މަދަނީ ހުކުމް ތަންފީޒުކުރުން ފަސްކުރުމާ މެދު ހައި ކޯޓުން ގޮތެއް ނިންމަންދެން، އެ ހުކުމެއް ތަންފީޒު ކުރުން ފަސްކުރަން ޖެހޭނެ ކަމަށް ހައި ކޯޓުން އިއްޔެ ނިންމި ނިންމުން ސުޕްރީމް ކޯޓުން ބާތިލްކޮށްފިއެވެ.

ފަނޑިޔާރަކު ޗުއްޓީގައި ހުންނަވަނިކޮށް ހުކުމް ތަންފީޒުކުރުން ފަސްކުރުމުގެ އަމުރަކަށް އެދިފައިވާ ހާލަތުގައި އަމަލުކުރާނެ ގޮތަކާމެދު މަޝްވަރާކޮށް, ހައިކޯޓުގެ ފަނޑިޔާރުންގެ ބައްދަލުވުމުގައި ނިންމުމުގައި ބުނެފައިވަނީ "އިސްތިއުނާފަށް ބަލައިގަނެފައިވާ މަދަނީ މައްސަލައެއްގެ ތެރެއިން ޙުކުމް ތަންފީޛު ކުރުން ފަސްކުރުމުގެ އަމުރަކަށް ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓުގައި އެދިފައިވާ ޙާލަތުގައި، ޤާނޫނު ނަންބަރު 22/2010 (ދިވެހިރާއްޖޭގެ ކޯޓުތަކުގެ ޤާނޫނު)ގެ 77 ވަނަ މާއްދާއަށް ރިޢާޔަތްކޮށް، އެ މައްސަލައިގެ ޙުކުމް ތަންފީޒު ކުރުން ފަސްކުރުމާމެދު ހައިކޯޓުން ގޮތެއް ކަނޑައަޅަންދެން، އިސްތިއުނާފުކޮށްފައިވާ ނިންމުމަށް ޢަމަލުކުރުން ފަސްކުރަންޖެހޭކަމަށް ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓުގެ ފަނޑިޔާރުންގެ ޢާއްމު މަޖިލީހުގެ 2021 ވަނަ އަހަރުގެ 15 ވަނަ ޖަލްސާގައި ބައިވެރިވެވަޑައިގެންނެވި ފަނޑިޔާރުންގެ އަޣްލަބިއްޔަތުން ނިންމާފައިވާތީ، އެކަން އަންގާ" ކަމަށެވެ.

މި މައްސަލައާއި ގުޅިގެން ސްޕްރީމް ކޯޓުން ނެރުނު ޕްރެކްޓިސް ޑައިރެކްޝަން ނެރުމުން ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓުގެ ނަންބަރު 95/2021/1 (01 ނޮވެމްބަރު 2021) އާއްމު ސިޓީ ބާތިލުވިކަމަށް ބުނެފައިވެއެވެ. މިކަމާއި ގުޅިގެން ސުޕްރީމް ކޯޓުން ނެރުނު ޕްރެކްޓިސް ޑައިރެކްޝަންގައި 6 ކަމެއް ވަނީ ފާހަގަކޮށްފައެވެ.

ފުރަތަމަ ކަމަށް ބުނެފައިވަނީ މީގެ ތެރޭގައި ހިމެނެނީ ދިވެހިރާއްޖޭގެ ކޯޓުތަކުން ބަލަމުންގެންދާ މައްސަލަތަކުގެ ތެރެއިން މަދަނީ މައްސަލަތަކުގައި ނެރެފައިވާ އަމުރުތަކާއި, ހުކުމްތަކާއި, ނިންމުންތައް ތަންފީޒުކުރުން ފަސްކުރުމަށް މަތީ މަރުހަލާއެއްގެ ކޯޓަކުން އަމުރުކޮށްފައި ނުވާނަމަ އެއަމުރެއް ނުވަތަ ހުކުމެއް ނުވަތަ ނިންމުމެއް، ދިވެހިރާއްޖޭގެ ކޯޓުތަކުގެ ޤާނޫނުގެ 77 ވަނަ މާއްދާގައިވާ ގޮތުގެމަތިން ތަންފީޒުކުރަންވާނެ ކަމަށެވެ. ދެވަނަ ކަމެއްގެ ގޮތުގައި ބުނެފައިވަނީ ދިވެހިރާއްޖޭގެ ކޯޓުތަކުން ބަލަމުންގެންދާ މައްސަލަތަކުގެ ތެރެއިން މަދަނީ މައްސަލައެއްގައި ނެރެފައިވާ އަމުރެއް ނުވަތަ ހުކުމެއް ނުވަތަ ނިންމުމެއް ތަންފީޒުކުރުން ފަސްކުރުމަށް, އެ މައްސަލައިގެ ޚަސްމަކު ނުވަތަ އެމައްސަލައެއްގައި މަސްލަހަތު އޮތް ފަރާތަކުން އިސްތިއުނާފް ކޯޓެއްގައި އެދެންވާނީ އެކަމަށްޓަކައި އެ ކޯޓަކުންކަނޑައަޅާފައިވާ ފޯމުންނެވެ.

ތިންވަނަ ކަމެއްގެ ގޮތުގައި ޕްރެކްޓިސް ޑައިރެކްޝަންގައި މީގެ އިތުރުން އަމުރެއް ނުވަތަ ހުކުމެއް ނުވަތަ ނިންމުމެއް ތަންފީޒުކުރުން ފަސްކުރުމަށް އިސްތިއުނާފް ކޯޓަކުން އަމުރުކުރަންވާނީ ހުކުމް ތަންފީޒުކުރުން ފަސްކުރުމަށް އެދި ހުށަހެޅި ހުށަހެޅުމުގައި އަންނަނިވި ޝަރުތުތައް ފުރިހަމަވާކަމަށް އިސްތިއުނާފް ކޯޓަށް ގަބޫލުކުރެވިއްޖެނަމައެވެ. މި ނުކުތާގެ ދަށުން ދެކަމަށް ވަނީ ފާހަގަކޮށްފައެވެ. އެގޮތުން އިސްތިއުނާފް ކޯޓުން އަމުރު ނުވަތަ ހުކުމް ނުވަތަ ނިންމުން ތަންފީޒުކުރުން ފަސްކޮށްނުދީފިނަމަ، އެކަމުގެ ސަބަބުން އިއާދަނުކުރެވޭނެ ގެއްލުމެއް ލިބޭނެކަން، ނުވަތަ އަމުރު ނުވަތަ ހުކުމް ނުވަތަ ނިންމުމާ އެއްގޮތަށް ޢަމަލުކުރާނެ ކަމުގެ ޔަގީންކަން ދިނުމުގެ ގޮތުންކޯޓުން ގަބޫލުކުރާ ނަމޫނާއަކާ އެއްގޮތަށް ސެކިއުރިޓީ ހުށަހަޅާފައިވުމެވެ.

ޕްރެކްޓިސް ޑައިރެކްޝަންގައި ހިމެނޭ ތިންވަނަ ނުކުތާގެ ދަށުން އަމުރެއް ނުވަތަ ހުކުމެއް ނުވަތަ ނިންމުމެއް ތަންފީޒުކުރުން ފަސްކުރުމަށް ކޯޓަކުން އަމުރުކުރުމުގައި، އެ ހުކުމަކީ ފައިސާ ދެއްކުމަށް އަންގައި ކޮށްފައިވާ ހުކުމެއް ނަމަ، ހުކުމް ތަންފީޒުކުރަން އެދޭ ފަރާތުން އެ ހުކުމާ އެއްގޮތަށް ހުކުމްކުރި ކޯޓަށް ފައިސާ ދައްކަމުން ގެންދިއުމަށާއި، އެ ފައިސާއާ މެދު ވަކިގޮތަކަށް ޢަމަލުކުރަން އެ ކޯޓުން އަންގަންދެން ނުވަތަ މައްސަލައިގައި ހުކުމްކުރަންދެން އެފައިސާ އެއްވެސް ފަރާތަކަށް ދޫނުކޮށް ހުކުމްކުރި ކޯޓުގައި ބެހެއްޓުމަށް އިޚްތިޔާރު އިސްތިއުނާފް ކޯޓަށް ލިބިގެންވެއެވެ.

ހަތަރު ވަނަ ކަމަށް ބުނެފައިވަނީ މި ޕްރެކްޓިސް ޑައިރެކްޝަންގައިވާ ގޮތުގެމަތިން، ތަންފީޒުކުރުން ފަސްކުރުމުގެ އަމުރެއް އަޑުއެހުމެއް ބޭއްވުމަށްފަހު ނުވަތަ އަޑުއެހުމެއް ބޭއްވުމަކާ ނުލައި ނެރެވިދާނެއެވެ. އަދި މައްސަލަ ރައްދުވާ ފަރާތުގެ ބަހެއް ހޯދުމެއް ނެތި، މައްސަލައިގެ ޒާތަށާއި ހުށަހެޅިފައިވާ ލިޔެކިޔުންތަކަށާއި ވަށައިގެންވާ ކަންތައްތަކަށް ރިޢާޔަތްކުރުމަށް ފަހު، ތަންފީޒުކުރުން ފަސްކުރުމުގެ އަމުރެއް ނެރުމުގެ އިޚްތިޔާރު އިސްތިއުނާފު ކޯޓުތަކަށް ލިބިގެންވާ ކަމަށެވެ،

ފަހުކަމެއްގެ ގޮތުގައި ބުނެފައިވަނީ މި ޕްރެކްޓިސް ޑައިރެކްޝަންގައި "މަދަނީ މައްސަލަ" ކަމަށް ބަޔާންކޮށްފައި އެވަނީ ޖިނާއީ މައްސަލަތައް ފިޔަވައި އެނޫން ހުރިހާ ބާވަތެއްގެ މައްސަލަތަކަށް ކަމަށެވެ.