ޖީ-20 ސަމިޓަށް ދިއްލީ "ސާފު ކުރަން" އޮތް ގޮތަކީ ފަޤީރުން މަގުމަތިކޮށްލުންބާ؟

އިޤްތިޞާދީ ގޮތުން އެންމެ ކުރިއަރާފައި ވާ 20 ޤައުމުގެ އިއްތިހާދު (ޖީ-20)ގެ ބައްދަލުވުމެއް އެމީހުން ދިރިއުޅޭ ސިޓީގައި ކުރިއަށް ގެންދަން ހަމަޖެހުނު ޚަބަރާއެކު، އިންޑިއާގެ ވެރިރަށް ނިއުދިއްލީގެ ފަޤީރު އަވަށްގަނޑެއްގެ ރަށްވެހިންނަށް ކުރެވެން ފެށީ އިންތިހާ އުފާވެރި އިޙުސާސްތަކެކެވެ. ޖަންތާ ކޭމްޕުގެ ޖިފުޓިތަކާ އެންމެ 500 އެއްހާ މީޓަރު ދުރުގައި ސަމިޓް ކުރިއަށް ގެންދިއުމަކީ އެމީހުންގެ ދިރިއުޅުމަށް އެތައް ފައިދާތަކެއް ކުރާނެ ކަމުގެ ފޮނި ޢުއްމީދުތައް ކުރަން ފެށިއެވެ.

ނަމަވެސް، ކަން ވެގެން ދިޔައީ އެއާ ޚިލާފަށެވެ. އުޖާލާ މުސްތަޤުބަލަކަށް ދެކެމުން ދިޔަ ފޮނި ހުވަފެންތައް ވިއްސިވިހާލިވީއެވެ. ޖިފުޓިގަނޑުންވެސް ނުކުންނަން މަޖުބޫރުވެ، މަގުމަތިވީއެވެ.

ދަރުމެންދްރާ ކުމާރާއި ޚުޝްބޫ ދޭވީއާއި އެ ދެމަފިރިންގެ 3 ދަރިންނަކީ، މިދިޔަ މަސްތަކުގެ ތެރޭގައި ދިއްލީއިން ބިމާ ހަމަކޮށްލި ގެތަކުން ނުކުތް އެތައް ބައެއްގެ ތެރޭގައި ހިމެނޭ ޢާއިލާއެކެވެ. ދަރުމެންދްރާއާއި ޚުޝްބޫއަކީވެސް މިއަދު ދެ އެކްޓިވިސްޓުންނެވެ. އެ ދެމަފިރިން ބުނި ގޮތުގައި، އެ މީހުން ގެތަކުން ނެރެ އެއްލާލީ، ސެޕްޓެމްބަރު 9 އިން 10 އަށް ކުރިއަށް ގެންދަން ތާވަލު ކޮށްފައި އޮތް ސަމިޓަށް ދިއްލީ "ޒީނަތްތެރި" ކުރުމުގެ ގޮތުންނެވެ.

އާންމުން ދިރިއުޅެމުން ދިޔަ ގެތައް ބިމާ ހަމަ ކުރުމުގެ މަސައްކަތް ކުރަމުން ދަނީ ބޮޑުވަޒީރު ނަރޭންދްރާ މޯދީގެ ސަރުކާރުންނެވެ. ދަރުމެންދްރާގެ ދެމަފިރިން ފަދަ ރައްޔިތުންގެ ވާހަކަތައް، މޯދީ ސަރުކާރުން އޮފިޝަލުން ދޮގު ކުރައްވައެވެ. ސަރުކާރުގެ ދިފާޢުގައި އޮފިޝަލުން ވިދާޅުވަމުން ދަނީ އެ ގެތަކަކީ ސަރުކާރުގެ ބިމުގައި ޤާނޫނާ ޚިލާފަށް އަޅާފައި ވާ ގެތަކެއް ކަމަށާ، އެފަދަ ތަންތަން ނައްތާލުމަށް ހިންގަމުން ދަނީ "ދާއިމީ ހަރަކާތެއް" ކަމަށެވެ.

ދިއްލީގެ ޖިފުޓިތަކުގައި ދިރިއުޅެމުން ދިޔަ ބައެއް މީހުން ވަނީ މައްސަލަ ހިފައިގެން، ދިއްލީގެ ހައިކޯޓަށްވެސް ގޮސްފައެވެ. ބޭނުމަކަށް ވީ އެމީހުންގެ ބޯހިޔާވަހިކަމުން ބޭރަށް ނެރެ އެއްލާ ނުލާނެ ގޮތެއް ހެދުމެވެ. ނަމަވެސް ހައި ކޯޓުންވެސް ޙުކުމް ކުރީ އެމީހުންނާ ދެކޮޅަށެވެ. ވަޒަންވެރިވެގެން އުޅެމުން ދަނީ ޣައިރު ޤާނޫނީ ގޮތެއްގައި ކަމަށެވެ. އޭގެ ފަހުން ސިޓީގެ ކަމާ ބެހޭ ފަރާތްތަކުން ވަނީ މެއި 31 ގެ ނިޔަލަށް ގެތަކުން ނުކުތުމަށް މުހުލަތު ދީފައެވެ.

ޖަންތާ ކޭމްޕް ފަދަ ފަޤީރު އަވަށްގަނޑުތަކުގައި އަޅާފައި ހުރި ގެތަކަކީ އެތައް އަހަރެއްގެ ބުރަ މަސައްކަތުން ބަޔަކު ކޮޅަށް ޖަހާފައި ވާ ހިޔާތަކެކެވެ. އެ ޖިފުޓިތަކުގައި ދިރިއުޅެމުން ދާ މީހުންނަކީ ކައިރި ހިސާބުތަކުގައި މަސައްކަތްކޮށްގެން ދިރިއުޅުމެން ދާ ބައެކެވެ. އެ ކުދިކުދި ޖިފުޓިތަކުގައި އެމީހުން ދިރިއުޅެމުންދާތާ މިހާރު އެތައް އަހަރެއްވެސްވެއްޖެއެވެ.

ގެތަށް ބިމާހަމަކުރުމުގެ މަސައްކަތް ފެށީ މީގެ 4 މަސްދުވަސް ކުރިންނެވެ. މެއި މަހުގެ ހޫނުގަދަ ދުވަސްތަކުން ދުވަހެއްގެ ހެނދުނެއްގެ ވަޤުތު، ޖަންތާ ކޭމްޕުގެ ރަށްވެހިންނަށް "މަރުޙަބާ ކީ" ބުލްޑޯޒަރުތަކުންނެވެ. ޓިނުން ހަދާފައި ވާ ވަޤުތީ ހިޔާތައް ބިމާހަމަ ކުރަމުން ދިޔަ މަންޒަރުތަކުގެ ވީޑިއޯވެސް ވަނީ އާންމު ވެފައެވެ. އަމިއްލަ ގެދޮރު ކަމަށް ދެކިގެން އެތަންތަނުގައި ދިރިއުޅެމުން ދިޔަ މީހުން، ފެންކަޅިވެފައި އެ މަންޒަރު ބަލަން ތިބި ތަންވެސް އެ ވީޑީއޯއިން ފެނެއެވެ.

އަތުގައި ހުރިއްޔާ ހުރި މުދާކޮޅެއް މަގުގެ އެއް ފަރާތުގައި ބަހައްޓައިގެން އިން ދޭވީ، ދެން ދާނެ ތަނެއް އޭނާއަކަށް ނޭނގެއެވެ. ދޭވީގެ ފިރިމީހާ އަކީ ޕްރަގަތީ މައިދާނުގައި ކްލަރކްއެއްގެ ވަޒީފާގައި އުޅޭ މީހެކެވެ. އެއީ ޖީ-20ގެ ސަމިޓް ކުރިއަށްދާ މާލަންވެސްމެއެވެ.

20 އަކަށް މިލިއަން މީހުންގެ އާބާދީއެއް އޮތް ދިއްލީގައި ގިނަ ބަޔަކު ވަޒަންވެރިގެން އުޅެނީ އެއްވެސް ރޭވުންތެރިކަމެއް ނެތް ގޮތަކަށް އަޅާފައި ވާ ގެތަކެއްގައެވެ. އަހަރުތައް ފާއިތުވަމުން ދިޔަ ވަރަކަށް ތޮއްޖެހި ފިތި ބާރުވަމުންނެވެ. މި އަހަރުގެ އޭޕްރިލް 1 ވަނަ ދުވަހާއި ޖުލައި 27 ވަނަ ދުވަހާ ދެމެދު އެކަނިވެސް ދިއްލީގައި ގެތައް ބިމާހަމަކުރުމުގެ 49 މަޝްރޫޢެއް ކުރިއަށް ގެންގޮސް، 229 އޭކަރުގެ ބިން، ސަރުކާރަށް 'އަލުން' ނަގާފައިވެއެވެ.

ޖީ-20 ސަމިޓާ ދިމާކޮށް، އާންމު ރަށްވެހިން ކުރަމުން ދިޔައީ ފޮނި ޢުއްމީދެކެވެ. ފަޤީރުންނަށް ކޮންމެވެސް ވަރެއްގެ އެހީއެއް ދިއްކޮށްލާނެ ވެރިންތަކެއް ވަޑައިގަންނަވާނެ ކަމުގެ ފޮނި ޢުއްމީދުގައި ހުރި މުޙައްމަދު ޝަމީމްގެގެވެސް ބިމާ ހަމަކޮށްލީއެވެ.

އެތައް އަހަރެއް ވަންދެން ދިރިއުޅެމުން ދިޔަ ގެ، އަމިއްލަ ލޯ ކުރިމަތީގައި ސުންނާފަތިކޮށްލި މަންޒަރު ބެލުމަށްފަހު ދޭވީގެ ޢާއިލާއިން ވީލްބަރޯއަކަށް މުދާކޮޅު އަޅައިގެން މިޞްރާބު ޖެހީ 10 ކިލޯމީޓަރު ދުރުން ލިބުނު އެންމެ ކޮޓަރިގަނޑަކަށެވެ. ތޮއްޖެހިފައި އޮތް އެ ސަރަޙައްދުން ލިބުނު އެ ކޮޓަރީގެ ކުއްޔަކީ މަހަކު 2500 ރުޕީޒްއެވެ. ނަމަވެސް، މިދިޔަ މަހު އެ ޢާއިލާއިން އަނެއްކާވެސް ޖަންތާ ކޭމްޕުގައި، ސަރުކާރުން އަތް ނުލާ އޮތް ސަރަޙައްދަކަށް ބަދަލުވިއެވެ. ހަމަ އެންމެ ކޮޓަރިއަކަށެވެ. 3500 ރުޕީޒްގެ ބޮޑު ކުއްޔަކަށެވެ. އެކަން އެގޮތަށް ކުރީ ދަރިންގެ ޙައްޤުގައެވެ. ހެޔޮ އަގެއްގައި ކުރިން ބަދަލުވި ކޮޓަރިން، ސްކޫލަށް ދިއުމަށް ދަރިންނަށް ދަތިވާތީއެވެ.

 ޖީ-20 ސަމިޓްއާ ދިމާކޮށް، 200 އަށް ވުރެ ގިނަ ބައްދަލުވުން، އިންޑިއާގެ 50 އަކަށް ސިޓީގައި ކުރިއަށް ގެންދިއުމަށް ވަނީ ތާވަލުކޮށްފައެވެ. ވަޒީރުންނާއި އޮފިޝަލުންނާއި މަދަނީ ޖަމިއްޔާތަކުން ބައިވެރިވާ އެ ބައްދަލުވުންތަކަކީ ޖީ-20ގެ މައި ސަމިޓަށް ޚާއްޞަކޮށްގެން ކުރިއަށް ގެންދާ ބައްދަލުވުންތަކެކެވެ.

އަހަރު ދުވަހަށް ދެމިގެންދާ ޖީ-20ގެ ރިޔާސަތާ އިންޑިއާއިން ހަވާލުވީ 2022 ވަނަ އަހަރުއެވެ. އޭގެ ކުރިން ރިޔާސަތު ބެލެހެއްޓީ އިންޑޮނޭޝިއާއެވެ.