ބަނދަރުތަކުގެ ގާނޫނެއް 150 ދުވަހުގެ ތެރޭގައި އެކުލަވާލަން ޖެހޭނެ ކަމަށް ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުން ފާސްކޮށްފިއެވެ.

މަޖިލީހުން މިގޮތަށް ފާސްކޮށްފައިވަނީ މޯލްޑިވްސް ސްޓޭޓް ޝިޕިންގ ކޮމްޕެނީ ޕްރައިވެޓް ލިމިޓެޑުން އިންޑިއާގެ ޓުޓިކޮރިންއާއި އައްޑޫއާ ދެމެދު ކުރާ ކާގޯ ފެރީގެ ދަތުރުތަކުން ނަގާ ފީތައް ބޮޑުކޮށްފައިވާ ކަމަށް ބުނެ ހުށަހަޅާފައިވާ މައްސަލަ، ސްޓޭޓް އޯންޑް އެންޓަރޕްރައިސަސް (އެސްއޯއީ) ކޮމިޓީން ދިރާސާކޮށް ނިންމި ގޮތުގެ ރިޕޯޓް ފާސްކުރުމަށް ނެގި ވޯޓުގައި ބައިވެރިވެވަޑައިގެންނެވި 55 މެމްބަރުންގެ އިއްތިފާގުންނެވެ. މައްސަލަ އެ ކޮމިޓީން ދިރާސާކޮށް، ބުނެފައިވަނީ، ރާއްޖޭގެ ބަނދަރުތައް ރެގިއުލޭޓް ކުރުމަށް މެރިޓައިމް އޮތޯރިޓީއެއް އޮންނަން ޖެހޭ ކަމަށެވެ. އަދި ބަނދަރުތަކުގެ ގާނޫނު 150 ދުވަހުގެ ތެރޭގައި އެކުލަވާލަން ޖެހޭނީ ޓްރާންސްޕޯޓް މިނިސްޓްރީން ކަމަށް ވެސް ވަނީ ބުނެފައެވެ.

ރާއްޖޭގައި މިހާތަނަށް ބަނދަރުތަކުގެ ގާނޫނެއް ނެތްއިރު، އެކަން ޓްރާންސްޕޯޓް އޮތޯރިޓީގެ ސަމާލުކަމަށް ވަރަށް ގިނަފަހަރު ގެނެވިފައި ވާކަމަށާއި، އެމްޕީއެލްއަކީ އޮޕަރޭޓަރެއް ކަމަށާއި، އާންމުންނާ ގުޅޭކަންތައްތަކުގެ ރެގިއުލޭޓަރީ ބޮޑީއެއް ނޫންކަމަށް އެކުންފުނިން ވަނީ ބުނެފައެވެ. އެ ކުންފުންޏަކީ ރެގިއުލޭޓަރީ ބޮޑީއަކުން ކަނޑައަޅާފައި އޮންނަ މިންގަނޑުތަކަކަށް އޮޕަރޭޓް ކުރަން ޖެހޭ ބައެއް ކަމަށާއި، ކުންފުނިން އަމިއްލައަށް ގަވާއިދުތައް ހަދާފައި އެ ގަވާއިދުތަކަށް އަމަލުކުރުމުގައި ގިނަ ދަތިތަކެއް ދިމާވާ ކަމަށާއި، އެހެންކަމުން ބަނދަރުތަކުގެ ސްޓޭންޑަރޑް ރަނގަޅު ކުރުމަށް ބަނދަރުތަކާ ގުޅޭ ގާނޫނާއި ބަނދަރުތަކާ ގުޅުންހުރި ގަވާއިދުތައް ހަރުދަނާ ވާން ޖެހޭ ކަމަށް އެމްޕީއެލުން ވަނީ ކޮމިޓީގައި ބުނެފައެވެ.

މި މައްސަލާގައި އެމްއެސްއެސް އިން ފާހަގަކޮށްފައިވާ ބައެއް ކަންތައްތަކަށް ބަލާއިރު، އައްޑޫއަށް އެ ކުންފުނިން ކުރިއަށްގެންދާ ޚިދުމަތަކީ ޖެނެރަލް ކާގޯ ބޯޓެއްގެ ޚިދުމަތް ކަމަށާއި، ދަތުރުުތައް ފެއްޓިއިރު 20 ދުވަހުން ޓަރންއަރައުންޑްވާނެ ކަމަށް ލަފާކޮށްފައިވާއިރު، މިއަހަރުގެ އޮކްޓޯބަރަށް ޖުމްލަ 13 ދަތުރު ކުރެވިފައިވާ ކަމަށެވެ. އަދި 4 ވަނަ ދަތުރުގަޔާއި 11 ވަނަ ދަތުރުގައި ފްރައިޓުގެ އަގު ބޮޑުކޮށްފައިވާކަމަށް ވެސް ވަނީ ބުނެފައެވެ.

އެމްޕީއެލްއިން މި މައްސަލާގައި ބުނެފައިވަނީ، އެންމެފަހުން ޖެނެރަލް ޓެރިފްތަކަށް ބަދަލެއް ގެނެވިފައިވަނީ 2011 ވަނަ އަހަރުގައި ކަމަށާއި، ޕައިލެޓް ފީއަށް ބަދަލު ގެނެވިފައިވަނީ 2020 ވަނަ އަހަރުގެ ޑިސެންބަރުގައި ކަމަށާއި، ޕައިލެޓް ފީ ބޮޑުކުރިއިރު މައިގަނޑު ގޮތެއްގައި އަސާސަކަށް ބަލާފައިވާ ކަމަށެވެ. އެގޮތުން އާންމުކޮށް ރާއްޖެއަށް މުދާ ހިފައިގެން އަންނަ ކޮންޓެއިނަރ ބޯޓު ފަހަރު އަދި އެއަށްވުރެ ކުދި ލަކުޑި ބޯޓުފަހަރުތަކުގެ ޕައިލެޓް ފީތަކަށް ބަދަލެއް ނާންނަ ގޮތަށް ކަމަށާއި، އަދި ރާއްޖެއަށް އަންނަ ވަރަށް ބޮޑެތި އާގުބޯޓުފަހަރާއި، ކްރޫ ޗޭންޖަށް އަންނަ ބޯޓުފަހަރާއި އަދި ހެންޑަލް ކުރަން އުނދަގޫވާވަރު ބޮޑެތި ބޯޓުތަކުން ނެގޭ ފީތައް އެކަށީގެންވާ ވަރަށްވުރެ ކުޑަކަމަށް ފެންނާތީ، މި ސަރަހައްދުގެ އެހެން އުނދަރުތަކުގެ ފީތަކަށްވެސް ރިއާޔަތް ކުރުމަށްފަހު، އެއަށްވުރެ ދަށް އަގެއް ކަނޑައަޅާފައިވާ ކަމަށެވެ. އަދި އެބޮޑު ޗާޖު ނެގޭނީ ހަމައެކަނި ބޮޑެތި ބޯޓުތަކުން ކަމަށެވެ. ޕައިލޮޓޭޖް ޕީއަށް ހަމައެކަނި ބަދަލު ގެނެސްފައިވަނީ މާލޭ ބަނދަރުން ކަމަށާއި، ކުޅުދުއްފުށީ ބަނދަރާއި ހިތަދޫ ބަނދަރުން ޕައިލޮޓޭޖް ފީތަކަށް އެއްވެސް ބަދަލެއް ނުގެންނަ ކަމަށާއި، އެހެންކަމުން މާލެ ބަނދަރުގެ ޕައިލޮޓޭޖް ފީއަށް ގެނައި ބަދަލާ ގުޅިގެން ހިތަދޫ ބަނދަރަށް ނުވަތަ ކުޅުދުއްފުށި ބަނދަރަށް ގެންދާ މުދަލުގެ އަގަށް ބަދަލެއް އަންނަން ޖެހޭ ސަބަބެއް ނެތްކަމަށް ވެސް އެ ކުންފުނިން ބުންޏެވެ.

މާލޭ ވިޔަފާރި ބަނދަރަށް އެތެރެކުރެވޭ މުދަލުގެ ތެރެއިން ޕެރިޝަބަލް މުދާ ފިޔަވައި އެހެނިހެން މުދަލަށް ފްރީ ސްޓޯރޭޖްގެ ގޮތުގައި 10 ދުވަސް ދީފައިވާނެ ކަމަށާއި، މި މުއްދަތުގެ ތެރޭގައި މުދާ ކްލިއަރކުރުމުގެ ފުރުސަތު ވިޔަފާރަވެރިންނަށް ލިބިފައިވާކަމަށާއި، ޑެމަރޭޖު އަރަން ފަށާނީ އެ 10 ދުވަހުގެ ފަހުން ކަމަށާއި، އަދި އޭގެ ބޭނުމަކީ ކޮންޓެއިނަރ ބަހައްޓަން ސްޓޯރޭޖެއް ގޮތަށް ބަނދަރު ނުދިނުން ކަމަށާއި، ބަނދަރުގައި އޮންނާނީ ކުޑަ ޖާގައެއް ކަމުން ބަނދަރު ކޮންޖެސްޓްވިޔަ ނުދިނުމަކީ ކުންފުނީގެ އެއް މަގުސަދު ކަމަށް އެމްޕީއެލްއިން ވަނީ ބުނެފައެވެ.

އެސްއޯއީ ކޮމިޓީން ބުނީ ފްރައިޓްގެ އަގު ބޮޑުވާން ދިމާވަނީ ބަނދަރުތަކުގައި ހުރި އިންއެފިޝިއެންސީތަކުގެ ސަބަބުން ކަމަށް ފާހަގަކުރެވިފައިވާ ކަމަށެވެ. އަދި އެ ބަނދަރުތައް ތަރައްގީ ކުރުމަށް ބޭނުންވާ ފައިނޭންސް ހަމަޖައްސައިދިނުމަށް ފިނޭންސް މިނިސްޓްރީއަށް އަންގާނެ ކަމަށާއި، ޕްރޮޖެކްޓަށް ބޭނުންވާ ފަންނީ އެހީތެރިކަން ފޯރުކޮށްދިނުމަށް ޕްލޭނިންގ މިނިސްޓްރީގައި ވެސް އެދޭނެ ކަމަށެވެ. މީގެއިތުރުން ޕައިލޮޓޭޖް ފީ ބޮޑުކުރުމުގެ މައްސަލަ ދިމާވި ދާއިރާތައް ދެނެގަނެ، ދިރާސާއެއް ކުރުމަށްފަހު ބަދަލު ކުރެވެން ހުރި ދާއިރާތަކުގެ ފީ ކުޑަކުރުމަށް އެމްޕީއެލްއަށް އެންގުމަށް ކޮމިޓީން ވަނީ ހުށަހަޅާފައެވެ.