އެންޓި ކޮރަޕްޝަން ކޮމިޝަން (އޭސީސީ) ޒިންމާދާރު ކުރުވުމުގައި ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގެ މިނިވަން މުއައްސަސާތަކާ ބެހޭ ކޮމިޓީން އިޙުމާލުވެފައިވާ ކަމަށް ޓްރާންސްޕޭރަންސީ މޯލްޑިވްސް އިން ބުނެފި އެވެ.

ޓްރާންސްޕޭރަންސީ މޯލްޑިވްސް އިން ކުރި ދެއަހަރުގެ ދިރާސާއަކަށް ފަހު ނެރުނު ރިޕޯޓްގައި ވަނީ ކޮރަޕްޝަނާ ގުޅުން ހުރި މައްސަލަތަކުގެ ތަޙުޤީޤު ހިންގުމަށް އެންޓި ކޮރަޕްޝަން ކޮމިޝަން (އޭސީސީ) އަށް ގިނަ ގޮންޖެހުންތަކެއް އެބަހުރި ކަމަށާއި، އިސްލާޙު ކުރަންޖެހޭ ގިނަ ކަންތައްތަކެއް އެބަހުރި ކަމަށެވެ. އަދި އެކަންކަން ބެލެހެއްޓުމަކީ ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގެ މިނިވަން މުއައްސަސާތަކާ ބެހޭ ކޮމިޓީގެ ޒިންމާއެއް ކަމަށާއި، ނަމަވެސް ދިރާސާގެ މުއްދަތުގައި ކޮމިޓީން އޭސީސީ ޒިންމާދާރު ކުރުވުމުގައި އިހުމާލުވެފައިވާކަން ފާހަގަވާ ކަމަށް ޓްރާންސްޕޭރަންސީގެ ރިޕޯޓުގައި ވެއެވެ.

މީގެ އިތުރުން ދަޢުލަތުގެ ހުރިހާ މިނިވަން މުއައްސަސާތަކެކޭ އެއްފަދައިން، ފާއިތުވި ދެއަހަރު ވެސް ސަރުކާރުން އޭސީސީގެ ބަޖެޓް ކުޑަކޮށްފައިވާ ކަމަށާއި، އެކަމުގެ ސަބަބުން މާލީ ގޮތުން އެއިދާރާގެ މަސައްކަތްތައް ކުރިއަށް ގެންދިއުމަށް ހުރަސްތަކާއި ކުރިމަތިވެފައިވާ ކަމަށް އެ ރިޕޯޓްގައި ވެއެވެ.

ޓްރާންސްޕޭރަންސީގެ ދިރާސާ އަށް ފަހު، އާއްމު ކުރި ރިޕޯޓްގައި ބުނެފައިވަނީ، އެންޓި ކޮރަޕްޝަން ކޮމިޝަނުގެ މަސައްކަތުގެ ނަތީޖާނެރެވޭ މިންވަރު ހުރީ ބަންގްލަދޭޝް އާއި ބޫޓާނަށް ވުރެ ވެސް ދަށުގައި ކަމަށެވެ. ޖުލައި 2014 އިން ޖުލައި 2016 އަށް ކުރިއަށް ގެންދިޔަ ދިރާސާގެ ރިޕޯޓްގައި ކޮރަޕްޝަން ހުއްޓުވުމަށް އޭސީސީން ކުރާ މަސައްކަތުގެ ނަތީޖާ ނެރެވޭ މިންވަރު ވަޒަންކުރެވިފައި ވަނީ 50 އިންސައްތަ ކަމަށް ރިޕޯޓްގައި ވެއެވެ.

އޭސީސީގެ މަސައްކަތްތައް ހިންގުމުގައި އެންމެ އެދެވޭ ނަތީޖާއެއް ނެރެވިފައި ނުވި ނަމަވެސް، ކޮރަޕްޝަން ހުއްޓުވުމާ ކޮރަޕްޝަނަށް ހޭލުންތެރިކުރުވުމުގައި އޭސީސީގެ މަސައްކަތް ފާހަގަކޮށްފައި ވެއެވެ.

މިރިޕޯޓްގައި އޭސީސީ އާއި ޕްރޮސެކިއުޓަރގެ އޮފީހާ ދެމެދު ގުޅުން ބަލިކަށިކަން ފާހަގަކޮށްފައިވެ އެވެ. އަދި އޭސީސީއަކީ ޤާނޫނީ ގޮތުން ދަޢުވާ އުފުލުމުގެ ބާރު ލިބިފައިވާ އިދާރާއަކަށް ނުވުމާއެކު، ޕީޖީ އޮފީހާ ދެމެދު އޮތް މަސައްކަތުގެ ގުޅުން އިތުރަށް ވަރުގަދަ ކުރަން ޖެހޭ ކަމަށް ރިޕޯޓްގައި ވެއެވެ. އަދި ކޮރަޕްޝަންގެ އަމަލުތަކާ ގުޅިގެން އޭސީސީން ފޮނުވާ މައްސަލަތަކުގައި ކުށް ސާބިތުވާ ނިސްބަތް ދަށް ކަން ފާހަގަކޮށް، ޕީޖީ އޮފީހާ ދެމެދު ގުޅުން ރަނގަޅު ކުރުމަށް ލަފާދީފައި ވެއެވެ. ޓްރާންސްޕޭރަންސީގެ ދިރާސާގެ މުއްދަތުގެ ތެރޭގައި ކުށް ސާބިތުވެފައި ވަނީ މިފަދަ އެންމެ މައްސަލައެއްގައިކަން ރިޕޯޓްގައި ފާހަގަކޮށްފައި ވެއެވެ.

މިރިޕޯޓްގައި އޭސީސީގެ މަސައްކަތްތަކާ ގުޅޭ ގޮތުން ޓްރާންސްޕޭރަންސީ މޯލްޑިވްސް އިން ބުނެފައި ވަނީ، ތަޙުޤީޤު ހިންގުމާއި، ޤަވާއިދުތައް ހިންގުމުގައި އޭސީސީގެ އަމިއްލަ ބާރު އޮތް ނަމަވެސް، ކުޑައަގެއްގައި ސަރުކާރުން ދިން ފްލެޓެއް އޭސީސީގެ ރައީސް ބަލައިގެންފައިވުމުން އެއިދާރާގެ މިނިވަންކަމާއި ނަޒާޙާތްތެރިކަމާ މެދު ސުވާލު އުފެއްދުމުގެ ފުރުޞަތު އެބައޮތް ކަމަށެވެ. އަދި ސަރުކާރުން ވާދަވެރި ސިޔާސީ ފަރާތްތަކާއި ދެކޮޅަށް ސިޔާސީ ހަތިޔާރެއްގެ ގޮތުގައި އޭސީސީ ބޭނުން ކުރާކަމުގެ ތުހުމަތު ކުރެވިފައިވި ނަމަވެސް، ދިރާސާގެ މުއްދަތުގެ ތެރޭގައި އެފަދަ މައްސަލައެއްގެ ސާފު ހެކި ލިބިފައި ނުވާ ކަމަށް ޓްރާންސްޕޭރަންސީގެ ރިޕޯޓްގައި ވެއެވެ.

ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގެ ރައީސް އަބްދުﷲ މަސީހުގެ އިތުބާރު ނެތްކަމުގެ ވޯޓުގެ ކުރިން، އެމައްސަލަ ހުށަހެޅުމުގައި އެންމެ އިސްކޮށް ހަރަކާތްތެރިވި ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގެ ދިއްގަރު ދާއިރާގެ މެމްބަރު އަހުމަދު ފާރިސް މަޢުމޫން އޭސީސީ އަށް ހާޒިރުވުމަށް އަންގާފައިވަނީ ދިރާސާގެ މުއްދަތުގެ ތެރޭގައި ނޫން ކަމަށާއި، ދިރާސާ ރިޕޯޓްގައި އެމައްސަލަ ނުހިމެނޭ ކަމަށް ޓްރާންސްޕޭރަންސީ މޯލްޑިވްސް އިން ބުނެއެވެ.

މީގެ އިތުރުން ކޮރަޕްޝަންގެ މައްސަލަތައް ތަޙުޤީޤު ކުރުމުގައި އިންސާނީ ވަޞީލަތުގެ ދަތިކަން ފާހަގަ ކުރެވިފައިވާ ކަމަށް ޓްރާންސްޕޭރަންސީން ބުނެއެވެ. އޭގެ ތެރޭގައި އޭސީސީގެ ތަޙުގީގީ ޑިޕާޓްމަންޓްގައި މުވައްޒަފުން ހަރުލާ މިންވަރު ދަށް ވުމާއެކު، ތަޙުޤީޤުގައި ހަރަކާތްތެރިވާ މުވައްޒަފުންގެ ތަޖުރިބާ މަދުވުން ހިމެނޭ ކަމަށާއި، މުވައްޒަފުންނަށް ރަނގަޅު ތަމްރީންދީ، ތަހުގީގު ހިންގުމުގެ އުކުޅުތައް ދަސްކޮށްދިނުމަށް ރިޕޯޓްގައި ގޮވާލާފައި ވެއެވެ. އަދި މިހާރު ޖުމްލަ ގޮތެއްގައި އޭސީސީގެ ތަޙުޤީޤުތައް ކުރިއަށް ގެންދަނީ ހެކިވެރިޔާގެ ހެކިބަހުގެ މައްޗަށް މާބޮޑަށް ބަރޯސާ ވެގެން ކަމަށާއި، ފައިސާގެ ބޮޑެތި އަދަދުތައް ހިމެނޭ ކުށްތަކުގައި ތަހުގީގު ހިންގުމުގެ ޤާބިލްކަން އޭސީސީގައި ނެތް ކަމަށް ރިޕޯޓްގައި ވެއެވެ. މީގެ އިތުރުން، އެމްއެމްޕީއާރުސީގެ ކޮރަޕްޝަން ފަދަ ކޮރަޕްޝަންގެ ބޮޑެތި މައްސަލަތަކުގެ ރިޕޯޓް ނެރުމުގައި ދިގުދެމިގެންދާއިރު، އާއްމުންނަށް އެކަމުގެ ސަބަބުތައް ހާމަކޮށްދޭން ޖެހޭ ކަމަށް ރިޕޯޓްގައި ވެއެވެ.

މިދިރާސާގެ މައްޗަށް ބިނާކޮށް، އޭސީސީގެ ހިންގުން ހަރުދަނާ ކުރުމަށް ޓްރާންސްޕޭރަންސީ މޯލްޑިވްސް އިން ހަކަމެއް ފާހަގަކޮށްފައި ވެއެވެ.

އޭގެ ތެރޭގައި އެންޓި ކޮރަޕްޝަން ކޮމިޝަންގެ ޤާނޫނާއި، ކޮރަޕްޝަން މަނާ ކުރުމާއި ހުއްޓުވުމުގެ ޤާނޫނު އިސްލާޙު ކުރުމަށް އެޓަރނީ ޖެނެރަލްގެ އޮފީހާއެކު މަސައްކަތް ކުރުމަށް ޓްރާންސްޕޭރެންސީ މޯލްޑިވްސް އިން ލަފާދީފައި ވެއެވެ. އެގޮތުން ނުޙައްޤު މުއްސަނދިކަމަކީ ކޮރަޕްޝަންގެ ތެރޭގައި ހިމެނޭ ކުށެއްގެ ގޮތުގައި ހިމެނުމާއި، ކޮރަޕްޝަނަށް  މަގުފަހިވާ ގޮތަށް ކުރިއަށް ގެންދާ ޕްރޮޖެކްޓްތައް ހުއްޓުވާލުމުގެ ޤާނޫނީ ބާރު އޭސީސީ އަށް ލިބޭ ގޮތަށް ޤާނޫނުގައި ހިމެނުމުގެ އިތުރުން ކޮރަޕްޝަނަށް މަގުފަހިވާ މައްސަލަތަކުގައި އޭސީސީގެ ރިޕޯޓްތަކުގައި އިސްލާހު ކުރުމަށް ފާހަގަކޮށްފައިވާ ކަންކަމަކީ އަމަލުކުރުން ލާޒިމް ކަންކަމުގެ ގޮތުގައި ހިމެނުމަށް ޓްރާންސްޕޭރަންސީން ލަފާ ދީފައި ވެއެވެ. މީގެ އިތުރުން، އޭސީސީގެ ޤާނޫނުގައި އެކޮމިޝަނުގެ މެމްބަރު ކަމަށް ކުރިމަތިލެވޭ މީހުންގެ ކިބައިގައި ހުންނަންޖެހޭ ތަޢުލީމީ އަދި އެހެނިހެން ޝަރުތުތައް ހިމެނުމަށް ޓްރާންސްޕޭރަންސީން ލަފާދީފައި ވެއެވެ.