ކިތަންމެ ހިތް ނުއެދުނު ކަމުގައި ވީ ނަމަވެސް، ނޭފަތް ކޮއްޓުމަކީ އަހަރެމެންގެ ތެރެއިން ބައެއް މީހުންނަށް ބޭއިޚްތިޔާރުގައި ކުރެވޭ ދަރަޖައަށް، ކަށީގައި ހިފާފައިވާ އާދައެކެވެ. ނޭފަތަށް އިނގިލި ލައިގެން އަތްއަތަށް އަނބުރާ، ކޮއްޓާ ހެދުމަކީ ޞިއްޙީ ގޮތުން ބެލިނަމަހީވެސް ނުރަނގަޅު އާދައެކެވެ. ތަފާތު އެކި ޒާތްޒާތުގެ ނުބައި ވައިރަސްތަކާއި ޖަރާސީމުތަކަށް ދެވޭ ދަޢުވަތު އެކަންޏެއް ނޫނެވެ. ނޭފަތް ކޮއްޓުމުގެ ސަބަބުން، ސިކުނޑިއަށް ގެއްލުމެއް ވެދާނެ ކަމަށް ޤަބޫލު ކުރެވޭނެ ހެއްޔެވެ؟ ދާދި ފަހުން އާންމު ކުރި ރިޕޯޓްއަކަށް ބަލާއިރު، އެ ފުރުޞަތު އެބަ އޮތެވެ. ނަމަވެސް، ދާއިރާގެ ތަޖުރިބާކާރުން ބުނާ ގޮތުގައި ހާސްވެ، ތެޅިފޮޅިގަންނަން ޖެހޭ ވަރެއް އަދި ނުވެއެވެ.

'ބަޔޯމޮލެކިއުލްސް' ޖަރނަލްގައި އާންމުކޮށްފައިވާ މުރާޖާ ކަރުދާހަކީ، ނޭފަތް ކޮއްޓުމުގެ އާދައާއި، ޑިމެންޝިއާ އަދި އަލްޒައިމާޒް ބައްޔާ ދެމެދު އޮވެދާނެ ކަމަށް ބެލެވޭ ގުޅުމުގެ މައްޗަށް ބިނާކޮށް ހަދާފައިވާ ދިރާސާ ކަރުދާހެކެވެ. ޑިމެންޝިއާއާއި އަލްޒައިމާޒްއަކީ ސިކުނޑީގެ ބަލިތަކުގެ ތެރޭގައި ހިމެނޭ، އެންމެ ހިތްދަތި 2 ބައްޔެވެ. ނޭފަތް ކޮއްޓުމުގެ އާދައަކީ، އަލްޒައިމާޒްއާއި ޑިމެންޝިއާއަށް މަގުފަހި ކުރާ ކަމެއް ކަމަށް ބުރަ ވަނީ، ނިއުރޯއިންފްލަމޭޝަންގެ ސަބަބުންނެވެ.

ނިއުރޯއިންފްލަމޭޝަން ނުވަތަ (ސިކުނޑީގެ ޓިޝޫތައް ހިމެނޭހެން) ނާރުތަކުގައިވާ ޓިޝޫ ފަށަލަ ދުޅަވުމަކީ އަލްޒައިމާޒް ބައްޔާ ގުޅުން އޮތް ކަމަކަށް ވުމުގެ ފުރުޞަތު އޮތް ކަމެއް ކަމަށް ފަހުގެ ހޯދުންތަކުން ވަނީ ދައްކާފައެވެ. ދިރާސާ ކަރުދާހުގެ މުސައްނިފުން ބުނާ ގޮތުގައި އިންސާނާގެ ހަށިގަނޑަށް ބަލި ވާސިލުކުރާ ޕެތޯޖެންސްއަށް ސިކުނޑިން ދޭ އިޖާބައެއްގެ ގޮތުގައި ބީޓާ-އެމިލޮއިޑް ކިއާ ޕްރޮޓީންގެ މާއްދާއެއް އުފެއްދުން އެކަށީގެންވާއިރު، އެ ޕްރޮޓީންއަކީ އަލްޒައިމަރޒް ބަލިޖެހެން މެދުވެރިވުމުގެ އެއް ހިއްސާދާރަށް ވުމުގެ ފުރުޞަތުވެސް އެބަ އޮތެވެ. ނޭފަތު ތެރެއަށް ޕެތޯޖެންސް ވަދެ، ސިކުނޑިއާ "ކުޅެލަން" ދެވޭ އެންމެ ފަހި އެއް ފުރުޞަތަކީ ކޮބައިކަން އެނގޭ ހެއްޔެވެ؟ ސާފުތާޚިރުކަން ކުޑަ އިނގިއްޔެއް، ނޭފަތުގެ އެތެރެއަށް ކޮއްޕާލާ ކޮއްޕާލުމެވެ!

އާދައިގެ ކަމެކޭ ހީވި ނަމަވެސް، ނޭފަތް ކޮއްޓުމަކީ އަލްޒައިމާޒް ބަލި ޖެހުމުގެ ނުރައްކާ ބޮޑު ވެގެންދާ ކަމަކަށް ވުމުގެ ފުރުޞަތު އޮތް އޮތުމޭ ބުނާ އަޑު ކަންފަތުގައި ޖެހުމާއެކު، އިންތިހާ ބިރުވެރިކަން ވެރިވެގަތުން ގާތެވެ. ނަމަވެސް، އެއީ އަދި މުޅިން ބިރުގެ މައްޗަށް ނިންމާލެވެންވެސް އޮތް ކަމެއް ނޫނެވެ. މި ދައްކަނީ، ނޭފަތް ކޮއްޓުމުގެ ނަތީޖާއެއްގެ ގޮތުން އަލްޒައިމާޒް ބަލި ޖެހޭނެ ވާހަކައެއް ނޫނެވެ.

ނޭފަތް ކޮއްޓުމަކީ ޑިމެންޝިއާ ނުވަތަ އަލްޒައިމާޒް ބަލި ޖައްސާ ކަމެއް ކަމަކަށް، ދިރާސާގެ މުސައްނިފުންވެސް ބުނެފައެއް ނެތެވެ. އަލްޒައިމާޒްއަކީ އާދައިގެ ބައްޔެއް ނޫނެވެ. އަލްޒައިމާޒް ބަލި ޖެހިދާނެ އެތައް ސަބަބެއް އެބަހުއްޓެވެ. އަލްޒައިމާޒް ބައްޔަށް ޑައެގްނޯޒް ވާ މީހެއްގެ ކިބައިން، އެއް ސަބަބަށް ވުރެ ގިނަ ސަބަބުވެސް ފާހަގަވުން ގާތެވެ.

ސައެންސްވެރިން އަދިވެސް ދަނީ ޑިމެންޝިއާއާއި އަލްޒައިމާޒް ބަލީގެ މޫ ލައިފާ އޮތް ހިސާބު ދެނެގަތުމަށް މަސައްކަތް ކުރަމުންނެވެ. ދިރާސާވެރިން ބުރަވާ ގޮތުގައި ބަލި ޖެހެނީ ކަނޑައެޅިގެން ވަކި އެއް ސަބަބާ ހެދިއެއް ނޫނެވެ. ނަމަވެސް، ތަފާތު އެތައް ސަބަބެއް އެކުވެގެން ކަމަށް އެމީހުން ބުރަވެއެވެ. އެފަދަ ބައެއް ސަބަބުތަކުގެ ތެރޭގައި ޖެނެޓިކްސް، ދިރިއުޅުމުގެ ވައްޓަފާޅިއާއި ވެށި އަދި ޞިއްޙީ އެހެން މައްސަލަތައް ހިމެނެއެވެ.

އަލްޒައިމާޒް ޖެހުމުގެ ނުރައްކާ، އެހެން މީހުންނަށް ވުރެ އިތުރަށް އޮންނަ މީހުން ލަފާ ކުރަން ކޮންމެވެސް ވަރަކަށް އެނގެއެވެ. ނުރައްކާ އޮތް/ނެތް މިންވަރު ވަޒަން ކުރުމުގައި ބަލާ ކަންކަމުގެ ތެރޭގައި، ޢުމުރު، ޢާއިލީ ޞިއްޙީ ވަނަވަރު އަދި ބަލި ވާރުތަ ކުރުމުގެ ސިލްސިލާއެއް އޮތްތޯ ނުވަތަ ނެތްތޯ ބެލުން ހިމެނެއެވެ. މިކަންކަމަކީ އެއްވެސް މީހަކަށް ބަދަލު ކުރެވޭނެ ކަމެއް ނޫނެވެ. ނަމަވެސް، ދިރިއުޅުމުގެ ވައްޓަފާޅިއަށް ގެންނަ ބައެއް ބަދަލުތަކުގެ ސަބަބުން، ޑިމެންޝިއާ ނުވަތަ އަލްޒައިމާޒް ބަލިން ސަލާމަތްވެ ހުރުމުގެ ފުރުޞަތު ތަނަވަސްކޮށްދެއެވެ.

މި ކިޔައިދެވުނު ކަންކަމަކީ ޑިމެންޝިއާ ނުވަތަ އަލްޒައިމާޒް ބަލިން ސައްތަ އިންސައްތަ ދިފާޢު ހޯދައިދޭނެ ކަންކަމެއް ނޫނެވެ.  ޑިމެންޝިއާ ނުވަތަ އަލްޒައިމާޒްގެ ނުރައްކަލުން މުޅިން ސަލާމަތްވެވޭނެ ކަށަވަރު މަގެއް އަދިވެސް ހޯދިފައެއް ނެތެވެ. ކަން މިހެން އޮތް އިރު، ނޭފަތް ކޮއްޓަން ކިތަންމެ ވަރަކަށް ޟަމީރު ގޮވި ކަމުގައި ވީ ނަމަވެސް، އެކަމާ ދުރުވާން އެބަޖެހެއެވެ. ދިރިއުޅުމުގެ ރީތި އަދަބުތަކުގައި ހިފާ، ޞިއްޙީ މާހިރުންގެ އިރުޝާދުތަކާ އެއްގޮތަށް އަމަލުތައް ބެހެއްޓުން މުހިންމެވެ. އަހަރެމެން އެ ދީނެއްގެ މަތީގައި ތިބި އިސްލާމް ދީނަކީވެސް ސާފުތާހިރުކަމަށް ބާރުއަޅާ ދީނެއްކަން ހަނދާން ނައްތާނުލާށެވެ.