2019 ވަނަ އަހަރު ނިމެންދަނިކޮށް ޗައިނާއިން އެންމެ ފުރަތަމަ ރިޕޯޓް ކުރަން ފެށި ކޮރޮނާ ވައިރަސް ޑިޒީޒް ނުވަތަ ކޮވިޑް-19ގެ ބަލިމަޑުކަމުގެ ވޭންތަކުން ހިންދެމިލާނެ ފުރަސަތެއް އަދިވެސް ނުލިބެއޭ ދެންނެވިދާނެއެވެ. ދުނިޔޭގެ އެއް މަންޒިލުން ކޭސް ނަމްބަރު މަދު ކަމަށް ދައްކާ އިރު، އަނެއް ހިސާބެއްގައި އެ އަދަދުތައް ދަނީ އިތުރު ވަމުންނެވެ.
ކޮވިޑް-19 އިން ސަލާމަތްވުމަށް ހުރިހާ އެންމެންވެސް ވެކްސިން ޖެހުން މުހިންމު ކަމުގައި ދާއިރާގެ ތަޖުރިބާކާރުން ވިދާޅުވާއިރު، އެ ވެކްސިނަކީ ހުރިހާ އުމުރެއްގެ މީހުންނަށް ޖެހޭ ގޮތަށް އޮތް ވެކްސިނެއް ނޫން ކަމީ، މި ބަލިން 100 އިންސައްތަ ދިފައެއް ލިބުން ނާދިރުވާ އެންމެ ބޮޑު އެއް ސަބަބެވެ. އުމުރުން 18 އަހަރުން މަތީގެ މީހުންނަށް ޖަހަމުން ދިޔަ ކޮވިޑް ވެކްސިން ޖެހޭ އުމުރު ހަގު ކުރަމުން ގޮސް، އެމެރިކާގައި ދާދި ފަހުން ވަނީ އުމުރުން އެންމެ 5 އަހަރުން ދަށުގެ ކުދިންނަށްވެސް ކޮވިޑް ވެކްސިން ޖެހޭނެ ކަމުގެ ހުއްދަ ދީފައެވެ.
އުމުރުން 6 އަހަރުން ދަށުގެ ކުދިންނަށް މޮޑާނާގެ ކޮވިޑް ވެކްސިން އަދި އުމުރުން 5 އަހަރުން ދަށުގެ ކުދިންނަށް ފައިޒާއާއި ބައޮއެންޓެކްގެ ކޮވިޑް ވެކްސިން ޖެހޭނެ ކަމަށް އެމެރިކާގެ ފުޑް އެންޑް ޑްރަގް އެޑްމިނިސްޓްރޭޝަން (އެފްޑީއޭ)އަށް ލަފާ ދޭ މުޝީރުންގެ ޕެނަލުން ނިންމާ، އެކަން އިއުލާން ކުރީ ހުސްވި ހަފުތާގެ މެދަކާ ހިސާބުގައެވެ. ކަން މިހެން އޮތް އިރު، ކުޑަކުދިންނަށް ޖަހާ ވެކްސިނާ ބެހޭ ގޮތުން ބައެއް މައުލޫމާތުތައް އެނގިފައި އޮތުން މުހިންމެވެ.
ބޭނުން ވަނީ ކިތައް ޑޯޒް؟
މޮޑާނާ ކުންފުނިން ވަނީ އުމުރުން 6 މަހާއި 6 އަހަރާ ދެމެދުގެ ކުދިންނަށް 2 ޑޯޒްގެ ވެކްސިން ޖެހުމުގެ ހުއްދަ ދިނުމަށް އެފްޑީއޭގައި އެދިފައެވެ. 25 މައިކްރޯގްރާމްގެ ޑޯޒްތައް ދިނުމަށް ހަމަޖެހިފައި ވަނީ 28 ދުވަހުގެ މުއްދަތުގެ ތެރޭގައެވެ. ބޮޑެތި މީހުންނަށް ޖެހީ 100 މައިކްރޯގްރާމްގެ ޑޯޒްތަކެވެ.
ފައިޒާ އަދި ބައޮއެންޓުން ހުއްދައަށް އެދުނީ 3 ޑޯޒް ޖެހުމަށެވެ. އެއީ އުމުރުން 6 ހަމާއި 5 އަހަރާ ދެމެދުގެ ކުދިންނަށެވެ. ފުރަތަމަ 2 ޑޯޒްގެ ދެމެދުގައި 21 ދުވަސް ފާއިތު ކުރަން ޖެހޭ އިރު، 3 ވަނަ ޑޯޒް ޖަހަނީ، 2 ވަނަ ޑޯޒް ޖެހިތާ 2 މަސްދުވަސް ފަހުންނެވެ. ކޮންމެ ޑޯޒްއަކީ 3 މައިކްރޯގްރާމްގެ ޑޯޒްއެކެވެ. އުމުރުން 5 އަހަރާއި 11 އަހަރާ ދެމެދު އުމުރުފުރާގެ ކުދިންނަށް ޖަހަނީ 10 މައިކްރޯގްރާމްގެ ޑޯޒްތައް ކަމަށް ވާ އިރު، 12 އަހަރުން މަތީގެ ކުދިންނަށް ޖަހަނީ 30 މައިކްރޯގްރާމްގެ ޑޯޒްތަކެވެ.
ފައިޒާ އަދި ބައޮއެންޓެކާއި މޮޑާނާއިން، ތުއްތު ކުދިންނަށް ޖަހާ ކޮވިޑް ވެކްސިންގެ ޑޯޒްތައް މަދު ކޮށްފައި ވަނީ، ވެކްސިންގެ ސައިޑް އިފެކްޓްތައް ވީހާވެސް ކުޑަ ކުރުމަށެވެ.
ވެކްސިންގެ ކާމިޔާބީ ކިހިނެއް؟
މޮޑާނާގެ ކޮވިޑް ވެކްސިނަށް ބަލާއިރު އެ ވެކްސިނަކީ އުމުރުން 6 މަހާއި 2 އަހަރާ ދެމެދުގެ ކުޑަ ކުދިންނަށް ބަލިޖެހި، އަލާމާތްތަކުން އެކަހެރިވުމަށްޓަކާ 50.6 ޕަސެންޓް ކާމިޔާބު ވެކްސިނެއް ކަމަށް ލަފާ ކުރެވެއެވެ. 5000 އެއްހާ ކުދިން ބައިވެރިކޮށްގެން ކުރިއަށް ގެންދިޔަ ކްލިނިކަލް ޓްރަޔަލްއަށް ބަލާއިރު މި ވެކްސިނަކީ އުމުރުން 2 އަހަރާއި 6 އަހަރާ ދެމެދު ކުދިންގެ ހަށިގަނޑުން ބަލީގެ އަލާމާތްތައް ފެނުން ދުރު ކުރުމަށްޓަކާ 36.8 ޕަސެންޓް ކާމިޔާބު ވެކްސިނެއް ކަމަށް ވަނީ ދައްކާފައެވެ.
ފައިޒާ/ބައޮއެންޓެކްގެ ކޮވިޑް ވެކްސިނަކީ އުމުރުން 5 އަހަރުން ދަށުގެ ކުދިން، ބަލީގެ އަލާމާތްތަކުން ސަލާމަތް ކުރުމަށްޓަކާ ކިހާ ކާމިޔާބު ވެކްސިނެއްކަން އަދި ސާފެއް ނުވެއެވެ. މީގެ ކުރިން ކުރިއަށް ގެންދިޔަ 10 ކޭހެއްގެ ނަތީޖާއަށް ބަލާއިރު ވެކްސިންގެ ކާމިޔާބީ ހުރީ 80.3 ޕަސެންޓްގައެވެ.
ކުޑަކުދިންނަށް ވެކްސިން ރައްކާތެރިތަ؟
2 ބްރޭންޑްގެ ވެކްސިންގެ ސަބަބުންވެސް ސަލާމަތާއި ރައްކާތެރިކަމުގެ ގޮތުން ސީރިއަސް މައްސަލަތަކެއް ކުރިމަތިވި ކަމަކަށް ޓްރަޔަލްތަކުން ދައްކާފައެއް ނުވެއެވެ. މެޔޯކާޑައިޓިސްއަކީ ވެކްސިންގެ ސަބަބުން ޒުވާން ފިރިހެނުންނަށް ބައެއް ފަހަރު ކުރިމަތިވާ މައްސަލައެއް ނަމަވެސް، އުމުރުން 5 އަހަރާއި 11 އަހަރާ ދެމެދު ކުދިންގެ ކިބައިން، އެމެރިކާއިން މި ކަން ރިޕޯޓް ކޮށްފައި ވަނީ ވަރަށް މަދުންނެވެ. އަދި އެންމެ ހަގު އުމުރު ފުރާއިން އެއްވެސް ކޭހެއް ރިޕޯޓް ކޮށްފައެއް ނުވެއެވެ.
ސައިޑް އިފެކްޓްތަކަކީ ކޮބާ؟
ވެކްސިން ޖެހި ބައެއް ކުދިން ވަނީ ވެކްސިން ޖެހި ތަން ދުޅަވެ، ރިއްސާކަމުގެ ރިޕޯޓްތައް ކޮށްފައެވެ. ފައިޒާގެ ވެކްސިނަށް ވަކިން ބަލާއިރު، ބައެއް ކުދިން ހުން އައި ކަމަށް ރިޕޯޓް ކޮށްފައިވާ އިރު، ވަރުބަލިވާ ކަމުގެ ޝަކުވާވެސް ކޮށްފައިވެއެވެ. މޮޑާނާގެ ވެކްސިނަށް ބަލާއިރު ހުންއައިސް ވަރުބަލިވުމުގެ އިތުރުން ބޮލުގައި ރިހުމެއް ހުރި ކަމަށް، ވެކްސިން ޓްރަޔަލްގައި ބައިވެރިވި ބައެއް ކުދިން ވަނީ ބުނެފައެވެ.
ކޮވިޑް ޖެހިގެން ކުޑަކުދިންނަށް މާ ބޮޑު އަސަރެއް ކުރި ކަމަށް ރިޕޯޓްތަކުން ނުދެއްކި ނަމަވެސް، އެމެރިކާގައި އެކަނިވެސް މި ބަލި ޖެހިގެން އުމުރުން 5 އަހަރުން ދަށުގެ 400 އަށް ވުރެ ގިނަ ކުދިންގެ ފުރާނަ ވަނީ ގެއްލިފައެވެ.