ލުބްނާންގެ ވެރިކަން ކުރާ ބެއިރޫތުގެ 40 ކިލޯމީޓަރު ދެކުނުން އޮންނަ ޖިޒީންއަކީ ޤުދުރަތީ ރީތިކަން، އޭގެ އެންމެ އިންތިހާއަށް ލިބިފައި އޮތް އަވަށެކެވެ. ފަރުބަދައިގެ ވާދީތަކާއި ހިތްގައިމު ގަސްތަކުން ފެހިކަމާއި އަރޯކަން ގެނެސްދީފައި ވާ ޖިޒީންއަކީ ލުބްނާންގެ ދެކުނުގައި އޮތް ފަތުރުވެރި މަންޒިލްތަކުގެ ތެރެއިން އެންމެ މަޤުބޫލު މަންޒިލު ކަމުގައި ވެސް ދެންނެވިދާނެއެވެ. އަދި މި ވަރުން ފުއްދާލެވޭކަށް ނެތެވެ. ޖިޒީންއަކީ ލުބްނާންގެ ޒަމާންވީ ތާރީޚާއި ތަރިކައާއި ގުޅިފައި ވާ ޚަންޖަރާއި ގެވެހިކަންވާރު ހެދުމުގެ މަސައްކަތުގައިވެސް އަރާ އޮތް އަވަށެކެވެ. އެތައް ޤަރުނެއް ވީ އެ ސިނާޢަތް ފަނޑުވެ ދިއުމާ ދިމާއަށް މިޞްރާބު ޖަހާފައި އޮތް ނަމަވެސް، އެ ޘަޤާފަތް ދެމެހެއްޓުމަށް މަސައްކަތް ކުރާ މަދު ފަންނުވެރިންތަކެއް ޖިޒީންގައި އަދިވެސް އެބަ ތިއްބެވެ.
އެންޓުއައިން ޝައީން ކިޔައިދިން ގޮތުގައި ޚަންޖަރާއި ގެވެހިކަންވާރު ހެދުމުގެ ފަންނުވެރި މަސައްކަތް، ޖިޒީންގައި ފެށިގެން އައީ މީލާދީން 17 ވަނަ ޤަރުނުގެ ތެރޭގައެވެ.
މި ސިނާޢަތް ފެށިގެން އައީ 17 ވަނަ ޤަރުނުގެ ތެރޭގަ، ޢާއިލާތަކުން މި ސަރަޙައްދުގަ ވަޒަންވެރިވާން ފެށި ދުވަސްވަރު. އެ ހުރިހާ އެންމެންނަކީވެސް އުފެއްދުންތެރިކަމުގެ ސިނާޢަތުގަ އުޅުނު މީހުން. ޢުމްރާނީ ބިނާވެށީގެ މަސައްކަތަށް ބޭނުންވާ ސާމާނު އުފައްދާ މީހުންނާއި، ލަކުޑި ކަނޑާ އުޅުނު މީހުންނާއި، ދަނޑުވެރިކަމުގެ ދާއިރާގެ ސާމާނުތައް ހަދާ އުޅުނު މީހުން އެއީ. ބަދިގޭގަ މި ބޭނުން ކުރާ ވަޅި ކަހަލަ އެއްޗެހި ހަދާ މީހުންވެސް އޭގެ ތެރޭގަ އުޅޭ. ދެން އައީ ހަނގުރާމައިގެ ދުވަސްވަރު. އެހެންވެ، ކަނޑި ހަދަން އެމީހުންނަށް މަޖުބޫރުވި. ކަނޑި އުފެއްދުމުގެ ސިނާޢީ މަސައްކަތްތައް ފެށިގެން އައީ އެހާ ހިސާބުން. ހަނގުރާމައަށް ޚާއްޞަ ކޮށްގެން އުފައްދަމުން ދިޔަ ކަނޑީގެ ސިނާޢަތަށް ބަދަލު ގެނެސް، ގޭގޭގައި ޒީނަތްތެރި ކަމަށް ބަހައްޓާފަ ހުންނަ ކަނޑިތައް ހެދުމުގެ މަސައްކަތް އޭގެ ފަހުން ކުރަން ފެށީ.އެންޓުއައިން ޝައީން؛ ލުބްނާނުގެ ފަންނުވެރިއެއް
ޖިޒީންގައި މިހާރުވެސް އެ މަސައްކަތްތައް ކުރިއަށް ދާ އިރު، އެންމެ އިހުގެ އުކުޅުތައް އަދިވެސް ބޭނުން ކުރެއެވެ. ނަމަވެސް، އެ ހުނަރުތަކާއި ފަންނުވެރިކަން މުޅިން ނެތި ދިއުމުގެ ބިރު، އޭގެ އެންމެ އިންތިހާއަށް ބޮޑުވެފައި އޮތްކަން، ޝައީންގެ ވާހަކަތަކުން އެނގެއެވެ.
މި ސިނާޢަތަށް ބަލާއިރު، އަހަރަމެންގެ މަސައްކަތްތައް އަދިވެސް ދަނީ ކުރިއަށް. ﷲ އަށް ޙަމްދު ހުރި. މި މަސައްކަތަށްވެސް ބަދަލުތަކެއް އަންނަމުން ދަނީ. އަހަރަމެންގެ މަސައްކަތުގެ ފެންވަރުވެސް ރަނގަޅުވަމުން ދަނީ. ރަސްރަސްކަލުންނާއި ރައީސުން ފަދަ ޢިއްޒަތްތެރިންނަށް އަހަރަމެންގެ އުފެއްދުންތައް ފޯރުކޮށްދިނުމަށް، އަހަރަމެންވެސް ވަރަށް ފެންވަރުގަ މަސައްކަތް ކުރަނީ... މައްސަލައަކީ މި ހުނަރު ކުރިއަށް ގެންދެވެން ނެތީމަ. މިކަން ދަސްކުރާކަށް އިތުރު ބަޔަކު ނުއުޅޭ. އަހަރެން އެބަ މިތަނަށް ގެންނަން ޒުވާނުންވެސް. ފަހެއް ނޫނީ 6 ވަރަކަށް މަސްދުވަހު މަސައްކަތް ކޮށްލާފަ އެމީހުން ހިނގައިދާނެ. ޔުނިވަރސިޓީ ޙަޔާތަށް ފަށާފަ، ދެން މި ކޮޅަކަށް ނާންނާނެ. އަހަންނަށް ފެންނަ ފެނުމުގަ، މި ފަންނުވެރިކަން މިޞްރާބު ޖަހާފަ މިއޮތީ ނެތި ދިއުމާ ދިމާއަށް. މީ އަހަރަމެންގެ ޤައުމަށް ނަޤުދު ފައިސާ އެތެރެ ކުރެވިދާނެ ފަންނުވެރި ކަމެއް ކަމަށް ދެކިގެން މިކަން ދަސްކުރާނެ ބަޔަކު ނެތް މިތާކު.އެންޓުއައިން ޝައީން؛ ލުބްނާނުގެ ފަންނުވެރިއެއް
ޖިޒީންއަކީ ޚަންޖަރާއި ކަނޑީގެ އިތުރުން ގެވެހިކަންވާރު އުފެއްދުމަށް މަޝްހޫރު އަވަށެކެވެ. ރަސްރަސްކަލުންނާއި، ޤައުމުތަކުގެ ރައީސުންނަށް ޚާއްޞަކޮށްގެންވެސް ޖިޒީންއިން އެފަދަ ސާމާނުތައް އުފައްދާފައި އެބަހުއްޓެވެ.
ލުބްނާންގައި އޮތް ފަންނުވެރި ވެއްޓަށް ކުރިމަތިލާން ޖެހިފައި ވާ އެންމެ ބޮޑު ގޮންޖެހުމަކީ، އެ ޤައުމަށް މިއަދު ކުރިމަތި ވެފައި އޮތް މާލީ ކާރީޘާއެވެ. ޚަންޖަރާއި ގެވެހިކަންވާރު އުފެއްދުމުގެ މަސައްކަތުގައި އުޅޭ މާރޫން ޢައޫން ފާހަގަ ކުރި ގޮތުގައި، މާލީ ކާރިޘާގެ ސަބަބުން، އެ މީހުންނަށް ލިބެމުން ދާ ވިޔަފާރީގެ ފައިދާ ވަނީ ވަރަށް ބޮޑަށް ދަށްވެފައެވެ. ހަދިޔާގެ ގޮތުގައި އެފަދަ އުފެއްދުންތައް ގަތުމަކީ ލުބްނާނުގެ ދޭސީންނަށް މިއަދު ދަތި ކަމަކަށް ވާ އިރު، ޖިޒީޏްއަށް ޒިޔާރަތް ކުރާ ފަތުރުވެރިންގެ ޢަދަދު ދަށަށް ދިއުމަކީ ޢައޫން ފަދަ މީހުންގެ އާމްދަނީއަށް އެކަމުގެ ސަބަބުން ނޭދެވޭ އަސަރު ފޯރާ ކަންކަމެވެ.
ލުބްނާންގެ ރަމްޒެއް ކަމުގައި ބަލާ ގެވެހިކަންވާރު އުފެއްދުމުގެ މަސައްކަތް ޖިޒީންގައި އެންމެ ފުރަތަމަ ފެށި ކަމަށް ވަނީ ހައްދާދު ޢާއިލާއިންނެވެ. އެއީ 1700 ގެ އަހަރުތަކުގެ ތެރޭގައި ކަމަށްވެސް ބުނެވެއެވެ. ހައްދާދު ޢާއިލާއިން އެ މަސައްކަތުގައި އުޅުނު އެންމެ ފަހު މީހާ މި ދުނިޔެއާއި ވަކިވެ ދިޔައީ 2015 ވަނަ އަހަރުގެ ތެރޭގައެވެ.
