އައްޑޫ ބިޔުރޯ

އިއާދަކުރަނިވި ހަކަތައަށް ބަދަލުވުން އަވަސްކުރުމަށާއި ދެމެހެއްޓެނިވި ގޮތެއްގައި އިޤްތިޞާދު އާރާސްތުކުރުމަށްޓަކައި ދިވެހިރާއްޖެއަށް އެހީތެރިކަން ފޯރުކޮށްދިނުމަށްޓަކައި ހިންގުމަށް ހަމަޖެހިފައިވާ 107.4 މިލިއަން އެމެރިކާ ޑޮލަރުގެ މަޝްރޫއެއް ވާލްޑް ބޭންކުގެ އެގްޒެކެޓިވް ޑިރެކްޓަރުންގެ ބޯޑުން ހޮނިހިރު ދުވަހު ފާސްކޮށްފިއެވެ.

އެކްސެލެރޭޓިން ރިނިއުއަބަލް އެނާޖީ އިންޓަގްރޭޝަން އެންޑް ސަސްޓެއިނަބަލް އެނާޖީ (އެރައިޒް) މަޝްރޫއު ބިނާވެފައިވަނީ، ދިވެހިރާއްޖޭގައި އިއާދަކުރަނިވި ހަކަތަ އުފައްދާ މިންވަރު އިތުރުކުރުމަށްޓަކައި އަމިއްލަ ފަރާތްތަކުގެ އިންވެސްޓްމަންޓް ހޯދުމުގެ ބޭނުމުގައި ވާލްޑް ބޭންކުން މިހާރުވެސް ކުރިއަށް ގެންދާ އެކްސެލެރޭޓިން ސަސްޓެއިނަބަލް ޕްރައިވެޓް އިންވެސްޓްމަންޓްސް އިން ރިނިއުއަބަލް އެނާޖީ (އެސްޕަޔާ) މަޝްރޫއުގެ ދަށުން ކުރެވިފައިވާ މަސައްކަތްތަކުގެ މައްޗަށެވެ.

މި ދެ މަޝްރޫއުވެސް ފަރުމާކުރެވިފައިވަނީ، ކުޑަ ޖަޒީރާ ޤައުމެއްގެ ހައިޞިއްޔަތުން ދިވެހިރާއްޖެއަށް ކުރިމަތިވާ ގޮންޖެހުންތަކާއި މޫސުމަށް އަންނަ ބަދަލުތަކުގެ ސަބަބުން ލިބޭ ގެއްލުންތައް ކުޑަކުރުމަށް އެހީއަކަށް ވާނެ ގޮތަށެވެ. ހަމަ އެއާއިއެކު، އިއާދަކުރަނިވި ހަކަތަ ބޭނުންކޮށްގެން ކަރަންޓް އުފައްދަން ފެށުމުން، ތެލަށް ބަރޯސާވުން ކުޑަވެ އަދި އޭގެ ސަބަބުން ރާއްޖެއިން ޖައްވަށް ބޭރުކުރާ ވިހަ ކާބަންގެ މިންވަރު މަދުވާނެއެވެ.

ވާލްޑް ބޭންކުން ދިވެހިރާއްޖެ އާއި ނޭޕާލް އަދި ސްރީ ލަންކާއަށް ކަނޑައަޅާފައި ހުންނަވާ ކަންޓްރީ ޑިރެކްޓަރ ފާރިސް ހަދާދު-ޒާވޮސް ވިދާޅުވީއިއާދަކުރަނިވި ހަކަތައަށް އިންވެސްޓްކުރާނެ އަމިއްލަ ވިޔަފާރިވެރިން ގެނައުމަށް އެސްޕަޔާ އިން މަސައްކަތްކުރިއިރު، އެރައިޒް މަޝްރޫއުގެ ދަށުން އެކަން އިތުރަށް ހަރުދަނާކުރުމަށްޓަކައި އިންވެސްޓަރުންނަށް ހުރި ގޮންޖެހުންތައް ނައްތާލުމަށް ކުރެވޭ މަސައްކަތްތަކުގެ އިތުރުން، ހަކަތަ އުފައްދަން ބޭނުންކުރާ އެންމެ ޒަމާނީ އީޖާދުތަކާއި އުފައްދާ ހަކަތަ ރައްކާކުރާނެ ވަޞީލަތްތަކާއި އަދި ކަރަންޓް ފޯރުކޮށްދޭ ވިއުގައިގެ ފެންވަރު މަތިކުރެވިގެންދާނެކަމަށެވެ.

އާ މަޝްރޫއުގެ ބޭނުމަކީ މާލެ ސަރަހައްދާއި އެ ނޫންވެސް ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހިސާބުތަކުގައި އަވިން ހަކަތަ އުފައްދާ މިންވަރު އިތުރުކޮށް، އެ ހަކަތަ ކަރަންޓް ވިއުގައިގެ ތެރޭގައި ބޭނުންކުރެވޭ ވަރު އިތުކުރުމަށްޓަކައި ކަރަންޓް ވިއުގަ ހަރުދަނާކުރުމެވެ. އެސްޕަޔާ އަދި އެރައިޒް މަޝްރޫއުގެ ދަށުން ޤާއިމްކުރެވޭ އަވިން ހަކަތަ އުފައްދާ ނިޒާމުތައް މެދުވެރިކޮށް ޖުމްލަ 42.5 މެގަވޮޓްގެ ކަރަންޓް އުފެއްދޭނެއެވެ. މިއީ، އިއާދަކުރަނިވި ވަޞީލަތްތައް މެދުވެރިކޮށް 2020 ގެ ނިޔަލަށް 51 މެގަވޮޓްގެ ކަރަންޓް އުފެއްދުމަށް ކަނޑައަޅާފައި ލަނޑުދަނޑިއަށް ވާޞިލްވުމަށް ދެވޭ ވަރަށް ބޮޑު ބާރެކެވެ.

ވާލްޑް ބޭންކް ގްރޫޕުގައި ހިމެނޭ މަލްޓިލެޓަރަލް އިންވެސްޓްމަންޓް ގެރެންޓީ އެޖެންސީ (މީގާ) އަދި އިންޓަނޭޝަނަލް ފައިނޭންސް ކޯޕަރޭޝަން (އައިއެފްސީ) ގެ ވަޞީލަތްތަކާއި ތަޖުރިބާ ބޭނުންކޮށްގެން، އިންވެސްޓަރުންނަށް ހުރި ގޮންޖެހުންތައް ކުޑަކުރުމަށްޓަކައި ޚާއްޞަ އިނާޔަތްތައް ފޯރުކޮށްދެވޭނެއެވެ.

އޭގެ ތެރޭގައި، އުފައްދާ ހަކަތަ ގަންނަ އަގު ކުޑަކުރުމަށްޓަކައި ދެވޭ އިނާޔަތްތަކާއި ފައިސާ ލިބޭނެކަން ކަށަވަރުކުރުމަށްޓަކައި ޚާއްޞަ މެކޭނިޒަމެއް ޤާއިމްކުރުން އަދި އިންވެސްޓްމަންޓް ގެރެންޓީ ފޯރުކޮށްދިނުން ހިމެނެއެވެ. މީގެ އިތުރުން، އިއާދަކުރަނިވި ހަކަތަ އުފައްދާ މިންވަރު އިތުރުވަމުންދާ ވަރަކަށް އެ ހަކަތަ ބޭނުންކުރެވޭ ވަރު ފުޅާކުރުމަށްޓަކައި މިހާރު ހުރި ކަރަންޓް ވިއުގުތަކުގެ ފެންވަރު މަތިކުރެވިގެންވެސް ދާނެއެވެ. ހަމަ އެއާއިއެކު، ކުޑަ އަގެއްގައި މެދުކެނޑުމެއް ނެތި ކަރަންޓް ފޯރުކޮށްދިނުމަށާއި އެހެނިހެން ވަޞީލަތްތައް މެދުވެރިކޮށް އުފައްދާ ހަކަތަވެސް ބޭނުންކުރެވޭ ގޮތަށް ބެޓެރީ ނިޒާމުތަކެއް އައްޑޫ ސިޓީ އާއި އެހެނިހެން ބައެއް ރަށްރަށުގައި ޤާއިމްކުރެވޭނެއެވެ.

މި މަޝްރޫއުގެ ދަށުން، ސަރުކާރުގެ ކަމާބެހޭ އިދާރާތަކާއި ކަރަންޓްގެ ޚިދުމަތް ފޯރުކޮށްދޭ ކުންފުނިތަކުގެ މުވައްޒަފުން ތަމްރީން ކުރުމުގައިވެސް އެހީތެރިކަން ފޯރުކޮށްދެވޭނެއެވެ. މީގެ އިތުރުން، އިއާދަކުރަނިވި ހަކަތަ އުފެއްދުމަށް ބޭނުންކުރާ އެހެނިހެން ބައެއް ވަޞީލަތްތައް ކަމަށްވާ ވައި އަދި ހައިޑްރޮޖަން ފަދަ ވަޞީލަތްތަކާއި، ކަރަންޓުން ހިންގާ އެއްގަމު އުޅަނދުފަހަރު ޗާޖުކުރެވޭ ސްޓޭޝަންތައް އަދި 'ވެހިކަލް-ޓު-ގްރިޑް-' ފަދަ އާ އީޖާދުތަކުގެ އަޖުމަބެލިގެންވެސް ދާނެއެވެ.

ހަމަ އެއާއިއެކު، މި މަޝްރޫއުގެ ތެރޭގައި ހިމެނޭ ފަންނީ އެހީގެ ޕެކޭޖުގެ ދަށުން، ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހަކަތައިގެ ދާއިރާގައި އަންހެނުންގެ ބައިވެރިވުން އިތުކުރުމަށްޓަކައި ޚާއްޞަ ފިޔަވަޅުތަކެއް އެޅިގެންދާނެ އެވެ. އޭގެ ތެރޭގައި، ހަކަތައިގެ ދާއިރާގައި އަންހެނުންނަށް މިހާރަށް ވުރެ ގިނަ އަދި ރަނގަޅު ވަޒީފާގެ ފުރުޞަތުތައް ތަނަވަސްކޮށްދިނުމާއި އަންހެން ދަރިވަރުންނަށް ޚާއްޞަކޮށް ވޯކްޝޮޕްތައް ހިންގުން އަދި އަތޮޅުތެރޭގެ ރަށްތަކުގައި ދިރިއުޅޭ އަންހެނުންނަށް ހުނަރު ދަސްކޮށްދިނުމުގެ ކޯސްތަކުގައި ބައިވެރިވުމުގެ ފުރުޞަތު ފަހިކޮށްދިނުން ހިމެނެއެވެ.

މި މަޝްރޫއަށް ވާލްޑް ބޭންކުން ކަނޑައަޅާފައިވާ ޓާސްކް ޓީމް ލީޑަރުން ކަމަށްވާ އަމިތު ޖައިން އަދި ޖޫންކިޔަން ސޮންގް ވިދާޅުވީތެޔޮ އެތެކުރުމުގައި ދިމާވާ މައްސަލަތަކާއި ތެލުގެ ބާޒާރުގައި އަގަށް އަންނަ ބަދަލުތަކާ ކުރިމަތިލާންޖެހުމުގެ ސަބަބުން ދިވެހިރާއްޖެއަށް ވަނީ އެތެރެކުރާ ތެލަށް ބޮޑު އަގެއް ދައްކަންޖެހިފައިކަމަށެވެ. އޭގެ ސަބަބުން، ރާއްޖޭގެ ރަށްތަކުގައި ހަކަތަ އުފެއްދުމަށް ކުރާ ހޭދަ ވަރަށް ބޮޑުވާ ކަމަށާއި މިއީ އިއާދަކުރަނިވި ހަކަތަ އަށް ބަދަލުވާންޖެހޭ އެއް ސަބަބު ކަމަށްވެސް މިބޭފުޅުން ވިދާޅުވިއެވެ.

އެކްސެލެރޭޓިން ރިނިއުއަބަލް އެނާޖީ އިންޓަގްރޭޝަން އެންޑް ސަސްޓެއިނަބަލް އެނާޖީ (އެރައިޒް) މަޝްރޫއު ހިންގުމަށް ހަމަޖެހިފައިވަނީ، ސްޓެލްކޯ އަދި ފެނަކަ ކޯޕަރޭޝަނާ ގުޅިގެން މިނިސްޓްރީ އޮފް އެންވަޔަރަމަންޓުންނެވެ.

މި މަޝްރޫއަށް ޖުމްލަ ހޭދަވަނީ 107.4 މިލިއަން ޑޮލަރެވެ. އޭގެ ތެރޭގައި، ތަރައްޤީވަމުން އަންނަ ޤައުމުތަކަށް ލުއި ގޮތްތަކެއްގެ މަތިން ލޯނު ދޭ ވާލްޑް ބޭންކުގެ އިދާރާ ކަމަށްވާ އިންޓަނޭޝަނަލް ޑިވެލޮޕްމަންޓް އެސޯސިއޭޝަން (އައިޑީއޭ) އިން ދޭ 12.4 މިލިއަން ޑޮލަރުގެ ހިލޭ އެހީ ހިމެނެއެވެ.

ވާލްޑް ބޭންކް ގްރޫޕުގެ ބޭރުން މި މަޝްރޫއަށް، ކްލީން ޓެކްނޮލޮޖީ ފަންޑުން 30 މިލިއަން ޑޮލަރު، އޭޝިއަން އިންފްރަސްޓްރަކްޗާ އިންވެސްޓްމަންޓް ބޭންކް (އޭއައިއައިބީ) އިން 20 މިލިއަން ޑޮލަރު އަދި އާންމު ވިޔަފާރީގެ އުޞޫލުން ދޭ 45 މިލިއަން ޑޮލަރު ލިބޭނެއެވެ.