މި 4 އަހަރުތެރޭގައި ރާއްޖޭގައި ސޯލާ ހަކަތައިން ކަރަންޓު އުފެއްދޭ މިންވަރު 37 މެގަވޮޓަށް އިތުރު ކުރެވިފައިވާ ކަމަށް އެންވަޔަރމަންޓް މިނިސްޓްރީން ބުނެފިއެވެ.
އިއާދަކުރަނިވި ހަކަތައާއި ގުޅޭގޮތުން ރާއްޖެޓީވީގެ ފަލަސުރުހީ ޕްރޮގްރާމުގައި ވާހަކަ ދައްކަވަމުން އެންވަޔަރމަންޓް މިނިސްޓްރީގެ ޑެޕިއުޓީ މިނިސްޓަރ އަލީ މާޖިދް ވިދާޅުވީ 2018 ވަނަ އަހަރު ނިމުނުއިރު ރާއްޖޭގައި ސޯލާ ހަކަތައިން ކަރަންޓު އުފެއްދުމަށް އިންސްޓޯލްކޯށްފައިވަނީ އެންމެ 16.5 މެގަވޮޓް ކަމަށެވެ. އެކަމު މި 04 އަހަރުތެރޭގައި މި ޢަދަދު 37 މެގަވޮޓަށް އިތުރު ކުރެވިފާ ކަމަށެވެ.
އޭނާ ވިދާޅުވީ މިހާރުވެސް ކުޅުދުއްފުށި ސިޓީ، ބ. އޭދަފުށި، ޅ. ހިންނަވަރު، ގދ. ތިނަދޫ، އައްޑޫ ސިޓީ އަދި ފުވައްމުލަށް ސިޓީ ގައި އިތުރު 11 މެގަވޮޓް ސޯލާ ޕީވީ ނިޒާމު ގާއިމުކުރުމަށް ކޮންޓްރެކްޓަރާ އެކު މާރިޗް 2022 ގައި ސޮއިކޮށްފައިވާ ކަމަށެވެ. މީގެ އިތުރުން އިތުރު 88 މެގަވޮޓުގެ ސޯލާ ޕީވީ ނިޒާމު ޤާއިމުކުރުމަށް ކުރަންޖެހޭ މަސައްކަތްތައް އެކި މަރުހަލާގައި ކުރަމުންދާ ކަމަށެވެ. މީގެ ތެރެއިން 58.5 މެގަވޮޓަކީ މިދައުރުގެ ރައީސް ސާލިހްގެ ސަރުކާރުގައި ފައިނޭންސް ސެކުއަރކޮށްގެން ކުރިއަށް ގެންދަމުންދާ މަސައްކަތްތަކެއް ކަމަށެވެ.
ދިވެހިރާއްޖޭގައި އިއާދަކުރަނިވި ހަކަތައިން ކަރަންޓު އުފެއްދުން ފުޅާކުރުމުގެ މުޙިއްމުކަމުގެ ވާހަކަތައް ފުޅާދާއިރާއެއްގައި ދައްކަންފެށުނީ 2009 ވަނަ އަހަރު ހިސާބުގައި ކަމަށާއި، އެގޮތުން އެދުވަސްވަރު ވަނީ ސްކޭލިންގ އަޕް ރިނިއުބަލް އެނަރޖީ އިންވެސްޓްމަންޓް ޕްރޮގްރާމުގެ ނަމުގައި ބިޔަ ބޮޑު ދިގު މުއްދަތަކަށް ދެމިގެންދާ ޕްރޮގްރާމެއް އެކުލަވާލަން ފަށާފައިކަމަށް މާޖިދު ވިދާޅުވިއެވެ.
އަދި މިކަމަށް ބޭނުންވާ ދިރާސާތަކާއި އެސެސްމަންޓުތައް އޭރު ދިޔައީ ހެދެމުން ކަމަށާއި، މިގޮތުން ތައްޔާރުކުރެވުނު އެސްރެޕް އިންވެސްޓްމަންޓް ޕްލޭނު ތައްޔާރުކޮށް ކްލައިމެޓް އިންވެސްމަންޓް ފަންޑަށް ހުށަހެޅުނީ 2012 ވަނައަހަރުގެ ތެރޭގައި ކަމަށް އޭނާ ވިދާޅުވިއެވެ. އަދި ރާއްޖެއިން މިހުށަހެޅި ޕްލޭން ކްލައިމެޓް އިންވެސްމަންޓް ފަންޑުން އެންޑޯސްކޮށް މިކަމަށް ބޭނުންވާ ފައިސާގެ ބައެއް ހަމަޖެހިގެންދިޔަ ކަމަށާއި، މި އެންޑޯސްކުރެވުނު ޕްލޭނުގައި ހިމެނިފައިވަނީ މައިގަނޑު 02 ޕްރޮގަރާމެއް ކަމަށް އޭނާ ވިދާޅުވިއެވެ. އެއީ އެކްސެލެރޭޓިންގ ސަސްޓެއިނެބަލް ޕްރައިވެޓް އިންވެސްޓްމަންޓްސް އިން ރިނިއުބަލް އެނަރޖީ (އެސްޕަޔަރ) އަދި ޕްރިޕެއަރިންގ އައުޓަރ އައިލެންޑްސް ފޮރ ސަސްޓެއިނެބަލް އެނަރޖީ ޑިވެލޮޕްމަންޓް (ޕޮއިސްޑް) ޕްރޮޖެކްޓް ކަމަށެވެ.
މި ދެ ޕްރޮގްރާމު ކްލައިމެޓް އިންވެސްމަންޓް ފަންޑުން އެންޑޯސްކުރިއިރު މިއިން ކޮންމެ ޕްރޮގްރާމަކުންވެސް 21 މެގަވޮޓުގެ ސޯލާ ޕީވީ ސިސްޓަމް ޤާއިމުކުރުމަށް ވަނީ ހިމެނިފައި ކަަމަށް މާޖިދު ވިދާޅުވިއެވެ. ނަމަވެސް 2012 އިން 2018 ވަނަ އަހަރުގެ ނިޔަލަށް އެސްޕަޔަރ ޕްރޮގްރާމުން ގާއިމުކޮށްފައިވީ އެންމެ 1.5 މެގަވޮޓު ކަމަށް އޭނާ ފާހަގަކުރެއްވިއެެވެ.
2018 ވަނަ އަހަރުގެ ނިޔަލަށް މުޅި ޕްރޮގްރާމު ގާތްގަނޑަކަށް ހުއްޓިފަކަހަލަ ގޮތަކަށް އޮއްވާ މިސަރުކާރު ވެރިކަމާ ހަވާލުވުމަށްފަހު މި މަޝްރޫޢު އަލުން މުރާޖައާކޮށް ބާރު ސްޕީޑްގައި ކުރިއަށް ގެންދަން މިސްރާބު ހިފި. މިގޮތުން 5 މެގަވޮޓުގެ ޕްރޮޖެކްޓްގެ ބީލަންތައް ތައްޔާރުކޮށް ބީލަމަށް ހުޅުވާލާ 24 ނޮވެމްބަރ 2020 ގައި ކޮންޓްރެކްޓަރާ ހަވާލުކުރި. މި 5 މެގަވޮޓުގެ މަސައްކަތްތައް ބާރަށް ކުރިއަށްގެންދިއުމަށް ދިމާވި އެންމެ ބޮޑު ގޮންޖެހުން ކަމުގައިވާ ކޮވިޑްގެ އާލަމީ ވަބާއިން އަރާގަނެ މިއަދު މިވަނީ މަސައްކަތުގެ ބޮޑުބައެއް ނިމިފަ. މިހާރު މަސައްކަތްތައް ކުރިއަށް ސްޕީޑުގަ މި ޕްރޮޖެކްޓްގެ މަސައްކަތްތައް މާރިޗް 2023 ގައި މުޅިން ނިންމާ ޚިދުމަތްދޭން ފެށޭނެ.އެންވަޔަރމަންޓް މިނިސްޓްރީގެ ޑެޕިއުޓީ މިނިސްޓަރ އަލީ މާޖިދް
މާޖިދު ވިދާޅުވީ އިއާދަކުރަނިވި ހަކަތައިގެ މަޝްރޫއުތައް ޤާއިމުކުރުމުން އޭގެ ސަބަބުން ކަރަންޓު އުފެއްދުމަށް ތެޔޮބޭނުންވާ މިންވަރު މަދުވެ، ތެލަށްކުރާ ޚަރަދު ކުޑަވެގެންދާނެ ކަމަށެވެ. ޑީސަލުން ކަރަންޓު އުފައްދާނަމަ މިހާރު ބާޒާރުގައި ތެލުގެ އަގު ހުރި މިންވަރަށް ބަލާނަމަ ޔުނިޓެއް މިޖެހެނީ ހިންގުމުގެ ޚަރަދު ހިމަނައިގެން ގާތްގަނޑަކަށް 6.5 ރުފިޔާ ވަރު ކަމަށެވެ. މީ ހަޤިގަތުގައި ކަރަންޓު ވިއްކޭނެ ހަމައަގު، ނަމަވެސް މިރޭޓުން ކަރަންޓަށް ބިލްކުރުމަކީ ރައްޔިތުންނަށް އެކަމުގެ ސަބަބުން ބުރަޔަކަށް ވާނެކަމަކަށްވާތީ، ކޮންމެ ޑޮމެސްޓިކް ކެޓަގަރީގެ ކަރަންޓު ބިލަކުން 35 އިންސައްތަ އާއި 60 އިންސައްތަވަރު ފިއުލް ސަބްސިޑީގެ ގޮތުގައި ކަނޑައަޅައި އެޢަދަދަށްވާ ފައިސާ ސަރުކާރުން ދައްކައިދޭ ކަމަށް މާޖިދު ވިދާޅުވިއެވެ.
އޭނާ ވިދާޅުވީ މި އަހަރުގެ ތެރޭގައި މިހާތަނަށް 1 ބިލިއަން ރުފިޔާއަށްވުރެ ބޮޑު ޢަދައް ކަރަންޓުގެ ސަބްސިޑީގެ ގޮތުގައި ދެވިފައިވާ ކަމަށެވެ. މިފަދަ މަޝްރޫޢުތައް ހިންގުމުން އެވޮއިޑްކުރެވޭ ތެލުގެ ސަބަބުން ސަލާމަތްކުރޭ ފައިސާ މިވަގުތު ބޭނުންކުރެވިގެންދަނީ ރަށްރަށުގެ ކަރަންޓުގެ ޚިދުމަތުގެ ފެންވަރު ރަނގަޅުކޮށް ޚިދުމަތް ފުޅާކުރުމަށް އަދި މިހާރުގެ ޓެރިފް ރޭޓުތައް ހުރިގޮތުން ކަރަންޓު އުފައްދާ ވިއްކައިގެން ލިބޭގެއްލުން ކުޑަކުރުމަށް ކަމަށް މާޖިދު ވިދާޅުވިއެވެ.
އެހެން ނަމަވެސް މިފަދަ މަޝްރޫޢުތައް މުޅިރާއްޖޭގައި ހިންގައި ހުރިހާ ރަށެއްގައި އެކަށީގެންވާ މިންވަރަށް އިއާދަކުރަނިވި ހަކަތައިގެ ވަސީލަތްތައް ޤާއިމުކުރެވުމުން ކަރަންޓުގެ އަގު ކުޑަކުރުމަށް މުސްތަގުބަލުގައި މަގުފަހިވެގެންދާނެ ކަމަށާއި، މިފަދަ މަޝްރޫޢުތަކުގެ ސަބަބުން ނުސީދާކޮށް ރައްޔިތުންނަށް ލިބިގެންދާނެ އަނެއް ފައިދާއަކީ ރަށްރަށުގެ ކަރަންޓު ވިއުގަތަކުގެ އާބާތުރަފިލުވި އަޕްގްރޭޑް ވުމުން ރަނގަޅު ފެންވަރެއް ކަރަންޓުގެ ޚިދުމަތް ލިބުން ކަމަށެވެ. އޭގެ ސަބަބުން ކަރަންޓު ބޭނުންކުރާ އާލާތްތަކަށް ލިބޭ ގެއްލުންކުޑަވެ މިފަދަ އާލާތްތައް ގިނަދުވަހު ގެންގުޅުމަށް މަގުފަހިވާނެކަމަށް މާޖިދު ވިދާޅުވިއެވެ.
