ޔަހޫދީ އިޒްރޭލުގެ ނިރުބަވެރި އަސްކަރިއްޔާއިން އެޔެއް މިޔެއް ބެލުމެއް ނެތި، އެއްގަމާއި، ކަނޑާއި، ވައިގެ މަގުން ދެމުންދާ ޢުދުވާނީ ޙަމަލާތަކުން ދިފާޢުވުމަކުން، ޣައްޒާގެ ރަށްވެހިންނަށް މިއަދު ލިބޭ އެއްވެސް ހިމާޔަތެއް އަދި ރައްކާތެރި ކަމެއްވެސް ނެތެވެ. 2 މަސް ދުވަހަށް ވުރެ ދިގުލައި ގޮސްފައިވާ ނަސްލު ދޮވެލުމުގެ ޤަތުލުޢާންމުގައި ޔަހޫދީން ދެމުންދާ ޙަމަލާތަކުގައި މުޅި ޣައްޒާ އޮތީ ސުންނާފަތިވެ، ހަފުސްވެފައެވެ. ދިރިއުޅުމަށް ބޭނުންވާ އެންމެ އަސާސީ ޚިދުމަތްތައްވެސް ޣައްޒާގައި މިއަދު ނެތެވެ. ސާފުތާހިރު ވެވޭނެ ގޮތްތައް ދަތިވެ، ޣައްޒާގައި މިހާރު ދަނީ ހަލުވިކަމާއެކު އެކި ކަހަލަ ބަލިތައްވެސް ފެތުރެމުންނެވެ.

ޣައްޒާގައި އެކި ކަހަލަ ބަލިތައް ފެތުރެމުންދާ މި ދަނޑިވަޅުގައި، ދުނިޔޭގެ ޞިއްޙަތު ޖަމިއްޔާ (ޑަބްލިއުއެޗްއޯ) އިން ވަނީ، ދުވާލެއްގެ މައްޗަށް އިޒްރޭލުން ދެމުންދާ ޢުދުވާނީ ޙަމަލާތަކުގައި މަރުވެދާ މީހުންނަށް ވުރެ ގިނަ ބަޔަކު، ބަލިމަޑުކަމުގައި މަރުވެ ހިނގައިދާނެ ކަމުގެ އިންޒާރުދީފައެވެ. ޣައްޒާގެ ޞިއްޙީ ނިޒާމު އޮތީ މުޅުން އިނދަޖެހިފައެވެ. ގައިން ގަޔަށް އަރާ ބަލިތަކުގެ ނުރައްކާ، ޣައްޒާގައި ގެދޮރު ގެއްލިފައި ވާ 1.5 މިލިއަނެއްހާ މީހުންނަށް ކުރިމަތިވެފައި ވަނީ އޭގެ އެންމެ އިންތިހާއަށެވެ.

ފަސޭހައިން ގައިން ގަޔަށް އަރާ ބަލިތަކަށް ފައްސިވާ މީހުންގެ ޢަދަދު އިތުރު ވަމުން ދަނީ ހަލުވި ދުވެއްޔެއްގައެވެ. ނޭވާލާ ނިޒާމަށް ޖެހޭ ބަލިތަކާއި، ބޭރަށް ހިންގުމާއި، ހަމުގެ ބަލިތަކުގެ އިތުރުން، ސާފު ފެން ނުލިބުމާއި، ގައިން ތާހިރުވާނެ އެކަށީގެންވާ މާޙައުލެއް ނެތުމުގެ ސަބަބުން ޖެހޭ އިތުރު ބަލިތައްވެސް ޣައްޒާގައި މިހާރު އިންތިހާއަށް ފެތުރެމުން ދާ ކަމަށް އދގެ ރިޕޯޓްތައް ބުނެއެވެ.

ޣައްޒާގެ އުތުރުގައި އޭނާގެ ޢާއިލާއާއެކު ދިރިއުޅެމުންދިޔަ ގެދޮރު ދޫކޮށް، ދީރް އަލް-ބަލާހްގެ ބީ ޕްރެޕަރޭޓަރީ ސްކޫލުގައި ހިންގާ ވަގުތީ ހިޔާވައްސަށް ބަދަލުވި އެކަކީ ރާޖީ އަބޫ އައްބޫދުއެވެ. ރާޖީ ބުނި ގޮތުގައި، އެ ހިޔާވައްސަކީ ޞިއްޙީ ގޮތުން ބަލާއިރު އެންމެ ރައްކާތެރި ވެއްޓެއް ނޫނެވެ.

ތަފާތު ބަލިތަކުގެ ޙާއްޔަކަށް ޣައްޒާ ވުމުގައި އެތައް ސަބަބެއް އެބަހުއްޓެވެ. އެންމެ ބޮޑު ސަބަބަކީ، ވަގުތީ ހިޔާތަކުގައި ޖާގަ ނެތް މިންވަރަށް އެތައް ޢާއިލާއެއްގެ ގިނަ ޢަދަދެއްގެ މެންބަރުންތައް ތޮއްޖެހިގެން ދިރިއުޅެން މަޖުބޫރުވުމެވެ. ސާފު ފެނުގެ ސަޕްލައި އެހާމެ ތަދެވެ. ނަރުދަމާގެ ނިޒާމު އޮތީ ފެއިލްވެފައެވެ. ޢާންމު ދިރިއުޅުމުގައި އުފެދޭ އެކި ކަހަލަ ކުނިބުނި ދަނީ ފުނިފުންޏަށްޖެހެމުންނެވެ. ބޭސްފަރުވާގެ ސާމާނު ލިބުމުގައި ބޮޑެތި ދަތިތަކެއް ހުރި އިރު، ގައިން ތާހިރުވުމަށް ބޭނުންވާ ސާމާނު ލިބުންވެސް އެހާމެ ދައްޗެވެ.

ޣައްޒާގެ ރަށްވެއްސެއް ކަމަށްވާ މަޙްމޫދު އަލް-ހައްސީ ބުނި ގޮތުގައި، ސާފުތާހިރުކަމަށް ބޭނުންވާ އެންމެ އަސާސީ މިންވަރުވެސް ޣައްޒާގައި މިއަދު ފުރިހަމަވާކަށް ނެތެވެ.

މިދިޔަ ހަފުތާތަކުގެ ތެރޭގައި އެކަނިވެސް، ގައިން ގަޔަށް އަރާ ބަލިތައް ޖެހިގެން ޣައްޒާއިން 350000 ކޭސް ރެކޯޑް ކޮށްފައި ވާ ކަމަށް ޣައްޒާގެ އޮފިޝަލުން ވަނީ ހާމަކޮށްފައެވެ. ބަލިތަކުގެ ކޭސް ނަމްބަރު އިތުރު ވާ ވަރަކަށް، ހޮސްޕިޓަލުތަކަށްވެސް ނުރައްކާ ބޮޑުވެއެވެ. އަލް-އަޤްޞާ މާޓިޔަރޒް ހޮސްޕިޓަލުގެ ތަރުޖަމާނު، ޚަލީލު އަލް-ދަރްކާން ވިދާޅުވި ގޮތުގައި، ބަލިޖެހިގެން އަންނަ މީހުން އިތުރުވެ، ހޮސްޕިޓަލުވެސް ތޮއްޖެހެނީއެވެ. އެކަމުގެ ނޭދެވޭ އަސަރު އެންމެ ބޮޑަށް ފޯރަމުން ދަނީ ކުޑަ ކުދިންނަށް ކަމަށްވެސް ތަރުޖަމާނު ވަނީ ފާހަގަ ކުރައްވާފައެވެ.

މި ދުވަސްވަރަކީ ޣައްޒާއަށް ފިނިމޫސުމުގެ ދުވަސްވަރެވެ. ގަދައަށް ވިއްސާރަކުރާ ދުވަސްވަރެކެވެ. ހުރިހާ ކޮޅަކުން ބައްދާލެވިފައި އޮތް ޣައްޒާއަށް މިއީވެސް ގޮންޖެހުމެކެވެ. ބޯކޮށް ވާރޭވެހުމުގެ ސަބަބުން، ނަރުދަމާ ނިޒާމަށް އަދިވެސް އިތުރަށް ބާރުބޮޑުވެގެން ދިއުމުގެ ބިރުވެސް އިތުރު ވެފައި ވަނީ އިންތިހާއަށެވެ. ކަން މިހެން އޮތް އިރު، ތެޔޮ ނުލިބުމަކީވެސް ކުރިމަތިލާން ޖެހިފައި އޮތް އަނެއް ތަކުލީފެވެ. ތެޔޮ ނުލިބުމުގެ ސަބަބުން، ފެން ސާފުކުރާ ޕްލާންޓްތައް ވަނީ ބަންދުކޮށްފައެވެ. މިއާއެކު ފެނުގެ ތަޣައްޔަރުކަން އިތުރުވެ، ފެނުގެ ޒަރިއްޔާއިން އިތުރު ބަލިތަކެއް ފެތުރި، ބަލިމަޑުކަން އިތުރަށް ގޯސްވެދާނެ ކަމުގެ ބިރު ވަނީ އިންތިހާއަށް ބޮޑުވެފައެވެ.