"ކިޔާ ދޫ ތަކުން މިއީ ޝުކުރުވެރި ތަރާނާ

ޝަހީދުންގެ ޒިކުރައިގެ މަތިވެރި ފަސާނާ

ހިޔާ ފެތުރުވީ ރީތި މިނިވަން އަމާނާ

ފިދާކޮށް މި ވަތަނަށްޓަކައި ރޫހު ޖާނާ"

އާދަމް ހަލީމްގެ މި ޅެމުން ދިވެހިންނަށް އާކޮށްދެނީ ނޮވެމްބަރު 3ގެ އުދުވާނީ ހަމަލާގައި ޝަހީދުވެ ދިޔަ ދިވެހި އަބްތާލުންގެ ހަނދާންތަކެވެ.  ކަޅު އަނދިރި އެ ދުވަހުގެ ހަނދާންތައް މި ލަވައިގެ ޅެމުގެ ޒަރީއާ އިން އެކަނި ކަންފަތަށް އިވުނަސް މިއަދުވެސް ގައިން ހީބިހި ނަގައިގެންދާ ކަހަލައެވެ. އެ ބިރުވެރި ހަނދާންތައް ލަވަޔަކުން ސިފަކުރެވޭ އިރު ހިތަށް މިހާ އަސަރު ކުރާ ނަމަ އެ މަންޒަރު ލޮލުން ދުށް ދިވެހިންގެ ހިތަށް އަރާ ފައިބާނެ ޝުއޫރުތަކުގެ ވާހަކަ ތަސައްވުރުކުރެވިދާނެތޯއެވެ؟ ދިވެހިންގެ ތެރެއިން ބަޔަކު ޤައުމަށް އަދާވާތްތެރިވެ މި ލޮބުވެތި ގައުމު ހިފަން އައި އައުން އެއީ ހިތަށް ގެނުވަން އުނދަގޫ ކަމެކެވެ. ގައުމީ ލޯތްބާއި އަހުވަންތަކަން ދަމަހައްޓަން ލާމަސީލު ދިވެހިންގެ ތެރެއިން ބަޔަކު އަދުވުންތަކަކާ އެކު މި ޤައުމަށް އަރާ 19 ދިވެހިން ޝަހީދުކޮށްލި ހާދިސާ އަކީ ދިވެހި ޤައުމު ދުށް އެންމެ ކަޅު ދުވަހުގެ ގޮތުގައި ސިފަ ކުރެވިދާނެއެވެ.

1988 ނޮވެމްބަރު ތިންވަނަ ދުވަހު މުޅި ރާއްޖެ ނިދިން ހޭލައްވާލި އެ ޢުދުވާނީ ހަމަލާއަކީ ހެންވޭރު ހާޖަރާގޭ ޢަބްދުالله ލުޠުފީ އާއި ސްރީލަންކާގެ ޓެރަރިސްޓް ޖަމާޢަތެއް ކަމަށްވާ ޕީޕަލްސް ލިބަރޭޝަން އޯގަނައިޒޭޝަން އޮފް ޓެމިލް އީލާމް (ޕްލޯޓް) އާގުޅިގެން ދިން ނުރައްކާތެރި، ބިރުވެރި ހަމަލާއެކެވެ. ދިވެހިންގެ ތެރެއިން 6 މީހެއްގެ އެހީތެރިކަމާއި އެކުދިން މި ހަމަލާގައި ޝަހީދުވި ދިވެހިންގެ އިތުރުން 39 މީހުން ވަނީ ޒަހަމްވެފައެވެ. ޝަހީދުވި ބޭކަލުންގެ ތެރޭގައި ދިވެހި ޤައުމަށްޓަކާ މޭ އައްޑަނައަކަށް ދިއްކޮށްލި، 8 ސިފައިން ވެސް ހިމެނެއެވެ.

ދުރާލާ ރޭވި، ހީލަތްތެރި ރޭވުންތަކާއި އެކު ދިން އެ ހަމަލާ ދީފައި ވަނީ 1988 ވަނަ އަހަރުގެ ނޮވެމްބަރު މަހުގެ 3 ވަނަ ދުވަހުގެ ފަތިހު ގާތްގަޑަކަށް 4:15 އެހާއިރެވެ. ދުޝްމަނުންގެ މައިގަނޑު އަމާޒަކަށް ހެދީ ސިފައިންގެ ހެޑުކުއާޓަރެވެ. މުޅި މާލެ ހަލަބޮލިކޮށްލީ ދުޝްމަނުން ދޫކޮށްލި ވަޒަނުގެ އަޑުފައްގަނޑާއި އެކުގައެވެ. ސިފައިންގެ މައިމަރުކަޒުން ކެރިގެން ހަމަލާދީ ނުކުތީ ރާއްޖޭގެ އިސްތިޤްލާލް ހިމާޔަތްކުރުމުގެ ވަރުގަދަ ޝުޢޫރާއި އެކުގައެވެ. ދިވެހިންގެ ހިމާޔަތުގައި ސިފައިންގެ ސަފުތައް ރުކުރުވާލުމުގެ އިތުރުން ބައިނަލްއަޤްވާމީ ދުނިޔޭގެ ސަމާލުކަމަށް މި ހަމަލާގެ ޚަބަރު ގެނެސް، އިންޑިއާގެ އަސްކަރީ އެހީ ހޯދުމަށް ސިވެހި ސަރުކާރުން މަގުފަހިކޮށްދިނެވެ.

މުޅި މާލޭގައި ގުގުމަމުން ދިޔައީ ބިރުވެރިކަމުގެ އަޑުފައްގަނޑެވެ. ދިމާވި ބިރުވެރި ހާލަތުން އަރައިގަނެ، ހިމާޔަތް ދެއްވުން އެދި ދިވެހިން ދިޔައީ މެދު ނުކެނޑި ދުއާކުރަމުންނެވެ. އިސާހިތަކު ޒަހަމްވި މީހުންނާއި އެކު ހޮސްޕިޓަލްތަކަށް ގެންދާން ފެށުމުގެ ޚަބަރާއި އެކު ދިވެހިން ވެއްޓުނީ ކުރިން އިހުސާސްނުކުރެވޭ ފަދަ ބިރުވެރި، މާޔޫސްކުރުވަނިވި ހާލަތަކަށެވެ.

ދުޝްމަނުންގެ ހަމަލާތައް ނާކާމިޔާބުކޮށްލީ ހިތްވަރުގަދަ ދިވެހި ސިފައިންނެވެ. އިރުއުތުރާއި ހުޅަނގުން ދެމުން ދިޔަ ހަމަލާތަކާއި ދިވެހި ސިފައިން ކުރިމަތިލީ ފިސާރި ކެރިގެންނެވެ. ސިފައިންގެ މަގުމަތީފާރު ގޮއްވައިލައިގެން އެ ބާގަނޑުން ސިފައިންގެތެރެއަށް ދުޝްމަނުންގެ މިސްރާބު ހިފިއެވެ. ނަމަވެސް ދިވެހި ދަރިއެއްގެ އަޒުމާއި ހިތްވަރު ދުޝްމަނުންގެ ނުބައި ރޭވުމުގެ މައްޗަށް ގަދަވިއެވެ. މާތްﷲ އެ ދުވަހު ދިވެހިންނަށް ނަސްރު ދެއްވުމުގައި މެދުވެރިއަކަށްވީ ހދ. ކުޅުދުއްފުށީ މާވާގޭ ޝަހީދު ކޯޕްރަލް ޙުސައިން އާދަމްއެވެ. ސިފައިންގެ މައިގޭޓު ހިމާޔަތްކޮށް، ހަތިޔާރާއެކު ސިފައިންގެ ދިފާޢީ މަޤާމުތަކަށް ނުކުންނަން ފުރުސަތު ލިބުނީ ފަހު ނޭވަ އާއި ޖެހެންދެން ޝަހީދު ކޯޕްރަލް ހުސައިން އާދަމް ދެއްކެވި ލާމަސީލު މިސާލުންނެވެ.

ސިފައިންގެ ހެޑުކުއާޓަރު ދިފާޢުކުރުމަށް ސިފައިންގެ މަސައްކަތްތައް ރާވާލުމުގެ އިތުރުން، މާލޭގެ އަމަން ބެލެހެއްޓުމަށް ވެސް ސިފައިން ނުކުތެވެ. އެ ދުވަހު އާއްމުންގެ އެހީތެރިކަމާއި އެކު ސިފައިންގެ މަސައްކަތްތައް އަމުނާލީ ދިވެހިންގެ މިނިވަންކަމާއި އިސްތިޤްލާލާއި ކުޅެން އެއްވެސް ބަޔަކަށް ދިވެހިން ފުރުސަތު ނުދޭނެ ކަމުގެ މެސެޖް އާކޮށްދެމުންނެވެ. ދިވެހިންގެ ހިމާޔަތުގައި އަބަދުވެސް ދިވެހިން އެކަތިގަނޑަކަށް ވާނެ ކަމުގެ މިސާލު ދައްކަމުންނެވެ.

އެ ދުވަހުގެ 11:00 ހާއިރު ސިފައިންގެ ތެރެއިން ބޭކަލުންތަކެއް ބިރުފަހަނައަޅާ ގޮސް ރެކީ ޕެޓްރޯލަށް ބޭރަށް ނުކުތެވެ. އޭގެ ތެރެއިން 3 ބޭކަލަކު ޝަހީދުވިއެވެ. އެހެންނަމަވެސް މި ޖެހިލުންކުޑަ ޢަމަލާއި އެކު ނޮވެމްބަރު ތިނެއްގެ ހަނގުރާމައިގެ މިސްރާބު ބަދަލުކޮށްލަން މަޖުބޫރުވިއެވެެ. އެ ހިސާބުން ދުޝްމިނުން އިސާހިތަކު ރާއްޖެ ދޫކޮށް ފިލުމުގެ ތައްޔާރީތަކުގައި މަސްޢޫލުވިއެވެ.

ދިވެހި ސަރުކާރުގެ އެދުމަށް އިޖާބަދީ ރާއްޖެ އައި އިންޑިއާ ސިފައިން ހުޅުލެއަށް ފޭބިއިރު، ދުޝްމިނުން ތިބީ ރާއްޖެ ދޫކޮށް ފިލުމުގެ މަގުމަތީގައެވެ. "އޮޕަރޭޝަން ކެކްޓަސް"ގެ އެހީގައި ރަހީނުކޮށްފައިވާ ދިވެހިން ސަލާމަތްކޮށް، ފިލައިގެންދާން މަސައްކަތްކުރި ޓެރަރިސްޓުން ހުއްޓުވުން ކާމިޔާބުވިއެވެ. އެއާއި އެކު ނޮވެންބަރު ތިނެއްގެ ޢުދުވާނީ ޙަމަލާގެ ބިރުވެރި ވިލާގަނޑު އޮބާލިކަން ހާމަކުރެއްވީ ޖެހިގެން އައި ދުވަހުގެ ވަގުތެއްގައެވެ.

މި ހަމަލާގެ ޒިކުރާތައް މިއަދު އަޅުގަނޑުމެން ހަނދުމަކުރާ އިރު ޔަޤީންވާ ކަމަކީ މިއަދުވެސް ދިވެހިންގެ އިސްތިޤްލާލާއި ކުޅެން ދިވެހިން ފުރުސަތު ނުދޭނެ ކަމެވެ. ދިވެހިންނަކީ އެއަށް ވުރެ ވަތަނީ އެއަށް ވުރެ ޤައުމު ދެކެ ލޯބިވާ ބައެކެވެ.