މަޖިލީހުގެ ރައީސްގެ އިތުބާރު ނެތްކަމުގެ މައްސަލަ ކުރިއަށް ގެންދިއުމަށް މަޖިލީހުގެ ރައީސް މުހައްމަދު ނަޝީދާއި، އެމަނިކުފާނު ނިސްބަތްވެވަޑައިގަންނަވާ ޕާޓީގެ މެމްބަރުން އެކި ގޮތްގޮތުން އަޅަމުންދިޔަ ހުރަސްތަކާއި ގުޅިގެން ފެންމަތިވި މައްސަލަ އެންމެ ފަހުން މިވަނީ ސުޕްރީމް ކޯޓުގެ އޮޅިގަނޑުވެސް ގިރާކޮށްފައެވެ.
އެ ހުރަސްތައް އަޅަމުންގެންދިޔައީ މަޖިލީހުގެ އިދާރާއިންވެސް ޤާނޫނުތަކާއި ޤަވާއިދުތައް ނުރަނގަޅުކޮށް މާނަކުރުމުންކަން ސުޕްރީމް ކޯޓުގެޙުކުމުންވަނީ އެނގިގެން ގޮސްފައެވެ.
ސުޕްރީމް ކޯޓުގެ ނިންމުމުގައި ވަނީ ޤާނޫނުތައް މާނަކުރަންވާނީ ވަކި މާއްދާއަކަށް އެކަނި ބެލުމުގެ ބަދަލުގައި ޤާނޫނުއަސާސީގެ މާއްދާތަކަކީ ގުޅި ލާމެހިފައިވާ އެކަތިގަނޑެއްގެ ގޮތުގައި ބަލައި، ޤާނޫނުއަސާސީގެ އޮނިގަނޑު ރޫޅިގެން ނުދާނެ ގޮތަކަށް ކަމަށެވެ.
އެގޮތުން ބަލާއިރު، ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގެ ޤަވާއިދުގެ 205 ވަނަ މާއްދާގެ (ބ) މާނަކުރަން ޖެހޭނީ އެ މާއްދާގެ އެހެން އަކުރުތަކާއި، އެ ޤަވާއިދުގެ 44 ވަނަ މާއްދާއާއި، ޤާނޫނުއަސާސީގެ 82 ވަނަ މާއްދާގެ (ށ) އެކުއެކީގައިކަމަށް ފަނޑިޔާރުން ވަނީ ނިންމަވާފައެވެ.
މި މައްސަލައިގައި ފަނޑިޔާރުން ނިންމަފާއިވާ މައިގަނޑު ނިންމުންތައް:
- ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގެ ޤަވާއިދުގެ 205 ވަނަ މާއްދާގެ (ބ) އަށް ރިއާޔަތްކޮށް، ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގެ ރައީސް މަޤާމުން ވަކި ކުރުމުގެ ޤަރާރެއް ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހަށް ހުށައަޅަން ހަމަޖެހިފައިވާ، ނުވަތަ ހުށައެޅިފައިވާ ޖަލްސާއެއްގެ ރިޔާސަތު ބެލެހެއްޓޭނީ ހަމައެކަނި ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގެ ނައިބްރައީސަށްކަމަށް ކަނޑައަޅައި، ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގެ ރައީސް މަޤާމުން ވަކި ކުރުމުގެ މައްސަލަ މަޖިލީހުގެ އިދާރާއިން ކުރިއަށް ގެންގޮސްފައިނުވަނީ ޤާނޫނުއަސާސީގެ 82 ވަނަ މާއްދާގެ (ށ) އާ ޚިލާފަށްކަން
- ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގެ ރައީސް މަޤާމުން ވަކި ކުރުމުގެ ޤަރާރެއް މަޖިލީހަށް ހުށައަޅަން ހަމަޖެހިފައިވާ، ނުވަތަ ހުށައެޅިފައިވާ ޖަލްސާއެއްގެ ރިޔާސަތު ބެލެހެއްޓުމަށް ނައިބްރައީސް އުޒުރުވެރިވާ ޙާލަތުގައި މަޖިލީހުގެ ޤަވާއިދުގެ 44 ވަނަ މާއްދާއިން މަޖިލީހުގެ ރައީސާއި ނައިބްރައީސް ޖަލްސާގެ ރިޔާސަތު ބެލެހެއްޓުމަށް އުޒުރުވެރިވާ ޙާލަތުގައި ރިޔާސަތު ބަލަހައްޓަވަން ކަނޑައަޅާފައިވާ މެމްބަރުންގެ ތެރެއިން މަޖިލީހުގެ ޤަވާއިދުގެ 44 ވަނަ މާއްދާގައިވާ ތަރުތީބުން ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގެ ރައީސް މަޤާމުން ވަކި ކުރުމުގެ ޤަރާރެއް މަޖިލީހަށް ހުށައަޅަން ހަމަޖެހިފައިވާ، ނުވަތަ ހުށައެޅިފައިވާ ޖަލްސާއެއްގެ ރިޔާސަތު ބަލަހައްޓައި އެ ޖަލްސާ ކުރިއަށް ގެންދަންޖެހޭނެކަން
- ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގެ ރައީސް މަޤާމުން ވަކި ކުރުމަށް އެޖެންޑާ ކުރެވޭ މައްސަލައިގެ ޤަރާރު ހުށައަޅައި، ބަހުސްކޮށް، ގޮތެއް ނިންމަން ތާވަލު ކުރެވޭ އެއްވެސް ޖަލްސާއެއް ލަސްކުރަންޖެހޭފަދަ ޒަރޫރީ ޙާލަތެއް މެދުވެރިވިނަމަވެސް، ޤާނޫނުއަސާސީންނާއި، ޤާނޫނުންނާއި، މަޖިލީހުގެ ޤަވާއިދުން ލާޒިމުކުރާ އެހެނިހެން ކަންކަން ކުރަން މަޖިލީހަށް އެއްވެސް ހުރަހެއް ނެތްކަން
ސުޕްރީމް ކޯޓުގެ ނިންމުމަށް ބަލާއިރު ދޭހަވާ އެއް ކަމަކީ މަޖިލީހުން ޤާނޫނުއަސާސީއާ ޚިލާފުވެފައިވާކަމެވެ. އެގޮތުން މަޖިލީހުން އެ މައްސަލަ ކުރިއަށް ނުގެންދަން ނިންމާފައިވާ ނިންމުން ރަނގަޅު ނޫންކަން ފަނޑިޔާރުންގެ އިއްތިފާޤުން ފާހަގަ ކުރައްވާފައިވެއެވެ.
ދެވަނަ ކަމަކީ އިތުބާރު ނެތްކަމުގެ މައްސަލައެއް ހުށައެޅުމުން، އެ މައްސަލައެއް ޤާނޫނުއަސާސީއާއި މަޖިލީހުގެ ޤަވާއިދާ އެއްގޮތްވާ ގޮތުގެ މަތިން ކުރިއަށް ގެންދަންޖެހޭނެކަމެވެ. އެއީ މަޖިލީހަށް އޮތް އިޚްތިޔާރެއް ނޫންކަމެވެ. އެކަން ކުރުމަށް މަޖިލީހުގެ ނައިބްރައީސް އުޒުރުވެރިވިޔަސް، މައްސަލަ ކުރިއަށް ގެންދެވޭނެ ގޮތެއް އޮތްކަމާއި، އެގޮތުގެ މަތިން މައްސަލަ ކުރިއަށް ގެންދަން ޖެހޭނެކަންވެސް މިއީ ފަނޑިޔާރުންގެ އިއްތިފާޤުން ނިންމާފައިވާ ނިންމުމެކެވެ.
އޭގެ އިތުރުން، ފަނޑިޔާރުންގެ އަޣުލަބިއްޔަތުން މި މައްސަލައިގައި ނިންމި އަނެއްކަމަކީ ޤާނޫނުއަސާސީންނާއި، ޤާނޫނުންނާއި، މަޖިލީހުގެ ޤަވާއިދުން ލާޒިމުކުރާ މަސައްކަތްތައް ކުރުމަށް މަޖިލީހަށް ހުރަހެއް ނެތްކަމެވެ. މިސާލަކަށް ބަޖެޓު ފާސްކުރުމާއި، އައު ރައީސް ހުވާ ކުރެއްވުމާއި، ވަޒީރުންގެ މަޖިލީހަށް ރުހުން ދިނުން ފަދަ ކަންކަން ކުރުމަށް ހުރަހެއް ނެތްކަން ފަނޑިޔާރުން ފާހަގަކުރެއްވިއެވެ.
އެހެންނަމަވެސް ފަނޑިޔާރުންގެ ނިންމުމުގެ ތިންވަނަ ނުކުތާއަކީ އަނެއްކާވެސް އިތުބާރު ނެތްކަމުގެ މައްސަލަ ޕާކުކޮށްލުމަށް ދައްކާ ބަހަނާއަކަށް ވެދާނެކަމުގެ ކޮޅުމަތި މިހާރުވެސް ދަނީ ފެންނަމުންނެވެ.
އެ ނުކުތާގައި މަޖިލީހުގެ މަސައްކަތްތައް ކުރިއަށް ގެންދަންޖެހޭނެކަމަށް ބަޔާންކޮށްފައިވަނީ ދައުލަތުގެ މުހިއްމު މަސައްކަތްތަކާއި، ދައުލަތް ހިންގުމުގެ ނިޒާމު މަޑުޖެހުނަނުދީ ކުރިއަށް ގެންދިއުމަށްކަމުގައިވީނަމަވެސް، އޭގެ ނާޖާއިޒު ފައިދާ ނަގައި އަނެއްކާވެސް އިތުބާރު ނެތްކަމުގެ މައްސަލަ ޕާކުކޮށްލުމަށް މޮޅެތި ރޭވުންތައް ރާވަމުންދާކަމުގެ އަޑުތައް ވަނީ ގަދަވެފައެވެ.
ހުރިހާވެސް ބޭނުމަކީ މަޤާމާއި ބާރު ދިފާއު ކުރުމެވެ. ސިޔާސީ ގޮތުން ބޭނުންވާ މަޤްސަދު ޙާސިލު ކުރުމެވެ. އެކަމަށްޓަކައި ކިތަންމެ ޚުދުމުޚްތާރުވާން ޖެހުނަސް، ބައެއް ފަރާތްތަކަށް ހަމަ އެކަމުގެ ފަރުވާލެއް ނެތީއެވެ.