މީހުން ދިރިއުޅޭ ރަށްރަށުގައި ވަރުވާއަށް ލިޔެދެވޭ ގޮތަށް ޚާއްސަކޮށްފައި ހުންނަ ބިންބިމަށް އިހު ކިޔަނީ ހިންނައެވެ. ހިންނަތައް އާއްމުގޮތެއްގައި ހުންނާނީ ގޮއިބިމުގައެވެ. ގޮއިބިމަކީ ރަށްރަށުގައި ބަންޑާރަ ބިމަށް ވަކިކޮށްފައި އޮންނަ ސަރަހައްދެވެ. ގޮއިބިމަކަށް ނުވިޔަސް އަދި ހިންނަޔަކަށް ނުވިޔަސް ރުއްގަހުގެ ތެރެއިން ތައްޖަހައިގެން ސަރުކާރަށް ނެގޭ ބައެއްވެސް އޮވެއެވެ. އެޔަށް ކިޔަނީ ފާލައްބައެވެ. މި ބިންބިމާއި ރުއްގަސް ސަރުކާރުން ހަވާލުކުރަނީ ރަށުގެ ކަމުވޮށިގެންވާ ކޮންމެވެސް މީހަކަށް ވަރުވާއަށެވެ. ވަރުވާއަކީ ރުއްގަހާއި ބިންތައް ލިޔުއްވައިގެން އެ ތަންތަނުގެ ބޭނުންކުރާ މީހާ އަހަރުއަހަރަށް ނުވަތަ މަސްމަހަށް ސަރުކާރަށް ދައްކަންޖެހޭ ތަކެއްޗާއި ފައިސާއެވެ. މިޒަމާނުގެ ބަހުންނަމަ ކުއްޔެވެ.
ގޮއިފާލައްބަޔާއި ހިންނަތައް އާއްމުގޮތެއްގައި ލިޔެދެނީ ސަރުކާރުގެ ރުހުން ލިބިފައިވާ ބޮޑުންނަށެވެ. އެއީ ރަށާއި އަތޮޅާއި ގައުމީ ފެންވަރުގެ ބޮޑުންނެވެ. މި ރުހުމަކީ ވަރަށް ގިނަފަހަރު ދާއިމީ ރުހުމެކެވެ. އާއިލާގެ ތެރެއިން އެކެއްގެ ކިބައިން އަނެކަކަށް ވާރުތަވެގެންދާ ޒާތުގެ ރުހުމެކެވެ. ބައްޕަ ނިޔާވީމާ ދަރިފުޅަށެވެ. މިހެންގޮސް އާއިލާގެ ތެރެއިން މިކަން ވީއްލިގެން ވަކިވެގެންދާނެ ގޮތެއްވެސް ނޯވެއެވެ. އެއީ އެޒަމާނެވެ. އެކަމަކު މިޒަމާނުގައިވެސް ގޮއިފާލައްބައިގެ އުސޫލަށް ތާއީދުކުރާ އަދި އެ އުސޫލު ދެމެހެއްޓުމަށް މަސައްކަތްކުރާ މީހުން ފެނެއެވެ. ބައެއް މީހުންގެ ނަޒަރުގައި ކެބިނެޓުގެ މަގާމުތައް ފެތެންވާނީ މި އުސޫލަށެވެ. ވަޒީރުންގެ މަޖިލީހަކީ މިޒަމާނުގެ ގޮއިފާލައްބައެކެވެ.
އެންމެފަހުގެ ރިޔާސީ ތިން އިންތިޚާބުގައިވެސް ވެރިކަމަށް އައީ ކޯލިޝަންތަކެކެވެ. އެއް ޕާޓީއަށްވުރެ ގިނަ ޕާޓީތައް އެއްގަލަކަށް އަރައިގެން އެއްބައިވެގެން އެއްވާނަކަށް ދަމައި ވައްޓާލަނީ އޭރަކު އޮންނަ ސަރުކާރެވެ. މިކަން ކުރުމަށް ނިކުތުމުގެ ކުރިން ބޮޑު އަހުދުނާމާއެއްގައި ސޮއިކުރެއެވެ. އޭގައި އޮންނަނީ ގުޅިގެން ވެރިކަން ކުރާނޭ ގޮތުގެ ވާހަކައެވެ. ބާރުތައް ހިއްސާކުރާނޭ ގޮތުގެ ވާހަކައެވެ. ކެބިނެޓުގެ ސްލޮޓުތައް ވެސް ހިމެނޭނޭ ގޮތުންނެވެ. ދެން އިސާހިތަކު އެ ތަކުރަށް ތިން ސްލޮޓް، މިތަކުރަށް ފަސް ސްލޮޓް މިޒާތަކުން ސްލޮޓްތައް ބަހައި ނިންމައިލައެވެ. އެއޮތީ ކެބިނެޓެވެ. ސަރުކާރުގެ ވައުދުތައް ފުއްދައި ރައްޔިތުންނަށް ޚިދުމަތްކުރަން އޮންނާނީ މި ކެބިނެޓެވެ.
ކޮންމެ ޕާޓީއަކަށް ލިބޭ ސްލޮޓްތަކަށް ވެސް މީހުން ހޮވަނީ އެޕާޓީއެއްގެ ޒައާމަތުންނެވެ. މިހެންވީމާ ވާގޮތަކީވެސް ތޯއްޗެކެވެ. ކެބިނެޓުގައި ތިބެނީ އެއްވިސްނުމެއްގައި އެއްއަމާޒަކަށް އެއްދުވެއްޔެއްގައި ދަތުރުކުރަން ރުހެވޭ ބައެއް ނޫނެވެ. ދަތިއަޅުވައި ވައްޓައިލުމާއި ކަންދެއްކުމާއި އިދިކީލިވުން ވަރަށް ބޮޑެވެ. ކޮންމެ ގޮތަކަށް ކަންތައް ކުރިޔަސް މައްސަލައެއް ނޯންނާނެޔޭ ކުރެވޭނޭ ކަމެއްވެސް ނޯންނާނެޔޭ ހީކުރުން ބޮޑެވެ. މަގާމުން ވަކިކޮށްފިއްޔާ ދެންވެސް އެ މަގާމަށް އަންނާނީ ސްލޮޓުގެ މިލްކުވެރި ޕާޓީގެ މީހެއްކަމަށް ހީކުރެތެވެ. އެއީ ބައްޕަގެ ފަރާތުން ދަރިފުޅަށް ގޮއިފާލައްބައިގެ ހައްގުތައް ވާރުތަވާ ބީދައިން އޮތުމަށް ލާޒިމު ކަމެކޭވެސް ހީކުރެތެވެ.
ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާ އިބްރާހިމް މުހައްމަދު ސާލިހުގެ ރިޔާސީ ދައުރު މިހިރަގެން ދެބައިވަނީއެވެ. ގޮއިފާލައްބައިގެ އުސޫލުން ޕާޓީތަކަށް ކެބިނެޓްގެ ސްލޮޓްތައް ލިޔެދީގެން ކުޅިވަރުކުޅެން ތިބުމަށް ވަގުތެއް ނެތެވެ. ވައުދުތައް ފުއްދާން އެބަޖެހެއެވެ. ނަތީޖާ ނެރެ ދައްކާން އެބަޖެހެއެވެ. ފޭލްވި ބަޔަކު ފޭލްވީއެވެ. ދެން އެ މަގާމުތަކަށް ގެންނަންވާނީ ކަންކަން ކުރުމުގެ ވިސްނުންހުރި މުރާލި ހީވާގި ކެރޭ މީހުންނެވެ. އެ ތަކުރުގެ ހިންނަ އެ ތަކުރުގެ ދަރިޔަކަށް ދިނުމުގެ ވިސްނުން ދޫކޮށް މަގާމުތަކަށް ގެންނަންވާނީ ކަންކަން ކުރުމުގެ ކެރިކުޅަދާނަކަން ހުރި މީހުންނެވެ. އަލީ ވަހީދު ފޭލްވީމާ ޑރ މައުސޫމަށް، އަމީނު ފޭލްވީމާ ކެރަފާ ނަސީމަށް، ޝިދާތާ ފޭލްވީމާ އައިސާދީއަށް ފުރުސަތު ދިން ދިނުން ބަރާބަރެވެ. މަލީހުގެ ބަދަލުގައި ޓެކްނޮލޮޖީ މިނިސްޓަރަކަށް މީހަކު އައްޔަންކުރުމުގައި ވެސް ބަލަންވާނީ މި އުސޫލުން ކަމަށް ގަބޫލުކުރަމެވެ.
ގޮއިފާލައްބައިގެ އުސޫލުން ކެބިނެޓަށް ނާގާބިލް މީހުން އައްޔަން ކުރުމަކީ ވާދޫ ބޭރަށް ފަނާލުން ކަހަލަ ކަމެކެވެ. ނަތީޖާ ނެރެ ދައްކަން ގަދައަޅާ ސަރުކާރަކަށް އެއީ ފަރުޖެއްސޭނޭ ކަމެއްވެސް ނޫނެވެ. ވާދޫ ބޭރަށް ފަނާލުމޭ ބުނެވެނީ ނުކުރެވޭވަރު ކަމެއް ކުރަން އުޅުމަށެވެ. މާލެއަތޮޅު ވާދޫ ބޭރަކީ ގިނަ މޫސުމުގައި ނަގިއްޔަކުން ފަނަކުން ހިފަހައްޓާލަން ވަރަށް އުނދަގޫ އޮއިބާރު އަދި އޮއިބަދަލުވާ ތަނެކެވެ. ރައީސް ސާލިހުގެ ކެބިނެޓުގައި ތިބެންވާނީ ވާދޫ ކީއްކުރަން ސުއްކަތުރާ ބޭރުގައި ވެސް ހިފަހައްޓައިލެވޭވަރު މީހުންނެވެ. އެނޫން މީހުން ކެބިނެޓުން ބޭރުވުމަކީ ގާބިލް މީހުން އައުމަށް ހުޅުވޭ ދޮރެކެވެ.
ގޮއިފާލައްބައިގެ އުސޫލުގެ ބަދަލުގައި ކޯލިޝަން ސަރުކާރެއް ހިންގަން އެންމެ ހަރުދަނާ އުސޫލަކީ ކުރިކެޓް ގަވާއިދެވެ. މެޗު ކުޅެމުންދާއިރު ޕާޓީގެ ވިކެޓް ދިޔައީމާ އެހިސާބުން ސްލޮޓްވެސް ދިޔައީއެވެ. އެ ސްލޮޓަށް އެޓީމުގެ އެހެން މީހަކަށް ނާދެވޭނެއެވެ. ވިކެޓަކަށްފަހު ވިކެޓެއް ވެއްޓެމުންގޮސް އަދަދު ހަމަވީމާ ޕާޓީވެސް ނުބައިވީއެވެ. ފޭލްވީއެވެ. މިކަމުގައި އަމްޕަޔަރު ގޯސްކޮށްފައި ވާހަކަ ދައްކާ ބަޔަކުވެސް ތިބޭނެއެވެ. އެއީ ދުނިޔޭގެ އާދައެވެ. އެކަމަކު އެެއްކޮޅަށް ދެމިއަސް ވާންނުވާ ބީދައިން އެގޮތަށް ދައްކާ ވާހަކަޔާއި ކުރާ ޝަކުވާތަކަށް ޖަވާބުދީ ޒުވާބު ނުކުރަންޏާ އުފެދޭނޭ އަރައިރުމެއް ވެސް ނޯންނާނެއެވެ.
ކޯލިޝަނެއްގެ މައްޗަށް އެކުލެވޭ ކެބިނެޓަކީ ގިނަފަހަރު ވާރޭފެނާއި ވަށަނގުއްޔޭ ބުނެވޭ މިސާލުބަހަށް ފެތޭ އެއްޗެކެވެ. އޮށްޓަރާއި ދިޔަޔާ އެކުނުވާ ގޮތަށް ހުންނަ ރިހަފަދަ ތަކެއްޗަށް އިހުގެ މުސްކުޅިން ކިޔައި އުޅުނީ އެހެންނެވެ. ދިޔަޔާ އެކުނުވާ ޒާތުގެ ތަކެތި ވަރަށް އަވަހަށް ފާހަގަ ކުރެވޭނެއެވެ. ކިތަންމެ ވަރަކަށް ހެލުވިޔަސް އެތަކެތި އެކުވުމެއް ނެތެވެ. އެހެންވީމާ ހައްލަކީ ނަގައި އުކައިލުމެވެ. ދުނިޔޭގެ އެއްވެސް ތަނެއްގައި ދައުރު ދެބައިވެފައިވާ ވެރިޔަކު ވާރޭފެނާއި ވަށަނގުލި އެއްކުރުމުގައި މުޅި ދައުރު ބޭކާރެއް ނުކުރެއެވެ. މިކަމުގައި ރައީސް ސާލިހު އިސްތިސްނާ ވާންޖެހޭ ސަބަބެއް ނެތެވެ.
