ޖިނާއީ އިޖުރާއަތުގެ ގާނޫނުގެ 87 ވަނަ މާއްދާ އެ ގޮތުގައި ގާނޫނުގައި އޮވެ، އެ ބާރުގެ ބޭނުން ފަނޑިޔާރުން ނުހިފާތީ ކުށްކުރާ މީހުން ހައްގު ނޫން ގޮތުގައި ވީއްލިގެންދާތަން ފެންނަ ކަމަށް ސުޕްރީމް ކޯޓުން ބުނެފިއެވެ.

ބުރާސްފަތި ދުވަހު ސުޕްރީމް ކޯޓުން އެގޮތަށް ބުނީ މީގެ 13 އަހަރު ކުރިން، މާލޭގައި ހަދަމުންދިޔަ އިމާރާތެއްގައި ހުރި ކުނިތަކެއްގެ ތެރޭގައި މަރުވެފައި އޮއްވާ ފެނުނު މަރިޔަމް ޝީރީންގެ މަރުގެ މައްސަލާގައި އޭނާގެ އޭރުގެ ލޯބިވެރިޔާ ލ. ގަން، ތުޑިވިލާ، މުހައްމަދު ނަޖާހު، 12 އަހަރަށް ޖަލަށްލުމަށް ހައިކޯޓުން ކުރި ޙުކުމަށް ސުޕްރީމް ކޯޓުން ވެސް ތާއީދުކޮށް، ހުކުމް ދަމަހައްޓަމުންނެވެ. މީގެ 13 އަހަރު ކުރިން ހިނގި މި ލާއިންސާނީ އަމަލުގެ ސަބަބުން ނަޖާހު 12 އަހަރަށް ޖަލަށްލުމަށް ހައިކޯޓުން ހުކުމްކޮށްފައި ވަނީ 2020 ވަނަ އަހަރުގެ އޮގަސްޓް މަހުގެ 5 ވަނަ ދުވަހުއެވެ. މިމައްސަލަ ސުޕްރީމް ކޯޓުގައި އިސްތިއުނާފު ކޮށްފައި ވަނީ ނަޖާހުއެވެ.

ސުޕްރީމް ކޯޓުން ބުނެފައިވަނީ ޖިނާއީ އިޖުރާއަތުގެ ގާނޫނުގެ 87 ވަނަ މާއްދާގެ ދަށުން ދައުވާ ލިބޭ ފަރާތުގެ މައްޗަށް ޕްރޮސިކިއުޓަރ ޖެނެރަލްގެ ފަރާތުން ދައުވާކޮށްފައިވާ ކުށް ނޫން އެހެން ކުށެއް ސާބިތުކުރުމުގެ ބާރު ފަނޑިޔާރުންނަށް ދީފައިވަނީ ޖިނާއީ އަދުލުގެ ނިޒާމު ފުރިހަމަ ކުރުމުގެ މަގުސަދުގައި ކަމަށާއި، އެ ބާރުގެ ބޭނުން ފަނޑިޔާރުން ކުރަމުން ނުގެންދާނަމަ، ވަރަށް ގިނަ ފަހަރު ކޯޓު ވެގެންދާނީ ކުށްކުރާ މީހުންނަށް ހައްގު އަދަބު ނުލިބި ނިކުމެގެންދެވޭ ދޮރަކަށް ކަމަށެވެ. ސުޕްރީމް ކޯޓުން ބުނީ އަނިޔާ ލިބުނު ފަރާތަށް އިންސާފު ނުލިބި، މުޖުތަމައުގެ ސަލާމަތާއި ރައްކާތެރިކަމާއި މުޖުތަމައުގެ މަސްލަހަތު ބީވެގެން ހިނގައިދާނޭ މަގުފަހިވާ ކަމަށާއި، ޖިނާއީ އިޖުރާއަތުގެ ގާނޫނުގެ 87 ވަނަ މާއްދާ އެގޮތުގައި ގާނޫނުގައި އޮވެ، އެ ބާރުގެ ބޭނުން ފަނޑިޔާރުން ނުހިފުމުގެ ސަބަބުން ދައުލަތުން ދައުވާކުރާ މަރުގެ މައްސަލަތަކުގައި އާއި މަސްތުވާތަކެތީގެ މައްސަލަތަކުގައި ހިމެނޭ އަމަލުތަކުން އެ މީސްމީހުން ކޮށްފައިވާ އެހެން ކުށެއް ސާބިތުވާން އޮންނަ މިންވަރަށް ހެކި ލިބުނު ނަމަވެސް، ޕްރޮސިކިއުޓަރ ޖެނެރަލްގެ ފަރާތުން ކޯޓަށް ހުށަހަޅާފައިވާ ދައުވާގައި އެ ކުށެއް ހިމަނާފައި ނެތިގެން، ނުވަތަ ދައުވާގެ ސީޣާގައި އޮޅުމެއް އޮވެގެން މައްސަލަތައް ކޯޓުން ބޭރުކޮށް ކުށްކުރާ މީހުން ހައްގު ނޫންގޮތުގައި ވީއްލިގެންދާތަން ފެންނަ ކަމަށެވެ. އަދި އެކަން ހައްލުވެ ޖިނާއީ އަދުލުގެ ނިޒާމު ފުރިހަމަވެ މުޖުތަމައުގެ އިތުބާރު އެ ނިޒާމުގެ މައްޗަށް އުފެދޭނީ ޖިނާއީ އިޖްރާއަތުގެ ގާނޫނުގެ 87 ވަނަ މާއްދާގައިވާ ބާރު، އެ މާއްދާގެ މަގްސަދު ހާސިލުވާނެ ގޮތަށް ފަނޑިޔާރުން ބޭނުންކުރުމުން ކަމަށް ސުޕްރީމް ކޯޓުން ބުނެއެވެ.

ފަނޑިޔާރުންނަށް އިޝާރަތްކޮށް ސުޕްރީމް ކޯޓުން ބުނީ މައްސަލައިގައި ހިމެނޭ އަމަލުތަކުން ފުރިހަމަވާ އެހެން ކުށެއް ފަނޑިޔާރަށް ފެންނަން އޮވެފައި، ދައުލަތުން ދައުވާކޮށްފައި އޮންނަ ގޮތް ގޯސްވެގެން މައްސަލަތައް ބޭރުކޮށްލުމުގެ ބަދަލުގައި ޕްރޮސިކިއުޝަނުން ހެދިފައި އޮންނަ ގޯހެއް ނުވަތަ ވެއްޓިފައިވާ ކަމެއް، ޖިނާއީ އިޖުރާއަތުގެ ގާނޫނުގެ 87 ވަނަ މާއްދާގެ ދަށުން ކޯޓުގެ އިސްނެގުމުގައި އިސްލާހުކޮށް، އެ ރޫހުގައި މަސައްކަތްކުރުމަށް ކޯޓުތަކުގެ ފަނޑިޔާރުން ސަމާލުކަން ދޭން ޖެހޭ ކަމަށެވެ.

ސުޕްރީމް ކޯޓުން ބުނީ ޖިނާއީ އިޖުރާއަތުގެ ގާނޫނުގެ 87 ވަނަ މާއްދާ ޖިނާއީ އިޖުރާއަތުގެ ގާނޫނުގައި ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުން ހިމަނާފައިވަނީ އެ އިޖުރާއަތުގެ ސަބަބުން މަސްލަހަތުތަކެއް ހިމާޔަތްވެގެން ދާނެތީ ކަމަށާއި، ބައެއް ފަހަރަށް ދައުލަތުން ދައުވާކޮށްފައިވާ ކުށުގެ މައްސަލަތަކުގައި، ފުރަތަމަ ނަޒަރުން ބަލާއިރު އެ ކުށުގެ އަމަލުން ފުރިހަމަވާ އެހެން ކުށެއް ކުރިކަމުގެ ހެކި ހުރިކަމަށް ފަނޑިޔާރަށް ފެންނަން އޮންނަ ހާލަތުގައި ޖިނާއީ އިޖުރާއަތުގެ ގާނޫނުގެ 87 ވަނަ މާއްދާގެ ބޭނުންނުކުރާ ނަމަ، އެކުރެވެނީ ވަރަށް ބޮޑު ބޭއިންސާފެއް ކަމަށެވެ.

މީގެ އިތުރުން އަދުލުވެރިކަމާއި އިންސާފުން ޝަރިއަތް ކުރުމަކީ އަދުލުގެ ނިޒާމުގެ މައިމޫ ކަމުގައިވާއިރު، ފަނޑިޔާރުންގެ މަގުސަދަކަށް ވާންވާނީ ދެ ޚަސްމުންގެ ދެމެދުގައި އިންސާފުވެރިވުން ކަމަށެވެ. އަދި ކޮންމެ ފަނޑިޔާރެއްގެ އެންމެ ފުރަތަމަ އަދި އެންމެ ފަހު ވާޖިބަކަށް ވެސް ވާންޖެހޭނީ ކުށެއް ނުކުރާ މީހަކަށް އަދަބު ނުދިނުމަށާއި، ހަމަ އެގޮތަށް، ކުށްވެރިޔަކު ޖިނާއީ އަދުލުގެ ނިޒާމުގެ ތެރެއިން ނުހައްގުން ވީއްލިގެން ނުދާނެކަން ކަށަވަރުކުރުން ކަމަށް ސުޕްރީމް ކޯޓުން ބުނެފައިވެއެވެ.

ސުޕްރީމް ކޯޓުން ބުނީ ކޮންމެ ފަނޑިޔާރަކު ވެސް އޭނާގެ ވާޖިބު އަދާކުރަންވާނީ އެކަމެއް ކޮށްފައިވަނީ ރަނގަޅަށްކަމަށާއި، އިންސާފުވެރިކަމާއެކުގައިކަން ބޭރުފުށުން ކަށަވަރުކުރެވޭނެ ގޮތަށް ކަމުގައެވެ. އަދި އުފެއްދުންތެރިކަމާއި ވިސްނުންތެރިކަމާއެކު ކަމަށެވެ. ފަރުވާތެރި އަދި މައްސަލައިގެ އެންމެ ކަވި ތަފްސީލުތަކަށް ވިސްނުންތެރިކަމާއެކު ސަމާލުކަންދޭ ފަނޑިޔާރެއްގެ ކުރިމަތީގައި ޕްރޮސިކިއުޝަނުންނާއި ދިފާއުން އެންމެހައި ހެކިތައް ބެހެއްޓުމުން، އެ ފަނޑިޔާރު ވާންޖެހޭނީ އެ މައްސަލައިގައި އަނިޔާ ލިބުން ފަރާތާއި ދައުވާ ލިބޭ ފަރާތުގެ ހައްގުތައް ހިމާޔަތްކޮށްދޭ މަދަދުގާރަށް ކަމުގައެވެ. އަދި އެއިން އެއްވެސް ފަރާތަކަށް ނާޖާއިޒު މަންފާއެއް ނުލިބޭކަން ވެސް ފަނޑިޔާރު ކަށަވަރުކުރަން ޖެހޭ ކަމަށް ސުޕްރީމް ކޯޓުން ބުނެފައިވެއެވެ.