ހޮނިހިރު ދުވަހުގެ އެސެމްބްލީ އިންތިޚާބުގައި ލިބުނު ބޮޑު ކާމިޔާބާ އެކު ބޮޑުވަޒީރު ނަރެންދްރަ މޯދީގެ ޕާޓީ އިން 27 އަހަރު ފަހުން ފުރަތަމަ ފަހަރަށް އިންޑިއާގެ ވެރިރަށް ދިއްލީގައި ސަރުކާރު އުފެއްދުމުގެ މަގު ތަނަވަސްވެއްޖެއެވެ. 

އިންޑިއާގެ އިލެކްޝަން ކޮމިޝަން (އީސީ) ގެ މަޢުލޫމާތުތަކަށް ބަލާއިރު، މިހާތަނަށް ބަހަރަތިޔަ ޖަނަތާ ޕާޓީ (ބީޖޭޕީ) އިން 70 މެންބަރުންގެ އެސެމްބްލީގައި 48 ގޮނޑި ކާމިޔާބުކޮށްފައިވާ ކަމަށް ވަނީ ބެލެވިފައެވެ. އަދި މިހާރު ވެރިކަމުގައި އޮތް އާމް އާދްމީ ޕާޓީ (އޭއޭޕީ) އަށް ލިބިފައިވަނީ 22 ގޮނޑިއެވެ. 

35 ގޮނޑިއަށްވުރެ ގިނަ ގޮނޑި ކާމިޔާބުކުރާ ޕާޓީއަކަށް ސަރުކާރު އުފެއްދިދާނެއެވެ. 

"ތަރައްޤީ ކާމިޔާބުކޮށްފި، ހެޔޮ ވެރިކަން މޮޅުވެއްޖެ،" މޯދީ އެކްސް ގައި ލިޔުއްވިއެވެ. އަދި އޭނާގެ ޕާޓީން ދިއްލީ ތަރައްޤީ ކުރުމަށް "ނުފުރޮޅާ އެންމެ ގައު ކޮޅެއްވެސް" ނުބާއްވާނެ ކަމަށް އިތުރުކުރެއްވިއެވެ.

އެކްސްގައި ޝާއިޢުކުރެވުނު ވީޑިއޯ މެސެޖެއްގައި، އިންތިޚާބުން ނާކާމިޔާބުވި އޭއޭޕީގެ ދިއްލީގެ ކުރީގެ ޗީފް މިނިސްޓަރު އަރްވިންދް ކަޖްރިވާލް ވިދާޅުވީ އޭނާ އާއި އޭނާގެ ޕާޓީން "ރައްޔިތުންގެ ނިންމުން އިހްތިރާމް އާ އެކު ޤަބޫލުކުރާ" ކަމަށާއި ބީޖޭޕީ އަށް ކާމިޔާބީގެ ހެޔޮއެދުން ފޮނުވާ ކަމަށެވެ. 

"އެ މީހުންނަށް ވޯޓުލީ މީހުންގެ އުންމީދުތައް ފުއްދައިދޭނެ ކަމަށް އަޅުގަނޑު އުންމީދުކުރަން،" އޭނާ ވިދާޅުވިއެވެ. 

މި އިންތިޚާބު ވެގެން ދިޔައީ ޤައުމުގެ ވެރިރަށުގެ މުހިންމުކަމަށް ބަލާއިރު ބީޖޭޕީ އާއި އޭއޭޕީ އަށް ވެސް ދިއްލީގެ ކޮންޓްރޯލު ހޯދުމަށް މުހިންމު ހަނގުރާމައަކަށެވެ. 

މި ސިޓީ އަކީ ފެޑެރަލް ސަރުކާރުން ވެރިކަން ހިންގާ ސަރަޙައްދެކެވެ. 2013 އިން ފެށިގެން އޭއޭޕީ އިން ދިއްލީގައި ވެރިކަން ކޮށްފައިވަނީ، ވޯޓުދޭ މީހުން އެ ޕާޓީގެ އިޖްތިމާއީ ރައްކައުތެރިކަން ފޯރުކޮށްދިނުމުގެ ވަރުގަދަ ރެކޯޑަށް ތާއީދުކޮށްގެންނެވެ. އެހެނަމަވެސް ފަހަކަށް އައިސް އެ ޕާޓީއާއި ޕާޓީގެ ލީޑަރުންނަށް ގިނަ ގޮންޖެހުންތަކާ ކުރިމަތި ލާންޖެހިފައި ވެއެވެ. އޭގެ ތެރޭގައި ލީޑަރުންގެ މައްޗަށް ކުރެވުނު ކޮރަޕްޝަންގެ ތުހުމަތުތަކާ ކުރިމަތިލާންޖެހުން ހިމެނެއެވެ. އެ ތުހުމަތުތައް އެ ފަރާތްތަކުން ވަނީ ދޮގު ކޮށްފައެވެ. 

ބީޖޭޕީ އަށް، ދިއްލީ ލިބުމަކީ ހަމައެކަނި އިންތިޚާބީ ކާމިޔާބީ އަކަށް ވުރެ މުހިންމު ކަމެކެވެ - މިއީ 1998 އިން ފެށިގެން އެތާނގައި ވެރިކަމުން ބޭރުގައި ތިބުމަށްފަހު ޤައުމުގެ ވެރިރަށުގައި ފައިތިލަ ސާބިތުކޮށްލަން ލިބުނު މުހިންމު ފުރުސަތެއްވެސް މެއެވެ. 

މި ޕާޓީން ދިއްލީގެ ކެމްޕޭނަށް ގިނަ ވަސީލަތްތަކެއް ހޭދަކޮށްފައިވެއެވެ. މޯދީގެ އިތުރުން ހޯމް މިނިސްޓަރ އަމިތް ޝާހް ވެސް އިވެންޓްތަކުގައި ބައިވެރިވެވަޑައިގަތެވެ. 

ޤައުމީ ފެންވަރުގައި މައި އިދިކޮޅު ޕާޓީ ކަމުގައިވާ ކޮންގްރެސް ވެސް މި އިންތިޚާބުގައި ބައިވެރިވިއެވެ. ނަމަވެސް އެންމެ ގޮނޑިއެއް ވެސް ކާމިޔާބެއް ނުކުރެވުނެވެ. 

ކޮންގްރެސް ޕާޓީން 1998 އިން 2013 އަށް ދިއްލީ ގައި ވެރިކަން ކުރިއެވެ. ނަމަވެސް ކޮރަޕްޝަންގެ ތުހުމަތުތަކާ ގުޅިގެން ވޯޓުދޭ މީހުން އޭއޭޕީ އަށް ބަދަލުވުމާއެކު ކޮންގްރެސްގެ ވެރިކަން ނިމުމަކަށް އައެވެ. އޭގެ ފަހުން އެ ޕާޓީއަށް ފާހަގަކޮށްލެވޭ ކުރިއެރުމެއް ނުލިބެއެވެ. 

މާހިރުން ބުނާ ގޮތުގައި ސިޔާސީ ގޮތުން މުހިންމު ދިއްލީގެ އިންތިޚާބު ކާމިޔާބުވުމުން، ޕާޓީއަށް ފާއިތުވި އަހަރުގެ އާންމު އިންތިޚާބުގައި ފުރިހަމަ އަޣުލަބިއްޔަތު ގެއްލުނު ނަމަވެސް، އިންޑިއާގެ ވޯޓުދޭ މީހުންގެ މެދުގައި މޯދީގެ މަޤްބޫލުކަން އިތުރަށް ވަރުގަދަވާނެއެވެ. 

މި ބަލިވުމަކީ އޭއޭޕީއަށް ވަރަށް ބޮޑު ނާކާމިޔާބެއް ކަމަށް ދިރާސާ ކުރާ ފަރާތްތަކުން ބުނެއެވެ. މިއީ ކުޑަ ޕާޓީއެކެވެ. ވެރިކަމުގައި ހޭދަކުރި ފުރަތަމަ އަހަރުތަކުގައި ސިޓީގެ ތަޢުލީމާއި ޞިއްޙީ ޚިދުމަތްތައް ރަނގަޅު ކުރުމަށް އަހަންމިއްޔަތުކަން ދިނުމުން ތާއީދު ލިބުނު ޕާޓީއެކެވެ. މި ޕާޓީން ޕަންޖާބު ސްޓޭޓް ވެސް ވެރިކަން ހިންގައެވެ. ނަމަވެސް ދިއްލީ ގެއްލުމާއެކު މިހާރު ގޮންޖެހުންތަކާ ކުރިމަތިލާންޖެހިފައިވާ މި ޕާޓީގެ މުސްތަޤްބަލާ މެދު ވަނީ ސުވާލު އުފެދިފައެވެ. 

ނާކާމިޔާބުވި ޗީފް މިނިސްޓަރު ކަޖްރިވާލް ގެ ސިޔާސީ ހަޔާތް ފެށިގެން އައި އިރު އޭނާ އަކީ މެދު ފަންތީގެ މީހުން އިސްވެ ހިންގި ކޮރަޕްޝަން ދެކޮޅު ހަރަކާތުގެ ބަޠަލެކެވެ. ނަމަވެސް ފަހުން އޭނާގެ އެ ހަރަކާތް ބަދަލުވެގެން ދިޔައީ ފަޤީރުންގެ ޕާޓީއަކަށެވެ - ފަޤީރުންނާއި ދިއްލީގެ ދަތި ޙާލުގައި އުޅޭ މަސައްކަތްތެރިން އޭނާ ދޫކޮށްލީ ކީއްވެގެން، ކޮން ހިސާބަކުން ކަން ސާފު ނުވާ ކަމުގައި ދިރާސާ ކުރާ ފަރާތްތަކުން ބުނެއެވެ. 

އެހެން ނަމަވެސް އިންތިޚާބުން ބަލި ވުމުގައި ކޮރަޕްޝަންގެ ތުހުމަތުތަކާއި އެކު ޕާޓީގެ މުހިންމު ލީޑަރުން ޖަލަށްލުމާއި، އަދި ކަޖްރިވާލް އަމިއްލަ އަށް ހައްޔަރަށް ވަޑައިގަތުމުގެ ސަބަބުން އޭއޭޕީގެ ކެމްޕޭނަށް ގެއްލުން ލިބި، އުފެދުނު ހުސްކަން ބީޖޭޕީން ވަނީ ފުރާފައެވެ. ގިނަ ވަސީލަތްތަކާއި ވަރުގަދަ އިންތިޚާބީ މެޝިނަރީއެއްގެ އެހީގައި، ހެޔޮ ވެރިކަމާއި ހަމަޖެހުމާއި ތަރައްގީ ލިބޭނެ ކަމުގެ އުންމީދު ދިއްލީގެ ރައްޔިތުންނަށް ވަނީ ދީފައެވެ.

ބީޖޭޕީ އިން ދިއްލީގައި އެންމެ ފަހުން ވެރިކަން ކޮށްފައިވަނީ 1993 ން 1998 އަށެވެ.