ކުރީގެ ނައިބު ރައީސް އަދި ރައީސް ޑރ. މުހައްމަދު މުއިއްޒުގެ ސަރުކާރުގެ މޯލްޑިވްސް އިންޓަނޭޝަނަލް ފައިނޭންޝަލް ސާރވިސް އޮތޯރިޓީގެ ޗެއާމަންގެ މަގާމުގައި ހުންނެވި އަބްދުﷲ ޖިހާދުގެ މައްޗަށް ދައުލަތުން އުފުލާފައިވާ ކޮރަޕްޝަންގެ މައްސަލައިގައި ކްރިމިނަލް ކޯޓުން ނެރުނު ހުކުމް ބާތިލުކޮށް އެ މައްސަލަ އަލުން ބެލުމަށް ހައިކޯޓުން ހުކުމްކޮށްފިއެވެ.

ހައިކޯޓުން ކުރި ހުކުމުގައި ބުނެފައިވަނީ ކްރިމިނަލް ކޯޓުގެ ނިންމުން (ޝަރީއަތުގެ ކުރިން ހުށަހަޅާ ހުށަހެޅުމާ މެދު ނިންމި ނިންމުން) ބާތިލްކޮށް ކްރިމިނަލް ކޯޓުގެ ގަޒިއްޔާގެ ޝަރީއަތް ކުރިއަށް ގެންދިއުމަށް އަންގާ މި މައްސަލަ ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހައިކޯޓުގައި ބެލި ފަނޑިޔާރުންގެ މަޖިލީހުގެ އިއްތިފާގުން ހުކުމްކުރާ ކަމަށެވެ.

މި މައްސަލައަށް ބަލާއިރު މިއީ، ކްރިމިނަލް ކޯޓުގެ 2020 ވަނަ އަހަރުގެ 726 ވަނަ ގަޒިއްޔާގައި އަބްދުﷲ ޖިހާދު ގެ މައްޗަށް ރައްޔިތުންނަށް ނުވަތަ ދައުލަތަށް ފައިދާއެއް ލިބެން އޮތް ކަމެއްގައި އެ ނޫންގޮތަކަށް ޢަމަލުކުރުމުގެ ކުށުގެ ދައުވާ ދައުލަތުން ކޮށްފައިވާ މައްސަލައެކެވެ.

އެ ދައުވާ ދައުލަތުން ކޮށްފައިވަނީ ޖިހާދު، މިނިސްޓަރ އޮފް ފިނޭންސްގެ މަޤާމުގައިހުރެ، ނޭޝަނަލް ޕްލޭނިންގ ކައުންސިލް އިން ކ. ފުށިދިއްގަރުފަޅު ސްޕެޝަލް ޓޫރިސްޓް ޒޯނެއްގެ ގޮތުގައި ތަރައްގީކުރުމަށްޓަކައި ސަރުކާރުގެ 50 އިންސައްތަ ހިއްސާވާގޮތަށް ޖޮއިންޓް ވެންޗަރ އެގްރީމަންޓެއް ހެދުމަށާއި، ކ. ފުށިދިއްގަރުފަޅުގައި ރަށްތަކެއް ހިއްކައިފިނަމަ އެ ރަށްރަށުގެ ބިމު ކުލި ދެއްކުމަށާއި، ރަށް ނުހިއްކި ނަމަވެސް ވޯޓަރ ބަންގަލޯ ފަދަ އިމާރާތްތަކަށް ޓޫރިޒަމް ޤާނޫނުގެ ދަށުން ކުލި ދައްކަންޖެހޭ ގޮތަށާއި، މި ސަރަހައްދަކީ މާލެ ކައިރި ސަރަހައްދަކަށްވުމުން ކޮންމެ އަކަ މީޓަރަކަށް 3.5 ޑޮލަރުގެ "ޕްރައިމް ލޮކޭޝަން ޗާޖް" އެއް ސަރުކާރަށް ލިބޭ ގޮތަށް މި މަޝްރޫޢު ކުރިއަށް ގެންދިއުމަށް 10 އޮކްޓޯބަރު 2011 ވަނަ ދުވަހު ލަފާދިނުމުން، ނޭޝަނަލް ޕްލޭނިންގ ކައުންސިލުން ހުށަހެޅި ގޮތަށް ކ. ފުށިދިއްގަރުފަޅު ސްޕެޝަލް ޓޫރިސްޓް ޒޯނެއްގެ ގޮތުގައި ތަރައްޤީކުރުމަށް 29 ނޮވެމްބަރު 2011 ވަނަ ދުވަހު ވަޒީރުންގެ މަޖިލީހުން ނިންމާފައިވަނިކޮށް، އެ ނިންމުމާ ޚިލާފަށް، ޖޮއިންޓް ވެންޗަރ ކުންފުނީގައި އޮންނަ ސަރުކާރުގެ ހިއްސާ 25 އިންސައްތައަށް އަށް ކުޑަކޮށް، ބިމު ކުލީގެ ގޮތުގައި އެއްވެސް މިންވަރެއް ދައްކަން ނުޖެހޭ ގޮތަށް، ދައުލަތަށް ލިބެންއޮތް ފައިދާއަށް އުނިކަމެއް ލިބޭގޮތަށް 18 ޖެނުއަރީ 2013 ވަނަ ދުވަހު ކ. ފުށިދިއްގަރުފަޅު ސްޕެޝަލް ޓޫރިސްޓް ޒޯނެއްގެ ގޮތުގައި ތަރައްޤީކުރުމަށްޓަކައި ޕްރައިމް ކެޕިޓަލް މޯލްޑިވްސް ލިމިޓެޑާއެކު ޖޮއިންޓް ވެންޗަރ އެގްރީމަންޓެއްގައި ސޮއިކޮށްފައިވާތީއެވެ.

މީގެ އިތުރުން މި މައްސަލައިގައި އަބްދުﷲ ޖިހާދުގެ ފަރާތުން ޝަރީޢަތުގެ ކުރީގެ ހުށަހެޅުމެއް ހުށަހަޅާފައިވެއެވެ. ކްރިމިނަލް ކޯޓުން ނިންމާފައިވަނީ އޭގެ ތެރެއިން ފުރަތަމަ ހުށަހެޅުން ފިޔަވައި އެހެން ހުށަހެޅުންތައް ބަލައިނުގަތުމަށެވެ.

އެގޮތުން ޖިހާދުގެ ހުށަހެޅުންތަކުގެ ތެރެއިން ގާނޫނުއަސާސީ އާއި ޖިނާއީ އިޖުރާއަތުގެ ގާނޫނުގެ 119 ވަނަ މާއްދާގެ (ހ) ގެ (1) އަދި (2) ވަނަ ނަންބަރާ ޚިލާފަށް އުފުލާފައިވާ ދައުވާއެއްކަމަށް ބުނެ ހުށަހެޅި ހުށަހެޅުމެވެ. މި ހުށަހެޅުން ކްރިމިނަލް ކޯޓުން ބަލައިގަނެ ކްރިމިނަލް ކޯޓުން ނިންމާފައިވަނީ އެ މައްސަލަ ރިވިއުކޮށް އަލުން ބަލަން ނިންމި ސަބަބެއް ތަހުގީގުކުރާ ފަރާތުން އަބްދުﷲ ޖިހާދުއަށް ބުނެދީފައިނުވާކަން ހުށަހެޅިފައިވާ ލިޔެކިޔުންތަކުން އެނގެން އޮންނާތީއާއި، އަޙްމަދު އަދީބް ޢަބްދުލްޣަފޫރުއަކީ ޝައްކުގެ މަޙައްލުގައި ހުރި މީހަކަށްވެފައި އޭނާގެ ބަޔާނުގައި ހުރި ކަންކަމުގެ ތެދު ދޮގު ބެލުމަށް ނުވަތަ އެކަމުގެ ސައްޙަކަން ކަށަވަރުކުރުމަށް އެއްވެސް މަސައްކަތެއް ކޮމިޝަނުން ކޮށްފައިވާކަން ހުށަހެޅިފައިވާ ލިޔެކިޔުންތަކުން އެނގެން ނެތް ކަމަށް ޝަރީއަތަށް ބުރަވެވޭތީ، އުނި ތަހުގީގުގެ މައްޗަށް ބިނާކޮށް މީހެއްގެ މައްޗަށް އުފުލާފައިވާ ޖިނާއީ ދައުވާއަށްވެސް އަސަރުކުރާނެކަން އެނގެންއޮތުމުން، އެ ދައުވާ އުފުލުމުގައި އުނިކަމެއް ހުރިކަމަށް ބުރަވެވޭތީ، އެ މައްސަލަ ބެލޭނެ ތަނެއް ނެތް ކަމަށް ކަނޑައަޅައި ޝަރީޢަތްކުރުމާބެހޭ ޖިނާއީ އިޖުރާއަތުގެ ގަވާއިދުގެ 119 ވަނަ މާއްދާގެ ދަށުން ގޮތް ނިންމާކަމަށެވެ.

ކްރިމިނަލް ކޯޓުގެ މި ނިންމުން އިސްތިއުނާފުކުރުމަށް ޕްރޮސެކިއުޓަރ ޖެނެރަލްގެ އޮފީހުން 2 ނުކުތާއެއް ހުށަހެޅިއެވެ. އެއީ ކްރިމިނަލް ކޯޓުގެ ނިންމުމަކީ ފަނޑިޔާރުންގެ ގާނޫނުގެ 5 ވަނަ މާއްދާގެ (ހ) އާއި، އެ މާއްދާގެ (ށ) ގެ 2 ވަނަ ނަންބަރާއި، ދިވެހިރާއްޖޭގެ ޖުމްހޫރިއްޔާގެ ގާނޫނުއަސާސީގެ 143 ވަނަ މާއްދާގެ (ރ) އާ ހިލާފު ނިންމުމެއް ކަމަށް ބުނެ ފާހަގަކުރި ނުކުތާއެވެ.

ދެވަނަ ނުކުތާއަކީ ކްރިމިނަލް ކޯޓުގެ ނިންމުމަކީ، ފަނޑިޔާރުންގެ ޤާނޫނުގެ 5 ވަނަ މާއްދާގެ (ށ) ގެ 1 ވަނަ ނަންބަރާ ޚިލާފަށް ނިންމާފައިވާ ނިންމުމެއް ކަމަށް ބުނެ ފާހަގަކުރި ނުކުތާއެވެ.

މި ކަންކަމަށް ރިއާޔަތްކޮށް ހައިކޯޓުން ނިންމާފައިވަނީ ކްރިމިނަލް ކޯޓުގެ ނިންމުން ބާތިލުކޮށް، ކްރިމިނަލް ކޯޓުގެ ގަޒިއްޔާގެ ޝަރީއަތް ކުރިއަށް ގެންދިއުމަށް އަންގައި، މި މައްސަލަން ނިންމަން ފެންނަ ކަމަށެވެ.

ހައިކޯޓުގައި އިސްތިއުނާފުކުރި މި މައްސަލަ ފެށުމަށް ޖިހާދަށް ލިޔުން ހަވާލުކޮށްފައިވަނީ ފުލުހުން މެދުވެރިކޮށް ކޯޓަށް ހާޒިރުކޮށްގެންނެވެ. އަދި ފުރަތަމަ އަޑުއެހުމުގައި ވަކީލެއްގެ ފުރުސަތަށް އެދުނު ނަމަވެސް، އެ ވަގުތު ދެވުނުކަމަށް ކަނޑައަޅައި، އެހެން ފަރާތްތަކަށް ނޯންނަ އުސޫލެއް ޖިހާދަށް ހަމަޖައްސައި ނުދެވޭނެކަމަށް ފަނޑިޔާރުން ނިންމިއެވެ.

މި މައްސަލައަކީ ޖިހާދުގެ މައްޗަށް ކޮރަޕްޝަން ހުއްޓުވުމާއި މަނާކުރުމުގެ ގާނޫނުގެ 13 ވަނަ މާއްދާގެ ދަށުން ރައްޔިތުންނަށް ނުވަތަ ދައުލަތަށް ފައިދާވާން އޮތްކަމެއްގައި އެނޫންގޮތަކަށް އަމަލުކުރުމުގެ ކުށުގެ މައްސަލައެވެ.