މަސްދަރު ހާމަކުރަން މަޖުބޫރުވާގޮތަށް ސަރުކާރުން ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހަށް ހުށަހަޅާފައިވާ ހެއްކާ ބެހޭ ބިލަށް އާންމުންގެ ޚިޔާލު ހޯދުމަށް ހުޅުވާލައިފިއެވެ.
މިބިލް ދިރާސާކުރަމުން ގެންދަނީ ޖުޑީޝަރީ ކޮމިޓީންނެވެ. ބިލަށް އާންމުންގެ ޚިޔާލު ހޯދުމަށް ހުޅުވާލިކަން ހާމަކުރަމުން ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގެ އިދާރާއިން ބުނެފައިވަނީ, ބިލަށް އެއްވެސް ޚިޔާލެއް ހުށަހަޅުމަށް އޮތްނަމަ ނޮވެމްބަރ މަހުގެ 30 ވަނަ ދުވަހުގެ ކުރިން އެއިދާރާއަށް ހުށަހެޅުމަށެވެ. އެގޮތުން އީމެއިލް މެދުވެރިކޮށް އަދި ލިޔުމުންވެސް ޚިޔާލު ހުށަހެޅޭނެކަމަށެވެ.
ސަރުކާރުގެ ފަރާތުން ތިނަދޫ އުތުރު ދާއިރާގެ މެމްބަރު އަބްދުލް މުޣުނީ ހުށަހެޅުއްވި މި ބިލު ގާނޫނަކަށް ވެގެން އަންނައިރު, ކޯޓުުތަކާއި ޓްރައިބިއުނަލްތައް އަދި ފިޔަވަޅުއެޅުމުގެ ބާރު ލިބިގެންވާ ތަންތަނަށް ހެކީގެ ބާވަތްތައް ކަނޑައެޅުމުގައި ފަސޭހަތަކެއް ވެގެންދާނެއެވެ. އިންސާފުން ޝަރީއަތް ކޮށްދިނުމުގެ މައިގަނޑު އަސާސް ކަމުގައިވާ (ހެކި ހުށަހެޅުމަށްޓަކައި) ހެއްކާ ބެހޭ ގާނޫނީ އޮނިގަނޑެއްް އެކުލަވާލުމަކީ މި ބިލުގެ މަގްސަދެކެވެ.
މިހާރު ރާއްޖެއިން އަމަލު ކުރަމުން އަންނަ ހެއްކާ ބެހޭ އުސޫލުތަކާއި، މިހާރު ތަންފީޒު ކުރަމުންދާ ގާނޫނުތައް މި ބިލާއެކު އުވިގެންދާނެއެވެ.
ބިލުގައިވާ ގޮތުން ހެކި ހުށަހެޅުމަށްޓަކައި، މައިގަނޑު ތިން ބައެއް އޮވެއެވެ. އެގޮތުން ހެކީގެ ވަސީލަތަށް ބަލައި ހެކި ބައިކުރެވިދާނެއެވެ. ދަރަޖައަށް ބަލައި ހެކި ބައިކުރުމާއި، ހެކީގެ ގުޅުމަށް ބަލައި ހެކި ބައިކުރެވިދާނެ ގޮތުގެ ތަފްސީލް ބިލުގައި ވަނީ ހިމަނާފައެވެ.
ބިލު ހުށަހެޅުމާއެކު އެންމެ ގިނަބައެއްގެ ފާޑުކިޔުން އަމާޒުވެގެން ދިޔައީ ބިލުގައި އޮތް މަސްދަރު ހާމަ ކުރުމާ ބެހޭ މާއްދާއަށެވެ. ހެއްކާ ބެހޭ ބިލުގެ 136 ވަނަ މާއްދާގެ (ށ)ގައި ބުނެފައިވަނީ، މައްސަލައެއްގެ ޚަސްމަކު ހުށަހަޅާ ހުށަހެޅުމެއްގެ މައްޗަށް ބިނާކޮށް، ޝަރީއަތުން ފައިސަލާކޮށް ގޮތެއް ކަނޑައަޅަންޖެހޭ ކަންކަމުގެ މައްޗަށް ރިއާޔަތްކުރާއިރު، ނޫސްވެރިޔާއަށް މައުލޫމާތު ދިން މީހާއަކީ ކާކުކަން ހާމަކުރުމުގައިއޮތް އާންމު މަސްލަހަތު ބޮޑުކަމުގައި ޝަރީއަތަށް ބުރަވެވޭނަމަ، ނޫސްވެރިޔާއަށް މައުލޫމާތު ދިން މަސްދަރު ޝަރީއަތަށް ހާމަކުރުމަށް ނޫސްވެރިޔާގެ މައްޗަށް ނުވަތަ އޭނާ ވަޒީފާ އަދާކުރާ ތަނުގެ މައްޗަށް މަޖުބޫރުކުރެވިދާނެ ކަމަށެވެ.
މިއީ ނޫސްވެރިކަމަށް އެޅޭ ހުރަހެއްގެ ގޮތުގައި މޯލްޑިވްސް މީޑިޔާ ކައުންސިލުންވެސް ވަނީ ފާހަގަކޮށްފައެވެ. މަސްދަރު ހާމަކުރަން ޖެހޭ މައްސަލައާ ގުޅިގެން, އެ ބިލުގެ ކަމާބެހޭ މާއްދާތައް މުރާޖައާކޮށް، އެ ބިލަށް ގެންނަންޖެހޭ އިސްލާހުތައް ގެނައުމުގެ މަސައްކަތް ކުރަމުންދާ ކަމަށް އެޓަރނީ ޖެނެރަލްގެ އޮފީހުން ވަނީ ބުނެފައެވެ. އެޓަރނީ ޖެނެރަލްގެ އޮފީހުން ބުނީ ސަރުކާރުގެ ފަރާތުން ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހަށް ހުށަހަޅާފައިވާ ހެއްކާބެހޭ ބިލުގައި، ނޫސްވެރިންނާއެކު ކުރެވޭ މުއާމަލާތަށް ލިބިދޭ އިމްތިޔާޒުގެ ދާއިރާ ކަނޑައަޅާފައިވާއިރު، މައުލޫމާތެއްގެ މަސްދަރު ހާމަކުރުމުގެ އާންމު މަސްލަހަތު ބޮޑު ކަމަށް ޝަރީއަތަށް ބުރަވެވޭ ހާލަތްތަކެއްގައި އެ މަސްދަރު ހާމަކުރުމަށް ލާޒިމުކުރެވޭ އުސޫލެއް ކަނޑައަޅާފައިވަނީ، ދިވެހިރާއްޖޭގެ ޖުމްހޫރިއްޔާގެ ގާނޫނުއަސާސީގެ 28 ވަނަ މާއްދާއިން ލިބިދީފައިވާ ނޫސްވެރިކަމުގެ މިނިވަންކަމާއި، އެ މިނިވަންކަން ހިފެހެއްޓުން ހުއްދަ ހާލަތްތައް ކަމުގައި ގާނޫނުއަސާސީގެ 16 ވަނަ މާއްދާގައި ބަޔާންކުރާ ކަންކަމަށް ރިއާޔަތްކުރުމާއެކު، މިނިވަން ދީމިގުރާތީ މުޖުތަމައުތަކުގައި އެފަދަ މިނިވަންކަން ހިފެހެއްޓިދާނެ ކަމަށް ގަބޫލުކުރެވޭ މިންވަރަށް ރިއާޔަތްކުރުމަށްފަހުގައި ކަމަށެވެ.
އެހެންނަމަވެސް، ހެއްކާބެހޭ ބިލުގައި ހިމެނޭ އުސޫލުގެ ސަބަބުން ނޫސްވެރިންނާއި ޢާންމުންގެ މެދުގައި އުފެދިފައިވާ ކަންބޮޑުވުންތަކަށް ހައްލެއް ހޯދުމަށްޓަކައި، އެ ބިލުގެ ކަމާބެހޭ މާއްދާތައް މުރާޖައާކޮށް، އެ ބިލަށް ގެންނަންޖެހޭ އިޞްލާހުތައް ގެނައުމުގެ މަސައްކަތް، ބިލުގެ ކޮމިޓީ މަރުހަލާގައި ކުރިއަށްގެންދާނެ ކަމަށެވެ.