މިއަހަރުގެ ފެބްރުއަރީ މަހުގެ 24 ވަނަ ދުވަހު ރަޝިއާގެ އަސްކަރިއްޔާއިން ޔޫކްރެއިނަށް އަރާ ހަމަލާތައް ދޭން ފެށުމާއެކު، އުފެދުނު އެއް ސުވާލަކީ ރަޝިއާގެ ރައީސް ވްލެޑްމިއަރ ޕުޓިން ހާސިލްކުރައްވަން ބޭނުންވަނީ ކޮންކަމެއްތޯއެވެ. އެމަނިކުފާނު ވިސްނަވަނީ ނުވަތަ ރާވަމުން ގެންދަވަނީ ކޮންކަމެއްތޯއެވެ.

އެމެރިކާގެ ކުރީގެ ރައީސް ޖޯޖް ޑަބްލިއު ބުޝް ވަނީ އެމަނިކުފާނު ވްލެޑްމިއަރ ޕުޓިން އާއެކު ހަތަރުކަޅި ހަމަކޮށްލުމުން އޭނާއަކީ ކޮންކަހަލަ މީހެއްކަން ދެނެގަނެވުނުކަމަށް ވިދާޅުވެފައެވެ. ނަމަވެސް މިހާރު ރަޝިއާ އާ ހުޅަނގުގެ ގައުމުތަކުގެ ގުޅުން އޮތް ހާލަތަށް ބަލައި އެދުވަހު ބުޝް ވިދާޅުވި ވާހަކައާމެދު މިވަނީ ސުވާލުއުފެދިފައެވެ.

އެހެންކަމުން ޕުޓިންގެ ވިސްނުންފުޅު ހުރީ ކޮންކަމެއް ހާސިލުކުރައްވަންތޯ ހޯދުން އެއީ ފަސޭހަކަމަކަށް ނުވާނެއެވެ. އަދި ކުރިއަށްވުރެ މިހާރު އެކަން އުނދަގޫވާނެހެންވެސް ހީވެއެވެ.

ޔޫކްރެއިންގައި ކުރިއަށްދާ ހަނގުރާމައިގައި މިހާރު ހިނގަމުންދާ ކަންކަމާއެކު ރަޝިއާގެ ރައީސަށް ވަރަށް ބޮޑަށް ފިއްތުންތައް ކުރިމަތިވަމުންދާކަމާމެދު ޝައްކެތްނެތެވެ. ޔޫކްރެއިންގައި ކުރިއަށްގެންދާ "ހާއްސަ އަސްކަރީ ހަރަކާތް" އެންމެ ބޭނުންވި ގޮތަށް ކުރިއަށްގެންދެވޭ ތަނެއް ނުފެނެއެވެ.

ޕުޓިންގެ މިހާއްސަ އޮޕަރޭޝަން ފެށީ މަދު ދުވަސްކޮޅެއްގެ ތެރޭގައި ނިންމާލުމުގެ ނިޔަތުގައެވެ. އެހެން ނަމަވެސް ހަނގުރާމަ އަށް މަސް ދުވަހަށް ދިގުލައިގެން ގޮސްފައިވާއިރު، ހަނގުރާމައިގެ ނިމުން އަވަހަށް އަންނާނެ ކަމަކަށް ނުބެލެވެއެވެ.

ހަނގުރާމައިގެ މިހާ ހިސާބަށް އައިރު، ރަޝިއާ އަސްކަރިއްޔާއަށްވެސް ގެއްލުންތަކެއް ލިބިފައިވާކަމަށް ވަނީ އެއްބަސްވެފައެވެ. ފާއިތުވި ހަފުތާތަކުގެ ތެރޭގައި ޔޫކްރެއިނުން ހިފާފައިވާ ބައެއް ސަރަހައްދުތައްވެސް ވަނީ ގެއްލިފައެވެ.

ރަޝިއާއާ ދެކޮޅަށް އަޅަމުންދާ ދަތިކުރުމުގެ ފިޔަވަޅުތަކާއެކު އެގައުމުގެ އިގުތިސާދު މަޑުމަޑުން ދަށަށް ދަމުންދާއިރު، އެގައުމުގެ އާންމު ރައްޔިތުންވެސް އަސްކަރިއްޔާއާ ގުޅުމަށް ޕުޓިން ވަނީ ސެޕްޓެމްބަރު މަހު އަމުރުކުރައްވާފައެވެ. މިއީ ދެ ވަނަ ބޮޑު ހަނގުރާމައަށްފަހު އެގައުމުގެ އާންމުން އަސްކަރިއްޔާއާ ގުޅެން އެންގުނު ފުރަތަމަ ފަހަރެވެ.

މިހުރިހާ ކަމަކާއެކު ޔޫކްރެއިންގައި "ހާއްސަ އަސްކަރީ އޮޕަރޭޝަނެއް" ފެށުމަކީ އެޅުނު ގޯސް ފިޔަވަޅެއްކަމަށް ޕުޓިން މިހާރު ވިސްނަވަމުންދާނެތޯ އެއީ އުފެދޭ ސުވާލެކެވެ.

ރަޝިއާގެ ނޫހެއްކަމަށްވާ ނެޒަވިސިމަޔާ ގަޒެޓާގެ އެޑިޓަރ އިން ޗީފް، ކޮންސްޓަންޓިން ރެމްޝުކޮވް ގަބޫލުކުރައްވާ ގޮތުގައި މިހަނގުރާމައިގެ ދުވެލި ބިނާވެގެންވަނީ އެކަމާ މެދު ޕުޓިން ދެކިވަޑައިގަންނަވާގޮތުގެ މައްޗަށެވެ. އޭނާ ވަނީ ޕުޓިން އަކީ ނިއުކްލިއަރ ބޮޑު ބާރެއްގެ ލީޑަރުކަން ފާހަގަކުރައްވާފައެވެ. އަދި ޕުޓިން އަކީ އެއްވެސް މީހަކު ވާދަނުކުރާ ބޮޑު ގައުމެއްގެ ލީޑަރު ކަން ފާހަގަކުރަމުން ރެމްޝުކޮވް ވަނީ ޕުޓިން ހާސިލް ކުރައްވަން ބޭނުންފުޅުވާ ކަންތައްތަކެއް އެބަ ހުރިކަމަށާއި އެކަންތައް ހާސިލުކުރެއްވުމަށް ކޮންމެ ކަމެއްވެސް ކުރައްވަން ތައްޔާރަށް ހުންނެވިކަމަށް ފެންނަކަމަށް ވިދާޅުވެފައެވެ.

މިފަދަ ކަންތައްތައް ހާސިލުކުރުމުގައި ކޮންމެ ކަމެއް ކުރަންވެސް ތައްޔާރަށް ހުންނެވިކަމަށް މިހާތަނަށް އައިރުވެސް ޕުޓިން ދައްކަވާފައިވާ ކަމަށާއި މިހަނގުރާމަކީ ޕުޓިންގެ އިތުރުން މުޅި ރަޝިއާގެ ސަލާމަތާ ރައްކާތެރިކަން ކަށަވަރުކުރުމަށް ކުރަންޖެހޭ ކަމެއްގެ ގޮތުގައި އޭނާ ދެކެވަޑައިގަންނަވަން ފަށާފައިވާކަމަށް ރެމްޝުކޮވް ވިދާޅުވިއެވެ.

އެހެންކަމުން، މިހަނގުރާމައަކީ ޕުޓިންގެ ދިރިހުންނެވުމާ ގުޅިފައިވާކަމެއްކަމަށް ގަބޫލުކުރައްވާނަމަ މިހަނގުރާމަ ކާމިޔާބުކުރެއްވުމަށް އެމަނިކުފާނު ތައްޔާރައް ހުންނެވީ ކިހާވަރަކަށްތޯއެވެ. ހަނގުރާމަ ކާމިޔާބުކުރުމުގެ ނަމުގައި ޕުޓިން ނުކުރައްވާނީ ކޮންކަމެއްތޯއެވެ.

މިފާއިތުވި މަސްތަކުގެ ތެރޭގައި ޕުޓިންގެ އިތުރުން، ރަޝިއާގެ އެހެނިހެން އިސްލީޑަރުންވެސް ވަނީ އެގައުމުން މިހަނގުރާމާގައި ނިއުކްލިއަރ ހަތިޔާރު ބޭނުންކުރަން ތައްޔާރަށް އޮތްކަމަށް ވިދާޅުވަމުންނެވެ.

ނަމަވެސް އެމެރިކާގެ ރައީސް ޖޯ ބައިޑަން ވަނީ ޕުޓިން ނިއުކްލިއަރ ހަތިޔާރު ބޭނުންކުރައްވާނެ ކަމަށް ގާބުލުނުކުރައްވާކަމަށް ވިދާޅުވެފައެވެ. އަދި މިގޮތަށް ނިއުކްލިއަރ ހަތިޔާރު ބޭނުންކުރާނެ ކަމަށް ވާހަކަ ދެއްކެވުމަކީ ޕުޓިން ކުރައްވާ ވަރަށް ޒިމަންދާރުކަންކުޑަ އަމަލެއް ކަމަށް ބައިޑަން ވަނީ ވިދާޅުވެފައެވެ.

މިހަފުތާގެ ތެރޭގައި ރަޝިއާއިން ޔޫކްރެއިނަށް ދިން ވަރުގަދަ ވައިގެ ހަމަލާތަކާއެކު ހަނގުރާމަ ކާމިޔާބުކުރުމަށް އެގައުމުން ދޭ ހަމަލާތައް ވަރުގަދަކުރަން ރަޝިއާއިން ތައްޔާރަށް އޮތްކަން ވަނީ ހާމަވެފައެވެ.

ރަޝިއާގެ ކުރީގެ ސިޔާސީ ބޭފުޅެއްކަމަށްވާ ގްރިގޮރީ ޔަވްލިންސްކީ ފާހަގަކުރައްވާ ގޮތުގައި ޕުޓުން ހުންނެވީ ހުޅަނގާއެކު ސީދާ ކުރިމަތިލުމަކަށް ދާންޖެހިއްޖެ ހާލަތެއްގައި އެކަމަށް ތައްޔާރަށެވެ. އެހެންނަމަވެސް އެކުރިމަތިލުމަށް ނުގޮސް ވޭތޯވެސް ޕުޓިން މަސައްކަތްކުރައްވާކަމަށް ޔަވްލިންސްކީ ވިދާޅުވިއެވެ.

މިހާރު އޮތް އެންމެ ބޮޑު ބިރަކީ ހަމަގައިމުވެސް ނިއުކްލިއަރ ހަނގުރާމައެއް ފެށުމުގެ ބިރެވެ. އަދި ހަނގުރާމަ ހުއްޓާނުލައި ކުރިއަށް ދިއުމުގެ ބިރުވެސް އެބައޮތެވެ.

ހަނގުރާމައެއް ހުއްޓާނުލައި ކުރިއަށްގެންދަށް ހުސްނުވެ ހަތިޔާރު ބޭނުންވާނެއެވެ. އެހެންނަމަވެސް ރަޝިއާއިން ހަތިޔާރު ހުސްނުވެ ހުރެދާނެ ކަމަކަށް ނުބެލެވެއެވެ. މިފަހުން ޔޫކްރެއިނަށް ރަޝިއާއިން ދިން މިސައިލް ހަމަލާތަކާއެކު އެގައުމަށް ބޮޑެތި ގެއްލުންތަކެއް ލިބުނު ނަމަވެސް ކިހާ ދުވަހެއްވަންދެން މިފަދަ ހަމަލާތައް ރަޝިއާއަށް ދެވިދާނެތޯ އެއީ އުފެދޭ ސުވާލެކެވެ.

މިފަދަ ހަމަލާތައް ހުއްޓާނުލައި ހަފުތާތަކަކަށް ނުވަތަ މަސްތަކަކަށް ގެންދިއުން އެއީ ކުރެވޭނެކަމެއް ކަމަކަށް ގިނަ މާހިރުން ގަބޫލެއް ނުކުރެއެވެ.

ހަނގުރާމަ ކާމިޔާބު ކުރެވޭނެ ކޮންކަމެއް ހާސިލުކުރެވޭނީ ކޮންކަމެއް ވުމުންތޯވެސް އެއީ އުފެދޭ ސުވާލެކެވެ. މިސުވާލުގެ ޖަވާބު ޕުޓިން އަށް އެނގިލައްވާތޯވެސް އެއީ ހަމަ އުފެދޭ ސުވާލެކެވެ.

ހަނގުރާމަ ފެށުނު އިރު، ރަޝިއާގެ އަމާޒެއްކަމުގައި ފެނުނީ ވީހާވެސް އަވަހަކަށް ޔޫކްރެއިންގެ މައްޗަށް ކުރި ހޯދާ ހަނގުރާމަ ނިންމާލުމެވެ. އެހެން ނަމަވެސް އެގޮތަށް އެކަން ވެގެނެއް ނުދިޔައެވެ. ފެނުނީ ޔޫކްރެއިންގެ ރައްޔިތުންނާއި އަސްކަރިއްޔާއިން ގައުމުގެ ދިފާއުގައި ތެދުވެ ހިތްވަރާ ބާރާއެކު ރަޝިއާގެ އަސްކަރިއްޔާއާ ކުރިމަތިލި މަންޒަރެވެ. އަދި މިއީ ފަސޭހައިން ރަޝިއާއަށް ކާމިޔާބުކުރެވޭނެ ކަމެއްކަމަށް ގަބޫލުކުރުން ވެގެން ދިޔައީ ކުރެވުނު ގޯސް ހީއަކަށެވެ.

އެހެންކަމުން މިހާރު ހަނގުރާމަ މިއޮތް ހިސާބުން ޕުޓިން ވިސްނަވަމުން މިގެންދަވަނީ ކޮންކަމެއްތޯއެވެ. ޕުޓިންގެ ރޭވުމަކީ ރަޝިއާއިން ހިފާފައިވާ ޔޫކްރެއިންގެ ސަރަހައްދުތައް ރަޝިއާގެ ސަރަހައްދުތަކެއްގެ ގޮތުގައި ކަނޑައެޅުމަށްފަހު ހަނގުރާމަ މަޑުޖައްސާލުންތޯއެވެ. ނޫންނަމަ މުޅި ޔޫކްރެއިންގެ ކޮންޓްރޯލް ނެގެންދެން ހަނގުރާމަ ކުރިއަށްގެންދިއުމަށް ޕުޓިން ދަނީ ވިސްނަވަމުންތޯއެވެ؟

ދާދި ފަހުން ރަޝިއާގެ ކުރީގެ ރައީސް ޑިމިޓްރީ މެޑްވެޑެވް ވަނީ ޔޫކްރެއިން މިހާރު އެއޮތް ވިސްނުމުގައި އެގައުމުގައި އޮތުން އެއީ ރަޝިއާއަށް އޮތް ވަރަށް ބޮޑު ނުރައްކަލެއް ކަމަށް ވިދާޅުވެ، ރަޝިއާގެ އަމާޒަކަށް ވާންވާނީ ޔޫކްރެއިންގެ ސިޔާސީ ވެރިކަން ނިމުމަކަށް ގެނައުން ކަމަށް ގަބޫލުކުރައްވާ ކަމަށް ވިދާޅުވެފައެވެ. އެހެންކަމުން މެޑްވެޑެވްގެ ވިސްނުންފުޅަކީ ޕުޓިންގެ ވިސްނުންފުޅާ އެއްގޮތް ވިސްނުންފުޅެއް ނަމަ، ހަނގުރާމަ ދިގުލައިގެން ގޮސް އިތުރަށް ވަރުގަދަވުމަކީ މާދުރުގައި އޮތްކަމެއް ނޫނެވެ.

ނަމަވެސް ގައުމުން ބޭރުގައި ޕުޓިން ކުރައްވަމުން މިގެންދވާ ކަންތައްތަކުގެ އަސަރު ރަޝިއާގެ އާންމު ރައްޔިތުންނަށް މިހާރު މިދަނީ ކުރަމުންނެވެ. މިހާ ދުވަހު ޕުޓިން ރަޝިއާގެ ރައްޔިތުންނަށް ވިސްނާދެމުންދިޔައީ އެމަނިކުފާނު ވެރިކަމުގައި ހުންނެވިހާ ދުވަހަކު ރައްޔިތުންނާ ގައުމުގެ ރައްކާތެރިކަން ކަށަވަރުވާނެ ކަމަށެވެ. ނަމަވެސް މިއީ އެގައުމުގެ ރައްޔިތުންނަށްވެސް މިހާރު ބަލައިގަންނަން ފަސޭހަކަމަކަށް ނުވާނެއެވެ.

ރަޝިއާގެ އަސްކަރިއްޔާއިން ޔޫކްރެއިނަށް އަރައި ހަމަލާދޭން ފެށުން ވެގެން ދިޔައީ ގިނަ ބަޔަކު ސިއްސުވާލިކަމަކަށެވެ. މިކަން ހައިރާންކުރަނިވި ކަމެއް ކަމަށް ނުުދެކޭ އެއް ބޭފުޅަކީ ޔަވްލިންސްކީއެވެ. ޔަވްލިންސްކީ ގަބޫލުކުރައްވާ ގޮތުގައި މިކަންތައް ކުރަން ޕުޓިން ވިސްނަވަމުންދާތާ އަހަރުތަކެއް ވެއްޖެއެވެ. މިހަނގުރާމައާ ދިމާއަށް ޕުޓިން ގެންދެވީ މަޑުމަޑުން ދަތުރުކުރައްވަމުންނެވެ.

އެގޮތުން 2001 ވަނަ އަހަރު ރަޝިއާގެ އަމިއްލަ މީޑިއާތައް ނައްތާލަން ފެށިއިރު، 2003 ވަނަ އަހަރު އެގައުމުގެ އަމިއްލަ ވިޔަފާރިތައް ނައްތާލުމުގެ މަސައްކަތް ޕުޓިން ވަނީ ފައްޓަވާފައެވެ. 2014 ވަނަ އަހަރަށް ފަހު ކްރިމިއާ އަދި ޑޮންބަސްގައި "ހާއްސަ އަސްކަރީ އޮޕަރޭޝަނެއް" ކުރިއަށްގެންދިޔައެވެ.

ޔަވްލިންސްކީ ވިދާޅުވީ ރަޝިއާގެ މައްސަލައަކީ އެގައުމުގެ މުޅި ސިސްޓަމްކަމަށެވެ. ޕުޓިން ފަދަ ބޭފުޅަކު އުފެއްދި އެސިސްޓަމް ކަމަށް ޔަވްލިންސްކީ ވިދާޅުވިއެވެ. އަދި މިސިސްޓަމް އުފެއްދުމުގައި ހުޅަނގުގެ ރޯލަކީ ކޮބައިތޯ އެއީ ވަރަށް ބޮޑު ސުވާލެއް ކަމަށްވެސް ޔަވްލިންސްކީ ވިދާޅުވިއެވެ.