1887ގައި އިނގިރޭސި ދައުލަތާއި ދިވެހިރާއްޖޭގެ ރަދުން، ސުލްޠާން މުޙައްމަދު މުޢީނުއްދީން (2) އާއި ދެމެދު، ސޮއިކުރެވުނު ޙިމާޔަތުގެ ސިޓީ ނުވަތަ މުޢާހަދާއަށް، މުޙައްމަދު އަމީންގެ މަސައްކަތްޕުޅުން ގެނެވުނު އިސްލާޙެއްގެ ކަމުގައިވި، 1948ގެ އެޕްރީލު މަހުގެ 24 ވަނަ ދުވަހު، އިނގިރޭސި ދައުލަތާއި ދިވެހިރާއްޖޭގެ ރަދުންނާއި ދެމެދުގައި ސޮއިކުރި އައު މުޢާހަދާއަށްފަހު، މިނިވަން ދުވަހުގެ ގޮތުގައި ފުރަތަމަ ފަހަރަށް ދުވަހެއް، ފާހަގަ ކުރާން ފެށުނެވެ.

މި ދެންނެވި އިސްލާޙުގައި އޮތީ، "ދިވެހިރާއްޖޭގެ ރަސްކަމަކީ އިންތިޚާބި ރަސްކަމެކެވެ. ދިވެހިރާއްޖޭގެ ދައުލަތަކީ، ފުރިހަމައަށް މިނިވަންކަން ލިބިގެންވާ ދައުލަތެކެވެ. ދިވެހި ދައުލަތަކީ އިނގިރޭސި ދައުލަތުގެ ޙިމާޔަތްތެރިކަން ލިބިގެންވާ ދައުލަތެއް މެއެވެ." މިހެންނެވެ.

މިހެން ބުނެ، ކުރީގެ "ސްޓޭޓް އެގްރިމަންޓު" ނުވަތަ "ސިޓީ" އަށް، އެ ގެންނެވި އިސްލާޙަށްފަހު، ކޮންމެ އަހަރެއްގެ ޖުމާދިލް އާޚިރާ މަހުގެ 13 ވަނަ ދުވަސް، މިނިވަން ދުވަހުގެ ނަމުގައި ފާހަގަ ކުރަމުން އައެވެ. އެއަށްފަހު، ދިވެހިރާއްޖޭގެ މިނިވަން ދުވަހުގެ ގޮތުގައި، އެހެން ދުވަހެއްވެސް ފާހަގަ ކުރާން ފެށިއެވެ. މިކަން އޭރު ނެރުނު ސަރުކާރުގެ އިޢުލާނަކުން ހާމަވެއެވެ. އެއީ، 1955 ގައި މުޙައްމަދު އަމީންގެ ސަރުކާރު ބަޣާވާތަކުން ވައްޓާލުމަށްފަހު، " ޙަގީގީ މިނިވަންދުވަސް" މި ނަމުގައި، މައުލޫދަކާއި، ހެނދުނުގެ ސައިފޮދަކުން، ފާހަގަކުރި މިނިވަން ދުވަހެވެ.

މިނިވަންދުވަސް ދެން ފާހަގަ ކުރާންފެށީ، 26 ޖުލައި 1965 ގައި ދިވެހި ދައުލަތާއި އިނގިރޭސި ދައުލަތާއި ދެމެދުގައި ކުރެވުނު ޚާރިޖީ މިނިވަންކަން ލިބިގެންދިޔަ މުޢާހަދާ އަށްފަހު، ޖުލައި 26 އާއި މުނާސަބު ކޮށްގެންނެވެ. އެއަށް ފަހު، މިނިވަންދުވަސް ފާހަގަކުރާ ދުވަސް ބަދަލުވެގެން ދިޔައީ، 29 މާރޗަށެވެ. އެއީ 1976 މާރޗް 29 ގައި އިނގިރޭސިން، އައްޑޫ ގަމުން ފޭބި ދުވަހެވެ.

މި ދުވަހާ ގުޅުވައިގެން މިނިވަން ދުވަސް ފާހަގަ ކުރަމުން ގެންދަނިކޮށް، އަނެއްކާވެސް މިނިވަންދުވަސް ފާހަގަ ކުރުން، ޖުލައި 26 ށް، ބަދަލުވިއެވެ. މި ފަހަރު މި ދުވަސް ބަދަލު ކުރެއްވީ، 1978ގައި ނާސިރުގެ ދައުރު ނިމި، ރައީސުލް ޖުމްހޫރިއްޔާ ކަމުގެ މަޤާމަށް، އަލްއުސްތާޛު މައުމޫން ޢަބްދުލް ޤައްޔޫމް އިންތިޚާބު ވުމަށް ފަހުގައެވެ. އައު ސަރުކާރުގެ ނިންމުމެއްގެ ގޮތުގައެވެ. އެހެން ކަމުން އިބްރާހީމް ނާސިރުވެސް އެވަނީ، މިނިވަން ދުވަހުގެ ގޮތުގައި، ދެ މުނާސަބާއަކާ ގުޅުވައިގެން، ދެ ދުވަހެއްގައި "މިނިވަން ދުވަސް" ފާހަގަ ކުރައްވައިފައެވެ.