ދިވެހިރާއްޖެއާއި ރިޕަބްލިކް އޮފް ސޭޝެލްސްއާ ދެމެދު ގުޅުން ބަދަހިވަމުންދާކަން ހާމަވެގެންދާ ހަތަރު އެއްބަސްވުމެއް ދެގައުމުގެ މެދުގައި ބަދަލުކުރައްވައިފިއެވެ.
މި އެއްބަސްވުންތަކުގައި ސޮއެކުރެއްވުމުގެ ރަސްމިއްޔާތުގައި، ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާ އިބްރާހީމް މުހައްމަދު ސާލިހާއި، ސޭޝެލްސްގެ ރައީސް، ވޭވަލް ރާމްކަލާވަން ބައިވެރިވެވަޑައިގެންނެވިއެވެ. ހޯމަ ދުވަހު ރައީސް އޮފީހުގައި ވަނީ ދެ ރައީސުންގެ މުހިންމު މަޝްވަރާ ބައްދަލުވުމެއް ވެސް ކުރިއަށް ގެންގެންގޮސްފައެވެ.
ދެ ރައީސުންގެ މި ބައްދަލުކުރެއްވުމުގައި ދެގައުމުގެ ސަރަހައްދީ އަދި ބައިނަލްއަގްވާމީ ގޮތުން ދޭން ޖެހޭ އެއްބާރުލުންތަކަށް އަލިއަޅުއްވާލައްވާ ވާހަކަފުޅު ދައްކަވާފައިވެއެވެ. އަދި ދެގައުމުގެ މަސްލަހަތު އޮންނަ ދާއިރާތަކުގައި ދެގައުމުގެ އެއްބާރުލުން ހަރުދަނާ ކުރުމާއި އެއްބާރުލުން ދިނުމުގެ ފުރުސަތުތައް ދެނެގަތުމާއި ގުޅޭގޮތުން ވެސް ވާހަކަފުޅު ދެއްކެވިއެވެ.
މި މަޝްވަރާ ބައްދަލުކުރެއްވުމަށްފަހު މުހިންމު 4 އެއްބަސްވުމެއްގައި ވަނީ ސޮއިކުރައްވާފައެވެ. އެއީ އެގްރީމެންޓް ބިޓްވީން ދަ ގަވަރންމަންޓް އޮފް ދަ ރިޕަބްލިކް އޮފް މޯލްޑިވްސް އެންޑް ދަ ގަވަރންމަންޓް އޮފް ދަ ރިޕަބްލިކް އޮފް ސޭޝެލްސް އޮން ޝޯޓް ސްޓޭ ވިސާ ވެއިވަރ އެވެ. މިއެއްބަސްވުމުގެ ދަށުން، ދެގައުމުގެ ރައްޔިތުންނަށް ވިސާއާ ނުލައި، 30 ދުވަހުގެ މުއްދަތަށް ދަތުރުކުރެވޭނެ ގޮތް ހަމަޖެހި ދަތުރުފަތުރުކުރުމަށް ފަސޭހަތައް ލިބިގެންދާނެއެވެ. އަދި މިއެއްބަސްވުމާއެކު ދެ ގައުމުގެ އިޖްތިމާއީ އިގްތިސާދީ ގުޅުންތައް އިތުރަށް ބަދަހިވެގެންދާނެއެވެ.
ދެވަނަ އަށް ސޮއިކުރެއްވީ އެގްރީމެންޓް ބިޓްވީން ދަ ގަވަރންމަންޓް އޮފް ދަ ރިޕަބްލިކް އޮފް މޯލްޑިވްސް އެންޑް ދަ ގަވަރންމަންޓް އޮފް ދަ ރިޕަބްލިކް އޮފް ސީޝެލްސް ކޮންސަރނިންގ އެއަރ ސަރވިސަސް އެވެ. މި އެއްބަސްވުމުގެ ދަށުން ދެގައުމުގެ މެދުގައި ބައިނަލްއަގުވާމީ ވައިގެ ދަތުރުފަތުރުކުރުމަށް މަގުފަހިވެ، އިގްތިސާދަށް ކުރިއެރުން ލިބި، ރައްކާތެރި ހަރުދަނާގޮތެއްގައި ވައިގެ ދަތުރުފަތުރުތައް ކުރިއަށް ގެންދެވޭނެއެވެ.
ތިން ވަނައަށް ސޮއިކުރީ ޕްރޮޓޮކޯލް ބިޓްވީން ދަ ގަވަރންމަންޓް އޮފް ދަ ރިޕަބްލިކް އޮފް މޯލްޑިވްސް އެންޑް ދަ ގަވަރންމަންޓް އޮފް ދަ ރިޕަބްލިކް އޮފް ސޭޝެލްސް އޮންދަ ކޯޕަރޭޝަން ޓު ކޮމްބެޓް ޓްރާންސިޝަނަލް އޯގަނައިޒްޑް ކްރައިމް އެންޑް އަދަރ މެރިޓައިމް ސެކިއުރިޓީ އެންޑް ސޭފްޓީ ތްރެޓްސް އެއްބަސްވުމުގައެވެ. މި ޕްރޮޓޮކޯލްގެ މަގުސަދަކީ، ކަނޑުފޭރުން ފަދަ ކަނޑު ދަތުރުފަތުރުގެ ސަލާމަތާއި ރައްކާތެރިކަމަށް އޮތް ނުރައްކާތައް ހުއްޓުވުމުގައި ދެޤައުމުގެ ގުޅުން އިތުރަށް ބަދަހި ކުރުމެވެ. އަދި މިޕްރޮޓޮކޯލްގެ ސަބަބުން ކަނޑުމަތީގެ ސަލަމާތާއި ރައްކާތެރިކަން ކަށަވަރުކުރުމަށް ކުރެވޭ މަސައްކަތްތައް އިތުރަށް ހަރުދަނާ ވެގެންދާނެއެވެ.
މިތިން އެއްބަސްވުމުގައި ރާއްޖޭގެ ފަރާތުން ސޮއިކުރެއްވީ މިނިސްޓަރ އޮފް ފޮރިން އެފެއާޒް، އަބްދުﷲ ޝާހިދެވެ. ސޭޝެލްސްގެ ފަރާތުން ސޮއެކުރެއްވީ، މިނިސްޓަރ އޮފް ފޮރިން އެފެއާޒް އެންޑް ޓޫރިޒަމް ސިލްވެސްތް ރަޑެގޮންޑެއެވެ.
މީގެ އިތުރުން މެމޮރަންޑަމް އޮފް އަންޑަރސްޓޭންޑިންގ ފޮރ ޔޫތު ޑިވެލޮޕްމަންޓް ކޯޕަރޭޝަން ބިޓްވީން ދަ މިނިސްޓްރީ އޮފް ޔޫތު، ސްޕޯޓްސް އެންޑް ފެމިލީ އޮފް ދަ ގަވަރންމަންޓް އޮފް ދަ ރިޕަބްލިކް އޮފް ސޭޝެލްސް އެންޑް ދަ މިނިސްޓްރީ އޮފް ޔޫތު، ސްޕޯޓްސް އެންޑް ކޮމިއުނިޓީ އެމްޕަވަރމަންޓް އޮފް ދަ އޮފް ގަވަރންމަންޓް އޮފް ދަ ރިޕަބްލިކް އޮފް މޯލްޑިވްސްގެ އެއްބަސްވުމުގައި ވަނީ ސޮއިކުރައްވާފައެވެ.
މި މެމޮރަންޑަމް އޮފް އަންޑަރސްޓޭންޑިންގެ މަގުސަދަކީ ރާއްޖެއާއި ސޭޝެލްސްއާ ދެމެދުގައި އިލްމާއި ތަޖުރިބާ އާއި ވަސީލަތްތައް ހިއްސާކޮށް، ގާބިލްކަން އިތުރުކޮށް އަދި ޔޫތު އެކްސްޗޭންޖް ޕްރޮގްރާމް ފަދަ ތަފާތު ދާއިރާތަކުން ދެގައުމުގެ ދެމެދުގައި ދިގު މުއްދަތަށް އެއްބާރުލުން ގާއިމްކުރުމެވެ.
މިއެއްބަސްވުމުގައި ރާއްޖޭގެ ފަރާތުން ސޮއެކުރެއްވީ، މިނިސްޓަރ އޮފް ޔޫތު، ސްޕޯޓްސް އެންޑް ކޮމިއުނިޓީ އެމްޕަވަރމަންޓް އަހްމަދު މަހުލޫފެވެ. ސީޝެލްސްގެ ފަރާތުން ސޮއެކުރެއްވީ، މިނިސްޓަރ އޮފް ފޮރިން އެފެއާޒް އެންޑް ޓޫރިޒަމް ސިލްވެސްތް ރަޑެގޮންޑެއެވެ.
މި އެއްބަސްވުމުގެ ބައްދަލުކުރެއްވުމަށްފަހު ދެގައުމުގެ ރައީސުން ވެސް ވަނީ މީޑިއާތަކަށް ބަޔާނެއް ދެއްވާފައެވެ. މި ބަޔާނުގައި ދެގައުމުގެ ދެމެދުގައި އޮތް އެކުވެރިކަމާއި، މި ވެވުނު އެއްބަސްވުންތަކުގެ ސަބަބުން އިތުރަށް ގުޅުން ބަދަހިވެގެންދާނެކަން ފާހަގަކުރެއްވިއެވެ. އަދި އެކި ދާއިރާތަކުގައި އެކުގައި މަސައްކަތް ކުރުމުން މިހާރަށް ވުރެ ބޮޑަށް ރަނގަޅު ނާތީޖާއެއް ފެންނާނެ ކަމަށް ވިދާޅުވެފައިވެއެވެ.
މިރަސްމިއްޔާތުގައި ނާއިބު ރައީސް ފައިސަލް ނަސީމާއި، ފޮރިން މިނިސްޓަރު އަބްދުﷲ ޝާހިދުގެ އިތުރުން ސަރުކާރުގެ އިސްބޭފުޅުން ބައިވެރިވެވަޑައިގެންނެވިއެވެ. މީގެ އިތުރުން ސޭޝެލްސް ސަރުކާރުގެ އިސްބޭފުޅުން ވެސް ބައިވެރިވެވަޑައިގަތެވެ.