ނިރުބަވެރި ޔަހޫދީންގެ ޚުދުމުޚުތާރު އިސްތިޢުމާރީ އަޅުވެތި ކަމުގައި ބެދިފައި އޮތް ފަލަސްޠީނުގެ ޣައްޒާގެ ރަށްވެހިންނަށް ކުރިމަތިލާން ޖެހިފައި އޮތް ގޮންޖެހުންތަކަށް ނިމުމެއް ނެތްފަދައެވެ. ޣައްޒާ ކޮންޓްރޯލް ކުރާ ޙަމާސް ޖަމާޢަތް ނެތި ކުރުމުގެ ނަމުގައި، އިޒްރޭލުގެ އަސްކަރިއްޔާއިން ޣައްޒާގައި ހިންގަމުންދާ ޤަތުލުޢާންމަށް 5 މަސް ވާން ގާތްވެފައި ވާ އިރު، ނަރުދަމާގެ މައްސަލަތަކާއި ޞިއްޙީ ގޮންޖެހުންތަކަކީ މިއަދު ޣައްޒާގައި ބޮއްސުންލާފައި ވާ އެތައް ކަމެއްގެ ތެރޭގައި ހިމެނޭ 2 ކަމެކެވެ.

ރެފިއުޖީ ކޭމްޕުތަކުގައި ނަޖިހުގެ ކޯރުތައް ދެމި، ކުނިބުނި ފުނި ޖެހެމުން ދަނީ އޭގެ އެންމެ އިންތިހާއަށެވެ. ސަބަބެއް ނެތިއެއް ނޫނެވެ. ކޭމްޕުތައް މިއަދު އޮތީ ފިތި ބާރުވެފައެވެ. ޢުމްރާނީ ބިނާވެށި ވަނީ، އިޒްރޭލުގެ ލާއިންސާނީ ޙަމަލާތަކުގައި ހަފުސްކޮށްފައެވެ.

އެމެރިކާއާއި އެމެރިކާގެ އެކުވެރި ޤައުމުތަކުގެ ނިވަލުގައި އޮވެގެން އިޒްރޭލުން ހިންގަމުން ގެންދާ ޤަތުލުޢާންމު މަޑުޖެހިފައި ނުވާ އިރު، ޣައްޒާގެ ހުރިހާ ރަށްވެހިންނަށްހެން މަޖުބޫރުވެފައި ވަނީ ދެކުނުގެ ސަރަޙައްދަކަށް ބަދަލުވުމަށެވެ. ރަފަޙްއަކީ ޣައްޒާގެ އެންމެ ދެކުނުގައި އޮންނަ ސިޓީއެވެ. އެއީ މިއަދު ޣައްޒާގެ ހުރިހާ ރަށްވެހިންނަށް އޮތް އެންމެ ފަހުގެ އުންމީދުގެ ގޮތުގައިވެސް ސިފަ ކުރެވިދާނެއެވެ.

އދގެ ތަފާސް ހިސާބުތަކަށް ބަލާއިރު، ފެބުރުއަރީ މަހުގެ ކުރީކޮޅުން ފަށައިގެން ރަފަޙުގެ ޢާބާދީ ވަނީ އިންތިހާއަށް އިތުރު ވެފައެވެ. މީގެ ކުރިން ރަފަޙުގެ ޢާބާދީއަކީ 250000 އެއްހާ މީހުން ކަމުގައި ވީ ނަމަވެސް، މިއަދު ރަފަޙުގައި "ދިރިއުޅެމުން" ދާ މީހުންގެ އަންދާޒާ ޢަދަދަކީ 1.5 މިލިއަންއެވެ. ރަފަޙްއާއި ރަފަޙްގެ ވަށައިގެން އޮތް ސަރަޙައްދުތައް މިއަދު އޮތީ ރެއުޖީން ތޮއްޖެހި، ފިތިބާރުވެފައެވެ. ނަތީޖާއެއްގެ ގޮތުން، ދިރިއުޅުމުގެ ޙާލަތު، ދުވަހަކަށް ވުރެ ދުވަހެއް ދަނީ ގޯސްވަމުންނެވެ.

ރަފަޙުގައި ހުރި ރެފިއުޖީ ކޭމްޕުތަކުގެ ތެރެއިން ކޭމްޕަކަށް ބަލައިލަމާ ހިނގާށެވެ. ގެދޮރު ގެއްލިފައިވާ 70000 އެއްހާ މީހުން އެ ކޭމްޕުގައި ތިބި އިރު، އެ ކޭމްޕުގައި ހުރީ އެންމެ 15000 ޓެންޓުކަން ފާހަގަ ކުރަން ޖެހެއެވެ. މި ކޭމްޕަކީ ދިރިއުޅުމުގެ ޙާލަތު، ހަލުވި ދުވެލީގައި ގޯހުން ގޯހަށް ދާ ސަރަޙައްދެކެވެ. ރެފިއުޖީން އެތެރެވާ މިންވަރު އިންތިހާއަށް އިތުރު ވަމުން ދިއުމާއި، އިޒްރޭލުގެ ޢުދުވާނީ ޙަމަލާތަކުގައި ޢުމްރަނީ ބިނާވެށި ހަފުސްކޮށްފައި އޮތުމުގެ ސަބަބުން، ކުނި މެނޭޖު ކުރެވޭނެ ގޮތެއް ނެތެވެ.

ނަރުދަމާގެ ކަންކަން އެކަށީގެންވާ ގޮތެއްގައި ބެލެހެއްޓޭކަށް ނެތެވެ. ކޭމްޕުގެ އަހުލުވެރިންނަށް މަޖުބޫރު ވެފައި އޮތީ ވަގުތީ ފާޚާނާތަކެއް ހަދައި، އެ ބޭނުން ކުރާށެވެ. ނަތީޖާއަކަށް ވީ، ކޮންޓްރޯލް ނެތި ނަޖިސް ފެންގަނޑު ފެތުރިގެން ދިއުމެވެ. ޞިއްޙި ގެއްލުންތަކާއި ވެށީގެ ގެއްލުންތަކަށް ހުށަހަޅަމުންނެވެ.

ރަފަޙުގެ މުނިސިޕަލްޓީގެ މަސައްކަތްތައް ކިރިޔާ ކުރިއަށް ގެންދެވޭ ކަމެވެ. މުޅި ސަރަޙައްދު ފުރިފައި އޮތީ ކުނިބުންޏާއި، ނަރުދަމާއިން ބޭރުވާ ނަޖިހުންނެވެ. ޢާންމު ދިރިއުޅުމާއި، ޖިސްމާނީ އަދި ނަފްސާނީ ޞިއްޙަތަށް އަސަރު ކޮށްފައި ވަނީ އޭގެ އެންމެ އިންތިހާއަށެވެ. އެތައް ބަޔަކު ތޮއްޖެހިފައި އޮތް ކޭމްޕުގައި، އެކި ޒާތްޒާތުގެ ދިރޭތަކެތިވެސް މިހާރު ދަނީ އާލާ ވަމުންނެވެ.

އެއްގަމާއި ކަނޑާއި ވައިގެ މަގުން، އެޔެއް މިޔެއް ބެލުމެއް ނެތި އިޒްރޭލުން ދެމުންދާ ޙަމަލާތަކުގައި ޣައްޒާއިން މަރުވި މީހުންގެ ޢަދަދު 30000 އަށް ވުރެ މައްޗަށް އަރައެވެ. ބިމާ ހަމަކޮށްފައި ވާ ޢިމާރާތްތަކުގެ ދަށުގައިވެސް އަދި ގިނަ ބައެއްގެ ހަށިގަނޑުތައް ވާނެ ކަމަށް، ކަމާ ބެހޭ ފަރާތްތަކުން ޤަބޫލު ކުރެއެވެ. އިޒްރޭލުގެ ޢުދުވާންތަކުގައި ޒަޚަމްވި މީހުންގެ ޢަދަދު ލައްކައަކާ ގާތް ކުރާ އިރު، ބައެއް މީހުންނަކީ ޢުމުރު ދުވަހަށް ނުކުޅެދޭ ޙާލުގައި ދުވަސްތައް ގުނަން މަޖުބޫރު ވެފައި ވާ މީހުންނެވެ. ނަފްސާނީ އަނިޔާގެ ވާހަކައަކީ ދައްކާ، ކޮޅުންލާނެ ވާހަކައެއް ނޫނެވެ. ޣައްޒާގެ އެތައް ޖީލެއް މި ދުނިޔެއާ ވަކިވެ ގޮސްފައި ވާ އިރު، އިތުރު އެތައް ޖީލެއް ވަނީ ޔަތީމުވެފައެވެ.