ޤާނޫނު ނަންބަރު 3/2012 ގެވެށި އަނިޔާ ހުއްޓުވުމުގެ ޤާނޫނު ތަސްދީޤު ކުރައްވާފައިވަނީ 2012 ވަނަ އަހަރުގެ އޭޕްރީލް މަހުގެ 23 ވަނަ ދުވަހުއެވެ.

ގެވެށި އަނިޔާ ހުއްޓުވުމުގެ ޤާނޫނަކީ ދިވެހިރާއްޖޭގައި ހިނގާ ގެވެށި އަނިޔާގެ ޢަމަލުތައް ހުއްޓުވުމާއި މަނާކުރުމުގެ އުސޫލުތައް ކަނޑައެޅުމާއި، ގެވެށި އަނިޔާގެ ޢަމަލުތައް ހިންގާ މީހުންނާމެދު ފިޔަވަޅު އެޅުމުގެ އުސޫލުތައް ކަނޑައެޅުމާއި، ގެވެށި އަނިޔާގެ ޝިކާރައަކަށްވާ މީހުން ރައްކާތެރިކޮށްދިނުމާއި އެހީތެރިވެދިނުމުގެ އުސޫލުތައް ކަނޑައެޅުމާއި، ކަމާގުޅޭގޮތުން އޮތް ދައުލަތުގެ މުއައްސަސާތަކުގެ ދައުރު ކަނޑައެޅުމާއި، އެއް މުއައްސަސާ އަނެއް މުއައްސަސާއާ ގުޅިގެން މަސައްކަތްކުރެވޭނެ ގޮތްތައް ކަނޑައެޅުމާއި ގުޅޭ ޤާނޫނެކެވެ.

ގެވެށި އަނިޔާ ހުއްޓުވުމުގެ ޤާނޫނުގައި ގެވެށި ގުޅުމަކީ ކޮބައިކަން ވަނީ ބަޔާންކޮށްފައެވެ. އެގޮތުން ކައިވެނި ކޮށްގެންއުޅޭ ނުވަތަ އިނދެ ވަރިކޮށްފައިވާ މީހުންނާއި، އެއް ގެއެއްގައި އެކުގައި ދިރިއުޅެން ދިމާވެފައިވާ މީހުންގެ އިތުރުން، މައިންބަފައިންނާއި، ބަލަދުވެރިންނާއި، ނަސަބުގެގޮތުން، ނުވަތަ ގާތްތިމާގެކަމުގެގޮތުން، ނުވަތަ ކައިވެނީގެގޮތުން ޢާއިލީ ގުޅުމަކުން ގުޅިފައިވާ މީހުންގެ އިތުރުން، ޒާތީ ގުޅުމެއް އޮތް މީހުން ފަަދަ މީހުންނަކީ ގެވެށި ގުޅުމަކުން ގުޅިފައިވާ މީހުން ކަމުގައި މި ޤާނޫނުގެ ދަށުން ބެލޭނެއެވެ.

މި ޤާނޫނުގައި ގެވެށި އަނިޔާގެ އަމަލުތަކަކީ ކޮބައިކަން ވަނީ ބަޔާންކޮށްފައެވެ. އެގޮތުން ގެވެށި އަނިޔާ ކުރުމަކީ ހަމައެކަނި ޖިސްމާނީ އަނިޔާ ދިނުމެއް ނޫނެވެ. ނޫނީ ގަޔަށް އަތްލައި އަނިޔާ ކުރުން އެކަންޏެއްވެސް ނޫނެވެ.

ގެވެށި އަނިޔާ ހުއްޓުވުމުގެ ޤާނޫނުގެ 4 ވަނަ މާއްދާގެ (ހ) އަށް ބަލާއިރު، ޖިސްމާނީ އަނިޔާގެ އިތުރުން ޖިންސީ އަނިޔާ ކުރުމާއި، ބަހުގެ ޙަމަލާދީ ނަފްސާނީ އަނިޔާ ކުރުމަކީވެސް ގެވެށި އަނިޔާ ކުރުން ކަމުގައި ބެލެވޭނެއެވެ.

އޭގެ އިތުރުން، މާލީގޮތުން ނުވަތަ އިޤްތިޞާދީގޮތުން ދަތިކުރުމަކީވެސް ގެވެށި އަނިޔާ ކުރުން ކަމުގައި ބެލެވޭނެއެވެ.

މި ޤާނޫނުގެ ދަށުން ގެވެށި އަނިޔާ ކަމުގައި ބަލާ އިތުރު ކަންކަމުގެ ތެރޭގައި، އަނިޔާވެރި ކައިވެންޏަކުން ދުރުވާން މަސައްކަތްކުރާ އަންހެނާގެ ރުހުމާ ދެކޮޅަށް އޭނާ މާބަނޑުކުރުންވެސް ހިމެނެއެވެ.

ހަމައެއާއެކު، ގެވެށި ގުޅުމެއްގައިވާ މީހެއްގެ މުދާ އެ މުދަލުގެ ވެރިފަރާތަށް ބޭނުން ނުކުރެވޭނެފަދަ ގޮތަކަށް ގަސްދުގައި ހިފެހެއްޓުމާއި، އެމީހަކަށް ބިރުދެއްކުމާއި، ގޯނާ ކުރުމާއި، ފާރަލުމާއި، މުދަލަށް ގެއްލުން ދިނުމަކީވެސް ގެވެށި އަނިޔާގެ ގޮތުގައި ބެލެވެއެވެ.

މިފަދަ އަމަލުތަކަކީ މަަދަނީ ޒިންމާ އުފުލަންޖެހޭ ޙާލަތްތަކުގައި މަދަނީ ޒިންމާ އުފުލުމާއެކު، އެ ޢަމަލަކީ ޖިނާއީ ކުށެއްކަމަށްވާނަމަ ޖިނާއީ ކުށުގެ ދަޢުވާ އުފުލޭނެ ކަންކަމެވެ. އެއީ ހައްތަހާވެސް މި ޤާނޫނުގެ ދަށުން ފިޔަވަޅުއެޅޭނެ ކަންކަމެވެ.

ދެން އޮތީ ގެވެށި އަނިޔާގެ މައްސަލަތައް ރިޕޯޓު ކުރުމުގެ ވާހަކައެވެ. އެގޮތުން ގިނަ މީހުންނަށް ހީވެފައި އޮންނަނީ ގެވެށި އަނިޔާގެ މައްސަލައެއް ރިޕޯޓު ކުރެވޭނީ އެފަދަ މަންޒަރެއް ތިމާގެ ލޮލަށް ފެނި އެކަށީގެންވާ ހެކި ހުރެގެން ކަމެވެ. ނުވަތަ ގިނަ ފަހަރު އެފަދަ ކަމެއް ހިނގާކަން އެނގުނަސް ރިޕޯޓު ނުކުރާ މީހުންވެސް ވަކި މަދެއް ނޫނެވެ.

އެހެންނަމަވެސް، މި ޤާނޫނުގެ ދަށުން ބަލާއިރު، ގެވެށި އަނިޔާގެ އަމަލެއް ހިނގާ ކަމުގެ ތުހުމަތު ކުރެވިއްޖެ ޙާލަތެއްގައިވެސް އެކަމެއް ރިޕޯޓު ކުރަން ޖެހެއެވެ. އެގޮތުން ގެެވެށި އަނިޔާގެ ޢަމަލެއް ހިނގަމުންދާކަމަށް ނުވަތަ ހިނގާފައިވާކަމަށް ޤަބޫލުކުރެވިއްޖެ ހިނދެއްގައި ނުވަތަ އެފަދަ ޢަމަލެއް ހިނގައިފިކަމުގެތުހުމަތު ކުރެވިއްޖެ ހިނދެއްގައި، އެކަން ފުލުހުންނަށް ރިޕޯޓުކުރަންވާނެކަމަށް މި ޤާނޫނުގެ 8 ވަނަ މާއްދާގެ (ހ) ގައި ބަޔާންކޮށްފައިވެއެވެ.

އެހެންނަމަވެސް، ގިނަ ފަހަރު ކަންވެފައި އޮންނަނީ އެހެންތޯއެވެ؟ މިފަހުން ރާއްޖޭގައި ހިނގާފައިވާ ގެވެށި އަނިޔާގެ ބޮޑެތި މައްސަލަތަކަށް ބަލާލިނަމަވެސް ފެންނަން އޮތް ހަގީގަތަކީ، ގިނަ މީހުން އެފަދަ މައްސަލަތައް ރިޕޯޓު ނުކުރާ ކަމެވެ. އެއީ އާއިިލީ ކަމެއް ނުވަތަ ދެމަފިރިން އަމިއްލައަށް ޙައްލުކުރަން ޖެހޭ ޒާތުގެ ކަމެއްކަމަށް ބުނެ ނިންމާލާކަމެވެ. ގިނަ ފަހަރު ގެވެށި އަނިޔާ ތަހައްމަލު ކުރާކަން އެނގިހުރެމެ، އެކަން ރިޕޯޓު ކުރަން އިސްނަގާ މީހަކު މަދެވެ. ނަމަވެސް ހަގީގަތަކީ އެފަދަ ތުހުމަތެއް ކުޑަމިނުން ކުރެވުނު ނަމަވެސް، ރިޕޯޓުކުރަން ޤާނޫނު ލާޒިމުކުރާ ކަމެވެ.