ޗައިނާއިން ރާއްޖެއަށް އެތެރެކުރާ މުދަލުގެ ތެރެއިން ޔުއާނުން ގަންނަ މުދަލަށް ދިވެހި ރުފިޔާއިން ފައިސާ ދެއްކުމާ ގުޅޭ އެއްބަސްވުމެއް ޤާއިމްކުރުމަށް ރާއްޖެއާ ޗައިނާއާއި އެކު އެއްބަސްވުމެއްގައި ވަނީ ސޮއިކޮށްފައެވެ. ދިވެހި ސަރުކާރާއި ޗައިނާގެ މަރުކަޒީ ބޭންކު ކަމަށްވާ ޕީޕަލްސް ބޭންކް، ޕީބީއޯސީ އާއި ދެމެދު ޤާއިމްކެވުނު އެއްބަސްވުމުގެ ދަށުން ދެޤައުމުން ކުރާ ވިޔަފާރީގެ މުއާމަލާތްތަކުގައި ދެ ޤައުމުގެ ފައިސާ ބޭނުންކުރުމަށް އޮނިގަނޑެއް އެކުލަވާލެވިގެންދާނެއެވެ. މީގެ ސަބަބުން، ދެ ޤައުމުގެ މެދުގައި ވިޔަފާރިއާއި އިންވެސްޓްމަންޓްގެ ގުޅުންތައް އިތުރަށް ހަރުދަނާވެގެންދާނެ ކަމަށް ސަރުކާރުން ބުނެއެވެ.
ސޮއިކުރެވުނު އެއްބަސްވުމުގެ ސަބަބުން، ދެ ޤައުމުގެ ފައިސާއިން މުޢާމަލާތްތައް ކުރުމަށް ފަސޭހަވެ ދިވެހި ވިޔަފާރިވެރިންނަށް ޗައިނާއިން އިމްޕޯޓްކުރުމަށް ފަސޭހަވެ،އަދި ދެ ޤައުމުގެ މެދުގައި ބޯޑަރު ހުރަސްކޮށް ކުރެވޭ އިންވެސްޓްމަންޓްތައް އިތުރުވެގެންދާނެ ކަމަށް ސަރުކާރުން ބުނެއެވެ. ނަމަވެސް މިއީ ސަރުކާރުން އިގްތިސާދީ ހަރުދަނާ ފިޔަވަޅުތަކެއް ނާޅާ ގެންގުޅޭ ދޯދިޔާ ސިޔާސަތުތަކާއި، ކޮށްފައި ހުރި ދެކޮޅު ނުޖެހޭ ކަންކަން ފޮރުވަން ޕީއާރު ސްޓަންޓެއްގެ ގޮތުގައި ކުރި ކަމެކެވެ.
ދިވެހިރާއްޖެއާއި ޗައިނާއާ ދެމެދު ފައިސާ ބަދަލުކުރުމުގެ އެއްބަސްވުން މިހާރުގެ ވިޔަފާރީގެ ޙާލަތަށް ބަލާއިރު ކާމިޔާބު ނުވެދާނެއެވެ. މިކަމުގައި ގިނަ ސަބަބުތަކެއް އެބަހުއްޓެވެ. ދިވެހިރާއްޖެއިން ޗައިނާއަށް އެންމެ ބޮޑަށް އެކްސްޕޯޓް ކުރަނީ ފަތުރުވެރިކަމެވެ. މި ދާއިރާގެ ފައިސާ ދެއްކުން ހިނގަނީ އެމެރިކާ ޑޮލަރުންނެވެ. އެއީ ކާޑުން ނުވަތަ ވަޔަރ ޓްރާންސްފަރ މެދުވެރިކޮށް ކުރިއާލާ ދައްކާ ގޮތަށެވެ. ރިސޯޓުތަކުން ޔުއާން ބަލައެއް ނުގަންނާނެއެވެ. އެއީ އެތަންތަނުގެ ޚަރަދުތަކާއި ޓެކްސް ދައްކަންޖެހެނީ އެމެރިކާ ޑޮލަރުން ކަމަށްވާތީއެވެ.
އަދި ގިނަ ރިސޯޓުތަކުގައި އޮފްޝޯރ ޑޮލަރު އެކައުންޓްތައް ހުރުމަކީ ޔުއާން ބޭނުންކުރަން އިތުރަށް އުނދަގޫވާނެ ކަމެކެވެ. ޗައިނާގެ ފަތުރުވެރިންނާއި އޭޖެންސީތަކުން ޔުއާންއިން ފައިސާ ދެއްކުމަށް މަޖުބޫރު ކުރެވޭނެ އަމަލީ ގޮތެއް ނެތެވެ. ޗައިނާއިން ދިވެހި ރުފިޔާ ބަލައިގަތުމަކީ ދިވެހިރާއްޖެއިން ބޭރުގައި ބޭނުމެއް ނެތް ފައިސާއެއް ޖަމާވުމަށް މަގުފަހިވާނެ ކަމެކެވެ. މިފަދަ އެއްކޮޅަށް ދައުރުވާ ފައިސާގެ ސަބަބުން ރުފިޔާގެ އަގު ދަށްވެ، ޗައިނާއަށް ފައިސާ ބަދަލުކުރުމުގައި ދަތިތަކާ ކުރިމަތިވާނެއެވެ.
މި ހަމަނުޖެހުމުގެ ސަބަބުން ޗައިނާއިން ފުޅާ ދާއިރާއެއްގައި ފައިސާ ބަދަލުކުރުމުގެ ރިސްކު ނަގަން ބޭނުންވާނެ ކަމަކަށް ނުބެލެވެއެވެ. މި އެމް.އޯ.ޔޫގެ މަޤްޞަދަކީ ޑޮލަރަށް ބަރޯސާވުން ކުޑަކުރުން ކަމުގައިވިޔަސް، ދިވެހިރާއްޖޭގައި ހުރި އަސާސީ ޑޮލަރުގެ ދަތިކަމަށް ޙައްލެއް ހޯދައެއް ނުދެއެވެ. މި އެމް.އޯ.ޔޫގެ ނަތީޖާ ކުޑަވާނެ ކަމަށް ބެލެވެއެވެ. އަދި މިއީ ކުރު މުއްދަތެއްގެ ފައިސާ ބަދަލުކުރުމުގެ އެއްބަސްވުމަކަށް ނުވަތަ ވަކި ބާވަތެއްގެ ވިޔަފާރިއަކަށް އަމާޒުކުރެވިފައިވާ އެއްޗެއް ކަމަށް ބެލެވެއެވެ.
މުޅި އިޤްތިޞާދީ ނިޒާމަށް ބަދަލެއް ގެނެސްދޭނެ އެއްޗަކަށް ނުވާ އިރު، މިއީ ރައީސް މުޢިއްޒުގެ ވަރުގަދަ އިޤްތިޞާދީ ސްޓްރެޓެޖީއެއް އޮތްކަން ދައްކުވައިދިނުމަށް ކުރެވޭ ޕަބްލިކް ރިލޭޝަންސް (ޕީއާރު) މަސައްކަތެއް ކަމަށް ބެލެވެއެވެ. އެކަމަކު ޙަޤީޤަތުގައި އެފަދަ ސްޓްރެޓެޖީއެއް ނެތެވެ. މިކަމުން އުފެދޭ ސުވާލަކީ މިކަމުގައި ބައިވެރިވާ ފަރާތްތަކުގެ މި ޕްލޭނާ މެދު އޮތް ދެނެގަތުމުގެ މިންވަރެވެ.
ރާއްޖެއަށް މިވަގުތު ދިމާވެފައިވަނީ ބޭރު ފައިސާ ނުވަތަ އެމެރިކާ ޑޮލަރުގެ ދަތިކަމެވެ. ނަމަވެސް ޗައިނާއެކު ހަދާފައިވާ ފައިސާ ބަދަލުކުރުމުގެ އެއްބަސްވުމުގެ ދަށުން އެމެރިކާ ޑޮލަރު ނުލިބޭނަމަ މި އެއްބަސްވުމަކީ މާނައެއް ނެތް އެއްބަސްވުމެކެވެ.
ޗައިނާގެ އިޤްތިޞާދީ ނިޒާމަކީ ދުނިޔޭގެ ދެވަނައަށް އެންމެ ބޮޑު އިޤްތިޞާދެވެ. މި ނިޒާމުގެ މައިގަނޑު ސިފައަކީ ސަރުކާރުގެ ބާރުގަދަ ކޮންޓްރޯލްގެ ދަށުން ހިންގޭ، މާކެޓް އިޤްތިޞާދުގެ ނިޒާމެކެވެ. މި ނިޒާމުގެ ސަބަބުން ޗައިނާއަށް ވަނީ އެތެރޭގެ އުފެއްދުންތެރިކަން އިތުރުކޮށް، ބޭރުގެ އިންވެސްޓްމަންޓްތައް ޤައުމަށް ގެނައުމުގައި ބޮޑެތި ކާމިޔާބީތަކެއް ހޯދިފައެވެ.
ޗައިނާއިން ވަނީ އެމެރިކާ ޑޮލަރުގެ މައްޗަށް އޮންނަ ބަރޯސާވުން ކުޑަކުރުމަށް ގިނަގުނަ ފިޔަވަޅުތަކެއް އަޅާފައެވެ. މީގެ ތެރޭގައި ބައިނަލްއަޤްވާމީ ވިޔަފާރީގައި ޗައިނާގެ ފައިސާ ބޭނުންކުރުން އިތުރުކުރުން، ޗައިނާ ފައިސާގެ އަގު ކަނޑައެޅުމުގައި މާކެޓްގެ ބާރު އިތުރުކުރުން، ބޭރު ޤައުމުތަކާއެކު ސީދާ ފައިސާ ބަދަލުކުރުމުގެ އެއްބަސްވުންތަކުގައި ސޮއިކުރުން އަދި ޗައިނާ ފައިސާ ބޭނުންކޮށްގެން ބޮންޑު ވިއްކުން އިތުރުކުރުމެވެ.
ރާއްޖޭގެ އިގްތިސާދު ވަރުގަދަވެ މާލީ ހާލަތު ވަރަށް ރަނގަޅުނަމަ ޗައިނާއެކު ވެފައިވާ ފައިސާ ބަދަލުކުރުމުގެ އެއްބަސްވުމަކި އޭގެ ފައިދާތަކެއް ލިބޭނެ ކަމެކެވެ. ނަމަވެސް މިވަގުތު ދިމާވެގެން އުޅެނީ ޗައިނާގެ ފައިސާ ނުލިބުމުގެ ދަތިކަމެއް ނޫނެވެ. ބޭނުންވެގެން މިއުޅެނީ އެމެރިކާ ޑޮލަރުގެ ޑިމާންޑް ދަށްކުރުމެވެ. ޑިމާންޑް ދަށްވާނީ ބާޒާރުގައި އެ އެއްޗެއް ލިބެން ހުރި މިންވަރެއްގެ މައްޗަށެވެ. އެމެރިކާ ޑޮލަރު މަދުވެ، ކަޅު ބާޒާރުގައި 20 ރުފިޔާއަށް އަގު އުފުލިފައިވާ އިރު މިވަގުތަށް ބޭރު ފައިސާގެ ރިޒާވް ދެމެހެއްޓޭނެ އަދި އިގްތިސާދު ހިފަހައްޓަން ބޭނުންވަނީ އެމެރިކާ ޑޮލަރެވެ. ޗައިނާ ފައިސާއަކުން މި މައްސަލައަށް ލިބޭނެ ހައްލެއް ނެތެވެ.
ޗައިނާ ފައިސާއާއި ދިވެހި ފައިސާފައިސާ ބަދަލުކުރުމުގައި ދިމާވާ ގޮންޖެހުންތަކަކީ ރާއްޖޭގެ އިގްތިސާދަށް ވަރަށް ބޮޑު އަސަރެއް ކުރާނެ ކަމެކެވެ. މި ކަމުގައި ސަރުކާރާއި އަމިއްލަ ފަރާތްތަކުން އަވަސް ފިޔަވަޅުތަކެއް އަޅައި، ދުރު ރާސްތާގެ ޕްލޭންތަކެއް އެކުލަވާލައި ތަންފީޒުކުރުމަކީ މުހިންމު ކަމެކެވެ.