މި އާއިލާ ނިސްބަތްވަނީ، 1948 ވަނަ އަހަރު އިޒްރޭލު އުފެދިގެން އައި އައުމުގައި އަމިއްލަ ގެތަކުން ނުކުތުމަށް މަޖުބޫރުވި ފަލަސްތީނު ދަރިކޮޅަށް


ފަލަސްތީނުން ފޭބި އަބޫ އަމްރާގެ އާއިލާ
މީލާދީން އޮނަވިހި ސަތޭކަ ފަސްދޮޅަސް ހަތް ވަނަ އަހަރު ކުރި ޢަރަބި-އިޒްރޭލު ހަނގުރާމައިން ސަލާމަތްވުމަށްޓަކައި ޣައްޒާ ދޫކޮށް، ލީބިޔާގައި ވަޒަންވެރިވި އާއިލާއެކެވެ. ނަމަވެސް ނިމިގެން މިދިޔާ ހަފުތާގެ ހޯމަ ދުވަހު ލީބިޔާއަށް ކުރިމަތިވި ފެންބޮޑުވުމުގެ ވަރުގަދަ ކާރިސާގައި އެ އާއިލާއާ ބައްދަލުކުރީ މަރުގެ ވަދާއީ ސަލާމެވެ. އަނެއްކާވެސް އެ އާއިލާއަށް އިތުރު ހިތާމައެކެވެ.
ލީބިޔާގައި ހިނގި ފެންބޮޑުވުމުގެ ހިތްދަތި ކާރިސާގައި އަބޫ އަމްރާގެ އާއިލާއިން 2 މީހެއްގެ ފުރާނަ ވަނީ ގެއްލިފައެވެ. އެއީ ބައްޕައަކާއި ދަރިއެކެވެ. ލީބިޔާގެ އިރުމަތީގައި އޮންނަ ބަނދަރުމަތީ ސިޓީއެއް ކަމަށްވާ ދާރުނާއަށް ކުރިމަތިވި ވިއްސާރައިގެ ގަދަ ތޫފާނެއްގައި ޑޭމްތައް ފަޅަފަޅައިގެން ގޮސް، ރަށުތެރެއަށް ފެންގަނޑު އަރައި، އިމާރާތްތައް ސުންނާފަތިވެ ހަފުސްވެދިޔަ ކާރިސާގައި، އަބޫ އަމްރާގެ އާއިލާއިން 12 މީހަކަށް ވީނުވީއެއް ނޭނގި ގެއްލުނެވެ.
އާއިލާއިން ޓެންޓު ޖެހީ ޣައްޒާގެ ދެކުނުގެ އަވަށެއް ކަމަށްވާ ދީރު އަލް-ބަލާހްގައެވެ. އާއިލާއިން މަރުވެދިޔަ މީހުންނަށް އެންމެ ފަހުގެ އިހުތިރާމް އަދާކުރުމަށް އަންނަ މީހުންނާއި، އަވައްޓެރިންނާއި ރަހުމަތްތެރިންނަށް މަރުހަބާކިޔުން ކުރިއަށްދިޔައީ އެ ޓެންޓުގައެވެ. މުޅި މަގުން އޭރު އިވެމުން ދިޔައީ ކީރިތި ގުރުއާނުގެ މޫރިތި އާޔަތްތަކުގެ އަޑެވެ.
ރަނގަޅު ދިރިއުޅުމެއް ހޯދުމުގެ އުއްމީދުގައި ލީބިޔާއަށް ދިރިއުޅުން ބަދަލުކުރުމަށްފަހު، ގުދުރަތީ ކާރިސާއެއްގައި މި ދުނިޔެއާ ވަކިވެ ދިޔުމުގެ ހިތާމައާ ކުރިމަތިލާން ޖެހުނު އާއިލާގެ މެންބަރުންގެ ތެރޭގައި ހިމެނޭ އެކަކީ، ޣައްޒާގެ އަލް-އަގްސާ ޔުނިވަރސިޓީގައި އިސްލާމީ އިލްމު އުނގަންނައިދިނުމުގެ މަސައްކަތުގައި އުޅޭ، އުމުރުން 54 އަހަރުގެ، ޑރ. ފާއިޒު އަބޫ އަމްރާއެވެ. ޑރ. ފާއިޒަކީ އިރޭލާ ދެކޮޅަށް ކުރި 4 ހަނގުރާމައަކަށްފަހު ވެސް އެ އާއިލާއިން ފުރާނަ ސަލާމަތްވި މީހުންގެ ތެރެއިން އެކަކެވެ.
އަބޫ އަމްރާގެ އާއިލާއަށް ކުރިމަތިލާން ޖެހިފައިވާ އަނެއް ހިތްދަތި ކަމަކީ، މަރުވި މީހުންގެ ހަށިގަނޑުތައް ފަލަސްތީނުގެ އުފަން ވަޒަނަށް ގެނެސް، އެންމެ އެކަށީގެންވާ ގޮތުގައި ޖަނާޒާގެ ކަންކަން ކުރިއަށް ގެންދިއުމުގައި ހުރި ދަތި އުނދަގޫ ކަމެވެ.
އަބޫ އަމްރާގެ އާއިލާ ނިސްބަތްވަނީ، 1948 ވަނަ އަހަރު އިޒްރޭލު އުފެދިގެން އައި އައުމުގައި އަމިއްލަ ގެތަކުން ނުކުތުމަށް މަޖުބޫރުވި، ނުވަތަ އަމިއްލަ ވަޒަން ދޫކޮށްލި ފަލަސްތީނު ދަރިކޮޅަށެވެ. ރެފިއުޖީންގެ ގޮތުގައި ޣައްޒާއަށް ދާން މަޖުބޫރުވީ އެ ސަބަބާ ހެދިއެވެ. 1967 ވަނަ އަހަރުގެ އަރަބި-އިޒްރޭލު ހަނގުރާމައިގެ ތެރޭގައި، އެ އާއިލާގެ ދޮށީ ބައެއް މެންބަރުން ޣައްޒާ ދޫކޮށް، ދެވަނަ ފަހަރަކަށް ރެފިއުޖީންގެ ގޮތުގައި ލީބިޔާއަށް ހިޖުރަކުރީއެވެ.
ދާރްނާ ސުންނާފަތިވި ފެންބޮޑުވުމުގެ ކާރިސާ ހިނގަން މެދުވެރިވީ، ތޫފާނީ ގަދަ ވިއްސާރާގައި 2 ޑޭމެއް ފުރި، ގަދަ އޮޔާއެކު ރަށުތެރެއަށް ފެންގަނޑު ވަދެގެން ދިޔުމުންނެވެ. އޭރު މުޅި ސަރަހައްދު އޮތީ އޮއިގަދަ ކަނޑެއްގެ ސިފައިގައެވެ.
ސެޕްޓެމްބަރު 14 ވަނަ ދުވަހުގެ ހެނދުނާ ހިސާބަށް ލިބިފައިވާ އެންމެ ފަހުގެ ރަސްމީ ތަފާސް ހިސާބުތަކަށް ރިއާޔަތްކުރާއިރު، ފެންބޮޑުވުމުގެ ކާރިސާގައި މަރުވި މީހުންގެ އަދަދު ވަނީ 5000ށްވުރެ މައްޗަށް އަރާފައެވެ. މަރުވި މީހުންގެ އަދަދުގެ ގޮތުގައި އޮފިޝަލުން ހާމަކުރައްވާ އަދަދުތަކުގައި ޚިލާފުތަކެއް ހުރިކަމުގައި ވީނަމަވެސް، ކޮންމެ އަދަދެއްވެސް ހާހުން ގުނާލެވެއެވެ. ފެންބޮޑުވުމުގެ ކާރިސާގައި ވީނުވީއެއް ނޭނގި ގެއްލިފައިވާ މީހުންގެ އަދަދު (އަންދާޒާ ކުރެވޭ ގޮތުގައި) އުޅެނީ 10000ގައެވެ.
ފަލަސްތީނުގެ ފޮރިން މިނިސްޓްރީގެ އޮފިޝަލެއް ކަމަށްވާ އަހުމަދު އަލް-ދީކު ވިދާޅުވިގޮތުގައި، ފަލަސްތީނުގެ ބައި ލައްކައެއްހާ މީހުން ލީބިޔާގައި ދިރިއުޅެމުން ދާއިރު، އޭގެ ތެރެއިން އެންމެ މަދުވެގެން، 3 ބައިކުޅަ 1 ބައި މީހުންނަކީ ފެންބޮޑުވުމުގެ ކާރިސާގައި އެންމެ ބޮޑަށް ގެއްލުންވި އިރުމަތީ ސަރަހައްދުތަކުގައި ދިރިއުޅެމުން ދިޔަ މީހުންނެވެ.
ފެންބޮޑުވުމުގެ ކާރިސާ ހިނގި ފަހުން އެކަނިވެސް ފަލަސްތީނުގެ 23 މީހެއްގެ ފުރާނަ ގެއްލިފައި ވާކަމަށާއި، ވީނުވީއެއް ނޭނގި ގެއްލިފައިވާ ގިނަ އަދަދެއްގެ ބަޔަކު ހޯދުމުގެ މަސައްކަތް މިހާރުވެސް ކުރިއަށްދާކަމަށް ދީކް ވަނީ ވިދާޅުވެފައެވެ. ފަލަސްތީނުގެ ރެޕިޑް ރެސްޕޯންސް ރެސްކިއު ޓީމެއް، ބުރާސްފަތި ދުވަހު ވަނީ ލީބިޔާއަށް ދަތުރުކޮށްފައެވެ. އެ ޓީމަކީ މީހުން ސަލާމަތް ކުރުމުގެ މަސައްކަތުގައި ލީބިޔާ އަދި ބައިނަލްއަގުވާމީ ޓީމުތަކަށް އެހީތެރިކަން ފޯރުކޮށްދީ، އެނޫންވެސް ގޮތްގޮތުން އެހީ ފޯރުކޮށްދިނުމަށް ލީބިޔާއަށް ދަތުރުކުރި ޓީމެއް ކަމަށްވެސް ދީކު ވަނީ ވިދާޅުވެފައެވެ.