ތިމާވެށި ހިމާޔަތް ކުރުމުގެ ވާހަކަ ދައްކާއިރު އަބަދުވެސް އެންމެ ހަރުއަޑުން ދެކެވެނީ ޕްލާސްޓިކް ކޮތަޅުގެ ވާހަކައެވެ. ޕްލާސްޓިކް ކޮތަޅަށް ނޫނެކޭ ބުނުމާއި، ޕްލާސްޓިކް ކޮތަޅުގެ ސަބަބުން އެއްގަމާއި ކަނޑުގެ ދިރުންތަކަށް ކުރާ އެކިއެކި ނޭދެވޭ އަސަރުގެ ވާހަކައެވެ. މި ލިސްޓަށް ދާދި ފަހުން ޕްލާސްޓިކް ހޮޅި ވެސް އިތުރުވެފައިވާއިރު، ތިމާވެށި ރައްކާތެރި ކުރުމަށް ގޮވާލާ ފަރާތްތަކާއި، އެއްގަމާއި ކަނޑުގެ ދިރުންތައް ރައްކާތެރިކޮށް ވެށި ހިމާޔަތް ކުރުމުގެ ވާހަކަ ދައްކާ ފަރާތްތަކުން ފުއްޕާހަމުގެ ވާހަކަނުދައްކަނީ ކީއްވެބާއެވެ ؟
އާންމުގޮތެއްގައި ފުއްޕާހަން ހަދާފައި ހުންނަނީ ގަސްގަހާގެހީގެ ބާވަތެއް ކަމަށްވާ "ހެވިއާ ބްރެސީލިއަންސިސް" ނުވަތަ ދިވެހިން ކިޔާ ގޮތުންނަމަ ރަބަރު ގަހުގެ ބޭނުންކޮށްގެންނެވެ. އެގޮތުން މި ގަހުގެ ބޭނުންކޮށްގެން ހަދާ ޕްލާސްޓިކް ނުވަތަ ރަބަރަކީ ތިމާވެއްޓާ ރައްޓެހި އެއްޗެއް ކަމަށް ބައެއް ފަރާތްތަކުން ބުނި ނަމަވެސް އެކަން މިއަދު މިވަނީ ބޮޑު ބަހުސަކަށް ވެފައެވެ.
ފުއްޕާހަމުގެ 2 ބާވަތެއް ރާއްޖޭގައި އާންމުކޮށް ބޭނުންކުރާއިރު، އޭގެ ތެރެއިން ރަބަރު ފުއްޕާހަމަކީ ބައޯޑީގްރޭޑެބަލް ނުވަތަ ނެތިގެންދާ ބާވަތަކަށްވީ ނަމަވެސް އޭގެ ސަބަބުން ވެސް ތިމާވެއްޓަށް ނުހަނު ބޮޑެތި ގެއްލުންތަކެއްވާކަން ފަހުގެ ދިރާސާތަކުން ވަނީ ދައްކާފައެވެ. އެގޮތުން މިބާވަތުގެ ފުއްޕާހަން ނެތިގެންދާން މަދުވެގެން 6 ހަފްތާ ނަގާއިރު، ފުއްޕާހަން މޫދުގައި ނުވަތަ ކަނޑުގައި އޮންނަ ނަމަ މި މުއްދަތު އިތުރުވެގެންދެއެވެ. އެހިސާބުން އުފެދޭ ސުވާލަކީ ފުއްޕާހަމުގެ ސަބަބުން ކަނޑުގެ ދިރުންތަކަށް ނުރައްކަލެއް ނެތް ބާއެވެ ؟
ނޭޝަނަލް އޯޝަނިކް އެންޑް އެޓްމޮސްފެރިކް އެޑްމިނިސްޓްރޭޝަން (އެންއޯއޭއޭ) އިން ބުނެފައިވާ ގޮތުގައި ފުއްޕާހަމުގައި ހުންނަ ވަހާއި، ތަފާތު ކުލަތަކުގެ ސަބަބުން އެއީ ކާއެއްޗެއްގެ ގޮތުގައި ދެކި ބައެއް ދިރޭތަކެއްޗަށް އޮޅުންއަރާ ކަމަށާއި، އޭގެ ސަބަބުން އެތަކެތީގެ އެތެރެހައްޓަށް ގެއްލުންވުމާއި، ކެއުމަށް ދަތިވުމާއި، މަރުވުން ފަދަ ކަންކަން ކުރިމަތިވާ ކަމަށެވެ. އެގޮތުން މަސްމަހާމެއްސާއި އައިންމަތީ ދޫނިތަކަށް ވަރަށް ގިނައިން މި މައްސަލަ ކުރިމަތިވާ ކަމަށް ދިރާސާތަކުން ދައްކައެވެ.
ދިވެހިންގެ ތެރޭގައިވެސް އެކި އެކި ހަފްލާތައް ބާއްވާއިރު،އެއިން އެއްވެސް ހަފްލާއެއް ފުއްޕާހަމާނުލައި ފުރިހަމަ ނުވާކަމަށް ގިނަ ބަޔަކު ޤަބޫލުކުރެއެވެ. އެގޮތުން އުފަން ދުވަހުގެ ހަރަކާތެއް ވިޔަސް، ސުކޫލު ތަކުގެ ހަރަކާތްތަކާއި، ހަނދާން އާ ކުރުމުގެ ރެލީ ތަކުގައިވެސް ފުއްޕާހަން ބޮޑު ދައުރެއް އަދާ ކުރެއެވެ. ނަމަވެސް މި ހަރަކާތްތައް ނިމުމަށް ފަހު އެ ފުއްޕާހަންތަކުގެ މަންޒިލަކަށް ގިނަ ފަހަރު ވެފައި އޮންނަނީ ކޮންމެވެސް ރަށެއްގެ ގޮނޑުދޮށް ނުވަތަ މޫދެވެ. އޭގެ ސަބަބުން އެއްގަމާއި ކަނޑުގެ ދިރުންތަކަށް ފޫނުބެއްދޭވަރުގެ ގެއްލުންތައް ކުރިމަތިވެއެވެ.
ފުއްޕާހަމުގެ ދެވަނަ ބާވަތް ކަމަށްވާ "ފޮއިލް ބެލޫންސް" އަކީ މިހާރު ދިވެހިންގެ ތެރޭގައިވެސް އާންމުކޮށް ބޭނުންކުރާ ބާވަތެކެވެ. މި ބާވަތުގެ ފުއްޕާހަން އެތަކެއް އަހަރުތަކެއްވާއިރު ވެސް ނެތިގެން ނުދާއިރު، ކޮންމެ އަހަރަކު ވެސް ދުނިޔޭގެ އެތަކެއް ކަންކޮޅުތަކެއްގައި މި ބާވަތުގެ ފުއްޕާހަން ވެށީގެ ތެރެއަށް ދޫވެގެންދެއެވެ.
ފުއްޕާހަމުގެ ސަބަބުން ވެއްޓަށް ކުރާ ގެއްލުމުގެ ސަބަބުން ބައެއް ޤައުމުތަކުގައި ފުއްޕާހަން ވިއްކުމާ ދެކޮޅަށް ދަނީ އަޑުއުފުލަމުންނެވެ. އެގޮތުން މެނީލާގައި ދުނިޔޭގެ ރެކޯޑެއް ޤާއިމު ކުރުމަށް ޖައްވުގެ ތެރެއަށް 130،000 ފުއްޕާހަން ދޫކޮށްލަން ނިންމާފައިވެސް އޭގެ ސަބަބުން ވެއްޓަށް ކުރާނެ ނޭދެވޭ އަސަރަށް ވިސްނާފައި އެކަން ފަހު ވަގުތު ކެންސަލް ކޮށްލިއެވެ. އޭގެ އިތުރުން، ކޮންމެ އަހަރަކުވެސް ފުޓުބޯޅަ ސީޒަން ފެށުމުގެ ގޮތުން ކްލެމްސަން ޔުނިވާރސިޓީން އާދަކާދައެއްގެ ގޮތުން 10،000 ފުއްޕާހަން ޖައްވުގެ ތެރެއަށް ދޫކޮށްލާއިރު، ދާދި ފަހުން އެކަންވެސް ވަނީ ނިމުމަކަށް ގެނެސްފައެވެ. އޭގެ އިތުރުންވެސް ތަފާތު އެކި ޤައުމުތަކުގައި ފުއްޕާހަމަށް ދަނީ ނޫނެކޭ ބުނަމުންނެވެ.
ދިވެހިންގެ ތެރޭގައިވެސް ތަފާތު އެކި އަތްތެރި މަސައްކަތްތަކަށް ކުޅަދާނަ ފަރާތްތަކާއި ހުނަރުވެރިން ތިބިއިރު، އުފަންދުވަހުގެ ހަފްލާތަކާއި، ކައިވެނީގެ ހަފްލާތައް ޒީނަތްތެރި ކުރުމަށް ފުއްޕާހަން ބޭނުން ކުރުން ހުއްޓާލަން ނުވޭބާއެވެ؟ ޕްލާސްޓިކް ކޮތަޅާއި، ފުޅީގެ އިތުރުން، ޕްލާސްޓިކް ހޮޅިން ލިބޭ ގެއްލުމާ ދެކޮޅަށް އަޑުއުފުލާއިރު، "ފުއްޕާހަން ނޫން ގޮތެއް" ހޯދަން ވިސްނަން ނުވޭބާއެވެ؟ އެއްވެސް މީހަކު ފުއްޕާހަމުގެ ވާހަކަ ނުދައްކަނީ ކީއްވެތޯއެވެ؟
