ރާއްޖޭގެ އިގްތިސާދުގެ ބޮޑުބައެއް ހިއްސާކުރާ އެއް ބަޔަކީ މަސްވެރިންނެވެ. އެތައް ބައެއްގެ ދިރިއުޅުމާ ގުޅިފައިވާ މި މަސައްކަތަކީ އެންމެ ކުރީ ޒަމާނުއްސުރެ ދިވެހިން އާމްދަނީ ހޯދުމަށާއި ކައިބޮއި ހެދުމަށް ކޮށްއުޅުނު މަސައްކަތެވެ. ނަމަވެސް މިއަދު މަސްވެރިންގެ ހިތުގައި އުފެދިފައިވާ ސުވާލަކީ މި މަސްވެރިކަން ކުރިއަށް އޮތް ޖީލުތަކަށް ދެމިގެންދާނެތޯއެވެ.

މީގެ ދެތިން އަހަރު ކުރިން ޒުވާނުން މަސްވެރިކަމަށް ޝައުގުވެރިވެ، އެކަމުގައި ހަރަކާތްތެރިވާ މަންޒަރު ވަރަށް ބޮޑަށް ފެނިގެންދިޔައެވެ. ފަޚުރުވެރިކަމާއެކު އެކަންކަން ހާމަކޮށް ސޯޝަލް މީޑިއާގައި އެ ވާހަކަތައް ހިއްސާކޮށް އުޅުނު ޒުވާން މަސްވެރިންގެ އަދަދުވެސް މަދެއް ނޫނެވެ. އެހެންނަމަވެސް މިއަދު އެ ޒުވާނުން ކޮބައި ހެއްޔެވެ؟ މިހާރު އެ ދާއިރާއިން ޒުވާނުން ފެނިގެންދަނީ ވަރަށް މަދުންނެވެ.

ރާއްޖޭގައި މަސްވެރިކަން އެންމެ ފުޅާ ދާއިރާއެއްގައި ކޮށްއުޅޭ އެއް ސަރަހައްދަކީ ދެކުނެވެ. ދެކުނު އަތޮޅުތަކުގައި މަސްވެރި ދޯނިތައް ބައިވަރެވެ. މީގެ ތެރެއިންވެސް ފާހަގަކޮށްލެވޭ ރަށްތަކުގެ ތެރޭގައި ގއ. ގެމަނަފުއްޓާއި ގދ. ފަރެސްމާތޮޑާ ހިމެނެއެވެ. އެ ދެ ރަށުގައިވެސް މީގެ ކުރިން ގިނަ އަދަދެއްގެ ޒުވާނުން މަސްވެރިކަމުގެ ދާއިރާއިން ފެނިގެންދިޔައެވެ. ނަމަވެސް މިއަދު އެ އަދަދު ވަރަށް ބޮޑަށް ދަށްވެފައިވާ ކަމަށް އެ ރަށްރަށުގެ މަސްވެރިން ބުނެއެވެ.

"ރާއްޖެ އެމްވީ"އާ ވާހަކަދެއްކި ގެމަނަފުށީގެ މަސްވެރިޔަކު ބުނީ، ފާއިތުވި އަހަރުތަކުގެ ތެރޭގައި އެ ރަށުގެ މަސްދޯނިތަކުން އެކަނިވެސް މަސްވެރިކަމަށް ނުކުތް ޒުވާނުންގެ ތެރެއިން 49 މީހުން އެ ދާއިރާ ދޫކޮށްފައިވާ ކަމަށެވެ. އަދި މިހާރު ގިނައިން މަހަށް ދަނީ އެ މަސައްކަތުގައި އުޅޭތާ ގިނަ ދުވަސްވެފައިވާ މީހުން ކަމަށާއި ޒުވާނުން މަހަށް ދާން ޝައުގުވެރިކަންވެސް ފާޅުނުކުރާކަމަށެވެ.

އޭނާ ގަބޫލުކުރާގޮތުގައި މި ބަދަލު އައުމުގައި ގިނަ ކަންކަމެއް ހިއްސާކުރެއެވެ. ފުރަތަމަ ކަމެއްގެގޮތުގައި އޭނާ ގަބޫލުކުރަނީ، ތެލާއި ތަކެތީގެ އަގަށް އައި ބަދަލާއެކު ޚަރަދުތައް އިތުރުވެ، ލިބޭ އާމްދަނީ ދަށްވުމެވެ. މީގެ ކުރިން ހަފުތާއަކަށް، ދޯންޏެއްގެ ޚަރަދަށް 6،000އެއްހާ ރުފިޔާ ހޭދަވާއިރު، މިހާރު އޭގެ ދެގުނަ ހޭދަވާކަމަށް އޭނާ ބުންޏެވެ. މީގެ ސަބަބުން ލިބޭ އާމްދަނީ ދަށްވެފައިވާ ކަމަށް އޭނާ ބުންޏެވެ.

ދެވަނަ ސަބަބެއްގެ ގޮތުގައި އޭނާ ފާހަގަކުރީ މިނިމަމް ވޭޖާއެކު އެހެން ދާއިރާތަކުގެ މުސާރަ މަސްވެރިކަމުން ލިބޭ އާމްދަނީއަށްވުރެ ރަނގަޅުވުމެވެ. އެގޮތުން، މިނިމަމް ވޭޖާއެކު މުސާރަ ރަނގަޅުވި އެއް ދާއިރާއަކީ ފަތުރުވެރިކަން ކަން ފާހަގަކޮށް އޭނާ ބުނީ، މަސްވެރިކަމުގައި އުޅުނު ގިނަ ޒުވާނުން ބަދަލުވީ ރިސޯޓުތަކަށް ކަމަށެވެ.

ގދ. ފަރެސްމާތޮޑާގެ މަސްވެރިއަކުވެސް "ރާއްޖެ އެމްވީ"އަށް މައުލޫމާތު ދެމުން ބުނީ ކުރިއާ އަޅާބަލާއިރު އެ ދާއިރާގައި ޒުވާނުންގެ އަދަދު ވަރަށް މަދުވެއްޖެކަމަށެވެ. އެއީ ކަންބޮޑުވާ ކަމެއް ކަމަށާއި، މިގޮތަށް މިކަން ދާނަމަ ކުރިއަށް އޮތް ތަނުގައި މަސްވެރިކަމުގައި އުޅޭނީ މަދު ދިވެހިންތަކެއްކަން އޭނާ ފާހަގަކުރިއެވެ.

ޒުވާނުން މަސްވެރިކަމަށް ޝައުގުވެރިވާ އަދަދު އިންތިހާއަށް ދަށްވެފައިވާކަމުގެ ހެތްކަކީ މިއަދު ގިނަ މަސްދޯނިތަކުގައި ބިދޭސީން ގެންގުޅެން މަޖުބޫރުވުމެވެ. ދާދިފަހުން، މަސްދޯނިތަކުގައި ބިދޭސީން ގެންގުޅޭ އުސޫލަށް ބަދަލު ގެނެސްފައިވާއިރު އެ އުސޫލުގެ ކުރިންވެސް ގިނަ އަދަދެއްގެ ދޯނިތަކަށް މަސްވެރިކަން ކުރަން ބިދޭސީން ގެންގުޅެން މަޖުބޫރުވެފައިވާ ކަމަށް މަސްވެރިން ބުނެއެވެ. އެއީ މަސްވެރިކަން ކުރާނަމަ މިހާރު ބިދޭސީން ނެތި ދޯނީގައި މީހުން ހަމަނުވާތީ ކަމަށްވެސް މަސްވެރިން ބުނެއެވެ.

މަސްވެރިން ބޭނުންވަނީ މަސްވެރިކަމަށް ގިނަ ޒުވާނުން ނުކުމެ، އެ ދާއިރާ ކުރިއަށް އޮތް ޖީލުތަކަށް ވާސިލު ކޮށްދިނުމެވެ. އަދި އެ ދާއިރާއަށް ބިދޭސީން އަތްގަދަވިޔަ ނުދީ ދާއިރާ ދިރުވުމަށް އެ ދާއިރާއަށް ދިވެހި ޒުވާނުން ތަމްރީންކުރުމާއި ހޭލުންތެރިކުރުން މުހިންމު ކަމުގައި މަސްވެރިން ދެކެއެވެ. އެހެންކަމުން މަސްވެރިން ބޭނުންވަނީ ސަރުކާރުން މަސްވެރިކަމަށް ދޭ އަހައްމިޔަތުކަން ކުރިއަށްވުރެ ބޮޑުކޮށް، މަސްވެރިންނަށް ލިބޭ އާމްދަނީ އިތުރުވާނެ ގޮތްތައް ހޯދައިދީ އެ ދާއިރާ ކުރިއެރުވުމަށެވެ.