ކުޑަކުދިން ޖިނާއީ މަސްއޫލިއްޔަތު އުފުލަންޖެހޭ އުމުރު 18 އަހަރަށް މަތިކުރަންޖެހޭ ކަމަށް ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގެ ހިންނަވަރު ދާއިރާގެ މެމްބަރު ޖީހާން މަހުމޫދު ވިދާޅުވެއްޖެއެވެ.
ކުޑަކުދިންގެ އަދުލުގެ ބިލުގެ ފުރަތަމަ ކިއުން ބުދަ ދުވަހު އޮތް މަޖިލިސް ޖަލްސާގައި އިއްވާފައިވާއިރު، އެ ބިލަށް ބަހުސް ކުރައްވަމުން ޖީހާން ވިދާޅުވީ، ކުޑަ ކުދިންގެ އަދުލުގެ ބިލުގައި ހުރި ހުރިހާ ކަމަކަށް ތާއީދު ކުރައްވާ ކަމަށާއި، ނަަމަވެސް މި ޤާނޫނުގައި ކުޑަކުދިން ކުށުގެ ޤާނޫނީ ޒިންމާ އުފުލަންޖެހޭ އުމުރު (އޭޖް އޮފް ކްރިމިނަލް ރެސްޕޮންސިބިލިޓީ) އަކީ 15 އަހަރުކަމަށް ކަނޑައަޅާފައިވާ ކަނޑައެޅުން 18 އަށް ބަދަލުކުރަންޖެހޭ ކަމަށެވެ.
އެގޮތުން ޖީހާން ވިދާޅުވީ، ފުރާވަރަށް އަޅަމުންދާ އުމުރަކީ ކުއްޖާގެ ސިކުނޑި އެންމެ އެކަށީގެންވާ ގޮތެއްގައި ތަރައްޤީވެފައިވާ އުމުރެއް ނޫން ކަމަށާއި، އެ އުމުރުގައި ކުއްޖާ ނުބައި ގޮތަކަށް "ލޭބަލް" ވެގެން ދިއުމަކީ ކުށުގެ ވެއްޓަށް އެކުއްޖާ ހުށައެޅިގެންދާ ސަބަބެއް ކަމަށެވެ.
އެޑޮލެސެންސްއަކީ ނުވަތަ ފުރާވަރުގެ އުމުރަކީ ކުޑަކުއްޖާގެ ސިކުނޑި ޑެވޮލޮޕްވަމުން އަންނަ އުމުރު، އެއީ އެކުއްޖެއްގެ ކޮގްނިޓިވް ސައިކޮލޮޖިކަލް އަދި ނިއުރޯ ބައޮލޮޖިކަލް ޑިވޮލޮޕްމަންޓް ފުރިހަމަވެފައިވާ އުމުރެއް ނޫން، މި އުމުރުގައި ކުއްޖާ ޖަލަށް ލެވުމަކީ ކުއްޖާ ކުށްވެރިކުރެވުމަކީ، ކުއްޖާ ލޭބަލް ކުރެވުމަކީ އަދި ކުއްޖާއަށް ދޭންޖެހޭ ރައްކާތެރިކަން ނުދެވުމަކީ އެ ކުއްޖާ ކްރޮނިކް ޖުވެނައިލް އޮފެންޑަރއަކަށް ހެދުމަށް އަޅުގަނޑުމެން އެންމެންވެގެން އެޅޭ ފިޔަވަޅެއްހިންނަވަރު ދާއިރާގެ މެމްބަރު ޖީހާން މަހުމޫދު
މި ބިލަށް މަޖިލީހުގެ ގިނަ މެމްބަރުން ތާއީދު ކުރައްވާފައިވާއިރު، ބިލަށް ވާހަކަދައްކަވަމުން މާފަންނު އުތުރު ދާއިރާގެ މެމްބަރު އިމްތިޔާޒް ފަހުމީ ވިދާޅުވީ، ކުޑަކުދިންނާ ގުޅުންހުރި ކަންކަމުގެ ޒިންމާ ހުރިހާ ފަރާތަކުން އުފުލަންޖެހޭ ކަމަށާއި، މި ބިލުގެ އަމާޒަކީވެސް ކުޑަކުދިން ކުށުގެ ވެއްޓާ ވީހާވެސް ދުރުހެލިކުރުން ކަމަށެވެ. އެގޮތުން ޑައިވަރޝަން ޕްރޮގްރާމްތަކުގެ ތެރެއިން އެކުދިން ކުށުގެ ވެއްޓާ ދުރުކޮށް، އެކުދިންނަށް ތެރަޕިއުޓިކް ޕްރޮގްރާމްތައް ހިންގައިގެން މުޖުތަމައަށް އަނބުރާ ގެންނަން މަސައްކަތް ކުރަންޖެހޭ ކަމަށެވެ.
ކުޑަކުދިންގެ ހައްޤުތައް ރައްކާތެރި ކުރުމާބެހޭ ޤާނޫނުގެ ދަށުން ހެދިފައިވާ "ކުޑަކުދިން ކުރާ ކުށުގެ މައްސަލަތައް ބަލާ ތަހުޤީޤުކޮށް، އިންސާފުކޮށް އަދަބު ދިނުމުގައި އަމަލުކުރުމާބެހޭ އުސޫލު" ގެ 4 ވަނަ މާއްދާގެ (ހ) ގައި ކުޑަކުދިން ޖިނާއީ މަސްއޫލިއްޔަތު އުފުލަންޖެހޭ އުމުރަކީ 10 އަހަރުކަމަށް ބަޔާންކޮށްފައިވެއެވެ. އަދި އުމުރުން 10 އަހަރާއި 15 އަހަރާދެމެދުގެ ކުޑަކުދިން ޖިނާއީ މަސްއޫލިއްޔަތު އުފުލަންޖެހޭ ކުށްތަކަކީ ކޮބާކަން ބަޔާން ކޮށްފައިވާއިރު، 15 އަހަރާއި 18 އަހަރާ ދެމެދުގެ ކުދިން ކުރާ ހުރިހާ ބާވަތެއްގެ ކުށުގެ ޖިނާއީ މަސްއޫލިއްޔަތު އުފުލަންޖެހޭނެ ކަމަށް އެ ޤަވާއިދުގެ 6 ވަނަ މާއްދާގައި ބަޔާންކޮށްފައިވެއެވެ.
އެކަމާ ގުޅޭގޮތުން ޖީހާން ވިދާޅުވީ، އެ ޤާނޫނު އިސްލާހުކޮށް މިހާރު އަމަލުކުރަމުންދާ ޤާނޫނުގައިވާގޮތުން ކުޑަކުދިން ޖިނާއީ މަސްއޫލިއްޔަތު އުފުލާ އުމުރު 12 އަށް ބަދަލުކުރެވިފައިވާ ކަމަށާއި، އަލަށް ހުށައަޅާފައިވާ ބިލުގައި އެ އުމުރު 15 އަށް ބަދަލު ކުރުމަށް ހުށައަޅާފައިވީނަމަވެސް އެންމެ ރަނގަޅު ގޮތަކީ އެ އުމުރު 18 އަށް ބަދަލުކުރުން ކަމަށެވެ.
ކުށުގެ ޖިނާއީ މަސްއޫލިއްޔަތު އުފުލަންޖެހޭ އުމުރު 18 އަށް ބަދަލުކުރުމަށް ޖީހާން ގޮވާލައްވާފައިވާއިރު، އަވައްޓެރި އިންޑިއާއާއި، ސައުތު އެފްރިކާގައިވެސް ޖިނާއީ މަސްއޫލިއްޔަތު އުފުލަންޖެހޭ އުމުރަކީ 18 އެވެ.
