ކޮންމެ އަހަރެއްގެވެސް ރަމަޟާން މަހަކީ އިސްލާމީ ޤައުމުތަކުގެ ބާޒާރުތަކުގެ އާންމު ހަރަކާތަށް ބޮޑު ބަދަލެއް އަންނަ ދުވަސްވަރެކެވެ. ވަކިން ޚާއްޞަކޮށް، މި އަހަރުގެ ރަމަޟާން މަހަކީ، ކޮވިޑް-19ގެ ބަލިމަޑުކަމާއެކު ދުނިޔެއަށް ކުރިމަތިވި އިޤްތިޞާދީ ތަދުތަކާއި، ޔޫކްރެއިންގައި ރަޝިއާއިން ކުރަމުންދާ ވަރުގަދަ ހަނގުރާމައިގެ ތަކުލީފު ބޮޑު ވޭންވަރާއެކު، ބާޒާރުކުރާ ފަރާތްތަކަށް ގޮންޖެހުން ބޮޑު މަހަކަށް ވަނީ ވެފައެވެ. އެފަދަ ދަތި ޙާލެއްގައި ރަމަޟާން މަހުގެ ދުވަސްތައް ގުނަމުންދާ އެއް ބަޔަކީ ލުބްނާންގެ މުސްލިމުންނެވެ. ލުބްނާންގެ ބާޒާރުތަކުގައި ތަކެތީގެ އަގުތައް އުފުލުނު ނިސްބަތް ނުވަތަ އިންފްލޭޝަން ރޭޓް އުޅެނީ 3 އަކުރުގެ ޢަދަދުތަކުގައެވެ.
ލުބްނާނުގެ ވިޔަފާރިވެރިން ފާހަގަކުރާގޮތުގައި، މި ފަހަރުގެ ރަމަޟާން މަހާ ދިމާވިއިރު ހާލަތު މިވަނީ މުޅިން ބަދަލުވެފައެވެ.
ލުބްނާނުގެ ވެރިރަށް، ބެއިރޫތުގެ އެންމެ ބައިބޯ ބާޒާރުތަކުގެ ތެރެއިން ބާޒަރަކަށް ބަލައިލުމުންވެސް އެކަން ފެނިގެންދެއެވެ. ދިރިއުޅުމުގެ ޒަރޫރީ ބޭނުންތަކަށް ފުދޭ މިންވަރު ކޮށްލުމަކީވެސް މިއަދު އެތައް ބަޔަކަށް ތަކުލީފެކެވެ. މަސް ވިއްކުމުގެ މަސައްކަތުގައި އުޅޭ، ޢުމުރުން 45 އަހަރުގެ މުޙައްމަދު ކަރްވާން ބުނި ގޮތުގައި؛ މިދިޔަ ހަތަރު، ފަސް އަހަރެއްހާ ދުވަހުގެ ތެރޭގައި ލުބްނާނުގެ ހާލަތު މުޅިން ބަދަލުވެއްޖެއެވެ.
މީގެ 4 ނޫނީ 5 ވަރަކަށް އަހަރު ކުރިއާ އަޅާ ބަލާއިރު، ހާލަތު މިއޮތީ މުޅިން ބަދަލުވެފަ. އަހަރުމެން މިއަދު ދިރިއުޅެމުން މިދަނީ، ކުރިން އުޅުނު ޤައުމުގައޭވެސް ނުބުނާނެ. އަހަރުމެންނަށް މި ދެވެނީ ކޮން ދިމާލަކަށް؟ މިސާލަކަށް ބަލަމާ ހިނގާ، ކުރިން އަހަރުމެންނަށް އެބަ ލިބޭ ސާޅީހަކަށް، ފަންސާހަކަށް ބާވަތުގެ މަސް. އެކަމަކު މިހާރު، މިހާރު މި ލިބެނީ 3 ނޫނީ 4 ބާވަތް.މުޙައްމަރު ކަރްވާން؛ މަސްވިއްކާ މީހެއް
ކާރޫބާރު ބޮޑު، ޞަބްރާއޭ ކިއުނު ބާޒާރުގައި ކަރްވާންގެ އިތުރުން ވިޔަފާރި ހިންގަމުންދިޔަ އެހެން މީހުންވެސް ވަނީ ރައްޔިތުން ވިޔަފާރިކޮށް އުޅޭ އާދަކާދައަށް އައިސްފައިވާ ބަދަލު ފާހަގަކޮށްފައެވެ. މީގެ ކުރިން ކުނީގެގޮތުގައި އުކާލި މަހު ބޯތަކަކީ, ސޫޕު ތައްޔާރު ކުރަން ވިއްކާ ބައިތަކަކަށް ވެއްޖެއެވެ.
މިހާރު، މަހުގެ ބޯވެސް ގަންނަން ޖެހޭނީ. ކުރިން އަހަރުމެން މި އުކާލަނީ. ވިއްކަނީއެއް ނޫން. އެކަމަކު މިހާރު، މި ވިއްކަނީ. މަހު ބޯ ބޭނުންކުރަނީ ސޫޕް ކަހަލަ އެއްޗިހި ހަދަން. މީހުންގެ ދިރިއުޅުމުގެ ހާލަތު ވަރަށް ދެރަ.މުޙައްމަރު ކަރްވާން؛ މަސްވިއްކާ މީހެއް
މީގެ ކުރިން ކިލޯ ކިރައިގެން ވިއްކި މޭވާއާއި ތަރުކާރީ، މިހާރު ވިއްކަނީ ވަކިވަކިންނެވެ.
މޭވާއާ ތަރުކާރީ ވިއްކާ މީހެއްގެ ގޮތުގަ އަހަރެން މަސައްކަތްކުރަން ފެށި ފަހުން، އަހަރުމެންގެ މުޅި ހަޔާތުގަވެސް، އެއްޗަކުން އެއްޗަކުން މި ތަކެތި ގަންނާތީ ފެންނަ މީ ފުރަތަމަ ފަހަރު. ކުރިން އެންމެންވެސް ގަންނާނީ ތިން ހަތަރު ކިލޯއިން. މިހާރު އެކަމަކު، ވަކި ވަކިން، އެއްޗަކުން އެއްޗަކުން ގަންނަނީ. ހުރިހާ އެންމެންގެ ދިރިއުޅުންވެސް ވަރަށް ދަތިކޮށް ހުރީ.މުޙައްމަދު ސުވައިދާން؛ މޭވާއާއި ތަރުކާރީ ވިއްކާ މީހެއް
މި ދުވަސްވަރަކީ މީގެ ކުރިން ދުވަހަކުވެސް ލުބްނާން ތަޖުރިބާކޮށްފައި ނުވާފަދަ މާލީ ކާރިޘާއެއް އެ ޤައުމަށް ދިމާވެފައިވާ ދުވަސްވަރެކެވެ. ވޯރލްޑް ބޭންކުން ސިފަކޮށްފައިވާގޮތުގައި ލުބްނާނަށް މިއަދު ކުރިމަތިލާންޖެހިފައި ވާ ހީނަރު ކަމަކީ، އަދުގެ ޒަމާނީ ތާރީޚުގައިވެސް ޤައުމެއް ވެއްޓިފައިވާ އެންމެ ބޮޑު، އެންމެ ފުން އަނދަވަޅެވެ.
2019 ވަނަ އަހަރުން ފެށިގެން، އެމެރިކާ ޑޮލަރާ އަޅައިބަލާއިރު، ލުބްނާން ފައިސާގެ އަގު ވަނީ 98 ޕަސެންޓް ދަށަށް ގޮސްފައެވެ. އެއީ އެތައް އަހަރެއްގެ ނުރަނގަޅު އާދަތަކުން ކުރިމަތިވިކުރުވި ކަމެއް ކަމާމެދު ދެބަސްވެވޭކަށް ނެތެވެ. ޚަރަދަށް ބެލުމެއް ނެތި އިސްރާފު ކުރުމާއި، ކޮރަޕްޝަންގެ އިލްޒާމްތައް އިންތިހާއެވެ. އިޤްތިޞާދެއް ނެތޭވެސް ދެންނެވިދާނެއެވެ.
ބަރަކާތްތެރި ރަމަޟާން މަހަކީ މުސްލިމުންގެ ދިރިއުޅުމަށް ބޮޑެތި ބަދަލުތަކެއް ގެނުވާ މަހެކެވެ. ރަމަޟާން މަހަކީ އުފާވެރިކަމުން ފުރިގެންވާ މައްސަރެކެވެ. ޢާއިލާއާއި ރަޙުމަތްތެރިން އެއްތަންވެ، ރޯދަވީއްލުންތަކާ އެނޫންވެސް މަޖިލީސްތަކުން ސުފުރާމަތި ފަޅުފިލުވާލާ ދުވަސްވަރެކެވެ. ނަމަވެސް، މާލީ ހީނަރުކަމާއެކު، ލުބްނާނުގެ އެތައް ބަޔަކަށް މިއަދު އެ ޘަޤާފަތް ގެއްލިއްޖެއެވެ.
ވޯލްޑް ބޭންކުން އެންމެ ފަހުން އާންމުކުރި ތަފާސް ހިސާބުތަކަށް ބަލާއިރު، އަހަރުން އަހަރަށް ކާބޯތަކެތީގެ އިންފްލޭޝަން ރޭޓް އެންމެ ބޮޑަށް މައްޗަށް ދިޔަ ޤައުމަކީވެސް ލުބްނާނެވެ. ލުބްނާނުގެ ބާޒާރުތަކުގައި ކާބޯތަކެތީގެ އިންފްލޭޝަން ރޭޓް މިއަހަރު ވަނީ 139 ޕަސެންޓަށް އަރާފައެވެ.
އަހަރުމެން މިއުޅެނީ ކައިގެން ބޮއެގެންނެއް ނޫން. މީ ވަރަށް ބޮޑު ދެރައެއް. އަހަރުމެން އެބަ ޚަރަދު ކުރަން އެއް މިލިއަން، ދެ މިލިއަން ލުބްނާން ޕައުންޑް. އެކަމަކު، އެވެސް އޮންނަނީ ނުފުދިފަ. އަހަރުމެން ކޮންތާކުންތަ ފައިސާ ނެރެންވީ؟ފަތިއްޔާ ޢަބްދުއްނާޞިރު؛ ބާޒާރުކުރަން ދިޔަ މީހެއް
ލުބްނާންގެ ރޯދަވީއްލުންތަކުގައި ޒަމާނުއްސުރެ ބޭނުންކުރާ ބާވަތްތަކުގެ ތެރޭގައި ކަދުރު، ކުކުޅު އަދި ފައްތޫޝް ސެލަޑް ހިމެނެއެވެ. މިއީ އާދައިގެ ފަތާއި ތަރުކާރީއާއި، ޓޮމާޓޯ އަދި ކިއުކަމްބާއާއި ޕީޓާ ޕާން ބޭނުންކޮށްގެން ތައްޔާރުކުރާ ސެލަޑެކެވެ. މި ބާވަތްތަކުގެ އަގުތައްވެސް ވަނީ އުފުލިފައިވަނީ އޭގެ އިންތިހާއަށެވެ. 2019 ވަނަ އަހަރު މާލީ ހީނަރުކަން ކުރިމަތިވުމުގެ ކުރިން ހުރި މިންވަރާ އަޅައިބަލާއިރު އެތައް ގުނައެއް ބޮޑެވެ.
މި ހުރިހާ ކަމެއް މިހެން ހުރިއިރު، ސަރުކާރުގެ މުވައްޒަފުންނަށް އަދިވެސް ފައިސާ ދެނީ ލުބްނާންގެ ފައިސާއިންނެވެ. އެހެންކަމުން، ބޭރު ފައިސާ ހޯދުމާއި ވިޔަފާރި ކުރުމުގެ ތަކުލީފުތައް އެހާމެ ބޮޑެވެ.
ލުބްނާނުގެ ތަފާސް ހިސާބުތަކާބެހޭ އެންމެ އިސް އެއް އިދާރާގެ ރެކޯޑްތަކަށް ބަލާއިރު، ލުބްނާންގެ އިންފްލޭޝަން ރޭޓް، 2022 ވަނަ އަހަރު ވަނީ 171.2 ޕަސެންޓަށް އަރާފައެވެ. ލުބްނާނަށް މިއަދު ކުރިމަތިލާން ޖެހިފައިވާ ހާލަތަކީ، ސަމާލުވެ ނުތިބެއްޖެނަމަ، ހަމަ ކޮންމެ ޤައުމަކަށްވެސް ކުރިމަތިލާން ޖެހިދާނެ ހާލަތެއްކަން ހަނދާން ނައްތާލެވޭކަށް ނެތެވެ.
