ބަރަކާތްތެރި ރަމަޟާން މަހާއެކު ދިރިއުޅުމުގެ އާދަތަކަށް އަންނަ ބޮޑު ބަދަލާއެކު، ގަނޑުކޮށް ވިޔަފާރި ކުރުމުގެ ޘަޤާފަތެއް އުފެދިފައި އޮތް އެއް ޤައުމަކީ އަވަށްޓެރި ޕާކިސްތާނެވެ. މަހަށް ވާ ވަރަށް ކާބޯތަކެއްޗާއި ޛަރޫރީ ސާމާނު، ގޭބިސީތަކަށް ހަމަ ކުރުމަށް ބާޒާރުތަކުގައި މީހުން ހޭލަމޭލައަށް އުޅޭތީ ކޮންމެ އަހަރަކުމެހެން ފެނެއެވެ.
ނަމަވެސް، މި ފަހަރު ފެންނަ މަންޒަރު، ހިސާބަކަށް ތަފާތެވެ. އިސްލާމްއާބާދާއި ކަރާޗީގެ ރަށްވެހިންނަށް މިއަދު އުފުލަން ޖެހިފައިވަނީ، ބާޒާރުތަކުގައި ތަކެތީގެ އަގުތައް އުފެލެމުން ދާ ކަމުގެ ބުރައެވެ. މިއިން ދުވަހަކު ނުދެކޭ ދަރަޖައަށް މުދަލުގެ އަގުތައް އުފުލިފައި ވާ އިރު، މި ދަނޑިވަޅަކީ، އިޤްތިޞާދީ ހީނަރުކަމާ ކުރިމަތިވެ، އިޤްތިޞާދު މަޑުޖެހެމުންދާ ދަނޑިވަޅެއްވެސްމެއެވެ.
ޕާކިސްތާނުގެ ވިޔަފާރި މަރުކަޒީ ރަށް ކަމަށްވާ ކަރާޗީގެ ގެއެއްގައި ގެންގުޅޭ މީހެއްގެ ގޮތުގައި މަސައްކަތް ކުރާ ސަލްމާ ބިބީގެ ވާހަކަތަކުން، އާންމު ރައްޔިތުންގެ ހިތުގައި އުފެދިފައިވާ ނުތަނަވަސްކަން ކިތަންމެހާވެސް ރަނގަޅަކަށް އެނގިގެންދެއެވެ.
މިއަހަރު، އެއްޗިހީގެ އަގު ވަރަށް ބޮޑަށް އުފުލިއްޖެ. ފަޤީރު މީހަކު ކިހިނެއް ހަދާނީ؟ އަހަރަމެންނަށް އެއްވެސް އެއްޗެއް ނުގަނެވޭ. ޚުދު މަށަކީވެސް މަސައްކަތު މީހެއް. އެކި ގޭގެއަށް މަސައްކަތްކޮށްދީގެން އުޅޭ މީހެއް. އަހަރެން ކަހަލަ މީހަކު ކިހިނެއް ހަދާނީ؟ސަލްމާ ބިބީ؛ ކަރާޗީގެ ރަށްވެއްސެއް
1444 ވަނަ އަހަރުގެ ރަމަޟާން މަހާ ޕާކިސްތާނުން ކުރިމަތިލީއިރު، އެ ޤައުމު އޮތީ، ބައިނަލްއަޤުވާމީ މާލީ އިދާރާ (އައިއެމްއެފް)އިން ފޯރުކޮށްދޭ 1.1 ބިލިއަން ޑޮލަރުގެ ބެއިލްއައުޓް ޕެކޭޖު ނުވަތަ މާލީ އެހީގެ އިންތިޒާރުގައެވެ.
ހުރިހާ އެއްޗެއްގެ އަގުވެސް ވަރަށް ބޮޑު. މިއޮތީ ރޯދަމަސް، ސަރުކާރަށް އަހަރެން ގޮވާލަން، އަގުތައް ހެޔޮ ކުރަން. ރޯދައަށް ތިބޭ މުސްލިމުންނާ މެދު އެމީހުން ޖެހޭނެ ވިސްނަން. ހެނދުނުން ފަށައިގެން ހަވީރު ވަންދެން ވީލްބަރޯ ދުއްވައިގެން، ދުވާލެއްގެ މައްޗަށް އެންމެ 250 ރުޕީޒް ލިބޭ ފަޤީރު ލޭބަރުން އެބަ ތިބި. ރޯދަމަހު އެމީހުން ކީއް ކުރާނީ؟ ޢާއިލާތަކަށް ހޯއްދާ ދެވޭނީ ކޮން ރައްކާތެރިކަމެއް؟ ބޭހުގެ އަގުވެސް އެހާ ބޮޑުވެއްޖެ. ވެރިންނަށް އަހަރެން ގޮވާލަން، އެމީހުންގެ އަމިއްލަ ޖީބުތައް ނުފުރާ، އާންމު ފަޤީރުންނާ މެދު ކުޑަކޮށް ނަމަވެސް ވިސްނާލަން.ނޫރު މުޙައްމަދު؛ ޔުނިވަރސިޓީ ދަރިވަރެއް
އައިއެމްއެފްގެ ބެއިލްއައުޓް ޕެކޭޖު ކަށަވަރު ކުރުމަށްޓަކާ، ޕާކިސްތާނުގެ ސަރުކާރުން ވަނީ އެ އިދާރާއިން ކަނޑައެޅި މުހިންމު ފިޔަވަޅުތަކެއް އަޅާފައެވެ. އެގޮތުން ހަކަތައާއި އެކްސްޕޯޓް އަދި ދަނޑުވެރިކަމުގެ ސިނާއަތުން ސަބްސިޑީޒް ކަނޑާލިއެވެ. ނަތީޖާއެއްގެ ގޮތުން، ހަކަތައާއި ތެލުގެ އަގުތައް އުފުލި، ކަރަންޓުގެ ޚިދުމަތުން ނަގާ ސަރޗާޖު ދާއިމީ ގޮތަކަށް އުފުލުނެވެ. އަދި ބޭރު ފައިސާ ގަނެވިއްކާ އަގުތަކަށް ބަދަލު އައިސް، ސަޕްލިމެންޓްރީ ބަޖެޓެއްގެ މަންޒަރުވެސް ފެނިގެންދިޔައެވެ.
ބާޒާރުގަ ތަކެތީގެ އަގު މިވަނީ ވަރަށް ބޮޑަށް އުފުލިފަ. މިދިޔަ އަހަރު 200 ރުޕީޒްއަށް ވިއްކި ކަދުރު ކިލޯ، މިހާރު ހުރީ 500 ރުޕީޒްއަށް. ހަމަ މި ދަނޑިވަޅު، ޕެޓްރޯލްއާ، ބަސް ޓިކެޓާ، ކުއްޔާ އެނޫންވެސް ކަންކަމަށް ހިނގާ ޚަރަދުތައް އެ ދަނީ އިންތިހާއަށް އުފުލެމުން. އަހަރަމެންނަށް ކީއް ކުރެވެން އޮތީ؟ އަހަރަމެން ވަކި ކޮންތާކަށް ދާނީ؟ ކާކު ގާތުގަ ޝަކުވާ ކުރާނީ؟ އަހަރަމެންގެ ޝަކުވާތައް އަޑު އަހާނެ ހަމަ އެކަކުވެސް ނެތް.މުޙައްމަދު އަފްޒަލް: ކަދުރު ވިއްކާ މީހެއް
ޕާކިސްތާނުގެ އިޤްތިޞާދީ މާލީ ނިޒާމަށް ގެނައި ބަދަލުތަކާއެކު، އެ ޤައުމުގެ އިންފްލޭޝަން ރޭޓް ވަނީ ބައި ޤަރުނުގެ ތެރޭގައި ނުދެކޭ މިންވަރަށް މައްޗަށް އަރާފައެވެ. ފެބުރުއަރީ މަހު، ޕާކިސްތާނުގެ އިންފްލޭޝަން ރޭޓް ވަނީ 31.5 ޕަސެންޓަށް އަރާފައެވެ.
އިޤްތިޞާދީ ތަކުލީފުތަކުގެ ވާހަކަ މިފަދަ ގޮތަކަށް ހުރިއިރު، ސިޔާސީ މަސްރަޙުގައިވެސް އޮތީ ހަލަބޮލިކަމާއި ނުތަނަވަސްކަމެވެ. ކުރީގެ ބޮޑުވަޒީރު އިމްރާން ޚާންގެ ސަޕޯރޓަރުންނާއި ސަލާމަތީ ބާރުތަކާ ދެމެދު އުފެދިފައިވާ ނުތަނަވަސްކަން އިންތިހާއެވެ. ޝަރުޢީ މައިދާނުގައި އިމްރާން ޚާން ހަނާ ކުރުމުގެ މަސައްކަތްވެސް ކުރިއަށް ދަނީ ބާރު ދުވެލީގައެވެ. މިދިޔަ އަހަރުގެ ކުރީކޮޅު، ޤާނޫނު ހަދާ މަޖިލީހުގައި ނެގި ވޯޓަކުން މަޤާމުން ދުރުކޮށްފައި ވާ އިމްރާން ޚާންއާ ދެކޮޅަށް އުފުލާފައުވާ ދަޢުވާތަކަށް، ކުރީގެ ކުރިކެޓް ތަރި އިންކާރު ކުރައްވައެވެ.
އިސްލާމްއާބާދު ހޯލްސޭލް ޑިލަރޒް ވެލްފެއަރ އެސޯސިއޭޝަންގެ ޖެނެރަލް ސެކްރެޓަރީ ސަޢީދު ޒާކިރު ޝާހް ފާހަގަ ކުރި ގޮތުގައި، ޕާކިސްތާނުގެ ސިޔާސީ މަސްރަހުގައި އުފެދިފައިވާ ތަޅާފޮޅުންތަކުގެ އަގު އަދާ ކުރާ ބަޔަކީ އެ ޤައުމުގެ އާންމު ރައްޔިތުންނެވެ.
ބާޒާރުގަ އަގުތައް އުފުލުމުގެ އަސްލު ސަބަބަކީ ޤައުމުގަ އުފެދިފަ އޮތް ހަމަނުޖެހުން. ޤާނޫނެއް ނެތް. ހަމަޖެހުން ލިބުމެއް ނެތި، މި ހަލަބޮލިކަން ކުރިއަށްދާންވެއްޖެ ކަމަށް ވަނީ ވިއްޔާ، އަގުތައް ތިރިވުމެއް ނެތް. ވެރިންނަށް އަހަރެން ގޮވާލަން، ޚިޔާލު ތަފާތުވުންތަކާ، ޒުވާބުތަކާ، މުޒާހަރާތަކާ އިހުތިޖާޖުތައް ހަވާސާކޮށްލަން.ސަޢީދު ޒާކިރް ޝާހް؛ ހޯލް ސޭލްޑީލަރުންގެ ޖަމިއްޔާގެ ސެކްރެޓަރީ ޖެނެރަލް
ޢުމުރުފުޅުން 70 އަހަރުގެ އިމްރާން ގެންދަވަނީ ޕާކިސްތާނުގައި އަވަސް އިންތިޚާބެއް ބޭއްވުމަށް ގޮވާލައްވަމުންނެވެ. އަދި ޤައުމުގެ އެކި ހިސާބުތަކުގައި މުޒާހަރާތައްވެސް ކުރިއަށް ގެންދަވަމުންނެވެ. ކަން މިހެން އޮތް ނަމަވެސް، އަދުގެ ބޮޑުވަޒީރު ޝަހްބާޒް ޝަރީފު ވަނީ، އިމްރާންގެ ޑިމާންޑްތަކަށް ފުރަގަސް ދެއްވާފައެވެ. ޝަހްބާޒް ވިދާޅުވާ ގޮތުގައި، އިންތިޚާބު އޮންނާނީ ތާވަލާ އެއްގޮތަށް، މިއަހަރުގެ ފަހުކޮޅުގައެވެ.