ކޮވިޑްގެ ކޭސްތައް ގައުމުތަކުން ފެންނަމުންދާތީ ސަމާލުވުމަށް އިލްތިމާސްކޮށްފިއެވެ.

ހެލްތު ޕްރޮޓެކްޝަން އެޖެންސީ (އެޗްޕީއޭ)އިން ބުނީ، މި ހިނގާ ޑިސެންބަރ މަހުގެ މެދުތެރޭގައި ކޮވިޑް-19ގެ އައު ވޭރިއަންޓް JN.1 އިންޑިއާގެ ކެރެލާއިން ފެނިފައިވާކަމަށެވެ. މިއީ އައު ވޭރިއެންޓެއްކަމަށާއި، ސެޕްޓެމްބަރު 2023ގައި އެމެރިކާއިން މި ވޭރިއެންޓް ފެނުނު ހިސާބުން ހަލުވިކަމާއެކު އަންނަނީ ގިނަ ގައުމުތަކެއްގައި ފެތުރެމުން ކަމަށް އެޗްޕީއޭއިން ބުނެއެވެ.

މީގެ އިތުރުން މި ފެށޭ ހަފުތާއަކީ ސްކޫލް، ކޮލެޖް، އަދި ޔުނިވަރސިޓީތަކަށް ޗުއްޓީ ފެށޭ ހަފުތާކަމަށްވެފައި، ގިނަ އަދަދެއްގެ މީހުން ރާއްޖެއިން ބޭރަށާއި ރާއްޖޭގެ އެކި ސަރަހައްދުތަކަށް ދަތުރުކުރާނެ ދުވަސްވަރަކަށް ވާނެތީއާއި، ކުރިއަށްއޮތް ދުވަސްތަކުގައި ރާއްޖެއިން އުމުރާގެ އަޅުކަމަށް ގިނަ އަދަދެއްގެ މީހުން ގޮސް އައިސް ވާނެ ދުވަސްތަކަކަށްވާތީ, އެހެން އަހަރުތަކަކޭ އެއްފަދައިން އަރިދަފުސް ރޯގާ، ވައިރަލް ހުން، އަދި ނޭވަލާ ނިޒާމަށްޖެހޭ ގައިންގަޔަށް އަރާ ބަލިތައް އިތުރުވާނެކަމަށް ބެލެވެއެވެ. 

އަދި މިހިނގާ ޑިސެންބަރު މަހުގެ މެދުތެރޭގައި ކޮވިޑް-19ގެ އައު ވޭރިއަންޓް JN.1 ދުނިޔޭގެ ގިނަ ގައުމުތަކުގައި ފެނި، ކޮވިޑް-19 ފެތުރުން އިތުރުވެފައި ވާކަމަށާއި، އިންޑިއާގެ ކެރެލާއިން އައު ވޭރިއެންޓް ފެނިފައިވާއިރު، ސެޕްޓެމްބަރ 2023ގައި އެމެރިކާއިން ފެނުނު ހިސާބުން ހަލުވިކަމާއެކު ގިނަ ގައުމުތަކެއްގައި ފެތުރެމުން އަންނަ ކަމަށް ވަނީ ބުނެފައެވެ. 

މިފަދަ ބަލިތަކުން ރައްކާތެރިވުމުގެ ގޮތުން ޚާއްސަ ސަމާލުކަމެއް ދިނުމަށްވެސް އެޗްޕީއޭއިން ވަނީ އެދިފައެވެ.

އެޗްޕީއޭއިން ވަނީ އަރިދަފުސް ރޯގާ ޖެހިއްޖެނަމަ ކެއްސައި، ކިނބިހި އަޅާއިރު އަނގައާއި ނޭފަތް ކުޑަރުމާލަކުން ނުވަތަ ޓިޝޫއަކުން ނިވާކުރުމަށާއި، އަދި ޓިޝޫފަދަ ތަކެތި ބޭނުންކުރުމަށްފަހު ރައްކާތެރިކަމާއެކު ކުނިވަށިގަނޑެއް ފަދަ އެއްޗަކަށް އެއްލާލުމާއި، އާންމު ސާފުތާހިރުކަމަށް ސަމާލުވުމަށާއި، އަދި ޚާއްސަކޮށް ސައިބޯނިލައިގެން އަތްދޮވުންފަދަ ކަންކަމަށް ސަމާލުކަންދިނުމަށް އެދިފައެވެ.

ރޯގާޖެހި ހުންއައިސް ރަނގަޅުނުވެ ގިނަ ދުވަސްވާނަމަ، ލަސްނުކޮށް ޑޮކްޓަރެއްގެ ލަފާ ހޯދުމާއި، އަދި ވީހާވެސް ބޮޑަކަށް އެހެންމީހުންނާ އެކަހެރިވުމާއި، އަދި އުމުރުން ދުވަސްވީ މީހުންނާއި ގިނަ ބަލިތަކަކަށް ބޭސްކުރާ މީހުން ކޮވިޑް-19 ވެކްސިން ޖެހުން މުހިންމު ކަމަށް ބުނެފައިވެއެވެ. އަދި މިވެކްސިން ޖެހުމުން، ބަލިޖެހުނު ކަމުގައިވިޔަސް ބޮޑުވަރުވުމުން ރައްކާތެރި ކޮށްދޭނެކަމަށް އެޗްޕީއޭއިން ބުނެފައިވެއެވެ.

އެޗްޕީއޭއިން ބުނީ، އުމުރުން ދުވަސްވީ މީހުންނާއި، 5 އަހަރުން ދަށުގެ ކުޑަކުދިންނާއި، މާބަނޑު އަންހެނުންނާއި، ދިފާއީ ނިޒާމު ބަލިކަށިވެފައިވާ މީހުން އިންފުލުއެންޒާއިން ރައްކާތެރިވުމަށް އިންފުލުއެންޒާ ވެކްސިންޖެހުންވެސް މުހިންމުކަމަށް ބުނެފައެވެ.

ހުން އަދި އަރިދަފުސް ރޯގާ ޖެހިއްޖެނަމަ، ގޭގައިދެވިދާނެ ފަރުވާ:

• ގިނައިން ދިޔާތަކެތި ބޭނުންކުރުން

• އަރާމުކުރުން

• ލުނބޯ ފަނި/ސައި، އިނގުރު ސައި އަދި މާމުއި ފަދަ ބުއިންތައް ބޭނުންކުރުން.

• ޕެރެސެޓަމޯލް ފިޔަވައި އެހެން ބޭހެއް ބޭނުންކުރާނަމަ ޑޮކްޓަރެއްގެ މަޝްވަރާއާއި ލަފާގެ މަތިން ބޭނުންކުރުން.

މީގެ އިތުރުން މަދިރިން ޖެހޭ ބަލިތަކުން ރައްކާތެރިވުމަށްޓަކައި، މަދިރި ހެފުމުން ރައްކާތެރިވުމަށާއި މަދިރި އުފެދި އާލާވާގޮތަށް އެއްޗެއްސާއި ތަންތަން ނުބެހެއްޓުމަށް ސަމާލުކަން ދިނުމަށްވެސް އެޗްޕީއޭއިން އެދިފައިވެއެވެ. އަދި ކާބޯތަކެތީގެ ތަފާތު ބާވަތްތައް ބޭނުންކުރުމުގައާއި ކާބޯތަކެތީގެ ސާފުތާހިރުކަމަށް ސަމާލުވުމަށްވެސް އެޗްޕީއޭއިން ވަނީ އެދިފައެވެ.