ހަނގުރާމައިގެ ކަށިކުނބުރު ޖަންގައްޔަކަށް ވި ޢިރާޤުގެ ދަނޑުވެރިން، ކަށިކުންނާރު ދަނޑުތަކަށް!

ވަސީލަތްތަކުގެ ދަތިކަމާ ހެދި ކަދުރު ދަނޑުތައް ހެދުމުގެ ވިޔަފާރި ހީނަރު ވަމުން ދިއުމުގެ ސަބަބުން މާޔޫސްކަމާ ކުރިމަތިލާން ޖެހިފައިވާ މެދުއިރުމަތީގެ ދަނޑުވެރިންގެ ތެރެއިން، ފަސް އެނބުރި ބެލުމެއް ނެތި، ކުރިއަށް ދިއުމަށް ގަދަ އަޅާ މަސައްކަތް ކުރާ އެކަކީ އިސްމާޢީލު އިބްރާހީމްއެވެ. ފެން ލިބުމުގެ ދަތިކަން އޭގެ އެންމެ އިންތިހާއަށް ކުރިމަތިވެ، ކާރިޘީ ދަރަޖައަކަށް ކަންކަން ގޮސްފައި އޮތުމުގެ ސަބަބުން އިސްމާޢީލު މިޞްރާބު ޖެހީ ކަށިކުންނާރު ނުވަތަ ސިދްރު ގަސް އިންދުމާ ދިމާއަށެވެ. އިނގިރޭސި ބަހުން ކަށިކުންނާރަށް ކިޔައި އުޅެނީ ޖުޖޫބޭއެވެ.

ޢިރާޤަކީ މެޑިޓަރޭނިއަންއިން ފަށައިގެން ގަލްފާ ހިސާބަށް، ހުޅެވިހަނދު ބައްޓަމަށް ދެމިގެންދާ ބިމުގެ ދިރުން ތަނަވަސް ސަރަހައްދު ނުވަތަ 'ފަރޓައިލް ކްރެސެންޓް' ބެލްޓުގައި އޮންނަ ޤައުމެކެވެ. އެ ސަރަހައްދުގެ ޤައުމުތަކަކީ، މީގެ އެތައް ހާސް އަހަރެއް ކުރީއްސުރެވެސް ދަނޑުވެރިކަމުގެ މަސައްކަތަށް މަޝްހޫރު ޤައުމުތަކެކެވެ.

އަދުގެ ހާލަތު ބަދަލުވެއްޖެއެވެ. މައި 2 ކޯރުގެ ގޮތުގައި އޮތް ދިޖާލާއާއި ފުރާތު ކޯރުގެ މަތީ ކޮޅުގައި ޑޭމް އެޅުމުގެ ސަބަބުން އެ ސަރަހައްދުގެ ޖިއޮގްރަފީއަށް ވަނީ ބަދަލުތަކެއް އައިސްފައެވެ. އޭގެ އިތުރަށް، ވާރޭ ވެހޭ މިންވަރު މަދުވުމާއި، އެތައް އަހަރަކަށް ދިގުލައިގެން ދިޔަ ކުރިމަތިލުންތަކާއި ހަނގުރާމަތަކުގެ ސަބަބުން އިސްމާޢީލު ފަދަ އެތައް ބައެއްގެ އާންމު ދިރިއުޅުމަށް ވަނީ ނޭދެވޭ އަސަރުތަކެއް ކޮށްފައެވެ.

ދަނޑުގައި ފަސްގަނޑު ޖަހަން ހުރެ ވާހަކަދައްކަމުން އިސްމާޢީލު ބުނީ، މެދުއިރުމަތީގެ ޤައުމުތަކުން އެންމެ ފުރަތަމަ ފާހަގަ ކުރެވުނު ސިދްރު ގަސްތަކަކީ، އެ ގަސްތައް ހެއްދުމަށް މާ ގިނައިން ފެން ބޭނުންވާ ގަސްތަކެއް ނޫން ކަމަށެވެ. އަދި ބިމުގެ އަޑިން ނަގާ ލޮނު ފެނަށް ބަރޯސާވެގެންވެސް ސިދްރު ނުވަތަ ކަށިކުންނާރު ގަސް ހެއްދޭ ކަން އޭނާ ފާހަގަ ކުރިއެވެ.

 2 ވަނަ އަހަރުގެ ތެރޭގައި ސިދްރު ގަހުން މޭވާ ލިބޭ އިރު، ރުށްދަނޑުތަކުން އެއްޗެއް ލިބޭ ވަރު ވަނީ 5 އަހަރުން ކަންވެސް އިސްމާޢީލު ފާހަގަ ކުރިއެވެ.

ރުށްދަނޑުގެ ދަނޑުވެރިކަން ކުރުމަކީ މާ ގިނަ ދުވަހަށް ދެމިގެން ދާ ގޮތަށް ކުރެވޭ ކަމެއް ނޫން ކަމަށް އިސްމާޢީލު ބުނެއެވެ.  

ޢައްބާސް ޢަލީއަކީ ރުއްދަނޑުތައް ހެއްދުމަށްޓަކައި އެތައް އަހަރެއް ވަންދެން ބޮޑެތި އިންވެސްޓްމަންޓްތަކެއް ނުވަތަ ވުނަ ކޮށްފައި ވާ މީހެކެވެ. ނަމަވެސް، މިއަދު އޭނާއަށް ޤަބޫލު ކުރަން ޖެހިފައި އޮތީ ހިތި ޙަޤީޤަތެކެވެ. ފެން ލޮނުވުމުގެ ޝިކާރައަކަށް އެ ދަނޑުބިންތައް ވެއްޖެކަމަށް ޤަބޫލު ކުރަން މަޖުބޫރުވެއްޖެއެވެ.

ދަންޖައްސާ އަވަހާރަކޮށްލާފައި ވާ ޢިރާޤުގެ ކުރީގެ ރައީސް ސައްދާމް ހުސެއިން، 1990 ވަނަ އަހަރު ކުވައިތަށް އަރައިގަތުމުން ފެށިގެން، 2003 ވަނަ އަހަރު އެމެރިކާ އިސްވެ އޮވެ އޭނާގެ ވެރިކަން ވައްޓާލުމަށް ޢިރާޤު ހިފުމާއި، އައިސިސްގެ ހަނގުރާމަވެރިން ހިންގި އަނިޔާވެރިކަމުން ހަފުސްވި ޤައުމާއި، ސުންނާފަތިވި އިޤްތިޞާދު ނެގެހެއްޓުމަށް ޢިރާޤުން މިހާރުވެސް ދަނީ ގަދަ އަޅާ މަސައްކަތް ކުރަމުންނެވެ. އެފަދަ ހާލެއްގައި ވަނިކޮށް، ފެނުގެ ދަތިކަން ކުރިމަތިވުމަކީ ދަނޑުވެރިންގެ ވިޔަފާރިއަށް ކުރިމަތިވި އިތުރު ގޮންޖެހުމެކެވެ.