އެއީ މީގެ 20 އަހަރު ދުވަސް ކުރިއެވެ. އެމެރިކާ އިސްވެ އޮވެ ޢިރާޤަށް އަރާ، އެ ޤައުމުގައި ހަނގުރާމަ ފެށިއެވެ. އެކަމުގެ ސަބަބުން ގެއްލުމާއި ނުތަނަވަސްކަން ކުރިމަތިވީ ހަމައެކަނި ޢިރާޤަކަށް ނޫނެވެ. ނަމަވެސް މުޅި މެދުއިރުމައްޗަށް، އެ ކަމުގެ ސަބަބުން ގެއްލުމާ ކުރިމަތިވިކަމަށް ޢިރާޤުގެ ވަޤުތީ ސަރުކާރުގެ ކުރީގެ ބޮޑުވަޒީރު އަޔާދު އައްލާވީ ވަނީ ވިދާޅުވެފައެވެ.
މަރޗް 2003 ގައި، އެމެރިކާއާއި އެމެރިކާއަށް އެއްބާރުލުންދޭ ބައިނަލްއަޤުވާމީ ބައިވެރިންގެ ފައުޖުތަކުން ޢިރާޤަށް އަރާ، ހަނގުރާމަ ފެށީ، އދގެ އިޒުނައަކާ ނުލައެވެ. އުޒުރެއް ކަމުގައި ހެދީ، ފުޅާ ދާއިރާއެއްގައި ގެއްލުންދެނިވި ބަރު ހަތިޔާރު، ޢިރާޤުގައި ހުރި ކަމަށް ބުނި ބުނުމެވެ. އެމެރިކާ އިސްވެ އޮވެ ޢިރާޤުގައި ކުރަން ފެށި ހަނގުރާމާގައި އާންމުންގެ ތެރެއިން މަރުވެ ދިޔަ މީހުންގެ ޢަދަދު އެތައް ސަތޭކަ ހާހަކަށް އަރާފައި ވާއިރު، ގެދޮރު ގެއްލުނު މީހުންގެ ޢަދަދު، މިލިއަނުން ގުނާލެވެއެވެ.
ޢިރާޤު ހަނގުރާމައަށް 20 އަހަރު ފުރުމާ ދިމާކޮށް، ޗައިނާ ސެންޓްރަލް ޓެލެވިޜަން (ސީސީޓީވީ)އަށް ދެއްވި ބަސްދީގަތުމެއްގައި އައްލާވީ ވިދާޅުވީ، އެމެރިކާގެ އަސްކަރިއްޔާއިން ޢިރާޤުގެ ފަސްގަނޑުގައި ހަނގުރާމައިގެ ޖަރީމާތައް ގިނަ ޢަދަދަކަށް ހިންގާ، މުޅި ސަރަޙައްދުގެ މަސްރަޙު، ނުތަނަވަސްކަމެއްގެ ތެރެއަށް ވައްޓާލި ކަމަށެވެ.
އެމެރިކާއާއި އެމެރިކާއަށް އެއްބާރުލުން ދޭ ޤައުމުތަކުގެ ގުޅިފައިވާ އަސްކަރީ ފައުޖުތަކުން ޢިރާޤަށް އެރި ގޮތަށް އަރާ، އެ ޤައުމުގައި އޮތް އަސްކަރީ ބާރު އުވާލިއެވެ. ޤައުމުގެ ސަލާމަތް ބެލެހެއްޓުމާހަވާލުވެތިބި
ހުރިހާ އިދާރާއެއް އުވާލާ، ޤައުމީ ސަލަމާތް، ނުރައްކަލަށް ހުޅުވާލިއެވެ. ނަތީޖާއެއްގެ ގޮތުން، މެދުއިރުމަތީގެ އެހެން ސަރަޙައްދުތަކަށް އެ ނުރައްކާ ބަންޑުންވެ، ފެތުރިގެން ދިޔައެވެ. އެކަން ވެގެން ދިޔައީ، މެދުއިރުމަތީގައި ޓެރަރިސްޓް ހަރަކާތްތައް ހިންގަން ލިބުނު ހިތްވަރަކަށް ކަމަށް އައްލާވީ ވިދާޅުވިއެވެ.
އެމެރިކާއިން ޢިރާޤަށް އަރާ، ގިނަ ޖަރީމާތަކެއް ހިންގި. އެއީ އާދައިގެ ކުށްތަކެއް ނޫން. ހަމަ ޖަރީމާތަކެއް. ޢިރާޤު ހަލާކުކޮށް، ސުންނާފަތި ކޮށްލީ ވިއްޔަ، ހަމަ އެކަނި ޢިރާޤެއް ނޫނޭ، މުޅި ސަރަޙައްދަށް އެކަމުގެ ތަކުލީފު ޖެހޭނެ، އަހަރެން އެމެރިކާއަށް އިންޒާރު ކުރިން. ޢިރާޤުގެ ސިޔާސީ ނުފޫޒު ހީނަރުވުމާ، އިޖުތިމާޢީ ވެރިކަމުގެ ނިޒާމު ސުންނާފަތިވުމާ، ބާޘް ޕާޓީ މުޅުން ނެތިކޮށްލުމާ... މިކަހަކަމިކަހަލަ ކަންކަމަކާ ހެދި، އެންމެ ފަހުން، ހައްދު ފަހަނައަޅާފައިވާ ޖަމާޢަތްތައް ގަދަވެގަތީ.އަޔާދު އައްލާވީ؛ ޢިރާޤުގެ ކުރީގެ ބޮޑުވަޒީރު
އައްލާވީ ފާހަގަ ކުރެއްވި ގޮތުގައި، މަރޗް 2003 އިން ޑިސެމްބަރު 2011ގެ ނިޔަލަށް އެމެރިކާގެ އަސްކަރިއްޔާއިން ޢިރާޤު ހިފައިގެން އޮތް އޮތުމާ ދެކޮޅަށް، އެ ޤައުމުގައި ގިނަ ހަރަކާތްތަކެއް އުފެދިގެން ދިޔައެވެ.
އެމެރިކާއިން ޢިރާޤު ހިފިކަން ޢިއުލާން ކުރުމާއެކު، އެމެރިކާގެ އަސްލު މަޤްޞަދު، އަހަންނަށް ސާފުވި. ޢިރާޤުގަ 2 މަހަށްވުރެ ގިނަ ދުވަހު އެމެރިކާގެ ފައުޖުތަކުން މަޑުކުރާ ކަމުގަ ވަންޏާ، އެ ކަމާ ދެކޮޅަށް ހަރަކާތްތަކެއް ފެނިގެންދާނެ ކަމަށް އަހަރެން އިންޒާރު ކުރިން. އެމެރިކާގެ އަސްކަރިއްޔާއާ ދެކޮޅު ހަރަކާތްތައް، ކަންބޮޑުވާންޖެހޭ ދަރަޖައެއްގައި އުތުރި އަރާނެ ކަމަށް އަހަރެން އިންޒާރު ކުރިން.އަޔާދު އައްލާވީ؛ ޢިރާޤުގެ ކުރީގެ ބޮޑުވަޒީރު
ޢިރާޤުގައި ކުރަމުން ދިޔަ ހަނގުރާމަ "ހުއްޓާލާ"، ބިދޭސީ އަސްކަރީ ފައުޖުތައް ޢިރާޤުން ފައިބާނެކަން އެމެރިކާއިން އިޢުލާން ކުރީ 2011 ވަނަ އަހަރު ނިމެންދަނިކޮށެވެ. ނަމަވެސް، މިއަދުވެސް، އެމެރިކާގެ އަސްކަރީ މަރުކަޒުތައް ޢިރާޤުގައި އެބަހުއްޓެވެ. އަސްކަރީ ސިފައިން، ޢިރާޤުގެ އެކި ސަރަޙައްދުތަކުގައި އެބަ ތިބިއްބެވެ. އައްލާވީ ވިދާޅުވި ގޮތުގައި އެއީ އަވަށްޓެރި ޤައުމުތަކުގެ ކަންކަން މޮނިޓަރކޮށް، މެދުއިރުމަތީގައި އޮތް އެމެރިކާގެ މަސްލަޙަތު ހިމާޔަތް ކުރުމަށް، އެމެރިކާއިން ކުރާ ކަމެކެވެ.
ބައިނަލްއަޤުވާމީ މައިދާނުގައި އެމެރިކާގެ އެންމެ ވަރުގަދަ ވާދަވެރިޔާ އަދި އެމެރިކާގެ އެންމެ ބޮޑު ޢަދުއްވުގެ ގޮތުގައި އެ ޤައުމުން ދެކޭ ޗައިނާއިން މެދުއިރުމަތީގައި ގެންގުޅޭ ސިޔާސަތާއި އެމެރިކާގެ ސިޔާސަތު އަޅާ ކިއުއްވަމުން އައްލާވީ ވިދާޅުވީ، ރަނގަޅީ ކޮން ޤައުމެއްގެ ސިޔާސަތެއްކަން އާންމުންނަށް އެނގޭ ކަމަށެވެ.
ސަޢުދީ އަރަބިއްޔާއާއި އީރާނާ ދެމެދު ޑިޕްލޮމެޓިކް ގުޅުންތައް އަލުން ފެށުމަށް ޗައިނާއިން ކާމިޔާބު ކަމާއެކު މެދުވެރިއެއްގެ ދައުރު އަދާ ކުރި ކުރުމަށް، ޗައިނާގެ ރައީސްއަށް މަރުޙަބާ ދަންނަވަން. މިކަމުގެ ހެޔޮ އަސަރުތައް، ލުބްނާން، ސޫރިޔާ، ޔަމަން އަދި ޢިރާޤަށްވެސް ފޯރާނެ. ޗައިނާއާ އަދިވެސް އިތުރަށް ގުޅުންތައް ބަދަހި ކުރަން އަހަރެން ގޮވާލަން. ޢިރާޤުން ވަކި ކަމެއް ހާސިލު ކުރުމުގެ މަޤްޞަދެއް ޗައިނާގަ ނެތް. މި ސަރަޙައްދުން ކަމެއް ހާސިލު ކުރުމުގެ މަޤްޞަދެއްވެސް ނެތް. ޗައިނާއިން އެ ކުރާ ކަމަކީ، ސުލްޙަ ދަމަހައްޓަން މަސައްކަތް ކުރުން. މެދުއިރުމަތީގަ ހަމަޖެހުން ޤާއިމު ކުރުމަށް، އެ ޤައުމުންވެސް ދައުރެއް އަދާކުރުން. އެއީ އެކުރާ ކަމަކީ.އަޔާދު އައްލާވީ؛ ޢިރާޤުގެ ކުރީގެ ބޮޑުވަޒީރު
ދުނިޔޭގެ އެކި ކަންކޮޅުތަކުން އިންޓަރނެޓް ބޭނުން ކުރާ މީހުންގެ މެދުގައި ކުރިއަށް ގެންދިޔަ ޚިޔާލު ހޯދުމުގެ ސަރވޭއެއްގެ ނަތީޖާއަށް ބަލާއިރު، ޢިރާޤުގައި އެމެރިކާއިން ހިންގި ހަނގުރާމައިގެ ޖަރީމާތަކުގެ ޒިންމާ، އެމެރިކާއިން އުފުލަން ޖެހޭ ކަމަށް، 93 ޕަސެންޓް މީހުން ވަނީ ބުނެފައެވެ. އަދި 94.6 ޕަސެންޓް މީހުން ވަނީ، އެމެރިކާއިން ޢިރާޤަށް އަރާ، ހަނގުރާމައެއް ކުރަން ޖެހޭ ޤާނޫނީ ސަބަބެއް ސަބަބެއް ނެތް ކަމަށާ، އެމެރިކާގެ އެ ނިންމުމަކީ ނުރަނގަޅު ނިންމުމެއް ކަމަށްވެސް ބުނެފައެވެ.