ދުވާލެއްގެ މައްޗަށް ބްރެޒިލްގައި މަރުވާ މީހުންގެ އަދަދު 2000 ފަހަނަ އަޅައި ނުރައްކާތެރިކަމުގެ ރަނގަބީލުގެ އަޑު ގަދަވެއްޖެއެވެ.

ބްރަެލްގެ އާންމު ހާލަތު ގޯސްވެ ސިއްހީ މާހިރުން އިންޒާރު ދީފައިވާ މި ދަނޑިވަޅުގައި އެގައުމުގައި ދުވާލެއްގެ މައްޗަށް މަރުވާ މީހުންގެ އަދަދު 2000ން މައްޗަށް އަރާފައިވާ މިއީ ފުރަތަމަ ފަހަރެވެ. އެގައުމަކީ މުޅި ދުނިޔެއިން ވެސް ދެވަނަ އަށް އެންމެ ގިނަ މީހުން މަރުވި ގައުމެވެ. އަދި ތިން ވަނައަށް އެންމެ ގިނަ ކޭސްތައް ރިޕޯޓްކޮށްފައިވަނީ ވެސް އެގައުމުގައެވެ. މިހާތަނަށް އެގައުމުގައި 268،000ށް ވުރެ ގިނަ މީހުން މަރުވެފައިވާ އިރު ބުދަ ދުވަހު އެކަނި ވެސް 2،286 މީހަކު ވަނީ ބަލީގައި މަރުވެފައެވެ.

ސިއްހީ މާހިރުން ވިދާޅުވެފައިވަނީ ބަލި ފެތުރޭ މިންވަރު އިތުރުވެފައިވަނީ އަވަހަށް ފެތުރޭ ވޭރިއަންޓްތަކުގެ ސަބަބުންނެވެ. ބްރެޒިލްގެ ކުރީގެ ލީޑަރު ލުއިޒް އިނާސިއޯ ލުލާ ވަނީ ބްރެޒިލްގެ ރައީސް ޖެއިރ ބޮލްސޮނާރޯ ކޮވިޑާ ގުޅިގެން އަޅާފައިވާ ފިޔަވަޅުތަކަކީ ތާކުންތާކު ނުޖެހޭ ފިޔަވަޅުތަކެއް ކަމަށް ވިދާޅުވެ ނުރުހުން ފާޅުކުރައްވާފައެވެ.

ކޮވިޑްގެ އެންމެ ގޯސް ހާލަތުގައި ވެސް މާސްކް ނާޅުއްވާ ގައިޑްލައިންތަކަށް އިހްތިރާމް ނުކުރައްވާ ގަދަ ބަސް ވިދާޅުވަމުން ގެންދެވި ބޮލްސޮނާރޯ ދާދި ފަހުން ވަނީ މާސްކް އަޅުއްވައިގެން އުޅުއްވަނިކޮށް ފެނިވަޑައިގެންފައެވެ. ބޮލްސޮނާރޯ ވަނީ ކޮވިޑްގެ ހާލަތު އާދައިގެ ގޮތަކަށް ނަންގަވައި ފިޔަވަޅުތައް އެޅުއްވުމަށް ވެސް ދޮކޮޅު ހައްދަވާފައެވެ. މި ހަފްތާގެ ކުރީކޮޅު ބޮލްސޮނާރޯ ވަނީ ކޮވިޑާ ގުޅިގެން ނުރުއިމަށް ވިދާޅުވެފައެވެ.

ބްރެޒިލްގައި ކޭސްތައް އިންތިހާއަށް އިތުރުވެފައިވާ އިރު، މިކަމުގެ ނަތީޖާއެއްގެ ގޮތުން ބްރެޒިލްގެ ބޮޑެތި ސިޓީތަކުގެ ސިއްހީ ނިޒާމްތައް ވަނީ ޕްރެޝަރަށް ވެއްޓިފައެވެ. ބޮޑެތި ސިޓީތަކުގެ ސިއްހީ ނިޒާމް ފުނޑިދާނެ ކަމުގެ އިންޒާރު އެގައުމުގެ ޕަބްލިކް ހެލްތް ސެންޓަރ ފިއޯކްރޫޒުން ވަނީ ދީފައެވެ.

ޑޮކްޓަރެއް އަދި ދިރާސާ ކުރައްވާ ފަރާތެއްގެ ގޮތުގައި ފިއޯކްރޫޒްގައި ހަރަކާތްތެރިވާ މަރގަރެތް ޑަލްކޮލްމޯ ވިދާޅުވީ ގައުމު މިހާރު މިއޮތީ އެންމެ ނުބައި ހާލަތުގައި ކަމަށެވެ. އަދި 2021 ވަނަ އަހަރަކީ ފިއްތުންތައް ކުރިމަތިވާނެ ދަތި އަހަރެއް ކަމަށެވެ.

ބުދަ ދުވަހު އެކަނި ވެސް ބްރެޒިލްގައި 79،876 އައު ކޭސް ރިޕޯޓް ކޮށްފައިވެއެވެ. މިއީ އެއްދުވާ އެންމެ ގިނަ ކޭސްތައް ރިޕޯޓްކުރެވުނު 3 ވަނަ ދުވަހެވެ. ފާއިތުވި ދުވަސްތަކުގައި ބްރެޒިލްގައި ފެންނަ ކޭސްތައް ފަތުއަޑު ކިޔާފައި އިތުރުވަމުން އަންނަނީ ހަލުވިމިނެއްގައި ފެތުރެމުން އަންނަ ނުރައްކާތެރި ވޭރިއެންޓެއްގެ ސަބަބުންނެވެ. ނޭމްޑް-ޕީ1 ގެ ނަމުން ނަންދީފައިވާ މި ވައިރަސް އުފެދިފައިވަނީ އެމަޒޯންގެ މަނައުސްގައެވެ.

ބަލީގައި ބުދަ ދުވަހު 2،286 މީހުން ވަނީ މަރުވެފައެވެ. ފިއޯކްރޫޒުން ބުނެފައިވަނީ ވެރިކަން ކުރާ 15 ރަށެއްގެ އައިސީޔޫ ކެޕޭސިޓީ ކުރީ 90 އިންސައްތައިގައި ކަމަށެވެ. މީގެ ތެރޭގައި ރިއޯ ޑި ޖެނެއިރޯ އާއި ސައު ޕައުލޯ ހިމެނެއެވެ. މީގެ އިތުރުން ބްރަސިލިއާގެ އައިސީޔޫ ބެޑް ކެޕޭސިޓީވަނީ އެއްކޮށް ފުލްވެފައެވެ. މީގެ އިތުރުން ވެސް ޕޯރޓޯ އެލެގްރެ އަދި ކެމްޕޯ ގަރާންޑޭގެ ވެސް އައިސީޔޫ ބެޑްތައް ވަނީ ފުލްވެފައެވެ. މިއާއެކު ފިއޯކްރޫޒުން ވަނީ ސިއްހީ ނިޒާމަށް ނުކަތާވަރަށް ކޭސްތައް ފެނި، މުޅި ސިއްހީ ނިޒާމް ފުނޑިދާނެ ކަމުގެ އިންޒާރު ދީފައެވެ.

ފުއްޕާމޭގެ ހާއްސަ ޑޮކްޓަރެއް ކަމަށްވާ ޕްޑްރޯ ހައްލާލް ބީބީސީގެ އައުޓްސައިޑް ސޯސް ޓީވީ ޕްރޮގްރާމަށް ދެއްވި އިންޓަރވިއުއެއްގައި ވިދާޅުވީ އަވަސް މުސްތަގުބަލެއްގައި އާބާދީއަށް ވެކްސިން ޖަހަން ނުފަށައިފިނަމަ ބޮޑު ކާރިސާއަކަށް މިކަން ވެގެން ހިނގައިދާނެ ކަމަށެވެ. އަދި މިހާރު ކަންކަން ހިނގަމުން އަންނަ ގޮތުން، މައި ސަރުކާރުން ރައްޔިތުން ބާކީކޮށްލާފައިވާކަމުގެ އިހްސާސްތަކެއް ކުރެވޭ ކަމަށެވެ.

ބްރެޒިލްގެ ރައީސް ބޮލްސޮނާރޯ ވަނީ ޕެންޑަމިކް ފެށުނުތާ ކުރީ ކޮޅުވެސް މިކަމަކީ ބޮޑުކަމަކަށް ނުހައްދަވާ އާދައިގެ ގޮތަކަށް ކަންކަން ނަންގަވާފައެވެ. މީގެ އިތުރުން ސަރަހައްދީ ފެންވަރުގައި ކަރަންޓީން ފިޔަވަޅުތައް އަޅަން ނިންމުމާއެކު އެކަމަށް ފާޑުވިދާޅުވެ އެކަމުގެ ސަބަބުން ގައުމުގެ އިގްތިސާދަށް ގެއްލުންވާނެ ކަމަށް ވިދާޅުވެފައިވެއެވެ. އަދި ވައިރަސްގެ ސަބަބުން ލިބޭ ގެއްލުމަށްވުރެ ބޮޑު ގެއްލުމެއް އެ ފިޔަވަޅުތަކުގެ ސަބަބުން ލިބިދާނެ ކަމަށް ވިދާޅުވެ ކޮވިޑާ ދެކޮޅަށް އެޅި ފިޔަވަޅުތަކަށް ބޮލްސޮނާރޯ ވަނީ ފާޑުވިދާޅުވެފައެވެ.

ބްރެޒިލްގެ ކުރީގެ ލީޑަރު ލުލާ ވަނީ ބޮލްސޮނާރޯގެ ތާކުންތާކު ނުޖެހޭ ނިންމުންތަކަށް ތަބާނުވެ ވީހާވެސް އަވަހަކަށް ވެކްސިން ޖެހުމަށް ގޮވާލައްވާފައެވެ. މިއީ އޭނާގެ މައްޗަށް ކޮރަޕްޝަންގެ ތުހުމަތުތަކެއް ކުރެވުނު ފަހުން އާންމުންނާ މުހާތަބު ކުރައްވައި ލުލާ ދެއްކެވި ވާހަކައިގައި އެދިލެއްވި ފުރަތަމަ ކަމެވެ. ބުދަ ދުވަހު ލުލާ ވިދާޅުވީ ފިޔަވަޅުތަކެއް އެޅުއްވި ނަމަ ގިނަ މީހުން މަރުވުމުން ސަލާމަތް ކުރެވުނީސް ކަމަށެވެ. ލުލާގެ ވާހަކަތަކަށް ބޮލްސޮނާރޯ ވަނީ ރައްދު ވެސް ދެއްވާފައެވެ.

ޕްރިލިމިނަރީ ޑާޓާތައް ދައްކާ ގޮތުން، ޕީ-1 ވޭރިއެންޓް ވައިރަސްގެ އޮރިޖިނަލް ވޭރިއަންޓް ފެތުރޭ މިންވަރަށްވުރެ ދެގުނަ އަވަހަށް ފެތުރެއެވެ. މީގެ އިތުރުން ކުރިން ވައިރަސް ޖެހި ރަނގަޅުވެފައި ހުއްޓަސް، އަދި އިމިއުނިޓީ ލިބިފައި ހުއްޓަސް ވައިރަސް ޖެހުމުގެ ފުރުސަތު 25 – 60 އިންސައްތައާ ދެމެދުގެ ހުރިކަމަށް ދައްކައެވެ.

މިދިޔަ ހަފްތާގައި ފިއޯކްރޫޒުން ބުނެފައިވަނީ ޕީ-1 އަކީ ބައިވަރު ވޭރިއަންޓްތަކުގެ ތެރެއިން އެންމެ ކަންބޮޑުވާ ވޭރިއަންޓް ކަމަށާއި، މިހާތަނަށް ހޯދިފައިވާ މައުލޫމާތުތަކުން 6 ނުވަތަ 8 ސްޓޭޓްގައި ވޭރިއަންޓްގެ ބާރު ގަދަވެފައިވާ ކަމަށެވެ. ބްރަޒިލްގެ ކަމާ ބެހޭ ފަރާތްތަކުގެ އިތުރުން ދުނިޔޭގެ ސިއްހަތު ޖަމުޢިއްޔާއިން ވެސް ވަނީ ބްރަޒިލްގެ ހާލަތާ މެދު ކަންބޮޑުވުން ފާޅުކޮށްފައެވެ.

ބްރަޒިލްގެ ހާލަތާއެކު ސައިންސްވެރިންގެ ކަންބޮޑުވުމަކަށް ވެފައިވަނީ ބްރަޒިލް އަކީ ގުދުރަތީ ގޮތުން ވައިރަސް އުފެދޭ ލެބޯޓަރީއަކަށް ވެދާނެކަމުގެ ބިރެވެ. މީގެ އިތުރުން ބްރަޒިލް އަކީ އައު ވޭރިއަންޓް އުފެދި އަދި ފެތުރޭ ބިން ކަމަށް ވެދާނެކަމަށް ސައިންސްވެރިން ވަނީ ބުނެފައެވެ. ސަބަބެއް ކަމަށް ބުނެފައިވަނީ ސޯޝަލް ޑިސްޓޭންސިންގ ނުބެހެއްޓުމާއި، ވެކްސިން ނުޖެހުމެވެ. ވައިރަސް ފެތުރެން ގިނަ ދުވަސް ހޭދަވާނަމަ ވައިރަސް މިއުޓޭޓްވުމުގެ ފުރުސަތު ވެސް ބޮޑުވެއެވެ. ޕީ-1 އަކީ ވެސް އެގޮތަށް މިއުޓޭޓްވި ވޭރިއަންޓެކެވެ.

ބައިނަލް އަގުވާމީ ތަޖުރިބާ ކާރުން ދަނީ، އަވަހަށް ވެކްސިން ޖެހުމަށާއި، ލޮކްޑައުން ކުރުމަށާއި، ސޯޝަލް ޑިސްޓޭންސް ބެހެއްޓުމަށް ހަރުކަށި ޕްލޭނެއް ތައްޔާރުކުރުމަށް ގޮވާލަމުންނެވެ. މިކަމުގައި ބޮޑު ކަންބޮޑުވުމެއް އަންނަނީ ޕީ-1 އެ ސަރަހައްދުގައި ފެތުރެމުން އަންނަ މިންވަރުންނާއި، މިއީ ދުނިޔެއަށް ވެސް އޮތް ނުރައްކަލަކަށް ވާތީއެވެ.

ކޮވިޑް-19ށް އުފައްދާފައިވާ ވެކްސިންތައް މިވަގުތު ވޭރިއަންޓްތަކަށް އަސަރު ކުރި ނަމަވެސް، ވެކްސިން ދިނުން ލަސްކޮށްފި ނަމަ އޭގެ އަސަރު ވައިރަހަށް ކުރާ މިންވަރު ދަށްވެދާނެ ކަމަށް މާހިރުން ބުނެއެވެ. ސަބަބަކީ ވެކްސިން އުފައްދާފައިވަނީ ކުރީގެ ވޭރިއަންޓަށް ކަމަށް ވުމުންނެވެ.

އެސްޓްރަޒެނިކާ/އޮކްސްފޯޑް ޔުނިވަރސިޓީގެ ވެކްސިނާއި، ކްރޯނާވެކް ވެކްސިންގެ 200 މިލިއަނަށްވުރެ ގިނަ ވެކްސިން ޑޯޒް އެގައުމުން ވަނީ އޯޑަރު ކޮށްފައެވެ. އަދި މިހާތަނަށް 8 މިލިއަނަށްވުރެ ގިނަ މީހުން ވެކްސިންގެ ފުރަތަމަ ޑޯޒް ޖަހާފައިވާ އިރު، މިއީ ބްރަޒިލްގެ މުޅި އާބާދީގެ އެންމެ 4 އިންސައްތައެވެ.

އެސްޓްރަޒެނިކާގެ ޕްރިލިމިނަރީ ހޯދުންތަކުން ދައްކާ ގޮތުން ޕީ-1 ވޭރިއަންޓާ ދެކޮޅަށް ވެކްސިން މަސައްކަތް ކުރާނއެވެ. ނަމަވެސް ވެކްސިން އުފެއްދި ފަރާތްތަކުން ބުނެފައިވަނީ ލިބޭ ރައްކާތެރިކަން ކުޑަވެދާނެ ކަމަށާއި، އެހެންނަމަވެސް ގިނަ ބަލިތަކުން ރައްކާތެރި ކޮށްދޭނެ ކަމަށެވެ.

ބްރަޒިލްގައި ކުރިއަށްގެންދިޔަ އެހެން ދިރާސައަކުން ދައްކާ ގޮތުން ޗައިނާގެ ސިނޮވެކް ބައޯފާމަސޫޓިކަލް ކުންފުނިން އުފައްދާފައިވާ ކްރޯނާވެކް ވެކްސިން ވެސް އައު ވެރިއަންޓާ ދެކޮޅަށް މަސައްކަތް ކުރެއެވެ. މީގެ އިތުރުން ފައިޒާގެ ވެކްސިނުން ވެސް ބްރަޒިލްގެ ވޭރިއަންޓަށް އަސަރު ކުރެއެވެ.