މާތް ﷲ ރިބާ ކާ މީހާ ސިފަކުރައްވާފައިވަނީ ދެފައި މައްޗަށް ތެދުވެ ހުރުމުގެ ބާރު ލިބިފައިނުވާ މީހެއްގެ ގޮތުގައި ކަމަށް ހުކުރު ޚުތުބާގައި ބުނެފިއެވެ.
"ރިބަވީ މުއާމަލާތުގެ ނުބައިކަމާއި ފާފަވެރިކަން" މި މައުޟޫއަށް ރާއްޖެ އެކި ކަންކޮޅުތަކުގައި އިއްވި ޚުތުބާގައި ބުނީ އަމިއްލަ މަސައްކަތުން މުދާ ހޯދައިގެން، ކައިބޮއެ އުޅުމަށާއި، ދިރިއުޅުން ތަނަވަސްކުރުމަށް އިސްލާމްދީން ވަރަށް ބޮޑަށް ބާރުއަޅާ ކަމަށެވެ. އަދި ފަގީރުންނާއި، މުހުތާދުވެރިން ނިކަމެތިކޮށްގެން ދިރިއުޅޭ މީހަކަށް ނުވުމަށް އިސްލާމް ދީން އިރުޝާދުދޭކަމަށް ޚުތުބާގައި ބުނެފައިވެއެވެ.
ތަފްސީރީ އިލްމުވެރިން ވިދާޅުވާ ގޮތުގައި މާތް ﷲ ގެ ހަޒުރަތަށް ހާޒިރުކުރެވޭ ދުވަހު ރިބާ ކާ މީހުން ތިބޭނީ ޖިންނި މޮޔަވެގެން ޝައިތާނާ ތަޅުވަމުން ފޮޅުވަމުންދާ މީހެއްގެ ގޮތުގައި ކަމަށެވެ. މިފަދަ މީހުންގެ ދުނިޔަވީ ހަޔާތުގައިވެސް އެމީހުން ތިބޭނީ އަމިއްލަ ނަފްސުގެ ތަވާޒުނު ގެއްލިފައިވާ ބައެއްގެ ގޮތުގައި ކަމަށް ޚުތުބާގައި ބުނެފައިވެއެވެ. މުދަލަށް އަޅުދާސްވެފައިވާ މީހާ އަބަދުވެސް ވިސްނާނީ އެމީހާގެ މުދަލާމެދުގައި ކަމަށް ޚުތުބާގައި ބުނެފައިވެއެވެ. އަދި ރިބާ ކެއުމަކީ އެހެން މީހެއްގެ މައްޗަށް އަނިޔާވެރިވެގަތުން ކަމުގައި ޚުތުބާގައި ބުނެފައިވެއެވެ.
މާތް ﷲ ވަހީކުރައްވާﷲައިވެއެވެ. އޭ އީމާންވެއްޖެ މީސްތަކުންނޭވެ! ﷲ އަށް ތިޔަބައިމީހުން ތަޤުވާވެރިވާށެވެ! އަދި، ތޔބައިމީހުން މުއުމިނުން ކަމުގައިވާނަމަ، ރިބާގެތެރެއިން ބާކީ (ލިބެން) ހުރި އެއްޗެއް ތިޔަބައިމީހުން ދޫކޮށްލާށެވެ. ފަހެ، ތިޔަބައިމީހުންނަށް އަމުރު ވެވިގެންވާ ގޮތަށް އަމަލުނުކޮށްފިނަމަ، ﷲ އާއި، އެކަލާނގެ ރަސޫލާގެ ރަސްރަތުން ހަނގުރާމައެއް އަތުވެދާނެކަމަށް ތިޔަބައިމީހުން ޔަގީންކޮށް ދެގެނަންނަ ހުށިކަމެވެ. ތިޔަބައިމީހުން (ރިބާ ކޮށް) އެނބުރި ރުޖޫއަވެ ތައުބާވެއްޖެނަމަ، ތިޔަބައިމީހުންގެ ރައުސުލްމާލުތައް، ފަހެ، ތިޔަބައިމީހުންނަށް ހުށްޓެވެ. (އިތުރުކޮށްގެން) ތިޔަބައިމީހުން އަނިޔާވެރި ނުވާ ގޮތުގައެވެ. އަދި (އުނިވުމުން) ތިޔަބައިމީހުންނަށް އަނިޔާ ނުލިބޭ ގޮތުގައެވެ.ހުކުރު ޚުތުބާ
މި އާޔަތް ބާވައިލެއްވީ ޖާހިލީ ޒަމާނުގައި އޮތް ދެބާވަތުގެ ރިބާއާ ބެހޭ ގޮތުން ކަމުގައި ޚުތުބާގައި ބުނެފައިވެއެވެ. އެއް ބާވަތަކީ ރިބައްނަސީއާއެވެ. އަދި އަނެއް ބާވަތަކީ ރިބަލްފަޟްލެވެ.
ރިބައްނަސީއާ އަކީ ގަތް އެއްޗެއްގެ އަގު ވަކި މުއްދަތެއްގެ ތެރޭގައި އަދާކުރުމަށް ޝަރުތުކޮށް، އެއްޗެއް ވިއްކުން ކަމުގައި ޚުތުބާގައި ބުނެފައިވެއެވެ. އަދި އެ މުއްދަތު ހަމަވިއިރު އޭގެ އަގު އަދާނުކުރެވިއްޖެނަމަ މުއްދަތު އިތުރުކޮށްދިނުމުގައި ކުރިން އެއްބަސްވި މިންވަރަށްވުރެ އިތުރަށް ދޭން ޖެހުން ކަމުގައ ޚުތުބާގައި ބުނެއެވެ. ރިބަލްފަޟްލަކީ މުދަލެއް ހަމަ އެ ބާވަތުގެ އެހެން މުދަލަކާ ބަދަލުކުރާއިރު، އިތުރުކޮށްފައި ބަދަލުކުރުން ކަމުގައި ޚުތުބާގައި ބުނެއެވެ.
ކީރިތި ރަސޫލާ ހަދީސްކުރައްވާފައިވާ ބަސްފުޅެއްގެ މާނައިގައި ވެއެވެ. ރަނަށް ރަން. ރިއްސަށް ރިހި، ގޮދަނަށް ގޮދަން، ހިމަގޮދަނަށް ހިމަގޮދަން، ކަދުރަށް ކަދުރު، ލޮނަށް ލޮނު، ހަމަހަމަކޮށް ވަގުތުން ވަގުތަށް އަތުން އަތަށް ދޭށެވެ.ހުކުރު ޚުތުބާ
މީސްތަކުންނަށް މިއަދު ރިބާ ފެންނަނީ ވަރަށް ރީތި ދަޅައެއްގެ ގޮތުގައި ކަމަށް ޚުތުބާގައި ބުނެއެވެ. ތަރައްގީވެފައިވާ މި ޒަމާނުގައި ރިބާގެ ބާވަތްތައް ވަރަށް ގިނަ ކަމަށާއި، މިއަދު އެއީ ގަވާއިދުތަކާ އުސޫލުތަކުގެ މަތިން ކުރެވޭ މުއާމަލާތެއް ކަމުގައި ޚުތުބާގައި ބުނެފައިވެއެވެ. އަދި ގިނަ ބަޔަކު އޭގެ ދަލުގައި ޖެހިފައިވާކަންވެސް ޚުތުބާގައި ފާހަގަކޮށްފައިވެއެވެ.
އިސްލާމްދީނުގައި ރިބާ ހަރާމްކުރައްވާފައިވަނީ އެއީ މީހުންނަށް ކުރިމަތިވާ ބޮޑު މުސީބާތަކަށް ވާތީ ކަމަށް ޚުތުބާގައި ވަނީ ބުނެފައެވެ. ރިބާއަކީ ތަކެތީގެ އަގުބޮޑުވުމުގެ ސަބަބުތަކުގެ ތެރެއިން ސަބަބެއް ކަމަށާއި، އެއީ އިންސާނިއްޔަތަށް ކުރިމަތިވެފައިވާ ބޮޑު ތުރާލެއް ކަމަށް ޚުތުބާގައި ބުނެފައިވެއެވެ.
