އާންމުކޮށް ފިނިކުރާ ނިޒާމްތަކުގައި ބޭނުންކުރާ އޯޒޯން ފަށަލައަށް ގެއްލުންދޭ މާއްދާއެއް ކަމަށްވާ އެޗްސީއެފްސީ ބޭނުންކުރުން ހުއްޓާލުމަށް ރާއްޖެއިން ވެފައިވާ އެއްބަސްވުމާ އެއްގޮތަށް އެ ލަނޑުދަނޑި 2020 ވަނަ އަހަރު ހާސިލުކުރެވިފައިވާ ކަމަށް އެންވަޔަރަންމަންޓް މިނިސްޓަރު ޑރ. ހުސެއިން ރަޝީދު ހަސަން ވިދާޅުވެއްޖެއެެވެ.

އެންވަޔަރަންމަންޓް މިނިސްޓަރު މިހެން ވިދާޅުވީ ބައެއް ސްކޫލްތަކުގައި ހުރި އެޗްސީއެފްސީ 22 ގޭސް ބޭނުންކުރާ އޭސީތައް އޯޒޯންފަށަލައަށް ގެއްލުންނުދޭ ރެފްރިޖިރަންޓް ބޭނުންކުރާ އޭސީތަކަށް ބަދަލުކުރުމަށް، އެޑިޔުކޭޝަން މިނިސްޓްރީއާ ދެމެދު ފަހުމުނާމާއެއްގައި ބުރާސްފަތި ދުވަހު ސޮއިކުރުމަށް ބޭއްވި ރަސްމިއްޔާތެއްގައެވެ.

މިނިސްޓަރު ވިދާޅުވީ 2010 ގައި ފެށި މި މަސައްކަތުގައި ހިމެނޭ ވަކި ޝެޑިއުލްއެއްގެ ދަށުން މި ގޭސް އެތެރެކުރެވޭ މިންވަރު ލަނޑުދަނޑިއާ އެއްގޮތަށް ދަށް ކުރެވިފައިވާ ކަމަށާއި، 2015 އަހަރުން ފެށިގެން މި ގޭސް ބޭނުންކުރާ އާލާތްތައް ރާއްޖެއަށް އެތެރެކުރުން މަނާކުރެވިފައިވާ ކަމަށެވެ. އަދި މިހާރު މި މަސައްކަތް ކުރަމުން ދަނީ ރާއްޖޭގައި މިހާރު ހުރި އެޗްސީއެފްސީ އަޅާ އޭސީތައް މަދު ކުރުމަށް މިނިސްޓަރު ފާހަގަކުރެއްވިއެވެ.

އެޑިޔުކޭޝަން މިނިސްޓްރީއާއެކު ސޮއިކުރެވުނު ފަހުމުނާމާއަށް އަލިއަޅުވާލައި މިނިސްޓަރު ވިދާޅުވީ މި ފަހުމުނާމާގެ ދަށުން އޯޒޯން ފަށަލައަށް ގެއްލުން ނުދޭ މާއްދާއެއް ބޭނުންކުރާ އޭސީތަކެއް ސުކޫލްތަކުގައި އެޅުވޭނެ ކަމަށެވެ. މިނިސްޓަރު ވިދާޅުވީ މިފަހުމުނާމާއަކީ މި ކުޑަކުޑަ ރާއްޖެއިން އަޅާ ވަރަށް މުހިންމު ފިޔަވަޅެއް ކަމަށާއި، މޮންޓްރިއޯލް ޕްރޮޓޮކޯލް އެއްބަސް ވުމުގައި ސޮއިކޮށްފައިވާ ގައުމެއްގެ ހައިސަތުން، ދުނިޔެއަށް ދައްކާ ރަނގަޅު ނަމޫނާއެއް ކަމަށެވެ. އަދި އަންނާންއޮތް ޖީލުތަކަށް ނަގައިދެވޭ އަގުހުރި ފިލާވަޅެއްކަމަށް މިނިސްޓަރު ވިދާޅުވިއެވެ.

މީގެ އިތުރުން މިނިސްޓަރު ވިދާޅުވީ ޖައްވު ހޫނުވުމަށް މެދުވެރިކުރާ މާއްދާއެއްކަމުގައިވާ ހައިޑްރޯފްލޯރޯކާބަންސް (އެޗް.އެފް.ސީ)، ފިނިކުރާ ނިޒާމްތަކުގައި ބޭނުންކުރާ މިންވަރު މަދުކުރުމަށް ކުރަންޖެހޭނެ މަސައްކަތްތަކަށް ތައްޔާރުވަމުންދާ ކަމަށެވެ. އެޗްއެފްސީ އަކީ ކާރބޮންޑައިއޮކްސައިޑަށްވުރެ ތިންހާސް ހަތްސަތޭކަ ނުވަދިހަ ގުނަ އިތުރަށް މޫސުމަށް އޭގެ ނުރައްކާ ބޮޑު މާއްދާއެއްކަން ފާހަގަކުރައްވައި މިނިސްޓަރު ވިދާޅުވީ އެޗްއެފްސީ ޖައްވަށް ބޭރުވާމިންވަރު އަހަރަކު 10 – 15 އިންސައްތަ އިތުރުވަމުން އަންނަ ކަމަށެވެ. އަދި މި މާއްދާ އަކީ ޖައްވުގައި 29 އަހަރު ހަރުލާފައި ހުންނަ މާއްދާއެއް ކަމަށް މިނިސްޓަރު ވިދާޅުވިއެވެ.

ދިރާސާތަކުން ދައްކާގޮތުން، މޮންޓްރިއޯލް ޕްރޮޓޮކޯލްއާ އެއްގޮތަށް އަޅުގަނޑުމެން އަމަލުކޮށްފިނަމަ، 2100 ވަނަ އަހަރު އަންނަންވާއިރަށް ދުނިޔެ ހޫނުވާ މިންވަރު 0.5 ޑިގްރީ ސެލްސިއަސްއަށް ދަށްކުރެވިދާނެކަން މިނިސްޓަރު ފާހަގަކުރެއްވިއެވެ. މިނިސްޓަރު ވިދާޅުވީ ޕެރިސް އެގްރިމެންޓްގައި ބުނާ ޕްރީ-އިންޑަސްޓްރިއަލް ލެވެލްއާ އަޅާބަލާއިރު 2 ޑިގްރީ ސެލްސިއަސް ދަށުގައި ދުނިޔޭގެ ފިނި ހޫނުމިން ބެހެއްޓުމަށް މޮންޓްރިއޯލް ޕްރޮޓޮކޯލްގެ ދަށުން މިކުރާ މަސައްކަތްތަކަށް އެހީތެރިވެދޭނެ ކަމަށެވެ.

މިނިސްޓަރު ވިދާޅުވީ މޮންޓްރިއޯލް ޕްރޮޓޮކޯލް އަކީ މިހާތަނަށް ގައުމުތަކުން ސޮއި ކުރި އެންމެ ކާމިޔާބު އެއްބަސްވުން ކަމަށާއި، ޒަމާނާއެކު އައު ކަންކަން ދަސްވަމުން ދިޔަވަރަކަށް މި އެއްބަސްވުމަށް ގެންނަންޖެހޭ އިސްލާހުތައް ގެންނަމުން ގެންދާނެ ކަމަށެވެ. އަދި އޯޒޯން ފަށަލައަށް ގެއްލުންދޭ މާއްދާތައް ބޭނުންކުރުން ހުއްޓާލުމަށް ހަލުވި ފިޔަވަޅުތަކެއް މޮންޓްރިއޯލް ޕްރޮޓޮކޯލްގެ ސަބަބުން އެޅިގެންދާނެ ކަމަށް މިނިސްޓަރު ވިދާޅުވިއެވެ.

މިފަހުމުނާމާއާ ގުޅޭ ގޮތުން އެޑިޔުކޭޝަން މިނިސްޓަރު ޑރ. އައިޝަތު އަލީ ވިދާޅުވީ މިމަޝްރޫއުގެ ދަށުން ސަރުކާރުގެ ސްކޫލުތަކުގައި ހުރި އެޗްސީއެފްސީ 22 ގޭސް އެކުލެވޭ އޭސީތައް ތިމާވެއްޓާ ރައްޓެހި އަދި އޯޒޯން ފަށަލައަށް ގެއްލުން ނުދޭ މާއްދާއެއް ބޭނުންކުރާ އޭސީތަކަކަށް ބަދަލުކުރެވޭނެ ކަމަށެވެ.

މިހާރުގެ ހާލަތަށް ބަލާއިރު 90 ސްކޫލެއްގައި އާރު22 ގޭސް ބޭނުންކުރާ 486 އޭސީހުރިކަން މިނިސްޓަރު ފާހަގަކުރެއްވިއެވެ.

މިނިސްޓަރު ވިދާޅުވީ އުއްމީދަކީ ބާކީ ހުރި އާރު22 ގޭސް ބޭނުންކުރާ އޭސީތައް ވެސް ތިމާވެއްޓާ ރައްޓެހި މާއްދާތައް ބޭނުންކުރާ އޭސީތަކަކަށް ބަދަލުކުރެވި ރާއްޖޭގެ ސްކޫލުތަކަކީ އާރު22 ގޭސް ބޭނުންކުރާ އޭސީ ނެތް، ތިމާވެއްޓާއި ރައްޓެހި އަދި އޯޒޯން ފަށަލައަށް ގެއްލުން ނުދޭ މާއްދާއެއް ބޭނުންކުރާ އޭސީތައް ހުރި ސްކޫލުތަކަކަށް ވެގެން ދިއުން ކަމަށެވެ.