ފާއިތުވަމުން މިދާ ފެބްރުއަރީ މަހަކީ އިނގިރޭސި ރާނީ އެލިޒަބަތު ދެވަނައިގެ ރަނިކަމަށް 69 އަހަރު ފުރުނު މައްސަރެވެ. އުމުރުފުޅުން މިހާރު 94 އަހަރު ވެފައިވާ އެލިޒަބަތުގެ ރަނިކަން ފެށުނީ އެކަމަނާގެ ބައްޕާފުޅު ކިންގް ޖޯޖް 6 ފެބްރުއަރީ 1952 ގައި އަވަހާރަވުމުންނެވެ.
އެލިޒަބަތު ދެވަނަޔަކީ އެއްޒަމާނެއްގައި ދިވެހިރާއްޖޭގެ ވެސް ރަނިކަމަނާއެވެ. އެކަމަނާ އިނގިރޭސި ތަޚުތަށް އިސްވެވަޑައިގަތް އިރު ދިވެހިރާއްޖެއަށް މިނިވަންކަމެއް ނުލިބެއެވެ. އޮތީ އިނގިރޭސި ދައުލަތުގެ ހިމާޔަތް ލިބިގެންވާ އަދި އެދައުލަތުގެ ބެލެހެއްޓުމުގެ ދަށުގައިވާ ގައުމެއްގެ ގޮތުގައެވެ. އެހެންވީމާ އެލިޒަބަތު ދެވަނައިގެ ރަނިކަން ފެށުން ދިވެހިރާއްޖޭގައި ފާހަގަކޮށްފައިވަނީ ރާއްޖޭގެ މަސްލަހަތު ނިޔާކުރާގޮތުގެ މަތިން ދިވެހިރާއްޖޭގެ އެތެރޭގެ ކަމެއްގެ ގޮތުގައި ވެސް ބަލައިގެންނެވެ.
ރާނީ އެލިޒަބަތުގެ ދައުރު ފެށުނުއިރު ދިވެހިރާއްޖޭގައި އަދި ފުރަތަމަ ޖުމްހޫރިއްޔާ ވެސް އިއުލާނެއް ނުކުރެއެވެ. ރާއްޖޭގެ ވެރިކަމުގެ ލަގަން އޮތީ ބޮޑުވަޒީރު މުހައްމަދު އަމީނުގެ އަތްޕުޅުގައެވެ. މުހައްމަދު އަމީނުގެ އިސްނެންގެވުމުގެ މަތިން ރާނީގެ ދައުރު ފެށުން ފާހަގަކުރުމަށާއި އެކަމަނާއަށް ހެޔޮގޮތްވުމަށް އެދުމުގެ ގޮތުން މާލޭގައި ހުންނަ ނާދީ ތަމައްދުންގައި ރަސްމީ ޖަލްސާއެއްވެސް ސަތާރަ ފެބްރުއަރީ 1952 ގައި ބޭއްވުނެވެ. އެޖަލްސާއަށް މިއަދު 69 އަހަރު ފުރުނީއެވެ.
ނާދީ ތަމައްދުނަކީ މިހާރު ފޮރިން މިނިސްޓްރީގެ ފުރަގަހުން އެހެރަ އިމާރާތެވެ. އެތާގައި މިހާރު ހުރީ ގުރުއާނާބެހޭ މަރުކަޒެވެ. ތަންކޮޅެއް ކުރިން އެއީ ރައްޔިތުންގެ މަޖިލިސް އެއްތަންވާ އިމާރާތެވެ. ކޮންމެއަކަސް އެތަނުގައި ޖަލްސާއެއް ބާއްވައި ރާނީ އެލިޒަބަތަށް ނަސްރާއި ނަސީބަށް އެދުން އޮތެވެ. އުމުރު ދަންމަވައި މަތިވެރި ކުރެއްވުމަށް އެދުން ވެސް އޮތެވެ. ރާނީ އެލިޒަބަތަށް އެދުވަސްވަރު ރާއްޖޭގައި ކިޔައި އުޅެނީ ޖަލާލަތުލް މަލިކާ އެވެ. މުހައްމަދު އަމީނުގެ ފުރަތަމަ ޖުމްހޫރިއްޔާއަށްފަހު ރާއްޖޭގައި އަލުން ރަސްކަމެއް ގާއިމުކޮށް އެރަސްކަމުގެ ފަހު އަހަރުތަކުގައި ދިވެހިރާއްޖެއަށް އިނގިރޭސީންގެ އަތްދަށުން މިނިވަންކަން ލިބުނީމާ ރަސްކަމުގައި ހުންނެވި މުހައްމަދު ފަރީދުގެ ލަގަބު ވެސް ބަދަލުވީ ޖަލާލަތުލް މަލިކު މުހައްމަދު ފަރީދަށެވެ. ކުރީގައި އެއީ ސުލްތާން މުހައްމަދު ފަރީދެވެ.
ރާނީ އެލިޒަބަތާއި ދިވެހިންގެ ގުޅުން އެޒަމާނުގައި ބޮޑުކަމުގެ އަނެއް ރަމްޒަކީ އެކަމަނާއަށް ދިވެހިރާއްޖެއިން ރަސްމީކޮށް އަރުވާފައިވާ ލަގަބުގެ މަތިވެރިކަމެވެ. ދިވެހިރާއްޖެއަށް މިނިވަންކަން ލިބުނު ފަހުން ނާސިރުގެ ރައީސްކަމުގެ ދައުރުގައި ރާނީ އެލިޒަބަތު ދިވެހިރާއްޖެއަށް ވަޑައިގެންނެވިއެވެ. އެ ދަތުރުފުޅުގައި ދިވެހި ސަރުކާރުން ވަނީ ރާނީއަށް ނިޝާން ޣާޒީގެ އިއްޒަތްތެރި ވެރިކަމުގެ ޝަރަފު އަރުވައިފައެވެ. އެއީ ދޭސީއަކަސް ބިދޭސީއަކަސް ދިވެހި ދައުލަތުންމީހަކަށް ދޭ އެންމެ މަތީ ޝަރަފެވެ. ރާނީގެ ފިރިކަލުން ޕްރިންސް ފިލިޕަށް އެރުވުނީ ނިޝާން އިއްޒުއްދީނުގެ ޝަރަފެވެ.
ރާނީ އެލިޒަބަތުގެ އުމުރު ދަންމަވައި ނަސްރާއި ނަސީބު މިންވަރު ކުރެއްވުމަށް އެދި ދިވެހި ދައުލަތުން 1952 ގެ ފެބްރުއަރީގައި ދުއާކޮށްފައިވާއިރު އޭގެ 69 އަހަރު ފަހުން ރާނީ އެލިޒަބަތު ވެވަޑައިގެންފައިވަނީ އިނގިރޭސިވިލާތުގެ މުޅި ތާރީޚުގައި ވެސް އެންމެ ގިނަދުވަހު ތަޚުތުގައި ރެދަލިކުރެއްވި ވެރިޔާ ކަމުގައެވެ. ދުނިޔޭގެ އެހެން ގައުމެއްގައި ވެސް ރާނީ އެލިޒަބަތަށްވުރެ ތަޚުތުގައި ގިނަދުވަސްވީ ރަސްކަލެއް ރާނީއަކު ނެތެވެ.
ރާނީގެ ސިއްހަތު އަދިވެސް ރަގަޅެވެ. ތަޚުތުގައި އަދި އިތުރު ތިން އަހަރެއްހައި ދުވަސް ހޭދަކުރައްވައިފިނަމަ ދުނިޔޭގެ ތާރީޚުގައި ވެސް އެންމެ ގިނަދުވަހު ތަޚުތުގައި އިންނެވުމުގެ ރެކޯޑް ލިބިވަޑައިގަންނަވާނެއެވެ. އެރެކޯޑުގެ ވެރިޔަކީ މިވަގުތު ފްރާންސްގެ ލުއިސް ސާދައެވެ. އޭނާ 72 އަހަރު ރަސްކަން ކުރެއްވިއެވެ.
