ވ. އާރަށު ޚިޔާނާތުގެ މައްސަލާގައި ކުރީގެ ރައީސް އަބްދުﷲ ޔާމީންގެ ފަރާތްޕުޅުންނާއި ޔޫސުފް ނައީމްގެ ފަރާތުން، ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓުގައި އިސްތިއުނާފުކޮށްފައިވާ މައްސަލައިގެ އަޑުއެހުމެއް ބުދަ ދުވަހު ހައިކޯޓުގައި ކުރިއަށް ގެންގޮސްފިއެވެ.
ހައިކޯޓުގައި ބުދަ ދުވަހު އޮތް އަޑުއެހުމަކީ މި މައްސަލާގައި ޔާމީނުގެ ފަރާތްޕުޅުން އިސްތިއުނާފީ ނުކުތާތައް ހުށަހެޅުމަށް ބޭއްވި އަޑުއެހުމެކެވެ.
ޔާމީނުގެ ފަރާތުން 14 އިސްތިއުނާފީ ނުކުތާއެއް ހައިކޯޓަށް ހުށަހަޅާފައިވެއެވެ.
ފުރަތަމަ ނުކުތާއަކީ ޝަރީއަތުގެ ކުރީގެ ހުށަހެޅުންތައް ހުށަހެޅުމުގެ މުއްދަތު ކްރިމިނަލް ކޯޓުން ގުނާފައިވާ ގޮތާ ގުޅޭގޮތުން ހުށަހެޅި ނުކުތާއެކެވެ.
ދެން ހިމެނެނީ އެކަށީގެންވާ ޝައްކެއް ނެތި ކުށުގެ ރުކުންތައް ދައުލަތުން ސާބިތުކޮށްދީފައި ނުވާއިރުވެސް، ކުށް ސާބިތުކޮށްދީފައިވާކަމަށް ބުނެ ހުށަހެޅި ނުކުތާއެކެވެ.
އޭގެ އިތުރުން، ގާނޫނުލްއުގޫބާތުގެ ކުށުގެ އުންސުރުތައް ނުބައިކޮށް މާނަކޮށް، ނުބައިކޮށް ތަތުބީގުކޮށް ކުށް ސާބިތުކޮށްފައިވާކަމަށް ބުނެ ހުށައެޅި ނުކުތާއެއްގެ އިތުރުން، ސުޕްރީމް ކޯޓުގެ ބައެއް ގަޒިއްޔާތަކާއި ހައިކޯޓުގެ ގަޒިއްޔާތަކުގައި ކަނޑައަޅާފައިވާ އުސޫލުތަކާއި، ކުށުގެ ބައިވެރިންނާއި އަދާވާތްތެރިންގެ ހެކިބަސް ބަލައިގަތުމާ ގުޅޭ ބައިނަލްއަގުވާމީ އުސޫލުތަކާ ޚިލާފަށް، އަހުމަދު އަދީބާއި އަބްދުﷲ ޒިޔަތުގެ އިތުރުން އަހުމަދު ނާޒިމްގެ ހެކިބަސް ބަލައިގަނެ ކުށް ސާބިތުކޮށްފައިވާކަމަށް ބުނެ ހުށަހެޅި ނުކުތާއެއްވެސް ހިމެނެއެވެ.
ފަސްވަނަ ނުކުތާއަކީ ޖިނާއީ އިޖުރާއަތުގެ ގާނޫނާ ޚިލާފަށް ދައުލަތުން ހާމަކުރި ހެކިތަކެއް ބަލައިގަނެ، ކުށް ސާބިތުކުރުމުގައި އެ ހެކިތައް ބަލައިގެންފައިވާކަމަށް ބުނެ ހުށަހެޅި ނުކުތާއެކެވެ.
ހަވަނަ ނުކުތާއަކީ ދިފާއުން ހުށަހެޅި ހެކިތައް ބަލައިނުގަތުމަށް އެދި ދައުލަތުން ހުށަހެޅުމެއް ހުށަހެޅުމަކާ ނުލައި، އެ ހެކިންގެ ހެކިބަސްވެސް ނެގި ފަހުން، އައު ހެކި ހުށަހެޅުމަށް ދައުލަތަށް ފުރުސަތުދީ، ދިފާއުގެ ހެކިންނާ ގުޅޭގޮތުން ސުވާލު އުފެއްދުމަށް ފުރުސަތު ދީފައިވާކަމަށް ބުނެ ހުށަހަޅާފައިވާ ނުކުތާއެކެވެ.
ހަތްވަނަ ނުކުތާއަކީ ގާނޫނީ އަސާސެއް ބަޔާން ކުރުމަކާއި ނުލައި، ދިފާއީ ބައެއް ހެކިންގެ ހެކިބަހަށް ބުރަދަނެއް ނުދީ، އަދި ބައެއް ހެކިން ދީފައިވަނީ ދޮގު ހެކިކަމަށް ކަނޑައަޅައި، ދިފާއުން ހެކި އުފައްދާފައިވާކަމަށް ބުނެ ނިންމާފައިވާ ނިންމުމާއި ގުޅިގެން ހައިކޯޓަށް ހުށަހެޅި ނުކުތާއެކެވެ.
އަށްވަނަ ނުކުތާއަކީ ޖިނާއީ އިޖުރާއަތުގެ ގާނޫނުގެ 47 ވަނަ މާއްދާގެ (ބ) ނުބައިކޮށް މާނަކޮށް ތަތުބީގުކޮށްފައިވާކަމަށާއި، ހަނު ހުރުމުގެ ހައްގަށް އުނިކަން އަންނަ ގޮތަށް މާނަކޮށްފައިވާކަމަށް ބުނެ ހުށަހެޅި ނުކުތާއެކެވެ. ނުވަވަނަ އިސްތިއުނާފީ ނުކުތާއަކީ އެއްކުށެއްގެ އަމަލުން ފުރިހަމަވެގެންވާ އެހެން ކުށެއްގެ ދައުވާ ސާބިތުކޮށްފައިވާކަމަށް ބުނެ ހުށަހެޅި ނުކުތާއެކެވެ.
ދިހަވަނަ ނުކުތާއަކީ މާއްދީ ހެކި އެއް ތަނުން އަނެއް ތަނަށް ގެންދިއުމުގައި ބަލަންޖެހޭ ޗެއިން އޮފް ކަސްޓަޑީ ބެލެހެއްޓިފައި ނެތް، އަދި ހެކިތަކުގެ ސައްހަކަން ކަށަވަރުނުވާ ހެކިތަކެއް ބަލައިގެންފައިވާކަމަށް ބުނެ ހުށަހަޅާފައިވާ ނުކުތާއެކެވެ.
އެގާރަވަނަ ނުކުތާއަކީ ވ. އާރަށް ޓޫރިޒަމް މިނިސްޓްރީއަށް ބަދަލު ކުރުމަށް ޔާމީނު ނިންމަވާފައި ނުވަނީސް، ހެތްކާބެހޭ ގާނޫނާ ޚިލާފަށް އެ ހަގީގަތް ސާބިތުވާކަމަށް ނިންމާފައިވާކަމަށް ބުނެ ހުށަހެޅި ނުކުތާއެކެވެ.
ބާރަވަނަ ނުކުތާއަކީ ސުޕްރީމް ކޯޓުން ޔާމީނުގެ މައްސަލާގައި ކުރިން ނިންމާފައިވާ ގަޒިއްޔާއެއްގައި ކަނޑައަޅާފައިވާ އުސޫލުތައް ނުބައިކޮށް މާނަކޮށް ތަތުބީގުކޮށްފައި ވާކަމަށް ބުނެ ހުށަހެޅި ނުކުތާއެކެވެ.
ތޭރަވަނަ ނުކުތާއަކީ ބައެއް ގާނޫނުތައް ނުބައިކޮށް މާނަކޮށް، އެކަމުގެ މަތީގައި ބައެއް ހެކިތައް ވަޒަންކޮށް، އެ ހެކިތަކަށް ބުރަދަން ދީގެން ކުށް ސާބިތުކޮށްފައިވާކަމަށް ބުނެ ހުށަހެޅި ނުކުތާއެކެވެ.
ފަހު ނުކުތާއެއްގެ ގޮތުން ހުށައަޅާފައިވަނީ ލިޔުމުން އޮތް ހުކުމާ އިއްވި ހުކުމް ތަފާތުކަމަށް ބުނެ ހުށަހެޅި ނުކުތާއެކެވެ.
ޔާމީނުގެ ފަރާތްޕުޅުން އެމަނިކުފާނުގެ މައްޗަށް އިއްވާފައިވާ ހުކުމަކީ ބާތިލު ހުކުމެއްކަމަށް ކަނޑައަޅުއްވައިދެއްވުމަށް ވަނީ އެދިވަޑައިގެންފައެވެ.
މިހާރު ކުރިއަށްދަނީ މި ނުކުތާތައް ތަފްސީލުކޮށްދިނުމެވެ.
ހައިކޯޓުގައި މި މައްސަލަ ބައްލަވަނީ ފަނޑިޔާރު އަލްއުސްތާޒު ހަސަން ޝަފީއު, ފަނޑިޔާރު އަލްއުސްތާޒާ ޚުޒައިފާ މުހައްމަދު އަދި އަލްއުސްތާޒު މުހައްމަދު ސަލީމެވެ.