ޗާގޯސްގެ އުތުރުން އޮތް ސަރަހައްދު ހިމާޔަތްކުރެވިފައިވާ ކަނޑުގެ ސަރަހައްދަކަށް ހެދުމުން ދެކުނުގެ މަސްވެރިކަމަށް އެކަމުން ވަރަށް ބޮޑަށް ފައިދާކުރާނެކަމަށް މިނިސްޓްރީ އޮފް އެންވަޔަރަންމަންޓް، ކްލައިމެޓް ޗޭންޖް އެންޑް ޓެކްނޮލޮޖީން ބުނެފިއެވެ.
އިންޓަރނޭޝަލް ޓްރައިބިއުނަލް ފޯރ ދަ ލޯ އޮފް ދަ ސީ (އިޓްލޮސް) ގެ ނިންމުމާއެކު ރާއްޖެ، ބައިނަލްއަގުވާމީ ގާނޫނުތަކާ އެއްގޮތަށް ފުރިހަމައަށް އިން ވަކިކުރެވިފައިވާ ގައުމަކަށް ވެފައިވާތީ، އެކަމާގުޅިގެން މިނިސްޓްރީން ނެރުނު ބަޔާނުގައި ވަނީ ރާއްޖެއާ މޮރިޝަސްގެ ފުށުއަރާ ސަރަހައްދާ ގުޅޭގޮތުން، ބައިނަލްއަގުވާމީ ގާނޫނުތަކާއި އެއްގޮތަށް، ކަނޑައަޅަންޖެހޭ އިން ކަނޑައަޅާފައިވަނީ ރާއްޖެއިން 2000 ވަނަ އަހަރު ބައިވެރިވެފައިވާ މުއާހަދާއާ އެއްގޮތަށް، އެއްވެސް ސަރަހައްދެއްގައި ޚާއްސަ އިގުތިސާދީ ސަރަހައްދު ފުށުއަރާނަމަ، އެ ސަރަހައްދެއް މެދުން ހަމަޔަށް ވާގޮތަށް ބަހައިގެންގެން ކަމަށެވެ. މިގޮތަށް ރާއްޖޭގެ އިން ބައިނަލްއަގުވާމީ ހަމަތަކާއެކު ކަނޑައެޅިގެން ދިއުމަކީ، ރާއްޖޭގެ ސަލާމަތާއި ރައްކާތެރިކަމާއި، އަދި ކަނޑުގެ ދިރުންތައް ދެމެހެއްޓެނިވި ގޮތެއްގައި ހިމާޔަތްކޮށް ދެމެހެއްޓުމަށް ސަރުކާރުން ކުރަމުންދާ މަސައްކަތްތަކަށް ލިބުނު ވަރަށް ބޮޑު ކުރިއެރުމެއް ކަމަށް މިނިސްޓްރީން ބުނެއެވެ.
އެންވަޔަރަންމަންޓް މިނިސްޓްރީން ބުނީ މި ބަދަލާ ގުޅިގެން، ޗާގޯސްގެ އުތުރުން އޮތް ސަރަހައްދަކީ ހިމާޔަތް ކުރެވިފައިވާ ކަނޑުގެ ސަރަހައްދަކަށް ހެދުމަށް މޮރިޝަސްއިން ނިންމާނެކަން އެ ގައުމުން ހާމަކޮށްފައިވާތީ އެކަމަށް މިނިސްޓްރީން މަރުހަބާ ކިޔާކަމަށެވެ. ޗާގޯސްގެ 7 އަތޮޅާއި 70 ރަށް ހިމެނޭގޮތަށް ވަށައިގެންވާ ކަނޑުގެ 640،000 އަކަ ކިލޯމީޓަރުގެ ސަރަހައްދަކީ 2010 ވަނަ އަހަރުން ފެށިގެން މެރިން ރިޒަރވެއްގެ ގޮތުގައި ހިމާޔަތްކޮށްފައިވާ ސަރަހަދެއްކަމަށެވެ.
މިނިސްޓްރީން ބުނީ މިގޮތަށް ހިމާޔަތްކޮށްފައިވާ ސަރަހައްދުތައް އިތުރުވެގެން ދިއުމަކީ އޭގެ ސަބަބުން ދެކުނުގެ މަސްވެރިކަމަށް އެކަމުން ވަރަށް ބޮޑަށް ފައިދާކުރާނެ ކަމެއް ކަމަށެވެ. ޗާގޯސްގެ މެރިން ރިޒަރވަކީ ދުނިޔޭގެ ނިސްބަތުން ގުދުރަތީ ދިރުންތައް އެންމެ މުއްސަނދި އެއް ސަރަހައްދުކަން ފާހަގަކޮށް މިނިސްޓްރީން ބުނީ، ހިމާޔަތްކޮށްފައިވާ ސަރަހައްދު އިތުރުވާނެކަން ޔަގީންވެގެން ދިއުމަކީ ކަނޑުގެ ދިރުންތައް އާލާވެ ދެމެހެއްޓެނިވި ގޮތެއްގައި މަސްވެރިކަން ކުރުމަށް އެހީތެރި ވެދޭނެ ކަމެއް ކަމަށެވެ.
އަދި އެ ނިންމުމަކީ، "ހައި އެމްބިޝަން ކޯލިޝަން" އަދި "ގްލޯބަލް އޯޝަންސް އެލިއަންސް" އިން, ދުނިޔޭގެ ކަނޑުތަކުގެ 30 އިންސައްތައަކީ ހިމާޔަތްކުރެވިފައިވާ ތަންތަނުގެ ގޮތުގައި ހަމަޖެއްސުމަށް ކުރިއަށް ގެންދާ ކޮންވެންޝަން އޮން ބަޔޮލޮޖިކަލް ޑައިވަރސިޓީގެ ގްލޯބަލް ބަޔޯޑައިވަރސިޓީ ފްރޭމްވޯކްގައިވާ 30×30 ލަނޑުދަނޑި ހާސިލްކުރުމަށް ލިބުނު ބާރެއްކަމަށް މިނިސްޓްރީން ބުނެއެވެ. އަދި ފާއިތުވި އަހަރުތެރޭގައި ދުނިޔޭގެ ކަނޑުތަކުގެ ދިރުން ހިމާޔަތްކުރުމަށް ހައިސީސްގައި ވެށި ހިމާޔަތްކުރުމަށް ވެވުނު އެއްބަސްވުމަށް ވެސް ލިބޭނެ ބާރަކަށް ވާނެކަމަށެވެ.
ކަނޑުގެ މާހައުލުތައް ރައްކާތެރިކުރުމާއެކު، ކަނޑުތަކުގެ ވަސީލަތްތަކުން ލިބޭ ފައިދާ އިތުރުކުރުމުގެ މަގުސަދުގައި ދިވެހި ސަރުކާރާއި ބައިނަލްއަގުވާމީ ޖަމްއިއްޔާއެއް ކަމުގައިވާ ބްލޫ ޕްރޮސްޕެރިޓީ ކޯލިޝަނާއެކު ވެފައިވާ އެއްބަސްވުމެއްގެ ދަށުން "ނޫ ރާއްޖެ" މަޝްރޫއަށް އިޝާރަތްކޮށް މިނިސްޓްރީން ބުނީ، އެ މަޝްރޫއުގެ ދަށުން މިހާރު ކުރެވެމުންދާ މަސައްކަތުގެ ތެރެއިން ސައިންޓިފިކް މައުލޫމާތުގެ އަލީގައި މެރިން ސްޕޭޝަލް ޕްލޭނެއް ހެދިގެންދާނެ ކަމަށެވެ. އަދި ޗާގޯސްގެ ހިމާޔަތްކުރެވިފައިވާ ސަރަހައްދާއި ރާއްޖޭގެ ސަރަހައްދުން ހިމާޔަތްކުރެވޭ ސަރަހައްދުތައް ގުޅިގެން އުފެދޭ ސަރަހައްދުތައް ވެގެންދާނީ އިންޑިޔާ ކަނޑުގެ ދިރުންތައް އާލާވުމަށް މަގުފަހިކޮށްދޭނެ އަދި އޭގެ ސަބަބުން ރާއްޖޭގެ މަސްވެރިކަން ދެމެހެއްޓެނިވި ގޮތެއްގައި ކުރިއަށްގެންދިއުމަށް އެޅޭ މުހިއްމު ބިންގަލަކަށް ކަމަށް މިނިސްޓްރީން ބުނެއެވެ.
މިނިސްޓްރީން ބުނީ ރާއްޖޭގެ ފަތުރުވެރިކަމާއި، މަސްވެރިކަމާއި އިގުތިސާދީ ހަރަކާތްތައް ބިނާވެގެންވަނީ ކަނޑުތަކުގެ ދުޅަހެޔޮކަމުގެ މައްޗަށް ކަމަށެވެ. އެހެންކަމުން، ނޫ އިގުތިސާދެއް ބިނާކުރުމަށް ރާއްޖެއިން ކުރަމުންގެންދާ މި މަސައްކަތުގެ ސަބަބުން، ކަނޑުގެ ދިރުންތައް ހިމާޔަތްކޮށް ބެލެހެއްޓުން މިހާރަށް ވުރެ ހަރުދަނާ ކުރޭނެ ކަމަށް މިނިސްޓްރީން ބުނެއެވެ.