ޏ. ފުވައްމުލަކަކީ ދިވެހިރާއްޖޭގެ އަތޮޅުތަކުގެ ތެރެއިން އަދި ރަށްތަކުގެ ތެރެއިންވެސް އެންމެ ތަފާތު އަތޮޅާއި ރަށެވެ. މި ތަފާތަކީ ފުވައްމުލައް އުފެދިފައި އޮތް ގޮތުން އެރަށަށް ލިބިގެންވާ ތަފާތެކެވެ. ދުނިޔޭގެ ދެބައިހަމަ ނުވަތަ އީކުއޭޓަރުގެ ދެކުނުން އޮތް ރާއްޖޭގެ ދެ އަތޮޅުގެ ތެރޭގައި ހިމެނޭ ފުވައްމުލަކަކީ ދިވެހިރާއްޖޭގެ ރަށްތަކުގެ ތެރެއިން ތިންވަނައަށް އެންމެ ބޮޑު ރަށެވެ. ފުވައްމުލަކުގެ ޤުދުރަތީ ރީތިކަން ދައްކުވައިދޭ އެތައްކަމެއް އެ ރަށަށް ލިބިފައިވެއެވެ.

ފުވައްމުލަކުގެ ރީތިކަމާއި ގުޅިފައިވާ ކިޅިތަކަކީ ވެސް ބަލައިލަން އެހާމެ ރީތި ހިތްފަސޭހަ ތަންތަނެވެ. ރަށުގެ ތިން ސަރަހައްދެއްގެ ކިޅި އޮންނައިރު އެ ތިން ތަން ވެސް ބަލާލުމުގެ ފުރުސަތު މިފަހަރު ލިބިގެންދިޔައެވެ. އެ ތިން ކިޅި އަކީ ބަންޑާރަ ކިޅިއަކީ، ދަނޑިމަގި ކިޅި އަދި ކޮޑަކިޅިއެވެ. ހިމާޔަތްކޮށްފައިވާ ފުވައްމުލަކު ބަންޑާރަ ކިޅި އަކީ އެތަނުގެ ވެށި ޒިޔާރަތްކުރާ މީހުންނަށް ބަލާލެވޭނެ ވަސީލަތްތަކާ އެކު ތަރައްގީކޮށްފައިވާ ތަނެކެވެ. ބަންޑާރަ ކިޅި ސަރަހައްދު ތަރައްގީކުރީ 2011 ގައި ރާއްޖޭގައި ބޭއްވި ސާކް ސަމިޓާ ދިމާކޮށެވެ. އެ ތަނަކީ ވެސް ޤުދުރަތީ ރީތިކަން އިންތިހާއަށް ލިބިފައިވާ ތަނެކެވެ.

ފުވައްމުލަކުގެ ދަނޑިމަގި ކިޅި (ފުވައްމުލަށް ނޭޗާ ޕާކް) އަށް ރާއްޖެއާއި ރާއްޖެއިން ބޭރުގެ ގިނަ ފަރާތްތަކުން ޒިޔާރަތްކުރެއެވެ. އަދި މިތަނުން ގިނަ މައުލޫމާތުތައް އާންމުންނަށް ލިބޭއިރު ޕެޑަލް ކުރުމާއި ކެނޯ ރައިޑް ދުއްވުމާއި ބާބަކިއު ހެދުމުގެ ފުރުސަތު ވެސް ފަހިވެގެންދެއެވެ.

ރާއްޖޭގެ އެހެން ރަށްތަކުން ފެންނަ ގުދުތަރީ ކުޅިތަކަށްވުރެ ފުވައްމުލަކު "ބަންޑާރަ ކިޅި" އާއި "ދަޑިމަގި ކިޅި" މުޅިން ތަފާތެވެ. އެހެން ރަށްރަށުން ފެންނަ ގިނަ ކުޅިތައް ގުޅިފައިވަނީ މޫދާއި ކަމަށް ވުމުން އެތަނުގައި ދައުރުވަނީ ލޮނު ފެނެވެ. ނަމަވެސް ފުވައްމުލަކުގެ ދެކުޅިވެސް އޮންނަނީ މޫދާއި ގުޅިފައެއް ނޫނެވެ. ވަށައިގެން ވަނީ ބަލާ ފޫހިނުވާ ޤުދުރަތީ ޢަޖައިބުން ފުރިގެންވާ ރީތި ވެށްޓެކެވެ. އެތެރޭގައި އޮންނަނީ ރީތި ސާފު ފެނެވެ. މިއީ ބުއިމަށް އެންމެ ރައްކާތެރި ފެނެއްކަމުގައި ނުވިޔަސް އެއްޒަމާނެއްގައި މިފެން ބޮއެ، މިފެނުން ފެންވެރި މީހުން ފުވައްމުލަކުގައި އުޅުނުކަމަށްވެއެވެ.

ފުވައްމުލަކު ކޮޑަކިޅި ސަރަހައްދުގައި ހަދާފައިވާ ފާލަމުގެ ސަބަބުން ފުވައްމުލަކުގެ ޗަސް ބިންތައް ބަލާލަން އަންނަ ފަރާތްތަކަށް ކުރިއަށްވުރެ ފުރިހަމައަށް މިތަން ބަލައިލުމުގެ ފުރުސަތު ލިބިގެންދެއެވެ. މި ފާލަމުގެ ބޭނުމަކީ މި ޗަސްބިންތަކުގެ ރީތިކަން ދައްކާލުމާއި ކުރިން ނުފެންނަ ގަސްގަހާގެހީގެ ބާވަތްތައް ޢާންމުނަށް ފެންނަ ގޮތަށް ދައްކާލުންކަމަށް ކްލައިމެޓް ޗޭންޖް އެޑަޕްޓޭޝަން ޕްރޮޖެކްޓް (ސީސީއޭޕީ) މީގެކުރިން ވަނީ ބުނެފައެވެ. އެޗަކަ ބިމަކީ ފުވައްމުލަކުގެ ރީތިކަން ދައްކުވައިދޭ އެންމެ ބޮޑު ގުދުރަތީ އެއް ހަދިޔާއޭ ބުނުމަކުން ދޮގަކަށް ނުވާނެއެވެ. ރަށުގެ މުޅި ފެން ފަށަލަ ވަނީ މިދެންނެވި ޗަކަ ބިމާއި ގުޅި މުޅި ރަށަށް އެ ފެން ދައުރުވާ ނިޒާމެއްގެ ތެރެއިން ގުޅިލާމެހިފައެވެ. މިދެންނެވި ނިޒާމަށް ލިބިދާނެ ކޮންމެ ގެއްލުމަކީ ރަށުގެ ފެންފަށަލަޔަށް ކޮންމެވެސް އަސަރެއް ކުރާނެ ކަމެކެވެ. އެހެންކަމުން މިނާޒުކު ޗަކަބިމަށް ގެއްލުމެއް ލިބިދާނެގޮތަކަށް އެއްވެސް ކަމެއްކުރަން ރަށުގެ ގިނަ ބަޔަކު ދެކޮޅު ހަދައެވެ.

ކޮޑަކިޅި އަކީ މިހާރު ރަށަށް ޒިޔާރަތްކުރާ މީހުންގެ މެދުގައި މަޤްބޫލް ތަނެކެވެ. ދުނިޔޭގެ އެކި ހިސާބުތަކުން މީހުން މި ކިޅިއަށް ނުވަތަ ޗަކަ ބިމަށް ފޭބުމަށްޓަކައި އެ ރަށަށް ޒިޔާރަތްކުރެއެވެ. އެގޮތުން މީގެ އަހަރުތަކެއް ކުރިން ފަތުރުވެރިޔަކު އެ ރަށަށް ގޮސް، ޓިކްޓޮކްގައި އާންމު ކުރި ވީޑިއޯއަށް ދުނިޔޭގެ ސަމާލުކަން ވަނީ ލިބިފައެވެ.