ކ. މާލެ
|
15 އޭޕްރިލް 2024 | ހޯމަ 14:29
މާ ބޮޑު ތަނަވަސްކަމެއް ނެތް ނަމަވެސް، މީގެ ކުރީ އަހަރުތަކުގެ ފިޠުރު ޢީދު ދުވަސްތަކަކީ ޢާއިލާތަކުން އުފަލާއި މަޖަލުގައި ހޭދަ ކުރި ދުވަސްތަކެއް
ފަލަސްތީނު އިސްރާޢީލް ހަނގުރާމަ
"މާތް ﷲގެ އިރާދަފުޅުން، އަދި އެ ދުވަސް އަނބުރާ ލިބޭނެ"
މިފަހުގެ ތާރީޚުގައި ދުނިޔެ ދުށް އެންމެ ނުރައްކާ ގަތުލުއާންމުގައި ބެދިފައި ތިބެން ޖެހުނެއް ކަމަކު، ޣައްޒާގެ ރަށްވެހިންގެ ފަރާތުން ފެންނަ ހިތްވަރާއި ސާބިތުކަމަށް ސެލިއުޓް ޙައްޤު

ބަވަނަވެފައި އޮތް އަދުގެ ދުނިޔެ މުށުތެރެއަށްލައިދިން ސޯޝަލް މީޑިޔާ ޕްލެޓްފޯމްގެ ކޮންމެ ހިސާބަކަށް ބަލައިލި ކަމުގައި ވީ ނަމަވެސް ނިމިދިޔަ ފިޠުރު ޢީދުގެ އުފާފާޅު ކުރުންތަކުގެ މަންޒަރުތައް ބަލާ ފޫހި ނުވާ ވަރަށް އާވެއާވެ ހުރެއެވެ. ހަމަ އެއާއެކު، ގަތުލުއާންމުގައި ހަފުސްކޮށްފައި އޮތް ޣައްޒާގެ ހިތްދަތި މަންޒަރުތައްވެސް ފެންނަ ވަރު މަދެކޭ ނުދެންނެވޭނެއެވެ. ޣައްޒާގެ މަސްރަހުން މުޅިންހެން ލިބެމުން ދަނީ ގިސްލާއި ރުއިމުގެ ހިތްދަތި މަންޒަރުތަކެވެ. ނަމަވެސް، ފިޠުރު ޢީދު ބަންދު ތެރޭގައި ފެނުނު ތަފާތު މަންޒަރެއްގެ ވާހަކަ ހިއްސާކޮށްލާނަމެވެ. ފަހަރެއްގައިވެސް، ޣައްޒާއަށް ހަމަޖެހުން އައިސްފައި ވާ ކަން ދެއްކުމުގެ މާނައިގައެއް ނޫނެވެ. ނަމަވެސް، މިންވަރަށް އީމާންވެ، ކިތަންމެ ބޮޑު ހިތްދަތިކަމެއްގެ ތެރެއިންވެސް އުފާ ހޯދިދާނެ ކަން އަންގައިދިނުމުގެ ގޮތުންނެވެ.

2.3 މިލިއަން މީހުންގެ އާބާދީއެއް އޮތް ޣައްޒާ ކޮންޓްރޯލް ކުރާ ޙަމާސް ޖަމާޢަތުގެ ވަސް ފޮހެލުމަށް ކަމަށް ބުނެ، ނިރުބަވެރި އިޒްރޭލުން މީގެ 6 މަސް ދުވަސް ކުރިން ހިންގަން ފެށި ގަތުލުއާންމުގައި، މުޅި ޣައްޒާ ސުންނާފަތި ކޮށްފައި ވާ އިރު، މުޅި އާބާދީހެން މިއަދު ދިރިއުޅެމުން ދަނީ ރެފިއުޖީންގެ ގޮތުގައެވެ. ގިނަ ބަޔަކު ތިބީ ދެކުނުގައެވެ. ރެފިއުޖީ ކޭމްޕުތަކުގައި ދުވަސްތައް ގުނަމުން ދާ އިރު، އެއީވެސް ވަކި ސަލާމަތްތެރިކަން ކަށަވަރުވާ ތަންތަނެއް ނޫނެވެ. ބޮމާއި ބަޑީގެ ހަމަލާތަކާއި އެނޫންވެސް ބަރު ހަތިޔާރުގެ އަޑުފަށްގަނޑު ކަނޑައިގެން ދާ ވަގުތެއް ނާދެއޭވެސް ދެންނެވިދާނެއެވެ.

އުފަން ފަސްގަނޑުގައި ރެފިއުޖީންނަށްވެ، އިންތިހާ ނިކަމެތި ހާލުގައި ޣައްޒާގެ ރަށްވެހިން މިއަދު "ދިރިއުޅެމުން" ގެންދާ އެއް ސަރަޙައްދަކީ، ޖަބާލިއާ ރެފިއުޖީ ކޭމްޕްއެވެ. ފިޠުރު ޢީދުގެ އުފާ ފާޅު ކުރުމަށް، އެ ކޭމްޕު ތެރޭގައި ކޮންމެވެސް ވަރެއްގެ ހަރަކާތްތަކެއް ވަނީ ކުރިއަށް ގެންގޮސްފައެވެ. އެ ގޮތުން ސަމާލުކަން ދަމައިގަތް އެއް ކަމަކަށް ވީ، ކުދިވެރިންގެ ބަޔަކު، ސީސޯ ހެއްލަން ތިބި ތިބުމެވެ.

އަހަރެމެން މި ކުޅިވަރު ކުޅެވޭ ގޮތް ހެދީ، އަހަރެމެންގެ ހުރިހާ ކުޅޭ ސާމާނެއް ހަލާކުކޮށްލީމަ. އަހަރެމެންގެ ގެދޮރުތައްވެސް އޮތީ ސުންނާފަތިކޮށްފަ. މި ހޮޅިގަނޑު ނޫނީ ކުޅެލާނެ ހަމަ އެހެން އެކައްޗެއްވެސް ނެތް.
މަގްދު ދަހްމާން؛ 14 އަހަރުގެ ކުއްޖެއް

ފަހަރެއްގައިވެސް އަހަރެމެން ގޮސް މި އުޅޭ ޕާކުތަކާއި މައިޒާންތަކުގައި ހުންނަ ކަހަލަ ސީސޯއެއް ނޫނެވެ. އުފަލާ މަޖަލުގައި ދުވަސްތައް ހޭދަ ކުރުމުގެ ފުރިހަމަ ޙައްޤު އޮތް މި ކުދިންކޮޅު މިއަދު ވަގުތުތައް ގުނަމުން އެދަނީ ކޮންތާކުން ނެރޭ ހިތްވަރެއްލައިގެން ކަން ދަންނަވާކަށް ހަމަ ހިލާ ނޭނގެއެވެ.

ފެންނަން މި އޮތީ މިތަން، ޖަބާލިއާ ރެފިއުޖީ ކޭމްޕު އޮތް ގޮތް، ނަސްލު ނެތިކޮށްލުން އިންތިހާއަށް. ޢީދުގެ އުފާވެރިކަމެއް ނެތް. ޢީދުހެން ހީވާ ކަހަލަ ގޮތެއްވެސް ނެތް. ކުދިންވެސް ކުޅެން މި އުޅެނީ ގައުކުނޑިތަކުގެ ތެރޭގަ. އަހަރެމެން މި އުޅެނީ އެކުދިން ފޫހިފިލުވައިދެވޭތޯ.
މުޙައްމަދު އަބޫ އަލް-ޤުމްސާން؛ 14 އަހަރުގެ ކުއްޖެއް

އެ ކުދިންކޮޅު ސީސޯއެއްގެ ގޮތުގައި އެ ބޭނުން ކުރަނީ، އިޒްރޭލުން ސުންނާފަތިކޮށް، ބިމާ ހަމަކޮށްފައިވާ އިމާރާތްތަކުގެ ގައުކުނޑިތަކުގެ މަތީގައި ހޮޅިގަނޑެއް ބާއްވާ، އެ ހޮޅިގަނޑުގެ ދެކޮޅުގައި އިށީނދެ ތިބެގެންނެވެ.

ގަތުލުއާންމުގެ ކުރިން އަހަރެމެންގެ އަތުގަ ހުންނާނެ ވަރަށް ބައިވަރު ކުޅޭ ސާމާނުތައް. އެކަމަކު، އެ ޔަހޫދީންތައް ހުރިހާ އެއްޗެއް ހަލާކުކޮށްލައިފި. 2024 ގެ މި ހަނގުރާމަގަނޑުގެ ތެރޭގަ، ފެންނަން ތިއޮތީ މުޅިތަން، ހުރިހާ އެއްޗެއް ސުންނާފަތި ކޮށްފަ އޮތް މަންޒަރު. ދީފަ ހުރި ގެއްލުންތައް ފެންނަން މި އޮތީ... މީ ކުޅެންވެގެން ކުދިން އަމިއްލަ ހެދި އެއްޗެއް، މިތާ ހަނގުރާމަ އޮތީމަ.
ޔޫސުފް ދަހްމާން؛ 14 އަހަރުގެ ކުއްޖެއް

މިފަހުގެ ތާރީޚުގައި ދުނިޔެ ދުށް އެންމެ ނުރައްކާ ގަތުލުއާންމުގައި ބެދިފައި ތިބެން ޖެހުނެއް ކަމަކު، ޣައްޒާގެ ރަށްވެހިންގެ ފަރާތުން ފެންނަ ހިތްވަރާއި ސާބިތުކަމަށް ސެލިއުޓް ޙައްޤެވެ. ޢުމުރުން އެންމެ 14 އަހަރުގެ މުޙައްމަދު އަބޫ ޤުމްސާންގެވެސް އިސްތިސްނާއެއް ނެތެވެ. އެ ސަރަޙައްދަށް ޖަމާވެ ތިބި ކުދިންނާއެކު ލަވަކިޔާ ބެރުޖެހުމުގައި މުޙައްމަދު އުޅުނުއިރު، އެ ހިތުގައި ޖަހަމުން ދިޔަ ނުތަނަވަސްކަމުގެ ވިންދު، އަހަރެމެންނަށް ވަޒަން ކުރެވޭނީ ކިހިނަކުން ހެއްޔެވެ؟

އަހަރެމެންނަކީ މިތާ ވަރަށް އުފަލުގަ އުޅެމުން އައި ބައެއް. ހުސްތަންފުކެއްވެސް ނުފެންނާނެ. އެހާވެސް ގިނަ މީހުން އުޅޭނެ ނުކުމެގެން. ކުދިންވެސް އުޅޭނީ ކުޅެން. އެއީ އަހަރެމެން އުޅެމުން އައި ގޮތަކީ. އެކަމަކު މިހާރު، އިސްތިޢުމާރީ މުޖުރިމުން، އަހަރެމެން އަތުން ހުރިހާ އެއްޗެއް ފޭރިގެންފި. ޢީދުގަ އުފާކޮށްލާނެ އެއްވެސް ސަބަބެއް ދޫނުކޮށް. އެއްވެސް ކަމެއްގައި އަހަރެމެންނަކަށް މިހާރު އުފަލުގެ ކަންފުޅެއްވެސް ނެތް. އެއްވެސް ކަމަކުން ހިތްހަމަޖެހުމެއް ނުލިބޭ. އަހަރެން އިތުރަށް އެއްޗެއް ބުނާކަށް ނުޖެހޭނެ، ނިކަން އަހަރެންގެ ވަށައިގެން ބަލައިލަބަލަ ކަލޭމެން، މިކަން އިތުރަށް ތަފްސީލުކޮށެއް ނުދެވޭނެ ބަސްތަކަކުންނެއް.
މުޙައްމަދު އަލް-ޤަސަސް؛ ޣައްޒާގެ ރަށްވެއްސެއް

ލިބުނު އެއްޗަކުން ފުއްދާލައިގެން ދިރިއުޅުން ކުރިއަށް ގެންދިއުމަށް އާދަވެފައިވާ ޣައްޒާގެ ރަށްވެހިންނަށްވެސް މި ފަހަރުގެ ފިޠުރު ޢީދު ތަފާތެވެ. ޢާއިލާތަކުގެ އެތައް ޖީލުތަކެއް މި ދުނިޔެއާ ވަކިވެ ގޮސްފައި ވާ އިރު، ހިތް އުފާކޮށް ހިތްހަމަޖައްސާލަން މަޑުކޮށްލާނެ ހަމަ އެންމެ ތަންފުކެއްވެސް އެ ރަށުގައި ނެތެވެ. މާ ބޮޑު ތަނަވަސްކަމެއް ނެތް ނަމަވެސް، މީގެ ކުރީ އަހަރުތަކުގެ ފިޠުރު ޢީދު ދުވަސްތަކަކީ ޢާއިލާތަކުން އުފަލާއި މަޖަލުގައި ހޭދަ ކުރި ދުވަސްތަކެކެވެ. ޢާއިލާތަކުން ޕާކުތަކަށް ޖަމާވެ، އުފާ ފާޅު ކުރުމުގެ އެކިއެކި ހަރަކާތްތައް ކުރިއަށް ގެންދެއެވެ.  ނަމަވެސް އަދުގެ ހާލަތު ބަދަލުވެއްޖެއެވެ.

އާންމު ގޮތެއްގަ ޢީދަކީ އެންމެންވެސް ވަރަށް އުފާ ކުރާ ދުވަސްތަކެއް. ކުޅިވަރު ކުޅެ، އެކިއެކި ހަރަކާތްތަކުގަ ސަކަރާތްޖަހާ، މަޖާ ކުރާ ދުވަސްތަކެއް. އެކަމަކު މި ޢީދު އެހެންނެއް ނޫން. މީހަކު ނެތް، މީ ވަޒަނެއް ގެ ސިފައެއް އޮތް ތަނެއް ނޫން، މިހެން ހެދީ ޔަހޫދީ މުޖުރިމު އަސްކަރިއްޔާއިން. މިތާ ކުރިން އޮންނާނެ ޕާކެއްވެސް. މީހުން ޒިޔާރަތް ކުރާނެ، ޢީދުގަ ޢާއިލާތަކާއި، ރަޙުމަތްތެރިންވެސް ބައްދަލުކޮށް ހަދާނެ މިތާ، ޕާކުގަ. މިހާރު އެކަހަލަ އެއްވެސް ކަމެއް ނެތް. އެކަމަކު ބުނަން، މާތް ﷲގެ އިރާދަފުޅުން، އަދި އެ ދުވަސް އަނބުރާ ލިބޭނެ، އަހަރެމެންނަށް ދުޅެހެޔޮ ޞިއްޙަތަކާއި ތަނަވަސް ދިރިއުޅުމެއްވެސް ލިބޭނެ. އަހަރެމެން އެބަޔަކު ދެކެ އިންތިހާ ލޯބިވީ މީހުންނާ އަދި ބައްދަލުވެސްވާނެ.
މޫނާ އަބޫ ޝަޢުބާން؛ ޣައްޒާގެ ރަށްވެއްސެއް

ޙަމާސް ޖަމާޢަތުން އިޒްރޭލަށް ދިން ކުއްލި ޙަމަލާއެއްގެ ރައްދު ކަމަށް ބުނެ، ނިރުބަވެރި ޔަހޫދީން ޣައްޒާގައި ހިންގަން ފެށީ ނަސްލު ދޮވެލުމުގެ ގަތުލުއާންމުގައި ޣައްޒާއިން މަރުވި ފަލަސްޠީނު ރައްޔިތުންގެ ޢަދަދު މިހާރު ވަނީ 33500 އަށް ވުރެ މައްޗަށް އަރައިފައެވެ.

- ކޮމެންޓް