2023 ވަނަ އަހަރު ރަސްމީ ރިޒާވް ހުންނާނެކަމަށް ބެލެވެނީ 606 މިލިއަން އެމެރިކާ ޑޮލަރުގައި ކަމަށް ފިނޭންސް މިނިސްޓަރު އިބްރާހިމް އަމީރު ވިދާޅުވެއްޖެއެވެ.
ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހަށް ބަޖެޓް ބަޔާން އިއްވަވަމުން މިނިސްޓަރު ވިދާޅުވީ ރާއްޖޭގެ އިޤްތިސާދާއި ސިނާއަތްތަކުގެ ކުރިއެރުން ފަހިކޮށް ހުރިކަމުގައި ވީނަމަވެސް، ދުނިޔޭގެ ބާޒާރުގައި ތެލާއި ތަކެތީގެ އަގުތައް ހުރީ އުފުލިފައި ކަމަށެވެ. ސަބްސިޑީ އާއި ސަރުކާރުގެ އެކި ސިޔާސަތުތަކުގެ ސަބަބުން ދުނިޔޭގެ އެހެން ޤައުމުތަކާ އަޅައިބަލާއިރު ރާއްޖޭގައި އިންފްލޭޝަންގެ އިޙްސާސް ކުޑަކުރެވިފައިވާ ކަމަށެވެ.
މިނިސްޓަރު ވިދާޅުވީ މި ފަދަ ސިޔާސަތުތަކަކީ މިގޮތަށް ދާއިމީގޮތެއްގައި ކުރިއަށްގެންދެވޭނެ، ދެމެހެއްޓެނިވި ސިޔާސަތުތަކެއް ނޫން ކަމަށެވެ. އަދި އެއީ އިޤްތިސާދީ އަދި ފިސްކަލް ހިރާސްތައް ބޮޑު ސިޔާސަތުތަކެއް ކަމަށެވެ. އެހެންކަމުން، މުސްތަގުބަލުގައި މި ސިޔާސަތުތަކަށް އިސްލާހުތަކެއް ގެންނަންޖެހޭ ކަމަށް މިނިސްޓަރު ވިދާޅުވިއެވެ. 2023 ވަނަ އަހަރު އިންފްލޭޝަން ރޭޓް ހުންނާނެކަމަށް ބެލެވެނީ 5.4 އިންސައްތައިގައި ކަމަށާއި ނަމަވެސް މެދުރާސްތާގައި އިންފްލޭޝަންގެ އަސަރު ކުޑަކުރެވޭނެ ކަމަށް މިނިސްޓަރު ވިދާޅުވިއެވެ.
މިނިސްޓަރު ވިދާޅުވީ ރާއްޖޭގެ މާލީ އަދި އިޤްތިސާދީ ސިޔާސަތުތައް ބެލެހެއްޓުމުގެ އެންމެ މުހިއްމު އެއް ބަހާއަކީ ރާއްޖޭގެ ރަސްމީ ރިޒާވް ކަމަށެވެ. އިޤްތިސާދީ ހަރަކާތްތައް ހަލުވިވެ، އިމްޕޯޓް އިތުރުވެއްޖެ ކަމަށާއި، އަދި އިމްޕޯޓް މުދަލުގެ އަގުތައް، ވަކިން ޚާއްސަކޮށް ތެލުގެ އަގު، މަތިވެއްޖެ ކަމަށް މިނިސްޓަރު ވިދާޅުވިއެވެ. މިނިސްޓަރު ވިދާޅުވީ ނަތީޖާއެއްގެ ގޮތުން ކުރުމުއްދަތުގައި ރަސްމީ ރިޒާވް އިތުރުކުރުމަށް ހުރަސްތަކެއް އެބަހުރި ކަމަށެވެ.
ނަމަވެސް، އަޅަމުންދާ ފިޔަވަޅުތަކާއެކު، ރާއްޖޭގެ ރިޒާވް އެކަށީގެންވާ މިންގަނޑެއްގައި ހިފެހެއްޓޭނެ. 2022 ވަނަ އަހަރު ނިމޭއިރު، ރާއްޖޭގެ ރަސްމީ ރިޒާވް ހުންނާނެކަމަށް ބެލެވެނީ 638 މިލިއަން އެމެރިކާ ޑޮލަރުގައި. އަދި 2023 ވަނަ އަހަރު ރަސްމީ ރިޒާވް ހުންނާނެކަމަށް ބެލެވެނީ 606 މިލިއަން އެމެރިކާ ޑޮލަރުގައި. މި މިންވަރުގައި ރާއްޖޭގެ ފައިސާގެ އަގު ހިފެހެއްޓި، އިޤްތިސާދީ މަސައްކަތްތަކަށް ބޭނުންވާ ބޭރު ފައިސާގެ ސަޕްލައި ދަތިނުވާނެ މިންވަރަށް ހުންނާނެ.ފިނޭންސް މިނިސްޓަރު އިބްރާހިމް އަމީރު
މިނިސްޓަރު ވިދާޅުވީ ދުނިޔޭގެ އިޤްތިސާދަށް ކުރިމަތިވަމުންދާ ގޮންޖެހުންތަކުގެ ތެރޭގައިވެސް، ރާއްޖޭގެ އިޤްތިސާދު ކުރިއަށްދާ ކަމަށެވެ. އެކަން އެހެންވަނީ ފިސްކަލް ޕޮލިސީގެ ތެރެއިން އަޅާ ފިޔަވަޅުތަކުގެ ސަބަބުން ކަމަށާއި، 2020 ވަނަ އަހަރު ކޮވިޑް-19 އާ އެކު ރާއްޖޭގެ އިޤްތިސާދު ހުއްޓުނު ވަގުތު، އިޤްތިސާދަށް ސަޕޯޓް ދިނީ މައިގަނޑުގޮތެއްގައި ފިސްކަލް ޕޮލިސީ ނުވަތަ ބަޖެޓުގެ ތެރެއިން ކަމަށެވެ. އެ އަހަރު ދައުލަތުގެ އާމްދަނީ 2019 އަށްވުރެ، 34.5 އިންސައްތަ ދަށަށް ދިޔަ ކަމަށެވެ.
އެ އަހަރުގެ ފާސްކުރި ބަޖެޓުން ޚަރަދު ކުޑަކުރި ނަމަވެސް، ކޮވިޑް-19 މެނޭޖްކުރުމަށާއި ވިޔަފާރިތަކާއި ގޭބިސީތަކަށް ސަޕޯޓްކުރުމަށް ބަޖެޓުން ޚަރަދުކުރި ކަމަށެވެ. މީގެ ސަބަބުން، ބަލި ކޮންޓްރޯލްކުރެވި، މެނޭޖްކުރެވި، ބަލިމަޑުކަމުގެ ތެރޭގައި އިޤްތިސާދީ ހަރަކާތްތައް ހިންގުމުގެ އިތުބާރު ލިބި، ރާއްޖޭގެ ބޯޑަރު އަލުން ހުޅުވި، ވިޔަފާރިތަކަށާއި ގޭބިސީތަކަށް އާމްދަނީގެ ސަޕޯޓް ލިބިގެންދިޔަ ކަމަށް މިނިސްޓަރު ވިދާޅުވިއެވެ.
އަދި 2021 ވަނަ އަހަރުވެސް ސަރުކާރުން ހިންގީ ކައުންޓަރ-ސިކްލިކަލް ފިސްކަލް ޕޮލިސީއެއް ކަމަށާއި، އެއީ އިޤްތިސާދު ދަށްވި ވަގުތު، އިޤްތިސާދަށް ސަޕޯޓް ދީގެން، އަލުން ކުރީގެ މިންވަރަށް އަވަހަށް އިއާދަކުރުމަށް ގެންގުޅުނު ސިޔާސަތެއް ކަމަށް މިނިސްޓަރު ވިދާޅުވިއެވެ.
2021 ވަނަ އަހަރު ދައުލަތަށް އާމްދަނީ އާއި ހިލޭ އެހީގެ ގޮތުގައި 21.4 ބިލިއަން ރުފިޔާ ލިބިފައިވޭ. މިއީ 2020 ވަނަ އަހަރާ އަޅައިބަލާއިރު 3.40 އިންސައްތައިގެ ކުރިއެރުމެއް. ނަމަވެސް މިއީ ކޮވިޑް-19ގެ ކުރިން ލިބުނު މިންވަރަށްވުރެ ދަށް އަދަދެއް. 2021 ވަނަ އަހަރު ދައުލަތުން ޚަރަދު ކޮށްފައިވަނީ 32.9 ބިލިއަން ރުފިޔާ. އަދި ދަރަނި އަދާކުރުމާއެކު، ޖުމުލަ ބަޖެޓަކީ 37.1 ބިލިއަން ރުފިޔާ. 2021 ވަނަ އަހަރުގެ ތެރޭގައި ދަރަނީގެ ހިރާސް ކުޑަކުރުމަށް ލައިބިލިޓީ މެނޭޖްމަންޓް އެކްސަސައިޒެއް ހިންގުނު. 2022 ވަނަ އަހަރު ދައްކަންޖެހޭ ސަނީސައިޑް ބޮންޑުގެ ބޮޑުބައެއް އޭރު އަދާކޮށްފައިވާނެ. އޭގެ ސަބަބުން އިންވެސްޓަރުންގެ އިތުބާރު ރާއްޖެއަށް ލިބި، އެ އަހަރުގެ ބަޖެޓަށް ބޭނުންވާ ފައިނޭންސިންގ ހޯދުމަށް މަގުފަހިވެގެން ދިޔަ.ފިނޭންސް މިނިސްޓަރު އިބްރާހިމް އަމީރު
މިިނިސްޓަރު ވިދާޅުވީ 2021 ވަނަ އަހަރުގެ ބަޖެޓު ޑެފިސިޓް ވެފައިވަނީ 11.5 ބިލިއަން ރުފިޔާއިން ކަމަށެވެ. މިއީ ޖީ.ޑީ.ޕީގެ ނިސްބަތުން 13.8 އިންސައްތަ ކަމަށެވެ. އަދި ސަރުކާރުން އަންނަނީ ކޮވިޑް-19ގެ ތަދުމަޑުކަމުން އަރައިގަންނަ މިންވަރަކުން ބަޖެޓުގެ ޑެފިސިޓްވެސް ކުޑަކުރަމުން ކަމަށް މިނިސްޓަރު ވިދާޅުވިއެވެ.
