި"ވަރޓިކަލް މައިގްރޭޝަން" އަކީ ދުނިޔޭގައި ކޮންމެ ރެއަކު ހިނގާ އެންމެ ބޮޑު ހިޖުރަކުރުން ނުވަތަ މައިގްރޭޝަން ކަމަށް ނެކްޓަންއިން ފާހަގަކުރެއެވެ. ރައްކާތެރި ފުން ސަރަޙައްދަށް ހިޖުރަ ނުކުރެވި ތާށިވާ މިދިރުންތައް ވާނީ ކަނޑުގެ މެދު ފަށަލައިގައި އުޅޭ ކަނޑުމަހާއި މިޔަރު ފަދަ، އަދި ފުނުގައި އުޅޭ ސްޕައިކީ އޯރިއޯއާއި، އަލްފޮންސީނޯ ފަދަ ބިޔަ ދިރުންތަކުގެ ޝިކާރައަކަށްކަމަށް ފާހަގަކޮށްފައިވެއެވެ.