ޔަމަނޭ ބުނެފިނަމަ އަޅުގަނޑުމެންގެ ތެރެއިން ގިނަ މީހުންގެ ޚިޔާލަށް ގެނެވޭނެ އެންމެ ފުރަތަމަ ކަމަކަށް ވާނީ ހަނގުރާމައާއި ކުރިމަތިލުންތަކުން ސުންނާފަތިވެފައިވާ ގައުމެކެވެ. ސިޔާސީ، އިގްތިސާދީ، މާލީ، އިންސާނީ އަދި ސިއްހީ ކާރިސާތަކުގެ ޝިކާރައަކަށްވެ އެތައް ބަޔަކު ހާލުގައިޖެހިފައިވާ މަންޒަރެވެ. ހަގީގަތަކީވެސް އެއީއެވެ. ނަމަވެސް، ޔަމަނަކީވެސް އެއްއިރެއްގައި ހަލުއި ދުވެއްޔެއްގައި ކުރިއަރަމުން ދިޔަ ގައުމެކެވެ. އެގޮތުން ޔަމަނުގެ މާމުޔަކީ މުޅި ދުނިޔެއަށްވެސް މަޝްހޫރު މާމުޔެކެވެ. މީހާގެ މުޅި ބޮލާއި ކޮނޑުމަތި ނިވައިވާނެހެން "ކުޅަނދުރު ހެލްމެޓް"އެއް އަޅައިގެން އުޅޭ ޒުވާނާގެ ވާހަކަވެސް ގުޅެނީ މި ދެންނެވި މާމުޔާއެވެ.
އަބްދުލްޖައްބާރު އަލް-ޣޫލީއަކީ ޔަމަނުގައި މާމުއި ކުޅަނދުރު ގެންގުޅޭ ޒުވާނެކެވެ. މާމުޔަށް އިންތިހާއަށް ލޯބިކުރާ އެ ޒުވާނާގެ މަގުސަދަކީ މުޅި ދުނިޔޭގެ މަގުބޫލުކަން ހޯދާފައިވާ ޔަމަނު މާމުއި ޕްރޮމޯޓްކުރުމެވެ.
ކުޅަނދުރުތަކަށް އަހަރެންގެ ހިތުގަ އޮންނަ ވަރުގަދަ ލޯބި ބަޔާންކޮށްދޭންވެގެން، މުޅި ހަށިގަނޑާ، ބޮލާ، މޫނުވެސް އެ ކުޅަނދުރުތަކުން އަހަރެން ފޮރުވާލަން. ފުރަތަމަ ކަމަކީ ހަމަ ކުޅަނދުރުތަކަށް އަހަރެން ކުރާ ލޯބި އަންގައިދިނުން. ދެން، ޔަމަނުގެ ކުޅަނދުރުތަކަށް އޮންނަ ލޯބި. މޭ 20 ވަނަ ދުވަހަކީ، މާމުއި ކުޅަނދުރުތައް ހިމާޔަތްކުރަން އދ.ން ކަނޑައަޅާފަ އޮންނަ، ދުނިޔޭގެ ކުޅަނދުރު ދުވަސް. އެހެންވެ، އެ ދުވަސްވެސް ފާހަގަކޮށްލަން އަހަރެން ބޭނުންވީ.އަބްދުލްޖައްބާރު އަލް-ޣޫލީ؛ ކުޅަނދުރު ގެންގުޅޭ ޒުވާނެއް
އަލް-ޣޫލީއަކީ ޔަމަނުގައި މާމުއި ކުޅަނދުރު ގެންގުޅޭ އެންމެ ހަގު މީހާވެސް މެއެވެ. އޭނާ ކުޅަނދުރުތައް ގެންގުޅެނީ ރަށްފުށުގެ ސަރަހައްދުތަކެއް ކަމަށްވާ އިއްބުއާއި ސާދާގައެވެ. އަލް-ޣޫލީ ބުނިގޮތުގައި، އޭނާގެ ކުޅަނދުރުތައް އުފައްދާ މާމުއި ވިއްކުމަށް މިއަދު ވަނީ ދަތިވެފައެވެ. މާމުއިގެ އުފެއްދުންތައް އުފެއްދުމަށް އެޅިފައިވާ އެންމެ ބޮޑު ހުރަހަކީ، ހަނގުރާމައިގެ ސަބަބުން ސުންނާފަތިވެފައިވާ ޔަމަނުން މުދާ އެކްސްޕޯޓްކުރުމުގައި ހުރި ދަތިތަކެވެ.
ޔަމަނު މީހުންނަކީ އެ ގައުމުގައި އުފައްދާ މާމުޔާމެދު އިންތިހާއަށް ފަޚްރުވެރިވާ ބަޔެކެވެ. ބާޒާރުމައްޗަށް ނަޒަރު ހިންގާއިރު 'ސިދްރު' މާމުޔަކީ އެގައުމުގައި އުފައްދާ އުފެއްދުންތަކުގެ ތެރެއިން އެންމެ އަގުބޮޑު ބާވަތްތަކުގެ ތެރޭގައި ގުނާލެވޭ ބާވަތެކެވެ. ސިދްރު މާމުއި ފުޅިއެއްގެ އަގު 150 ޑޮލަރަށްވެސް އަރާފައި އެބަހުއްޓެވެ. އަލް-ޣޫލީ މާމުއި ވިއްކަނީ 35،000 ޔަމަނު ރިޔާލު ނުވަތަ ގާތްގަނޑަކަށް 66 އެމެރިކާ ޑޮލަރަށެވެ. މެދުވެރިއަކު ބައިވެރިނުކޮށް، ސީދާ ކަސްޓަމަރަށެވެ.
ޔަމަނުގެ ސިދްރު މާމުއިގެ އެންމެ ޚާއްސަ އެއް ސިފައަކީ، ކިތަންމެ ދުވަހެއް ވިއަސް، މި މާމުޔަށް ބަދަލެއް ނައުން. 5، 6، ކީއްކުރަން، 7 އަހަރުވިއަސް މި މާމުޔެއް ގަނޑެއްނުވާނެ. ކުލަޔާ، ރަހަޔާ، ވަހާ، އޮލަކަމަށްވެސް ބަދަލެއް ނާންނާނެ. 3 އަހަރު 4 އަހަރު ވިއަސް، މި މާމުއި ހުންނާނީ މިހެން. އެއީ މާމުއި ކުޅަނދުރުތައް ފޮނިބޮއެހަދާ މާމެލާމެލީގެ ތާޒާކަމުން. އެ ކުޅަނދުރުތައް ފޮނި ބޯނީ ހަމަ އެކަނި ސިދްރު ގަސްތަކުން.އަބްދުލްޖައްބާރު އަލް-ޣޫލީ؛ ކުޅަނދުރު ގެންގުޅޭ ޒުވާނެއް
8 އަހަރަށް ދިގުލައިގެންދިޔަ ވަރުގަދަ ހަނގުރާމައިގެ ނޭދެވޭ އަސަރު، ޔަމަނުގެ މާމުއި އުފެއްދުމުގެ ސިނާއަތަށް ވަނީ ފޯރާފައެވެ. ކުޅަނދުރު ހަތާތައް އާލާކުރާނެ ރައްކާތެރި ވެއްޓެއް ހޯދުމަށް، ކުޅަނދުރު ގެންގުޅޭ މީހުންނަށް ތަކުލީފަކަށް ވެފައިވާއިރު، އެހައި ހާލުން އުފެއްދޭ މާމުއި އެކްސްޕޯޓްކުރުމަކީވެސް އެހައިމެ އުނދަގޫ ކަމަކަށް އޮންނަނީ ވެފައެވެ.
ތަރައްގީއާބެހޭ އދ.ގެ ޖަމްއިއްޔާ (ޔޫއެންޑީޕީ)ން 2022 ވަނަ އަހަރު ޝާއިއުކުރި ރިޕޯޓެއްގައި ވާގޮތުން، ޔަމަނުގައި އަހަރެއްގެ މައްޗަށް ގާތްގަނޑަށް 1500 ޓަނުގެ މާމުއި އުފައްދައެވެ. އެ މަސައްކަތުން، ޔަމަނުގެ އެކި ހިސާބުތަކުގައި ކުޅަނދުރު ގެންގުޅޭ ލައްކައެއްހާ މީހުންނަށް އާމްދަނީ ލިބޭކަމަށްވެސް ޔޫއެންޑީޕީގެ ރިޕޯޓުގައި ވަނީ އަންދާޒާކޮށްފައެވެ.
މިއީ ޔަމަނުގެ ސަރުކާރުން 2012 ވަނަ އަހަރު އާންމުކޮށްފައިވާ ތަފާސް ހިސާބުތަކާ އަޅައިބަލާއިރު އިންތިހާއަށް ދަށް މިންވަރެކެވެ. ޔަމަނުގައި ހަނގުރާމަ ގަދަވުމުގެ ކުރިން އެކުލަވާލާފައިވާ މި ތަފާސް ހިސާބުތައް ދައްކާގޮތުން، ޔަމަނުގައި އޭރު އަހަރެއްގެ މައްޗަށް 5000 ޓަނުގެ މާމުއި އުފައްދައެވެ. އަހަރެއްގެ މައްޗަށް އާމްދަނީގެ ގޮތުގައި 13 ބިލިއަން ޔަމަނު ރިޔާލު (ނުވަތަ 16 މިލިއަނަށްވުރެ ގިނަ ޑޮލަރު) ޖެހެއެވެ.
ބާޒާރުގައި މާމުއި ވިކޭ ދުވެލި މަޑުޖެހިފައި އޮތް އޮތުމަކީ އަލް-ޣޫލީ ހިތްވަރު އެލުވައިލި ސަބަބަކަށް ނުވިއެވެ. ސޯޝަލް މީޑިއާގެ ބޭނުން، ހިފީ ބިނާ ކުރަނިވި ގޮތަކަށެވެ. ކުޅަނދުރުތަކާއެކު އޭނާ އުޅޭ މަންޒަރުތައް ހިއްސާކުރަން ފެށިއެވެ. 2014 ވަނަ އަހަރު ވިޔަފާރި ފެށި އެ ޒުވާނާ، ސޯޝަލް މީޑިއާއަށް ދޫކޮށްލާފައި ހުންނަ މަންޒަރުތަކަކީ ބަލައިލި ކޮންމެ މީހެއްގެ ހިތް ދަމައިގަންނަ ފަދަ މަންޒަރުތަކެކެވެ.
އުމުރުން 28 އަހަރުގެ އަލް-ޣޫލީއަކީ ކުޅަނދުރު ގެންގުޅުމުގެ ތަޖުރިބާކާރެކެވެ. ސޯޝަލް މީޑިއާއަށް އޭނާ ދޫކުރާ ވީޑިއޯތަކުގައި ފެންނަ ގޮތަށް، ކުޅަނދުރު ގެންގުޅުމަށް ޚާއްސަ ހުނަރުތަކެއް ބޭނުންވާކަން އަލް-ޣޫލީ ފާހަގަކުރެއެވެ.
އަހަރެން އެންމެ ފުރަތަމަ ކުޅަނދުރު ގެންގުޅެން ފެށީ ހުސް ވަގުތުތައް ފަޅުފިލުވާލަން ކުރާ ކަމެއްގެ ގޮތުގަ. އެކިއެކި ގޮތްގޮތުން އަހަރެން ދިޔައީ އެކަން ދަސްކުރަމުން. ޔޫޓިއުބް ވީޑިއޯތަކުންނާ، ފޮތްފޮތުންނާ، ކުޅަނދުރު ގެންގުޅޭ ތަޖުރިބާކާރުން ތިބޭ ވަޓްސްއެޕް ގުރޫޕުތަކުން. ދެން އާމްދަނީ ހޯދަން ކުރާ މައިގަނޑު މަސައްކަތެއްގެ ގޮތުގަ މިކަން ކުރަން ފަށާފަ، އަހަރެން ދިޔައީ މިސްރަށް. އެތަނަށް ގޮސް ޕްރޮފެސަރުންނާ، ކުޅަނދުރާބެހޭ ސައިންސުވެރިންގެ އެހީގަ ކިޔެވީ. ޒަމާނީ ފެންވަރަށް ކުޅަނދުރު ގެންގުޅުމުގެ ކަންކަން ކުރިއަށް ގެންދާނެ ގޮތާ، ކުޅަނދުރަށް ޖެހޭ ބަލިތަކަށް ފަރުވާކުރާށާ، މޫސުމަށް ކުޅަނދުރުތައް ތައްޔާރުކުރަން ދަސްކުރީ އެތާ.އަބްދުލްޖައްބާރު އަލް-ޣޫލީ؛ ކުޅަނދުރު ގެންގުޅޭ ޒުވާނެއް
ކިތަންމެ ބަލައިގެން އުޅުނު ކަމުގައި ވީ ނަމަވެސް، އަލް-ޣޫލީގެ ގަޔަށްވެސް ކުޅަނދުރު ކަށި ޖަހާ ފަހަރުތައް އާދެއެވެ. އެކަންވެސް އަލް-ޣޫލީ ދެކެނީ ފައްސި ނަޒަރަކުންނެވެ. އަލް-ޣޫލީ ސިފަކުރާގޮތުގައި އޭނާގެ ގަޔަށް ކުޅަނދުރު ޖަހާލާ ކައްޓަކީ ލޯބިން ބޮސްދޭ ބޮސްދިނުމެކެވެ.
