ހަނގުރާމައެއްގައި ބައިވެރިވުމަށްޓަކައި ރާއްޖެއިން ބޭރަށް ގޮސްފައި އަންނަ އުމުރުން 15 އަހަރުން ދަށުގެ ކުޑަކުދިންގެ މަސްލަހަތު ރައްކާތެރިކުރުމަށްޓަކައި އެ ކުދީންގެ މައިންބަފައިންނާ ވަކިކޮށް ދައުލަތުގެ ބެލުމުގެ ދަށަށް ގެނައުމުގެ އިޚުތިޔާރު ދައުލަތަށް ލިބިގެންވާކަމަށް ބަޔާންކޮށް އެކަމާގުޅޭ ގަވާއިދު އާންމުކޮށްފިއެވެ.

"އަނބުރާ އަންނަ ހަނގުރާމަވެރިންގެ މައްޗަށް ހިންގޭ ޚާއްސަ އިޖުރާއަތުތަކާބެހޭ ގަވާއިދު" 5 ޖެނުއަރީގައި ގެޒެޓުކޮށް އަމަލުކުރަން ފަށާފައިވާއިރު، ދިވެހިރާއްޖެއިން ބޭރުގައި ހިނގާ ހަނގުރާމައެއްގައި ބައިވެރިވުމަށްފަހު ނުވަތަ ދިވެހިރާއްޖެއިން ބޭރުގެ ހަނގުރާމަ ހިނގާ ސަރަހައްދަކަށް ދިޔުމަށްފަހު އެނބުރި ދިވެހިރާއްޖެއަށް އަންނަ ހާލަތުގައި އަމަލުކުރާނެ ޚާއްސަ އިޖުރާއަތުތައް ވަނީ ބަޔާންކޮށްފައެވެ. އެގޮތުން ހަނގުރާމަވެރިންނާއެކު ނުވަތަ އެ ނޫން ގޮތަކަށް އެފަދަ ސަރަހައްދަކުން އަންނަ މީހުންނަކީ، ޓެރަރިޒަމްގެ ޢަމަލުތަކަށް ހުށަހެޅުމުގެ ފުރުސަތު އޮތް ފަރާތެއް ކަމަށް ބަލައި، އެ ފަރާތެއް މުޖުތަމައަށް ރުޖޫއަވުމުގެ ކުރިން އަޅަންޖެހޭ ރައްކާތެރިކަމުގެ ފިޔަވަޅު އެޅުމަށްޓަކައި އިދާރީ ބަންދުގެ މަރުކަޒެއްގައި ބަންދުކުރަން މިނިސްޓަރަށް އެންގިދާނެކަމަށް މި ގަވާއިދުގައި ބަޔާންކޮށްފައިވެއެވެ.

އޭގެ އިތުރުން، ކުޑަކުދިންނާ ގުޅޭ ޚާއްސަ އުސޫލުތައްވެސް މި ގަވާއިދުގައި ބަޔާންކޮށްފައިވާއިރު، އަނބުރާ އަންނަ ހަނގުރާމަވެރިންގެ ތެރޭގައި ހިމެނޭ އުމުރުން 15 އަހަރުން ދަށުގެ ކުޑަކުދިންގެ މަސްލަހަތު ރައްކާތެރިކުރުމަށްޓަކައި، އެ ކުދިން މައިންބަފައިންނާ ވަކިކޮށް ދައުލަތުގެ ބެލުމުގެ ދަށަށް ގެނައުމުގެ އިޚުތިޔާރު، ކުޑަކުދިންގެ ހައްގުތައް ރައްކާތެރިކުރުމުގެ ގާނޫނާއި، އެ ގާނޫނުގެ ދަށުން އެކުލަވައިލައިފައިވާ ގަވާއިދުތަކުގެ ދަށުން، ކުޑަކުދިންގެ ހައްގުތައް ރައްކައުތެރިކުރުމުގެ މަސްއޫލިއްޔަތު ހަވާލުކޮށްފައިވާ ދައުލަތުގެ ވުޒާރާއަށް ލިބިގެންވާކަމަށް ބަޔާންކޮށްފައިވެއެވެ.

އެހެންނަމަވެސް، އިޚުތިޔާރުގެ ބޭނުންކުރަންޖެހޭނީ ކުއްޖާގެ އެސެސްމަންޓު ހެދުމަށްފަހު، ވަކި ހާލަތްތަކަކަށް ބަލައިގެންނެވެ. އޭގެތެރޭގައި މައިންބަފައިންގެ ގާތުގައި ހުރުމުގެ ސަބަބުން، އެ ކުއްޖާ ހަރުކަށި ފިކުރަށް ހުށަހެޅުމުގެ ފުރުސަތު އޮތުން، ނުވަތަ އެ ކުއްޖާގައި ހުރި އެފަދަ ފިކުރެއް އާލާވެ އަށަގަތުމުގެ ފުރުސަތު އޮތުން ހިމެނިފައިވެއެވެ. އަދި ކުއްޖާގެ މައިންބަފައިންގެ ނަފްސާނީ ހާލަތެއްގެ ސަބަބުން ކުއްޖާއަށް ދޭންޖެހޭ އަޅާލުމާއި ރައްކާތެރިކަން އެކަށީގެންވާ ގޮތެއްގައި ދެވެން ނެތް ނަމަވެސް، ދައުލަތަށް އެކުއްޖާ ނެގުމުގެ އިޚުތިޔާރު ލިބިގެންވެއެވެ.

އޭގެ އިތުރުން، މައިންބަފައިންގެ އިހުމާލުގެ ސަބަބުން ކުއްޖާއަށް ނަފްސާނީ ގޮތުން ނުވަތަ ޖިސްމާނީ ގޮތުން ގެއްލުންވެފައިވުމާއި، ކުއްޖާގެ މައިންބަފައިންގެ ފަރާތުން އެކްސްޕްލޮއިޓޭޝަންގެ އަމަލެއްގެ ޝިކާރައަކަށް ކުއްޖާ ވެފައިވުން ނުވަތަ އެފަދަ އަމަލެއްގެ ޝިކާރައަކަށް ވުމުގެ ފުރުސަތު އޮތުންވެސް އެ ހާލަތްތަކުގެ ތެރޭގައި ވަނީ ހިމެނިފައެވެ.

ގަވާއިދުގައި ބުނެފައިވާ ގޮތުން ކުއްޖާގެ މައިންބަފައިންނާ ވަކިކުރަންޖެހޭ ހާލަތުގައި އެ ކުއްޖަކު ދައުލަތުގެ ބެލުމުގެ ދަށަށް ވަގުތީގޮތުން ގެނެސް، ކުއްޖާގެ އާއިލާގެ އެހެން މެންބަރަކާ ނުވަތަ މެންބަރުންނާ، ކުޑަކުދިންގެ ހައްގުތައް ރައްކާތެރިކުރުމުގެ ގާނޫނާއި، އެ ގާނޫނުގެ ދަށުން އެކުލަވައިލައިފައިވާ ގަވާއިދުތަކުގައި ކަނޑައަޅައިފައިވާ ގޮތެއްގެ މަތިން ހަވާލުކުރެވިދާނެއެވެ. އެ ހާލަތުގައިވެސް ކުއްޖާއާ ހަވާލުވާ ފަރާތުގެ އެސެސްމަންޓު ހަދަން ޖެހެއެވެ.

އަދި ކުއްޖާއާ ހަވާލުވާނެ އާއިލާގެ މެންބަރެއް ނެތް ހާލަތެއްގައި، ކުޑަކުދިން ބަލަހައްޓާ ދައުލަތުގެ މަރުކަޒެއްގައި ކުއްޖާ ބަހައްޓަންވާނެކަމަށްވެސް ވަނީ ބަޔާންކޮށްފައެވެ

ރާއްޖެއިން ބޭރަށް ހަނގުރާމައަށް ގޮސް ތިބި މީހުންގެ ތެރެއިން ރާއްޖެއަށް އަންނަން ބޭނުންވާ ދިވެހިން ގެނެސް ރިހެބިލިޓޭޓް ކުރުމަށް ހޯމް މިނިސްޓްރީން ވަކި ޚާއްސަ ސެންޓަރެއް ގާއިމުކުރަންޖެހޭއިރު، އެ ސެންޓަރުގައި ހުންނަންޖެހޭ ޝަރުތުތައްވެސް ގަވާއިދުގައި ބަޔާންކޮށްފައިވެއެވެ. މި ސެންޓަރުގައި މަސައްކަތް ކުރާނެ މުވައްޒަފުން ބޭނުންވެގެން އިއުލާން ކުރުމުން މީހުން އެކަމަށް ވަރަށް ފަސްޖެހޭކަމަށް ހޯމް މިނިސްޓްރީން މައުލޫމާތު ދެއެވެ. މިއީ ރާއްޖޭގައި މުޅިން އަލަށް ކުރާ ކަމެއް ކަމުން އެކަމުގެ ތެރެއަށް ވަނުމަށް މީހުން ފަސްޖެހެނީ ކަމަށްވުން އެކަށީގެންވާ ކަމަށް ވެސް މިނިސްޓްރީން ބުނެއެވެ.

ޓެރަރިޒަމް މަނާކުރުމުގެ ގާނޫނުގެ ދަށުން ގާއިމު ކުރަންޖެހޭ "ނޭޝަނަލް ރީއިންޓަގްރޭޝަން ސެންޓަރ" ގާއިމުކޮށްފައިވަނީ 2020 ވަނަ އަހަރުގެ އޮކްޓޯބަރު މަހުގެ ތެރޭގައެވެ.

މިނިސްޓްރީ އޮފް ހޯމްއެފެއާޒުން ބުނެފައިވާ ގޮތުގައި، ގާނޫނު ނަންބަރު 2015/32 (ޓެރަރިޒަމް މަނާކުރުމުގެ ގާނޫނު) އަށް 2 ވަނަ އިސްލާހު ގެނައުމުގެ ގާނޫނުގެ 6-60 ވަނަ މާއްދާގެ ދަށުން ގާއިމުކުރަންޖެހޭ ވަގުތީ މަރުޒަކުގެ ގޮތުގައި، "ނޭޝަނަލް ރީއިންޓަގްރޭޝަން ސެންޓަރ" ގެ ނަމުގައި ކ. ހިންމަފުށީގައި މަރުކަޒެއް ވަނީ ގާއިމުކޮށްފައެވެ.

ނޭޝަނަލް ރީއިންޓަގްރޭޝަން ސެންޓަރަކީ، ދިވެހިރާއްޖެއިން ބޭރުގައި ހިނގާ ހަނގުރާމައެއްގައި ބައިވެރިވުމަށްފަހު ނުވަތަ ދިވެހިރާއްޖެއިން ބޭރުގެ ހަނގުރާމައިގެ ސަރަހައްދަކަށް ދިޔުމަށްފަހު އަނބުރާ ދިވެހިރާއްޖެއަށް އަންނަ ހަނގުރާމަވެރިންނާއި، އެމީހުންނާއެކު އަންނަ އެމީހުންގެ އާއިލާގެ މެންބަރުންނަކީ، ޓެރަރިޒަމްގެ އަމަލުތައް ކުރުމުގައި އެއްވެސް މިންވަރަކަށް ބައިވެރިވެފައިވާ ބައެއްތޯ ބެލުމަށާއި، އެފަދަ އަމަލުތައް ކުރުމުގައި ސީދާ ބައިވެރިނުވިޔަސް އެފަދަ އަމަލުތަކަށް ހުށަހެޅުމުގެ ފުރުސަތު އޮތް ބައެއްތޯ ބެލުމަށާއި، އެފަދަ އަމަލުތައް ކުރުމަށް ތަމްރީނުލިބިފައިވާ ބައެއްތޯ ބެލުމަށާއި، އެ ފަރާތްތަކަކީ ކުށުގެ ޝިކާރައަކަށްވެފައިވާ ބައެއްތޯ ބަލައި، އެމީހުން މުޖްތަމައަށް އަނބުރާ ރުޖޫއަވުމުގެ ކުރިން އަޅަންޖެހޭ ފިޔަވަޅުތައް އެޅުމަށްޓަކައި، އެމީހުން ދިވެހިރާއްޖެ އައުމާއެކު، ވަގުތީ މަރުކަޒެއްގައި އެމީހުން ބަންދުކުރަންވާނެ ކަމަށް ޓެރަރިޒަމް މަނާކުރުމުގެ ގާނޫނުގައި ބުނެފައިވާތީ ގާއިމުކުރި މަރުކަޒެކެވެ.