އީރާނުގެ ނިއުކްލިއަރ ޕްރޮގްރާމާއި ގުޅޭގޮތުން އެޤައުމާއި އެކު ވެފައިވާ އެއްބަސްވުމުން ވަކިވުމަށް އެމެރިކާއިން ނިންމައިފިއެވެ.

މިކަން އިޢުލާނުކުރެއްވުމަށްފަހު، އީރާނާއި، އީރާނަށް އެހީވާ ހުރިހާ ޤައުމަކާއި ދެކޮޅަށް ދަތިކުރުމުގެ ފިޔަވަޅު އެޅުމަށް އަމުރުކުރައްވައި އެމެރިކާގެ ރައީސް ޑޮނާލްޑް ޓްރަމްޕް ވަނީ ޤަރާރެއް ނެރުއްވާފައެވެ.

އީރާނުގެ ނިއުކްލިއަރ ޑީލުން އެމެރިކާ ވަކިވާކަން ހާމަކުރެއްވަމުން ރައީސް ޓްރަމްޕް ވިދާޅުވީ، އީރާނަކީ ޓެރަރިޒަމަށް އެންމެ ބޮޑަށް ވާގިވެރިވާ ދައުލަތް ކަމަށެވެ. އެގޮތުން ނުރައްކާތެރި މިސައިލްގެ ވިޔަފާރިކޮށް، މެދުއިރުމަތީގައި އުފެދިފައިވާ މައްސަލަ އިތުރަށް ގޯސްކޮށް، ޓެރަރިސްޓް ގްރޫޕްތަކަށް އީރާނުން އެހީވަމުންދާ ކަމަށް ޓްރަމްޕް ވިދާޅުވިއެވެ.

ޓްރަމްޕް ވިދާޅުވީ، އީރާނުން ކުރަމުންދާ އެންމެ ނުރައްކާތެރި ކަމަކީ ނިއުކްލިއަރ ހަތިޔާރު އުފެއްދުމަށް އެޤައުމުން ކުރަމުންދާ މަސައްކަތް ކަމަށެވެ.

އީރާނުގެ ނިއުކްލިއަރ އެއްބަސްވުމާއި ގުޅޭގޮތުން ވާހަކަފުޅު ދައްކަވަމުން ޓްރަމްޕް ވިދާޅުވީ، މި އެއްބަސްވުމަކީ އެމެރިކާއަށް ބާރު އޮވެމެ، އެ ބާރުގެ ބޭނުން ކުރުމެއްނެތި ވެފައިވާ ދޯހަޅި އެއްބަސްވުމެއް ކަމަށާއި، އެއީ އެމެރިކާގެ ރައްޔިތުންނަށް ހުރި ލަދެއް ކަމަށެވެ. މިއީ އެމެރިކާ އާއި އެމެރިކާގެ ބައިވެރިންނަށް ފައިދާއެއްވާ، އަދި ފައިދާއެއް ވާނެ އެއްބަސްވުމެއް ނޫން ކަމަށާއި، މި އެއްބަސްވުމަކީ އެ އެއްބަސްވުން އޮތް ގޮތުން ވެގެންވާނެ ވަރުގެ އެއްބަސްވުމެއް ނޫން ކަމަށް ޓްރަމްޕް ވިދާޅުވިއެވެ.

މި އެއްބަސްވުމުގެ ދަށުން، އީރާނާއި ދެކޮޅަށް އަޅާފައިވާ އެކިއެކި ދަތިކުރުމުގެ ފިޔަވަޅުތައް އުވާލާފައިވާއިރު، އެއްބަސްވުމުގެ ދަށުން، ނިއުކްލިއަރ ހަތިޔާރު އުފައްދަން ބޭނުންވާ ޔުރޭނިއަމް މުއްސަނދިކުރުމުގެ ފުރުޞަތު އީރާނަށް ގެއްލިގެނެއް ނުދެއެވެ. އެގޮތުން ނިއުކްލިއަރ ހަކަތަ އުފެއްދުމަށް ޔުރޭނިއަމް މުއްސަނދިކުރުމުގެ ހުއްދަ މި އެއްބަސްވުމުގައި އީރާނަށް ދީފައިވާއިރު، އީރާނުން ނިއުކްލިއަރ ބާރުވެރިކަން އިތުރުކުރަމުންދަނީ ހަކަތަ އުފެއްދުމުގެ ގޮތުން ކަމަށް އީރާނުން ދައްކާ ވާހަކައަކީ ދޮގެއްކަން ސާބިތުކުރެވޭ ވަރަށް އެމެރިކާއަށް ހެކި ލިބިފައިވާ ކަމަށްވެސް ރައީސް ޓްރަމްޕް ވަނީ އަންގާރަ ދުވަހުގެރޭ ވިދާޅުވެފައެވެ.

އަދި މި އެއްބަސްވުން އެކުލަވާލާފައިވާގޮތުން، އީރާނުން އެއްބަސްވުމަށް ފުރިހަމައަށް ތަބާވި ނަމަވެސް، ކުޑަ ވަގުތުކޮޅެއްގެ ތެރޭގައި ނިއުކްލިއަރ ހަތިޔާރު އުފެއްދޭވަރަށް، ނިއުކްލިއަރ ބާރުވެރިކަން ހޯދުމުގެ ފުރުޞަތު އިރާނަށް އޮތްކަން ޓްރަމްޕް ފާހަގަކުރެއްވިއެވެ.

އެއްބަސްވުމުން ވަކިވުމަށްފަހު އީރާނާއި ދެކޮޅަށް އަލުން ދަތިކުރުމުގެ ފިޔަވަޅު އެޅުމަށް ނިންމަވައި ރައީސް ޓްރަމްޕް ވަނީ ޤަރާރެއްވެސް ނެރުއްވާފައެވެ. އެ ޤަރާރުގައި ވާގޮތުން، އީރާނާއި ދެކޮޅަށް އެންމެ މަތީ ފަންތިން ދަތިކުރުމުގެ ހަރުކަށި ފިޔަވަޅު އެޅުމަށް ނިންމާފައިވާއިރު، އީރާނަށް ވާގިވެރިވާ ޤައުމުތަކަށްވެސް ފިޔަޅު އެޅުމުގެ ފުރުޞަތު އެ ޤަރާރުގައި ވަނީ ފަހިކޮށްދީފައެވެ.

އެމެރިކާގެ މި ނިންމުމާއި ގުޅިގެން އެ އެއްބަސްވުމުގައި ދެން ހިމެނޭ ވިލާތުގެ އިއްތިހާދުން އަދި ވަކި އެއްޗެއް ބުނެފައެއް ނުވެއެވެ. ނަމަވެސް ވިލާތުގެ އިއްތިހާދުގެ ކައުންސިލްގެ ރައީސް ޑޮނާލްޑް ޓަސްކް ވަނީ، ޓްރަމްޕްގެ ނިންމެވުމާއި ގުޅިގެން ގޮތެއް ނިންމާނީ އަންނަ ހަފްތާގައި އޮންނަ ވިލާތުގެ އިއްތިހާދުގެ ސަމިޓުގައި އެ އިއްތިހާދު އެކުގައި ކަމަށް ވިދާޅުވެފައެވެ.

ވިލާތުގެ އިއްތިހާދުގައި ހިމެނޭ ފްރާންސްގެ ރައީސް އެމަނުއެލް މެކްރޯން ވިދާޅުވީ، އެއްބަސްވުމުން ވަކިވާން އެމެރިކާއިން ނިންމި ނިންމުމާއިމެދު ފްރާންސާއި، ޖަރުމަނާއި އިނގެރޭސިވިލާތް ހިތާމަކުރާ ކަމަށާއި، އީރާނުން ނިއުކްލިއަރ ހަތިޔާރު ނުއުފެއްދުމަށް ވެފައިވާ އެއްބަސްވުން އެޤައުމުން ރޫޅާލަފާނެކަމުގެ ބިރު މިހާރު އޮތް ކަމަށެވެ.

އީރާނާއި އެކު ވެފައިވާ ނިއުކްލިއަރ އެއްބަސްވުމުން ވަކިވުމަށް އެމެރިކާއިން ނިންމި ނިންމުމަށް އެކި ފަރާތްތަކުން ފާޑުކިޔަމުންދާއިރު، މިހާތަނަށް މި ނިންމުމަށް މަރުހަބާ ވިދާޅުވެފައިވަނީ، ސައުދީ އަރަބިއާގެ އިތުރުން މެދުއިރުމަތީގައި އީރާނާއި މެދު އެންމެ ހަސަދަވެރިވާ އިސްރާއީލުގެ ބޮޑުވަޒީރު ބެންޖަމިން ނަތަންޔާހޫ އެކަންޏެވެ. ނަތަންޔާހޫ ވަނީ ރައީސް ޓްރަމްޕްގެ ނިންމެވުމަކީ ރަނގަޅު ނިންމެވުމެއް ކަމަށާއި، އީރާނުގެ ނިއުކްލިއަރ އެއްބަސްވުމަކީ ވަރަށް ގޯސްކޮށް ހަދާފައިވާ އެއްބަސްވުމެއް ކަމަށް ވިދާޅުވެފައެވެ.

އެމެރިކާގެ ނިންމުމާއި ގުޅިގެން އީރާނުން ވަކި އެއްޗެއް ބުނެފައި ނުވި ނަމަވެސް މި ނިންމުން ނިންމާނެ ކަމަށް ވާހަކަ ދެކެވެމުން ދިޔައިރު، އީރާނުގެ ރައީސް، ޙަސަން ރޫހާނީ ވަނީ އެމެރިކާ އިން ނިންމާ ގޮތަކުން ކުރިއަށް އޮތް ދެ މަސް ނޫނީ ތިން މަސް ދުވަހުގެ ތެރޭގައި ކޮންމެވެސް ދަތިތަކަކާ ކުރިމަތިލާން ޖެހުމަކީ އެކަށީގެންވާ ކަމެއް ކަމަށާއި އެހެން ނަމަވެސް އެކަމުގެ ހައްލު އީރާނުން ހޯދާނޭ ކަމަށް ވިދާޅުވެފައެވެ.

ޖޮއިންޓް ކޮމްޕްރިހެންސިވް ޕްލޭން އޮފް އެކްޝަން (ޖޭސީޕީއޯއޭ) ގެ ނަން ދެވިފައިވާ ނިއުކްލިއަރ ޑީލުން އެމެރިކާ ވަކި ވުމާއި ގުޅޭގޮތުން ރޫހާނީ އިތުރަށް ވިދާޅުވެފައިވަނީ، މި އެއްބަސްވުން އެމެރިކާ އާއި ނުލައި އަދި މާ ބޮޑަށް ރަނގަޅުވާނެކަމަށް ދެކެވަޑައިގަންނަވާ ކަމަށެވެ.

އެމެރިކާ އިން މި އެއްބަސްވުމުން ވަކިވި ނަމަވެސް، އީރާނުން އެދޭ ގޮތައް ކަންކަން ވާނަމަ، ވިލާތާއި، ރަޝިޔާ އަދި ޗައިނާ އާއިއެކު މި އެއްބަސްވުމާ އެއްގޮތައް ކުރިޔަށް ދާން ބޭނުންވާ ކަމަށް އީރާނުން ވަނީ ބުނެފައެވެ.