އިންސާނިއްޔަތުގެ ތާރީޚަށް ނަޒަރު ހިންގާލުމުން އެނގިގެންދަނީ، ގާނޫނީ ގޮތުން ހުއްދަ ކަންކަމުގެ ތެރޭގައި އިންސާނީ ޙައްޤުތަކާ ޚިލާފު އެތައް ޢަމަލުތަކެއް ހިމެނިފައިވާކަމެވެ. އެކި ޒަމާންތަކުގައި އެކި މުޖުތަމަޢުތަކުގައި ގާނޫނީ ހައިސިއްޔަތު ލިބިގެން ހިނގަމުން އައި ބައެއް ކަންކަމަކީ، މިއަދުގެ ނަޒަރަކުން ބަލާއިރު އެއްވެސް ހާލެއްގައި ގަބޫލުކުރެވޭނެ ކަންކަމެއް ނޫނެވެ.

އަޅުވެތިކަމަކީ މީގެ އެންމެ ހާމަ މިސާލެވެ. ގަރުނުތަކެއް ވަންދެން ދުނިޔޭގެ އެކި ކަންކޮޅުތަކުގައި އަޅުވެތިކަން އޮތީ ގާނޫނީ ގޮތުން ހުއްދަ ކަމެއްގެ ގޮތުގައެވެ. އިންސާނުން ގަނެވިއްކުމާއި، އެމީހުންގެ މައްޗަށް މިލްކުވެރިކަން ހިންގުމަކީ އާންމު ކަމަކަށް ވެފައި އޮތެވެ. ހަމައެފަދައިން، ކޮލޯނިއަލް ވެރިކަމުގެ ދަށުން އެތައް ގައުމެއްގެ ރައްޔިތުން އަނިޔާވެރި އަޅުވެތިކަމެއްގައި ދިރިއުޅެން ޖެހުނެވެ.

ދެކުނު އެފްރިކާގެ އަޕާތައިޑް ނިޒާމަކީވެސް މިފަދަ ހިތާމަވެރި މިސާލެކެވެ. ނަސްލީ ތަފާތުކުރުން ގާނޫނީ ގޮތުން ހުއްދަ ކަމެއްގެ ގޮތުގައި އޮވެ، އެތައް ބައެއްގެ އިންސާނީ ޙައްޤުތައް ނިގުޅައިގަނެވުނެވެ. ކަޅު ނަސްލުގެ މީހުންނަށް ތަފާތުކުރުން ގެންގުޅުމަކީ އެ ނިޒާމުގެ ދަށުން ހުއްދަ ކަމަކަށް ވެފައި އޮތެވެ.

ތާރީޚުން ލިބޭ މި ފިލާވަޅުތަކުން ދައްކުވައިދެނީ، ގާނޫނެއްގައި ލިޔެވޭ ކޮންމެ ކަމަކީ މުޖުތަމަޢެއްގެ މުސްތަގުބަލު ބިނާކުރުމުގެ މިންގަނޑެއް ކަނޑައެޅުމުގައި ބަރޯސާވެވޭނެ އަސާސެއް ނޫންކަމެވެ.

މިއަދުގެ ދުނިޔޭގައިވެސް އެކިގަމުތަކުގައި ގާނޫނީ ގޮތުން ހުއްދަކަމަށް ކަނޑައަޅާފައިވާ ކަންކަމުގެ ތެރޭގައި ސުވާލު އުފެދޭ އެތައްކަމެއް ފެންނަން ހުރެއެވެ. ހާއްސަކޮށް ރައްޔިތުންގެ މައްޗަށް އަނިޔާވެރިކަން އިސްކޮށް، ސަރުކާރުގެ މަލިއްޔަތު ލޫޓުވާ ހުދުމުހުތާރު ވެރިކަމެއް ކުރާ އަދި އެފަދަ ވެރިކަމަކަށް މަގުކޮށާ ކޮންމެ ގައުމަކުންވެސް މި ސިފަތައް ވަރަށް ފުރިހަމަ އަށް މިއަދުވެސް ފެނެއެވެ. ނަމުގަ 3 ބާރުވަކިވެފަވާ ނިޒާމެއްކަމަށް ބުނާއިރު، ހުރިހާ އާރަކާ ބާރެއް އޮންނަނީ ގުޑުވާވެސް ނުލެވޭހާ ބާރުކޮށް ވެރިކަންކުރާ މީހާގެ މުށުތެރޭގައެވެ.

ހުދުމުހުހުތާރު، އަނިޔާވެރި، ރައްޔިތުންގެ ބައިތުލްމާލުން އިމެއްނެތި ވައްކަންކުރުމަށް ފުރުސަތު އޮންނަ ވެރިކަން ހިންގުމުގެ ނިޒާމުގައި ވެރިޔަކަށް ހުންނަ މީހާ ބޭނުން އެއްޗެއް ގާނޫނުގައި ލިޔެ، ހިތުހުރި ގޮތަކަށް ޝަރުއީ ކޯޓުތަކުން ހުކުމްތައް ނެރެވެއެވެ.

ދިވެހިރާއްޖޭގައި ފާއިތުވެދިޔަ 2 އަހަރު ކަންހިނގާފައިވާ ގޮތުން އަދި ވެރިކަން ކުރަން ތިއްބެވި ފަރާތްތަކުގެ އަމަލުތަކުން މި ރާއްޖެވެސް ގާނޫނުގައި ލިޔެވިގެން ބޭނުންހާ ކަމެއް ކުރުމުގެ ސަގާފަތެއް އަށަގަންތަން ފެންނަކަމީ ދެބަސްވެވެން ނެތް ހަގީގަތެކެވެ. ގާނުނުތައް ކޮށާމާށައިގެން މިހާރުވެސް ދިވެހިރައްޔިތުންގެ އެތައްހައްގެއް ވަނީ ނިގުޅާގަނެފައެވެ. މައި ސަރުކާރާ އާދައިގެ ރައްޔިތުންނާ ދޭތޭރޭ އޮތްފަރަގު ފުޅާކޮށް، އަތޮޅުތެރޭގެ ރައްޔިތުން ލާމަރުކަޒީ ގާނޫނުން ހޯދި ބާރުވެރިކަން ނިގުޅައިގަނެ ގަބުރުސްތާނު ސާފުކުރަން ވެސް ރައީސް މުއިއްޒުގެ އިޒްނަ ހޯދަން ރަށުކައުންސިލް ތަކަށް މިސަރުކާރުން މަޖުބޫރުކޮށްފިއެވެ.

ތެދު ހަބަރާ ދޮގު ހަބަރު ކަނޑައަޅާ ފަރަތަކީ ސަރުކާރު ކަމަށް ހަދައި، ރައީސް މުއިއްޒުއަށް ބައިއަތު ނުހިފާ ބަޔަކަށް ނޫސްވެރިކަން ކުރުމަކީ ކެރިކުޅަދާނަވެގެން ނުވާކަމަކަށް ހެދުމުގެ ހީލަތްތެރި ރޭވުމުގައި ގާނޫނުގައި ލިޔެވިގެން މިނިވަން މީޑިއާ ކަފުންކޮށްފިއެވެ. ހިސޯރުކޮށްފައިވާ މަޖިލީހުގެ ސަރުކާރުގެ މެމްބަރުން އެދަނީ އަމިއްލަ ސަލާމަތާ ރައްކާތެރިކަމަށް، 5 އަހަރުގެ ދައުރު ހަމަވުމަށްފަހުވެސް ރައީސް މުއިއްޒު ވެރިކަމުގައި ބެހެއްޓޭނެ ގޮތެއް ގާނޫނުގައި ލިޔެގެން ހޯދަމުންނެވެ.

ދެއިންތިހާބު އެއްކޮށްލުމަށް ގާނުނޫގައި ލިޔުމުގެ މަސައްކަތް ރައީސް މުއިއްޒު ފައްޓަވާފައިވާނީ ދައުރު ދަންމާލުމަށް ކަމަށް ގިނަ ބަޔަކު މިހާރުވެސް ބުނަމުންދެއެވެ. މިއަދުގެ ދުނިޔޭގައިވެސް ހުދުމުހުތާރު ދިގު ތާރީހަކަށް ދެމިގެންދާ ހުރިހާ ވެރިކަމަކުންވެސް ފެންނަ އެއްްކަމަމަކީ ވެރިކަން ދެމެހެއްޓުމަށްޓަކާ ގާނޫނުތައް ކޮށާމަށައިގެން ހިންގާ ވިޔާނުދާ އަމަލުތަކެވެ. ގާނުނުތަކުން ރައްޔިތުން ހުރިހާ ގޮތަކުން ތަޅުއެޅުވުމެވެ. ދިވެހިރާއްޖެވެސް މިހާރު މި ދީލާލަނީ ވެރިކަން ހިންގުމުގެ އެފަތަ ނިޒާމަކަށްކަމަށް ރައްޔިތުންގެ ތެރެއިން ގިނަބަޔަކު ފާހަގަކުރެއެވެ.