ކ. މާލެ
|
4 ޖުލައި 2022 | ހޯމަ 10:35
ތިމާވެއްޓަށް އެންމެ ބޮޑު ނުރައްކަލެއް ކުރިމަތި ކުރަނީ މެޑިކަލް ވޭސްޓުން ކަމަށް އެމަސައްކަތުގައި އުޅޭ މީހުން ބުނޭ
ޔަމަނުގައި ކުނި މެނޭޖުކުރުމަށް ހުރި ދަތިތައް
ހަނގުރާމަ އެކަންޏެއް ނޫނެވެ. ކުނީގެ މައްސަލަވެސް ހައްލުވާން ނެތީ ހެއްޔެވެ؟
ކޮންމެ ދުވަހަކުވެސް ސަނާއިން 1700 އެއްހާ ޓަނުގެ ކުނި ގެނޭ
އިންސިނެރޭޓަރަށް ބޮން އެޅިފަހުން އޯގޭނިކް ކުންފުންޏާއި ސިއްހީ ދާއިރާއިން އުފައްދާ ކުނި އެއްކުރަން ވަނީ މަޖުބޫރުވެފައި
ކުނިބުންޏާއެކު މެޑިކަލް ވޭސްޓްވެސް ވަޅުލުން ނޫން ގޮތެއް ނެތް އިރު އެކަމުގެ ސަބަބުން ތިމާވެއްޓަށް ބޮޑު އަސަރެއް ކުރާނެ

ޔަމަނުގެ ވެރިރަށް ސަނާގައި ކުނި ޖަމާ ކުރަމުން ދިޔަ ސަރަހައްދަށް ޓްރަކެއް ކައިރިކޮށް، އެކި ކުލަކުލައިގެ ކުނި ކޮތަޅުތައް ބާލަމުން ދިޔައެވެ. ކުނިބުނިން މުޅި ސަރަހައްދު ފުރި ސިއްލަންކޮޅަށް ދާންދެން، ލޮލުގެ ކޮޅަށް އޮބާލާފައިވާ ކުނީގެ ކަނޑެއް ފަދައެވެ.

މާ ދުރު ނޫން ހިސާބެއްގައި ބަޔަކު ތައްޔާރުވެގެން ތިބީ އުކާލި ކުނިބުނީގެ ތެރޭގައި ހުރި އަލުން ބޭނުން ކުރެވޭ ސަމާނު ހޮވުމަށެވެ. އެ ކުނިބުނީގެ ތެރޭގައި އިންތިހާއަށް ނުރައްކާތެރި، ސިއްހަތަށް ގެއްލުން ދެނިވި މެޑިކަލް ވޭސްޓް ނުވަތަ ސިއްހީ ހިދުމަތް ދޭ ތަންތަނުން އުކާލާ ކުނިވެސް ވަކި ނުކޮށް ހުއްޓެވެ.

ކޮންމެ ދުވަހަކުވެސް ސަނާއިން 1700 އެއްހާ ޓަނުގެ ކުނި ގެނޭ. ސަނާގެ ރަށްފުށު ހިސާބުތަކުންވެސް ދުވާލެއްގެ މައްޗަށް 300 ޓަނުގެ ކުނި ގެންނާނެ. ހުރިހާ ކުންޏެއް ގެންނާނީ އަލް-އަޒްރަގައިންއަށް. އެއަށްފަހު މި ތަނުގަ ކުނި ވަޅުލާނީ. ތިމާވެއްޓަށް އެންމެ ބޮޑު ނުރައްކަލެއް ކުރިމަތި ކުރަނީ މެޑިކަލް ވޭސްޓުން
ބަހާއުއްދީން އަލް-ޙައްޖު؛ އަލް-އަޒްރަގައިން ލޭންޑްފިލްގެ ޑޭޓާ މެނޭޖަރު

އަލް-އަޒްރަގައިން ސަރަހައްދަކީ، ކޮންމެ ދުވަހަކުވެސް އެތައް ސަތޭކަ ޓަނެއްގެ ކުނި ޖަމާ ކުރާ ސަރަހައްދެކެވެ. އޭގެ ތެރޭގައި ސަނާގެ ހޮސްޕިޓަލުތަކުގައި އުފައްދާ، އިތުރު ފިޔަވަޅެއް ނާޅާ ދޫކޮށްލާފައިވާ މެޑިކަލް ވޭސްޓްވެސް ހިމެނެއެވެ.

ކުނިބުންޏާއެކު މެޑިކަލް ވޭސްޓްވެސް ވަޅުލުން ނޫން ގޮތެއް އަހަރަމެންނަށް ނެތް. ހުރިހާ ކުންޏަކާ އެއްކޮށްފަ، ދެން އެ ވަޅުލަނީ. ކުރިއަށް އޮތް ތަނުގަ ބޮޑެތި މައްސަލަތަކެއް ކުރިމަތި ކުރުވަފާނެ މިކަމުން. ސިއްހީ މައްސަލަތަކެއް ކުރިމަތިވެދާނެ. ބިމުގެ ފެން ފަށަލައަށް ކެމިކަލް ލީކުވެދާނެ. މާނައަކީ ތިމާވެއްޓަށް މިކަމުގެ އަސަރު ކުރާނޭ. މިއީ ތިމާވެއްޓަށް އޮތް އެންމެ ބޮޑެތި ނުރައްކާތަކުގެ ތެރެއިން އެއް ނުރައްކާ
ބަހާއުއްދީން އަލް-ޙައްޖު؛ އަލް-އަޒްރަގައިން ލޭންޑްފިލްގެ ޑޭޓާ މެނޭޖަރު

7 އަހަރަށްވުރެ ދިގުލާ ގޮސްފައިވާ ހަނގުރާމައިގެ ސަބަބުން ޔަމަނުގެ އިގުތިސާދު ވަނީ ފުނޑުފުނޑުވެފައެވެ. އެތައް މިލިއަން ބައެއްގެ ގެދޮރު ވަނީ ގެއްލިފައެވެ. ތިމާވެށީގެ މައްސަލަތަކުގެ ލިސްޓު އެހާމެ ދިގެވެ.

ސަނާގައި ކުނި މެނޭޖުކުރުމުގެ މަސައްކަތާ ހަވާލު ތިއްބެވި އޮފިޝަލުން ވިދާޅުވި ގޮތުގައި، ސައުދީ އަރަބިއްޔާ އިސްވެ އޮވެ، 2015 ވަނަ އަހަރު ދިން ހަމަލާއެއްގައި، އެ ސަރަހައްދުގައި މެޑިކަލް ވޭސްޓް ނައްތާލުމަށް ބޭނުން ކުރާ އިންސިނެރޭޓާ ވަނީ ހަލާކުކޮށްލާފައެވެ.

އިންސިނެރޭޓަރަށް ބޮން އެޅިފަހުން އޯގޭނިކް ކުންފުންޏާއި ސިއްހީ ދާއިރާއިން އުފައްދާ ކުނި އެއްކުރަން އަހަރަމެންނަށް މަޖުބޫރުވި. މިކަމުގެ ސަބަބުން އިންސާނުންނާއި، މަސައްކަތްތެރިންނަށް ނުރައްކާ އެބަ އޮތް. ބިމުގެ ފެން ފަށަލައަށް ނުރައްކާ އެބަ އޮތް
މުޙައްމަދު އަލް-ޖަބްރީ؛ ލޭންޑްފިލް އޮފިޝަލް

ޔަމަނުގެ ފުރިހަމަ ކޮންޓްރޯލް ނެގުމަށް ތަޅާފޮޅަމުންދާ ހޫތީ އެޑްމިނިސްޓްރޭޓަރުން ވަނީ ކުނި މެނޭޖުކުރުމަށް ހާއްސަ ފެސިލިޓީ އަލުން ބިނާ ކުރުމުގެ މަސައްކަތަށް، އެންޖީއޯތަކުގެ އެހީ ހޯދަމުންދާ ކަމަށް ބުނެފައެވެ.

އިންސިނެރޭޓަރު ގާއިމު ކުރުމުގެ މަޝްރޫއުގެ އަގު ބޮޑު ކަމުން، ސުޕްރީމް ކައުންސިލާ އަހަރަމެން މަޝްވަރާ ކުރިން. އަދި ބައެއް ޖަމިއްޔާތަކާއެކުވެސް މަޝްވަރާ ކުރިން. މާތް ﷲ އިރާދަ ކުރެއްވިއްޔާ، މި އިސްތިރާޖީ މަޝްރޫއު އަލުން އަރާސްތު ކުރުމާ ބެހޭ މަޝްވަރާތައް، އަންނަ އަހަރު ކުރީކޮޅު ފަށާނެ
އިބްރާހީމް އަލް-ސުރާބީ؛ ކްލީނިންގް ޑިޕާޓްމަންޓްގެ އިސްވެރިޔާ

މި ދުވަސްވަރަކީ ޔަމަނުގެ ކޮންޓްރޯލަށް ފައިވިއްދައިގެން އޮތް ދެ ބައި މީހުންގެ މެދުގައި 2016 ވަނަ އަހަރަށް ފަހު ފުރަތަމަ ފަހަރަށް، 2 މަސްދުވަހުގެ މުއްދަތަށް، ހަމަލާ ބަދަލުކުރުން މެދުކަނޑާލުމަށް އެއްބަސްވެފައިވާ ދުވަސްވަރެކެވެ. ހަމަލާ ބަދަލުކުރުން މަޑުޖައްސާލުމުގެ އެއްބަސްވުމާއެކު، 2014 ވަނަ އަހަރުގެ ފަހުކޮޅު، ޔަމަނުގެ (ކުރީގެ) ރައީސް ޢަބްދު-ރައްބު މަންސޫރު ހާދީގެ އަތުން ވެރިކަން ފޭރިގަތް ހޫތީން ކޮންޓްރޯލް ކުރަމުންދާ ސަރަހައްދުތަކުގައި އޮތް ދަތިތަކަށް ކޮންމެވެސް ވަރެއްގެ ލުޔެއްވަނީ ދީފައެވެ.

- ކޮމެންޓް