ގާނޫނީ ފަންނަނީ އެފަންނުގެ ހުނަރުތަކާއި އުސޫލްތައް ދަސްކޮށްގެން މެނުވީ އޭގެތެރޭގައި ހަރަކާތްތެރިވެވޭނެ ޕްރޮފެޝަނެއް ނޫން ކަމަށް އުއްތަމަ ފަނޑިޔާރު އަހުމަދު މުއުތަސިމް އަދުނާނު ވިދާޅުވެއްޖެ އެވެ.

އުއްތަމަ ފަނޑިޔާރު މިހެން ވިދާޅުވީ، އަލަށް ގާނޫނީ ދާއިރާއަށް ވަދެވަޑައިގެންނެވި، ގާނޫނީ ވަކީލުންނަށް ގާނޫނީ ވަކީލުކަމުގެ ހުވާ ލައިދެއްވުމުގެ ރަސްމިއްޔާތު ޝަރަފްވެރިކޮށް ދެއްވައި ދެއްކެވި ވާހަކަފުޅު ގައެވެ. މި ރަސްމިއްޔާތުގައި 227 ގާނޫނީ ވަކީލަކު ހުވާކުރައްވާފައި ވެއެވެ.

އުއްތަމަ ފަނޑިޔާރު ވިދާޅުވީ، އަލަށް ގާނޫނީ ވަކީލުކަމުގެ ދާއިރާއަށް ވަދެވަޑައިގެންނެވި ވަކީލުންގެ ހުވަޔާއެކު، މި ދާއިރާގައި ޒިންމާދާރުކަމާއި ޕްރޮފެޝަނަލްކަމާއެކު މަސައްކަތުގައި ދެމި ހުރުމުގެ އަހުދު ވެފައިވާއިރު، ހަމައެކަނި މާލީ ތަވަސްކަން ހޯދުމުގެ ބޭނުމުގައި މިފަންނުގެ ތެރެއަށް ވަންނަ މީހަކަށް މިފަންނުގެ ތެރެއަށް އެ ވަދެވެނީ ގޯސް ވިސްނުމެއްގެ މައްޗަށް ބަރޯސާ ވެވިގެން ކަމަށެވެ. އަދި އެ ނިޔަތުގައި ގާނޫނީ ފަންނުގެ ދާއިރާއަށް ވަންނަ މީހާ ވެގެންދާނީ ނާކާމިޔާބު މީހެއް ކަމަށެވެ.

އިތުރަށް ތަފްސީލް ކޮށްދެއްވަމުން އުއްތަމަ ފަނޑިޔާރު ވިދާޅުވީ، ގާނޫނީ ފަންނުގެ ދާއިރާއިން ރަނގަޅު އާމްދަނީ ހޯއްދެވި ނަމަވެސް، ހަމައެކަނި މާލީ މަންފާއަށް ވިސްނައިގެން މަސައްކަތް ކުރާނަމަ، ގާނޫނީ ދާއިރާއިން ކުރިއަރާ ދިއުމުގެ ފުރުސަތު ގެއްލި ދިއުމުގެ ފުރުސަތު ބޮޑުކަމަށެވެ.

އުއްތަމަ ފަނޑިޔާރު ވިދާޅުވީ، ރާއްޖޭގައި މަސައްކަތް ކުރާ ގާނޫނީ ވަކީލުން ހަމައެކަނި ކޯޓުތަކަށް ވަޑައިގެން ވަކާލާތު ކުރުމުގެ ބަދަލުގައި ކޯޓުން ބޭރުގައި ވެސް ތަފާތު އެކިއެކި މަސައްކަތްތައް ކުރުމުގެ ފުރުސަތު އެބައޮތް ކަމަށެވެ. އެގޮތުން ތިން ކަމެއް އުއްތަމަ ފަނޑިޔާރު ވަނީ ފާހަގަ ކުރައްވާފަ އެވެ.

އެގޮތުން ފުރަތަމަ ކަމަކަށް، ހައްގު ހޯދުމުގައި ގާބިލްކަން ނެތް ފަރާތްތަކަށް އެ ފަރާތްތަކުގެ ހައްގުގައި މަސައްކަތް ކުރާ ގާނޫނީ ވަކީލަކަށް ވެވިދާނެ ކަމަށާއި، ނުވަތަ ތަފާތު އެކި ސަބަބުތަކާ ހުރެ، ނާއިންސާފުން އަނިޔާ ލިބިފައިވާ ފަރާތްތަކަށް އިންސާފު ހޯދާ ދިނުމަށް މަސައްކަތް ކުރެވިދާނެ ކަމަށެވެ. މިފަދަ ފަރާތްތަކަކީ ކޮންމެ މުޖުތަމައުއެއްގައި ވެސް އުޅޭނެ ބައެއް ކަމަށް އުއްތަމަ ފަނޑިޔާރު ވިދާޅުވި އެވެ.

ދެވަނަ ކަމަކަށް، އިންސާނީ ހައްގުތައް ހިމާޔަތް ކުރުމަށް ހާއްސަ ސަމާލުކަމެއް ދީގެން ގާނޫނީ ވަކީލުންނަށް މަސައްކަތް ކުރެވިދާނެ ކަމަށެވެ. އިންސާނީ ހައްގުތައް ގެއްލިފައިވާ އެތައް ބަޔަކު މުޖުތަމައުގެ ތެރޭގައި އުޅޭއިރު، އެފަދަ ކަންކަން މުޖުތަމައުގައި ހިނގާ ކޮންމެ ފަހަރަކު އެކަންކަމާ ދެކޮޅަށް އެންމެ ފުރަތަމަ ތެދުވެ އަޑުއުފުލާ ބަޔަކީ ގާނޫނީ ވަކީލުން ކަމުގައި ވާންޖެހޭ ކަމަށެވެ. އެހެންކަމުން ޕްރޮފެޝަންގެ ސަގާފަތް ދެމެހެއްޓުމުގެ މަސައްކަތް ކުުރުމުގައި އަމަލީ ގޮތުން ބައިވެރިވެ އެގޮތުގައި މަސައްކަތް ކުރެވިދާނެ ކަމަށް އުއްތަމަ ފަނޑިޔާރު ވިދާޅުވި އެވެ.

ތިންވަނަ ކަމަކަށް، އުއްތަމަ ފަނޑިޔާރު ވިދާޅުވީ، ގައުމުގެ ދުސްތޫރީ ނިޒާމު ރައްކާކޮށް ހަރުދަނާ ކުރުމަށްޓަކައި މަސައްކަތް ކުރުން ކަމަށެވެ. ގާނޫނީ ފަންނު އެގޮތުގައި ދެމި އޮންނާނީ ގައުމުގެ ދުސްތޫރީ ނިޒާމު ހަރުދަނާވެ، ހެޔޮގޮތުގައި ނިޒާމު ރައްކާތެރި ކުރެވިގެން ކަމަށެވެ. ގާނޫނުއަސާސީން ކަނޑައަޅާ ދުސްތޫރީ ނިޒާމަށް ކުރިމަތިވާ ނޭދެވޭ ކޮންމެ ކަމެއްގެ އަސަރު ގާނޫނީ ފަންނަށް ކުރާނެ ކަމަށެވެ. އެހެންކަމުން ގާނޫނުއަސާސީން އެކަށައަޅާފައިވާ ދުސްތޫރީ ނިޒާމު ނެގެހެއްޓުމަށް މިންނަތާއެކު މަސައްކަތް ކުރުމަކީ ގާނޫނީ ވަކީލުން ކުރަން ޖެހޭނެ ކަމެއް ކަމަށް ވެސް އުއްތަމަ ފަނޑިޔާރު ވިދާޅުވި އެވެ.

އުއްތަމަ ފަނޑިޔާރު ވިދާޅުވީ، ކޮންމެ ގާނޫނީ ވަކީލަކު ވެސް މަސައްކަތް ކުރަން ވާނީ މުޖުތަމައުގައި ރޯލް މޮޑަލުންގެ ގޮތުގައި ބަލައި ގަންނަ މީހަކަށް ވުމަށް ކަމަށެވެ. އަދި ގާނޫނީ ވަކީލުންނާމެދު އެފެދުފައިވާ ނުރަނގަޅު ތަސައްވުރު ރަނގަޅުކޮށް، މި ޕްރޮފެޝަން ކުރިއަރުވައި، މިފަންނުގެ އިތުބާރު ދެމެހެއްޓުމުގެ މަސައްކަތަކީ ހަމަ ކޮންމެ ގާނޫނީ ވަކީލަކަށް ފަރުދީގޮތުން ކުރެވިދާނެ ކަމެއް ކަމަށް އުއްތަމަ ފަނޑިޔާރު ވިދާޅުވި އެވެ.

އަލަށް ހުވާ ކުރެއްވި ވަކީލުންނަކީ ޤާނޫނީ ވަކީލުކަމުގެ ދާއިރާއިން ކިޔެވުމަށްފަހު ހުވާ ނުކުރެވި ތިބި ވަކީލުން 1 މަސް ދުވަހުގެ ތަމްރީނެއް ފުރިހަމަ ކުރުމަށްފަހު، ވަކީލު ކަމުގެ ހުއްދަ ލިބޭ ގޮތަށް ޤާނޫނީ ފަންނުގެ ޤާނޫނަށް ގެނައި އިސްލާޙު ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާ އިބްރާޙިމް މުޙައްމަދު ސޯލިޙު ތަސްދީޤު ކުރެއްވުމާއެކު، އެ ތަމްރީނު ފުރިހަމަ ކުރެއްވި ގާނޫނީ ވަކީލުންނެވެ.