ކޮންމެ ކަމެއްގައިވެސް ހެވެއް އޮވެއެވެ. ހިތްދަތި، ހިތާމަވެރި ކަމެއް މެދުވެރި ވާ ހިނދު، މުސީބާތުގެ ޝިކާރައަކަށް ވެ، އެ ގޮތުގައި ދުވަސްތައް ގުނަން އޮތުމުގެ ބަދަލުގައި، އަލިކަމުގެ ކަންފުޅެއްވެސް ވޭތޯ ބެލުމަށް ގަދަ އަޅާ މަސައްކަތް ކުރާ މީހަކަށް، ކިތަންމެ ނާމާން، ކަނު އަނދިރި ކަމުގެ ތެރެއިންވެސް އުޖާލާކަން ހޯދިދާނެއެވެ. އެކަން އެންމެ ސާފުކޮށް މިއަދު ފެންނަން އޮތީ، ނިރުބަވެރި ޔަހޫދީންގެ ޤަތުލުޢާންމުގައި ބަންދުގައި ވެފައި އޮތް ޣައްޒާގައެވެ.
އިޒްރޭލުން ހިންގަމުންދާ ރަޙުމެއް ނެތް ޤަތުލުޢާންމަށް 4 މަސް ވާން ދެން އޮތީ ހަފުތާއަކަށް ވުރެވެސް ކުޑަ ދުވަސްކޮޅެކެވެ. އެޔެއް މިޔެއް ބެލުމެއް ނެތި ދެމުންދާ ޙަމަލާތަކުގެ ތެރޭގައި، އިންސާނަކަށް ވީތީ ލިބިދޭ އެންމެ އަސާސީ ޙައްޤުތަކާއި، ދިރިއުޅުމައިގެން ކުރިއަށް ދިއުމަށް ބޭނުންވާ އެންމެ ޟަރޫރީ ޚިދުމަތްތައްވެސް ލިބެން ނެތް ތަނެއްގައި ޙަޔާތުގެ ދުވަސްތައް ގުނަމުން ދިއުމަކީ، މިއަދު ޣައްޒާގެ ރަށްވެހިންގެ "އައު އާންމު ޙާލަތަށް" ވެފައި އޮތް ފަދައެވެ.
އެމީހަކަށް ވީ ގޮތަކަށް ދިރިއުޅުމަށް މަސައްކަތެއް ކުރެވޭތޯ ބަލައެވެ. ޢާއިލާއާއި ރަޙުމަތްތެރިންގެ އެތައް ބަޔަކު ތާ އަބަދަށް ވަކިވެ ގޮސް، ޢުމުރު ދުވަހު އުޅުނު ގެދޮރު ގެއްލި، އުފަން ފަސްގަނޑުގައި ރެފިއުޖީއެއްގެ ގޮތުގައި އުޅެން ޖެހުނު ކަމުގައި ވީ ނަމަވެސް، ހިތްވަރާއެކު ދިރިއުޅުމާ ކުރިމަތިލާ އެތައް ބަޠަލުންނެއް ޣައްޒާއިން މިއަދު ފެނެއެވެ. އެފަދަ އެކަކީ ބޫޓާއި ފައިވާން ހެދުމުގެ މަސައްކަތް ކުރަމުން އަންނަ އަޙްމަދު ޙަތުޙޫތުއެވެ.
ޤަތުލުޢާންމުގެ ކުރިން އަހަރެމެން މަސައްކަތް ކޮށް އުޅުނީ ވަރަށް މަދުން. އެކަމަކު މިހާރު، ފުދޭ ވަރަކަށް ގިނައިން އެބަ މަސައްކަތް ކުރަން. އެއީ، އާ ފައިވާނެއް ގަތުމަކީ، މިއަދު ގިނަ ބަޔަކަށް އޮތް ތަނަވަސްކަމަކަށް ނުވާތީ. ކުރިން އާ ފައިވާނެއް ގަންނަން ލިބޭނެ 15 ޝެކްލްސްއަށް. މިއަދު އަގު އުޅެނީ 80 ޝެކްލްސްއަށް. މީހުންގެ ޢާންމު ދިރިއުޅުމުގެ ޙާލަތު އެހާ ދެރަ. އަތްމަތި އެހާ ދަތި. އިޤްތިޞާދެއް ވާ ނެތް... ވަރަށް ކުޑަ މިންވަރެއް އޮތީ.އަޙްމަދު ޙަތުޙޫތު؛ ޣައްޒާގައި ގެދޮރު ގެއްލުނު ބޫޓު ހަދާ މީހެއް
ޣައްޒާގެ އުތުރުގެ ސަރަޙައްދެއް ކަމަށް ވާ ޣައްޒާ ސިޓީއަށް ނިސްބަތްވާ އަޙުމަދު ބުނާ ގޮތުގައި، ޤަތުލުޢާންމުގެ ތެރޭގައި ފާއިތުވެ ދިޔަ ދުވަސްތަކަކީ، އަތު މަސައްކަތުން އޭނާ ތައްޔާރު ކުރާ ފައިވާނާއި ބޫޓުތަކަށް ޢާންމުންގެ މެދުގައި އޮތް ޑިމާންޑް، އިންތިހާއަށް އިތުރު ވެފައި އޮތް ދުވަސްތަކެކެވެ. ޣައްޒާގެ އަދުގެ ޙާލަތު އޮތް ގޮތުން، އައު ފައިވާނާއި ބޫޓު ގަތުމަކީ ޣައްޒާގެ ކޮންމެކޮންމެ މީހަކަށް ކުޅަދާނަ ކަމެއް ނޫނެވެ. އެހެން ކަމުން، ކިރިއާވެސް އެރެންޏާ އެ ބޫޓަކަށް ނުވަތަ ފައިވާނަކަށް އަރަނީއެވެ. ނޫނީ، ހެޔޮ އަގުގައި މަރާމާތުކޮށް، ހަދާލަނީއެވެ.
އަހަރެމެން ސްކޫލުތަކުންވެސް ނުކުތީ. އަހަރެމެން ތިބީ ސްކޫލުތަކުގަ. ތިއްބާ ޔަހޫދީން އަރާ އެތާ ދޮރުތައް ވައްޓާލީ. ބޭރުގަ އޮތް ޓޭންކަރުތައް. އަންހެނުންނާއި ފިރިހެނުން ދެފަޅިއަކަށް ބަހާލީ އެމީހުން. ބައެއް އެއްޗެހި ސަލާމަތް ކުރެވުނު. ދަރިންކޮޅު ފައިވާނަށް އަރުވައިގެން ދެން މި ދިޔައީ. ވަކި ހިސާބަކުން ޔަހޫދީން އަހަރެމެންގެ އެއްޗެހިކޮޅުވެސް އުކާލައިފި. އޭރު އަހަރެމެން މިޔޮއް ގެނބެނީ ކިސަޑުގަނޑުގެ ތެރޭގަ. ކަކުލާ ހިސާބަށް ހުރި ކިސަޑު. ދަރިންކޮޅުވެސް ގެނބެނީ. ހުސްފަޔާ ތިބީ. މީހުންގެ ހެޔޮ ކަމުން ހެދުންކޮޅެއް ލިބުނު. ދަރިން ލެއްވީ އެ ހެދުންތައް. ކޮންމެވެސް ބަޔަކު ދިން، ހިސާބަކަށް ހަލާކުވެފަ އޮތް ފައިވާން ޖޯޑެއްވެސް. ކޮންމެވެސް ވަރެއް ވި. ހިނގަން އޮންނަ މަގުގަ މި އޮންނަނީ ހުސް ފުޅިތޮށި. ދަރިންކޮޅު ވަރަށް ރޮއެ. ފިރިހެން ދަރިފުޅު އެތައް ފަހަރަކު ވެއްޓެންވެސް ވެއްޓުނު، ފުޅިތޮށިތަކާ ހެދި. ކިސަޑާ ހެދި. އެކަމަކު، އަހަރެން ކީކޭ ބުނާނީ؟ އަހަރެމެން މި އުޅޭ ޙާލު ބަޔާން ކޮށެއް ނުދެވޭނެ. ރޭގަނޑު ހަތަރު ދަން އެބަ ތިބެން، ވެހޭހާ ވާރެއެއްގަ. ބޯހިޔާވަހިކަމެއް، ރަޖައެއް އެކައްޗެއްވެސް ނެތި. ދަރިންކޮޅާއި އަހަރެންވެސް މި އުޅެނީ ހުސްފަޔާ. ހެޔޮ އެދޭ ބައެއް މީހުން، ފައިވާން ހަދިޔާ ކުރި.އުއްމު ވާދިހު އަބޫ އަސީރު؛ ގެދޮރު ގެއްލިފައި ވާ ޣައްޒާ މައެއް
ޣައްޒާގައި މީގެ ކުރިން 15 ޝެކްލްސް ނުވަތަ 5 ވަރަކަށް އެމެރިކާ ޑޮލަރަށް ވިއްކި ފައިވާން، މިއަދު ލިބެން ހުރީ 80 ޝެކްލްސް ނުވަތަ 30 އަކަށް ޑޮލަރަށެވެ. މުޅި ޣައްޒާ ހަފުސްކޮށް، އިޤްތިޞާދު "ފުނޑާލާފައި" އޮތުމުގެ ނަތީޖާއެއްގެ ގޮތުން، އެ އަގުގައި ފައިވާނެއް ގަތުމުގެ ނަޞީބުން ޣައްޒާގެ އެތައް ބަޔަކު ވަނީ މަޚްރޫމުވެފައެވެ.
މި މީހުން ލައްވާ، މިތަނުން މި ފައިވާން ހަދާލީ. ވަރަށް ގިނަ ތަންތަނުން ފަޅަފަޅައިގެން ގޮއްސަ އޮތީ. އޭނދަ މީހާ އެ ފަހާ ދިނީ. އަހަރެން އެ މަސައްކަތަށް ދިނީ 5 ޝެކްލްސް. އާ ފައިވާނެއް ގަންނަން އުޅުމަށް ވުރެ ރަނގަޅު. ނުވެސް ލިބޭ ކަމަށް ވަނީ މިހާރު. ކުރިން ލިބޭނެ 30 ޝެކްލްސް އަށް ފައިވާން ޖޯޑެއް. މިހާރު އަގު އުޅެނީ 150 ޝެކްލްސްއަށް. ނުވިތާކަށް، ފައިވާންގަނޑެއް ފެންނާނެ ކަމެއްވެސް ޔަޤީނެއް ނޫން.ޙަސަން އަބޫ ޝަކްފާ؛ ކަސްޓަމަރެއް
ޤަތުލުޢާންމު ފެށުމާއެކުގައި ހެން އިޒްރޭލުން ވަނީ ޣައްޒާގެ ޢާންމު ޚިދުމަތްތަކުގައިވެސް އަތް އަޅާ، ބަންދުކޮށްފައެވެ. ޣައްޒާއިން ކަރަންޓު ކަނޑާލުމަށް ފަހު ތެލުގެ ސަޕްލައިއަށްވެސް ހުރަސް އެޅީއެވެ. އަމިއްލަ ޖަނަރޭޓަރުގަނޑެއްވެސް ހިނގާ ނުލެވޭނެ ގޮތް ހެދިއެވެ. އެހެން ކަމުން، ފައިވާނާއި ބޫޓު މަރާމާތުކޮށް، ހަލާކުވެފައި ތަންތަން ހަދަނީ އެއްވެސް ކަހަލަ އިލެކްޓްރިކް ޢާލާތެއް ނުވަތަ މެޝިނަރީ އެއް ބޭނުން ނުކޮށެވެ. އެންމެ އިހު، އެވޭލާ ޒަމާނުގައި ކަން ކުރި ގޮތަށެވެ.
ކުރިން އަހަރެމެން އަތުގަ މެޝިނަރީވެސް ހުންނާނެ. މެނުއަލް ޢާލާތްތަކަށް ވުރެ މާ ރަނގަޅުވާނެ. ކުރިން އަހަރެމެން ފަހާ އުޅުނީވެސް މެޝިނުން. މިއަދު މި ފަހަނީ އަތުން. ކަރަންޓެއް، މެޝިނެއް ނެތީމަ. އަތުން ފަހަނީ. މިއަދު ކަސްޓަމަރަކު ގެނައި މުޅިން ހަލާކުވެފަ އޮތް ފައިވާން ޖޯޑެއް. އޭނައަށް އެހީވެވޭތޯ އަހަރެމެން ބެލިން. ހަލާކުވެފަ އޮތް ފައިވާން ޖޯޑު ހަދައިދެވޭތޯ، ވީ އެންމެ ރަނގަޅަކަށް މަސައްކަތްވެސް ކުރިން. މި ފަހަން ޖެހެނީ އާދައިގެ ތިނޯހަކުން. ލޯވަޅުތައް އަޅަންވެސް ބޭނުން ކުރަނީ އާދައިގެ އޯލްއެވެ. ހަމަ މުޅިން މެނުއަލްކޮށް.އަޙްމަދު ޙަތުޙޫތު؛ ޣައްޒާގައި ގެދޮރު ގެއްލުނު ބޫޓު ހަދާ މީހެއް
މިދިޔަ އޮކްޓޯބަރ މަހުގެ ފުރަތަމަ ހަފުތާގެ ތެރޭގައި ޣައްޒާއާ ދެކޮޅަށް އިޒްރޭލުން ޤަތުލުޢާންމު ފެށުމުގެ ކުރިންވެސް، ޣައްޒާގެ އިޤްތިޞާދަކީ އިނދަޖެހިފައި އޮތް އިޤްތިޞާދެކެވެ. 2007 ވަނަ އަހަރުގެ ދާޚިލީ ހަމަނުޖެހުންތަކަށް ފަހު ޙަމާސް ޖަމާޢަތުން ޣައްޒާގެ ކޮންޓްރޯލް ނެގުމާއެކު، ފަލަސްޠީނުގެ މައި ސަރުކާރާއި، މިޞްރު އަދި އިޒްރޭލުން ޣައްޒާ ފިއްތާލިއެވެ. ވިޔަފާރިއާ ބެހޭ އދގެ އިދާރާ (ޔޫއެންސީޓެޑް)ގެ ތަފާސް ހިސާބުތަކަށް ބަލާއިރު، 2023 ވަނަ އަހަރުގެ ފުރަތަމ 3 މަސްދުވަހު، ޣައްޒާގެ އިޤްތިޞާދު ހީނަރުވި ނިސްބަތް އުޅެނީ 4.5 ޕަސެންޓްގައެވެ.
މި ޤަތުލުޢާންމުގަނޑުގެ ތެރޭގަ އަހަރެމެންނަށް ފާހަގަވި ކަމެއް އެއީ، މީހުން އަރާނެ ފައިވާން، ބޫޓު ކަހަލަ އެއްޗެހި ނެތް ކަން. ކޮންމެ މީހަކީވެސް ފައިވާން ބާވެ، ހަލާކުވީމަ އެ އެއްލާލާ މީހުން. އެހެންވެ، އަހަރެމެން މަސައްކަތް ފެށީ ގެދޮރު ގެއްލިފަ ތިބޭ މީހުންގެ ޙަލާކުވެފައި ހުރި ފައިވާނާއި ބޫޓުތައް މަރާމާތުކޮށް ހަދައިދޭން. ކުޑަ އަގަކަށް. އަހަރެމެންގެ ހުރި ހުނަރެއް ބޭނުންކޮށްގެން. ކަރަންޓުވެސް ނެތް އިރު. މެނުއަލްކޮށް މަސައްކަތް މި ކުރަނީ. ވަރަށް ގިނަ ވަގުތާއި އިންސާނީ ހަކަތަ ބޭނުންވާ ކަމެއް މީ. މިސާލަކަށް، މި ވެސް މި އޮތީ އެއްކޮށް ހަލާކުވެފަ. ކުރިން ނަމަ، މީ އެއްލާލާނެ އެއްޗެއް. އެކަމަކު، އަދުގެ ޙާލު އެއަށް ވުރެ ދަތި. މި ގޮތުގަ އަބަދަކު ނޫޅެވޭނެ.ނާހިދު ޣަބީން؛ ގެދޮރު ގެއްލިފައި ވާ ބޫޓު ހަދާ މީހެއް
4 މަހަށް ދިގުލައި ގޮސް، މިއިން ދުވަހަކުވެސް ހުއްޓުމެއް އައިސްދާނެ ކަމުގެ ކޮޅުމަތި ފެންނަން ނެތް ޤަތުލުޢާންމުގައި، ޣައްޒާގެ މުޅި އާބާދީހެން އޮތީ ރެފިއުޖީންނަށް ވެފައެވެ. ހުރިހާ ރަށްވެހިންހެން މިއަދު ތިބީ ބަނޑަށް ޖެހިފައެވެ. ޣައްޒާގައި މިވަގުތު އުފެދިފައި ވަނީ، އަދުގެ 21 ވަނަ ޤަރުނުގައި ދުނިޔެ ދުށް އެންމެ ވަރުގަދަ އިންސާނީ ކާރިޘާއޭ ދެންނެވުމަކުން ދޮގަކަށް ނުވާނެއެވެ.
ޙަމާސް ޖަމާޢަތް ނައްތާލަން ކަމަށް ބުނެ އިޒްރޭލުން ދެމުންދާ ޙަމަލާތަކުގައި ފަލަސްޠީނުގެ 27000 އެއްހާ މީހުން މި ދުނިޔެއާ ވަކި ކޮށްފައި ވާ އިރު، ގިނައީ ކުޑަ ކުދިންނެވެ. ކޮންމެ 24 ގަޑިއިރެއްގެ ތެރޭގައި 200 އެއްހާ މީހުން މަރާލާއިރު، ނިރުބަވެރި އިޒްރޭލާ ދެކޮޅަށް، ދުނިޔޭގެ އެއްވެސް ބާރަކަށް ކުރެވުނު އެއްވެސް ކަމެއް ނެތެވެ.
